Τείνουμε να πιστεύουμε ότι τα θετικά συναισθήματα είναι πιο δύσκολα και πιο σπάνια από τα αρνητικά. Έτσι, όταν κάτι καλό συμβαίνει, αφήνει ένα αληθινά ισχυρό αποτύπωμα στην ψυχή, που μεταφράζεται σε χαρά, ένα συναίσθημα που μπορεί να επιδράσει σημαντικά στη σωματική και ψυχική υγεία.
Ποικίλα επιστημονικά στοιχεία υποστηρίζουν ότι η αίσθηση της χαράς προκαλεί μια σειρά από φυσιολογικές και ψυχολογικές αλλαγές, που μπορούν να συμβάλλουν σημαντικά στη βελτίωση της συνολικής μας υγείας.
Σύμφωνα με τους ειδικούς, η χαρά είναι ένα συναίσθημα με πολύ ιδιαίτερα χαρακτηριστικά, που το ξεχωρίζουν από τα υπόλοιπα. Συχνά την ταυτίζουμε με την ευτυχία, όμως πρόκειται για δύο διαφορετικά συναισθήματα. Η χαρά προκύπτει αυθόρμητα, φυσικά, ενώ η ευτυχία είναι συχνά μια συνειδητή επιλογή, τρόπος ζωής. Συνήθως, προκαλείται όταν συμβαίνει κάτι που θέλαμε πολύ, οδηγώντας σε μια σειρά από άλλα, θετικά συναισθήματα, όπως το δέος και η ευλογία.
Ακόμη και ο τρόπος έκφρασης της χαράς διαφέρει. Η επιστήμη υποστηρίζει ότι ο τρόπος που χαμογελάμε όταν νιώθουμε χαρά είναι μοναδικός: Ένα αυθόρμητο, πλατύ χαμόγελο, που φτάνει ως τα μάτια, σχηματίζεται στο πρόσωπό μας. Αυτό το χαμόγελο έχει συσχετιστεί με ένα εύρος οφελών, όπως καλύτερη σωματική υγεία, ταχύτερη ανάρρωση από ασθένειες και πιο ισχυρούς δεσμούς με τους άλλους.
Επιφέρει, παράλληλα, μια σειρά από αλλαγές στο σώμα. Ο αναπνευστικός και ο καρδιακός ρυθμός αυξάνονται, η θερμοκρασία του σώματος ανεβαίνει. Όλα αυτά είναι αποτέλεσμα της έκκρισης αδρεναλίνης, που προετοιμάζει το σώμα για δράση και τον θέτει σε ετοιμότητα για να αντιμετωπίσει τις προκλήσεις. Αυτές οι φυσιολογικές αλλαγές οδηγούν παράλληλα σε βελτιωμένη διάθεση.
Ταυτόχρονα, η χαρά ενεργοποιεί διάφορα σημεία του εγκεφάλου που συνδέονται με την απόλαυση και διαχέεται σε πολλά σημεία του κεντρικού νευρικού συστήματος μέσω των νευροδιαβιβαστών. Οι πιο συχνοί νευροδιαβιβαστές που εκκρίνονται όταν νιώθουμε χαρά είναι η ντοπαμίνη, γνωστή και ως «ορμόνη της ευτυχίας», η σεροτονίνη, η νοραδρεναλίνη και οι ενδορφίνες, όλες ουσίες που έχουν συσχετιστεί άμεσα με θετικά συναισθήματα.
Ορισμένα ερευνητικά δεδομένα υποστηρίζουν ότι υπάρχουν άνθρωποι που νιώθουν χαρά μόνο όταν κάτι ευχάριστο συμβαίνει, ενώ άλλοι την αισθάνονται ανεξάρτητα από τα γεγονότα. Αυτό, σύμφωνα με τους ειδικούς, εξαρτάται σε κάποιο βαθμό από γενετικούς παράγοντες. Αυτό δε σημαίνει, ωστόσο, ότι δε μπορείτε να νιώσετε περισσότερη χαρά από αυτή για την οποία είστε γενετικά προγραμματισμένοι.
Οι ειδικοί προτείνουν 3 απλούς τρόπους για να βιώνετε περισσότερη χαρά στη ζωή σας, αντλώντας όλα τα οφέλη που έχει να σας προσφέρει αυτή η συναισθηματική κατάσταση:
1. Μοιραστείτε το φαγητό σας
Ίσως να μοιάζει παράξενο, όμως απλά και μόνο το να μοιράζεστε το φαγητό σας με άλλους μπορεί να επιφέρει χαρά. Αυτό δεν οφείλεται αποκλειστικά στη συντροφιά των άλλων, αλλά στην πράξη του να μοιράζεστε. Παρόμοια οφέλη μπορείτε να αντλήσετε όχι μόνο από την κατανάλωση του φαγητού με παρέα, αλλά και από την προετοιμασία του. Αξιοποιήστε, λοιπόν, κάθε ευκαιρία να μαζέψετε φίλους στο σπίτι και να μαγειρέψετε παρέα ή να απολαύσετε ένα υπέροχο δείπνο σε ένα εστιατόριο. Θα αντλήσετε πολλή χαρά από στιγμές σαν κι αυτές.
2. Ασκηθείτε (με παρέα)!
Πολλές έρευνες έχουν συνδέσει τη σωματική άσκηση με βελτιωμένη διάθεση. Ορισμένα ερευνητικά ευρήματα υποστηρίζουν, ωστόσο, ότι το κατά πόσο αντλούμε χαρά από την άσκηση δε σχετίζεται τόσο με αυτή καθεαυτή τη σωματική δραστηριότητα, όσο με τις συνθήκες που την περιβάλλουν. Για παράδειγμα, έχει αποδειχθεί ότι νιώθουμε καλύτερα όταν γυμναζόμαστε με παρέα, παρά μόνοι. Φυσικά, χαρά μπορούμε να αντλήσουμε και από την επίτευξη ενός αθλητικού στόχου που έμοιαζε σαν μια μεγάλη πρόκληση.
Θέστε, λοιπόν, έναν αθλητικό στόχο, πάρτε μαζί μερικούς φίλους και ξεκινήστε τη γυμναστική!
3. Καταγράψτε όσα νιώθετε
Μπορεί να μη το είχατε σκεφτεί ποτέ, όμως ένας τρόπος να νιώσετε καλύτερα είναι να καταγράφετε τα συναισθήματά σας. Μελέτη σε 20 συμμετέχοντες έδειξε ότι όσοι αφιέρωναν 20 λεπτά την ημέρα καταγράφοντας τα συναισθήματά τους, ένιωθαν τελικά καλύτερα. Σε βάθος τριών μηνών, επιπλέον, οι συμμετέχοντες που συνέχιζαν να τηρούν αυτή τη συνήθεια, έδειχναν να έχουν σταθερά βελτιωμένη διάθεση. Η καταγραφή των συναισθημάτων μας είναι σαν να εναποθέτουμε ένα βάρος κάπου αλλού. Είναι, λοιπόν, λογικό ότι μετά από αυτό θα νιώθουμε πιο ανάλαφροι και ανακουφισμένοι.