Politica 89.8
Το κάπνισμα, το αλκοόλ, τα υπερεπεξεργασμένα τρόφιμα (UPF) και τα ορυκτά καύσιμα σκοτώνουν 2,7 εκατομμύρια ανθρώπους ετησίως στην Ευρώπη, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ), ο οποίος καλεί τις κυβερνήσεις να επιβάλουν αυστηρότερες ρυθμίσεις σε αυτά τα επιβλαβή για την υγεία προϊόντα.
Σε μία νέα, ρηξικέλευθη έκθεση, ο ΠΟΥ κατηγορεί αυτές τις τέσσερις ισχυρές βιομηχανίες ότι επιφέρουν ασθένειες και πρόωρους θανάτους χρησιμοποιώντας «παραπλανητικό» μάρκετινγκ και παρεμβαίνοντας στις προσπάθειες των κυβερνήσεων να προλάβουν ασθένειες – δολοφόνους όπως ο καρκίνος, οι καρδιοπάθειες και ο διαβήτης.
Η νέα έκθεση υπολογίζει ότι το κάπνισμα, τα ορυκτά καύσιμα, τα υπερεπεξεργασμένα τρόφιμα και το αλκοόλ ευθύνονται για περισσότερους από 7.400 θανάτους κάθε μέρα στα 53 κράτη της Ευρώπης. Συνολικά, οι τέσσερις βιομηχανίες προκαλούν περίπου 2,7 εκατομμύρια θανάτους ετησίως στην Ευρώπη, δηλαδή περίπου το ένα τέταρτο (24,5%) της συνολικής θνησιμότητας.
Πιο συγκεκριμένα, ο ΠΟΥ εκτιμά ότι το κάπνισμα ευθύνεται για περισσότερους από 1,15 εκατομμύρια θανάτους ετησίως, το 10% όλων των θανάτων στην Ευρώπη. Κάπου 578.908 θάνατοι προκαλούνται κάθε χρόνο από τα ορυκτά καύσιμα (5% όλων των θανάτων), ενώ το αλκοόλ προκαλεί περισσότερους από 426.857 θανάτους ετησίως. Παράλληλα, περισσότεροι από 350.000 άνθρωποι πεθαίνουν κάθε χρόνο από την υπερβολική κατανάλωση επεξεργασμένου κρέατος, ζαχαρούχων ποτών και λιπαρών, αλμυρών τροφίμων.
Τα ευρήματα του ΠΟΥ ισοδυναμούν με μια άνευ προηγουμένου επίθεση στην τεράστια ζημιά που προκαλούν οι μεγάλες εταιρείες και τα προϊόντα τους στην ανθρώπινη υγεία. Η έκθεση περιγράφει πώς η «big industry» χρησιμοποιεί φανερές και κρυφές μεθόδους ώστε να αυξήσει τα κέρδη της καθυστερώντας και εκτροχιάζοντας πολιτικές με σκοπό τη βελτίωση της υγείας του πληθυσμού. «Ενας μικρός αριθμός πολυεθνικών εταιρειών… ασκούν σημαντική εξουσία στα πολιτικά και νομικά πλαίσια στα οποία δραστηριοποιούνται και εμποδίζουν κανονισμούς δημόσιου συμφέροντος που θα μπορούσαν να επηρεάσουν τα περιθώρια κέρδους τους», σημειώνει χαρακτηριστικά ο ΠΟΥ.
Σύμφωνα με τον δρα Χανς Χένρι Κλούγκε, περιφερειακό διευθυντή του ΠΟΥ στην Ευρώπη, «οι τακτικές της βιομηχανίας περιλαμβάνουν την εκμετάλλευση ευάλωτων ατόμων μέσω στοχευμένων στρατηγικών μάρκετινγκ, την παραπλάνηση των καταναλωτών και την προβολή ψευδών ισχυρισμών σχετικά με τα οφέλη των προϊόντων τους ή τα περιβαλλοντικά τους διαπιστευτήρια».
Παρά τους κινδύνους για την υγεία, μόνο μια μειοψηφία των ευρωπαϊκών χωρών έχει απαγορεύσει το κάπνισμα σε δημόσιους χώρους, ενώ οι προσπάθειες να καταστούν τα επιβλαβή προϊόντα λιγότερο ελκυστικά μέσω απλών συσκευασιών, φορολόγησης του αλκοόλ και επισήμανσης των τροφίμων δεν εφαρμόζονται επίσης ευρέως, σημειώνεται στην έκθεση.
«Με την αξιοσημείωτη εξαίρεση των νόμων για το μάρκετινγκ προϊόντων καπνού που έχουν υιοθετηθεί σε πολλές χώρες, οι παγκόσμιες προσπάθειες για τη ρύθμιση του επιβλαβούς μάρκετινγκ ήταν, στην καλύτερη περίπτωση, απογοητευτικές», καταλήγει η έκθεση.
Η έκθεση προτρέπει τις κυβερνήσεις σε όλη την Ευρώπη να επιβάλουν πολύ αυστηρότερες ρυθμίσεις στον τρόπο με τον οποίο διατίθενται στην αγορά προϊόντα που βλάπτουν την υγεία, να θεσπίσουν περιορισμούς στις μονοπωλιακές πρακτικές και στο lobbying και να διασφαλίσουν ότι οι εμπορικές συμφωνίες και οι οικονομικοί νόμοι δίνουν προτεραιότητα στη δημόσια υγεία.
Από την πλευρά του, το Παγκόσμιο Ταμείο Ερευνας για τον Καρκίνο προέτρεψε τους ανθρώπους να ακολουθούν συχνότερα μια διατροφή που βασίζεται σε μεγάλο βαθμό σε τρόφιμα φυτικής προέλευσης και να περιορίζουν την κατανάλωση αλκοόλ, προκειμένου να μειώσουν τον κίνδυνο εμφάνισης της νόσου.
«Τα στοιχεία μας δείχνουν ότι η κατανάλωση μιας ποικιλίας τροφίμων φυτικής προέλευσης, καθώς και δημητριακών ολικής άλεσης, φρούτων και οσπρίων, και ο περιορισμός της κατανάλωσης αλκοόλ είναι αποτελεσματικοί τρόποι για να μειώσετε τον κίνδυνο καρκίνου», δήλωσε η Κέντρα Τσόου, υπεύθυνη πολιτικής και δημόσιων υποθέσεων του οργανισμού.
