Τη νόσο Αλτσχάιμερ αποκαλύπτουν τα μάτια

Τα χαμηλά επίπεδα δύο πρωτεϊνικών βιοδεικτών στο υγρό των οφθαλμών σχετίζονται με χαμηλά σκορ σε γνωστικά τεστ

Μπορούν τα μάτια να «μιλήσουν» και να δείξουν την πιθανή ύπαρξη νόσου Αλτσχάιμερ; Ναι, μπορούν, απαντούν ερευνητές του Ιατρικού Κέντρου της Βοστώνης, οι οποίοι ανακάλυψαν, όπως ανέφεραν στην επιθεώρηση «Journal of Alzheimer’s Disease», ότι τα χαμηλά επίπεδα των πρωτεϊνών β-αμυλοειδές και ταυ στο υγρό των οφθαλμών συνδέονται με χαμηλότερα σκορ σε γνωστικά τεστ. Οι δύο πρωτεΐνες αποτελούν βιοδείκτες της νευροεκφυλιστικής νόσου και η νέα μελέτη είναι η πρώτη που συνδέει την ύπαρξή τους στους οφθαλμούς με τη νοητική κατάσταση ασθενών. Το νέο εύρημα ανοίγει τον δρόμο για την ανάπτυξη ενός εύκολου τεστ που δεν θα συνδέεται με υψηλό κόστος και το οποίο θα μπορεί να προβλέψει την Αλτσχάιμερ μέσω των ματιών!

Από τη σπονδυλική στήλη στα μάτια

Η πρώιμη διάγνωση της νόσου Αλτσχάιμερ και η έγκαιρη χορήγηση θεραπείας είναι άκρως σημαντικές για τη διαχείριση της νόσου καθώς όταν έχουν πλέον εμφανιστεί συμπτώματα συνήθως είναι πολύ αργά για να έχουν κάποιο αποτέλεσμα οι υπάρχουσες θεραπείες. Τα μη φυσιολογικά επίπεδα του β-αμυλοειδούς και της πρωτεΐνης ταυ αποτελούν βιοδείκτες της νευροεκφυλιστικής νόσου και η συσσώρευσή τους στον εγκέφαλο ξεκινά πολλά χρόνια πριν από την εκδήλωση συμπτωμάτων. Προηγούμενες μελέτες έχουν δείξει σύνδεση μεταξύ των χαμηλών επιπέδων των δύο πρωτεϊνών στο εγκεφαλονωτιαίο υγρό, το οποίο λαμβάνεται με οσφυονωτιαία παρακέντηση και της προκλινικής νόσου Αλτσχάιμερ (όταν δηλαδή υπάρχουν παθολογικές αλλαγές στον εγκέφαλο αλλά δεν έχουν εμφανιστεί κλινικά συμπτώματα). Ωστόσο η οσφυονωτιαία παρακέντηση κατά την οποία λαμβάνεται υγρό από τον νωτιαίο μυελό στην οσφυϊκή μοίρα της σπονδυλικής στήλης είναι μια ακριβή και «άβολη» για πολλούς ασθενείς εξέταση.

Στο πλαίσιο της νέας μελέτης οι ερευνητές χρησιμοποίησαν δείγματα υγρού των οφθαλμών που είχαν ληφθεί από 80 ασθενείς οι οποίοι υποβλήθηκαν σε οφθαλμολογική επέμβαση – να σημειωθεί ότι το υγρό που συλλέγεται σε τέτοιου είδους επεμβάσεις πετιέται. Οι ειδικοί του Ιατρικού Κέντρου της Βοστώνης εξέτασαν το υγρό προκειμένου να προσδιορίσουν τα επίπεδα του β-αμυλοειδούς και της ταυ και συσχέτισαν αυτά τα επίπεδα με τα αποτελέσματα ενός γνωστικού τεστ. Οπως προέκυψε, τα χαμηλά επίπεδα των δύο πρωτεϊνικών βιοδεικτών συνδέονταν με χαμηλότερα σκορ στα γνωστικά τεστ.

Προς εύκολα προσβάσιμο, ελάχιστα επεμβατικό τεστ

«Τα αποτελέσματα αυτά μπορούν να μας βοηθήσουν να αναπτύξουμε ένα εύκολα προσβάσιμο, ελάχιστα επεμβατικό τεστ που θα βοηθά να προσδιορίσουμε τον κίνδυνο για Αλτσχάιμερ, κυρίως μεταξύ ασθενών με οφθαλμικές παθήσεις» ανέφερε η Λόρεν Ράιτ, πρώτη συγγραφέας της μελέτης, ειδικός στην Οφθαλμολογία στο Ιατρικό Κέντρο της Βοστώνης, και προσέθεσε: «Παρατηρήσαμε ότι ορισμένοι από τους ασθενείς με χαμηλά επίπεδα των πρωτεϊνικών βιοδεικτών στο υγρό των οφθαλμών εμφάνιζαν ήδη σημάδια ήπιας έως μετρίου επιπέδου άνοιας με βάση τα σκορ στα γνωστικά τεστ».

Τα αποτελέσματα αυτά επιβεβαιώνουν προηγούμενα, τα οποία είχαν δείξει πως ασθενείς με οφθαλμοπάθειες αντιμετωπίζουν αυξημένο κίνδυνο για Αλτσχάιμερ και μαρτυρούν πως απαιτούνται περαιτέρω μελέτες σε αυτούς τους ασθενείς οι οποίες μπορούν στο μέλλον να αποδειχθούν πολύτιμες και για τον έλεγχο μεγαλύτερων πληθυσμών. «Εγινε ένα σημαντικό βήμα προς το να ανακαλύψουμε τον πιθανό ρόλο που παίζουν τα μάτια στη διάγνωση της προκλινικής νόσου Αλτσχάιμερ και χρειάζεται να διεξαχθούν περαιτέρω μελέτες στις οποίες θα συγκρίνονται οι πρωτεϊνικοί βιοδείκτες στα μάτια με πιο ενδελεχείς νευρολογικές εξετάσεις» σημείωσε η Μαντζού Σαμπραμανιάν, κύρια συγγραφέας και επικεφαλής της μελέτης, οφθαλμίατρος στο Ιατρικό Κέντρο της Βοστώνης.

in.gr