Τι να κάνετε αν το παιδί σας χτυπάει τα άλλα παιδάκια

Η τιμωρία δεν είναι ποτέ η λύση στο πρόβλημα.

Λίγα πράγματα μπορούν να αναστατώσουν έναν γονιό όσο η εικόνα του παιδιού του που γίνεται ξαφνικά επιθετικό. Τα συναισθήματά μας εκείνη τη στιγμή τρέχουν με την ταχύτητα του φωτός: Ντρεπόμαστε, γιατί φοβόμαστε ότι οι άλλοι γονείς θα πιστεύουν ότι αυτή η συμπεριφορά προκύπτει από δικά μας λάθη, ανησυχούμε ότι όντως κάπου έχουμε φανεί ανεπαρκείς, αγχωνόμαστε ότι το παιδί μας μπορεί να εξελιχθεί σε επιθετικό ενήλικα και νιώθουμε ότι πρέπει να επέμβουμε όσο πιο άμεσα γίνεται για να προστατεύσουμε το άλλο παιδάκι.

Αυτό το φάσμα αρνητικών συναισθημάτων δεν μας επιτρέπει να σκεφτούμε ψύχραιμα και μας ωθεί αυθόρμητα στο να τιμωρήσουμε το παιδί μας. Ωστόσο, σύμφωνα με την Δρ. Laura Markham, συγγραφέα του βιβλίου Peaceful Parents, Happy Kids, στις περισσότερες περιπτώσεις η παιδική επιθετικότητα έχει τις ρίζες της στο φόβο, ο οποίος αντί να εξωτερικεύεται με κλάματα ή έκκληση για βοήθεια μεταφράζεται σε βία. Με άλλα λόγια, το παιδί σας δεν είναι επικίνδυνο, απλώς χρειάζεται τη στήριξή σας. Δείτε πώς μπορείτε να το διαχειριστείτε.

Φροντίστε να μην συμβεί εξ αρχής
Μπορεί να πιστεύετε ότι είναι αδύνατον να προβλέψετε πότε το παιδί σας θα γίνει επιθετικό, όμως αυτό κατά πάσα πιθανότητα σημαίνει ότι θα πρέπει πάντα να λαμβάνετε τα μέτρα σας. Μία από τις καλύτερες μεθόδους πρόληψης είναι η ενσυναίσθηση και η προσπάθεια το παιδί σας να βρίσκεται σε καλή ψυχολογική κατάσταση και να νιώθει ασφαλές. Όταν βρίσκεστε με άλλα παιδάκια, προσπαθήστε να στέκεστε όσο πιο κοντά του γίνεται, ώστε να νιώθει ότι είστε δίπλα του σε ό,τι χρειαστεί. Κατ’ αυτόν τον τρόπο θα μπορείτε να παρακολουθείτε και τις διακυμάνσεις της διάθεσής του. Αν παρατηρήσετε ότι έχει αρχίσει να εκνευρίζεται με κάποιο άλλο παιδάκι, μπείτε ανάμεσά τους. Ακόμη και αν αυτό έχει σαν αποτέλεσμα την κορύφωση της έντασης, εντέλει θα λειτουργήσει θετικά – και, αν μη τι άλλο, κανείς δεν θα προλάβει να χτυπήσει.

Διατηρήστε την ψυχραιμία σας
Θυμηθείτε: Ο λόγος που η μικρή σας γίνεται επιθετική είναι ο φόβος. Επομένως οι φωνές αποκλείεται να κάνουν τα πράγματα καλύτερα. Πάρτε μία βαθιά ανάσα, μπείτε ανάμεσα στα δύο παιδιά και προσπαθήστε να χαμηλώσετε τον τόνο της φωνής σας και να χαλαρώσετε όσο μπορείτε το σώμα σας.

Μεσολαβήστε στις ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις
Μετά το τέλος των «εχθροπραξιών» και αφού βεβαιωθείτε ότι οι γονείς του ή εσείς έχετε παρηγορήσει το παιδάκι που δέχθηκε την επίθεση, αγκαλιάστε το παιδί σας με το ένα σας χέρι και γυρίστε μαζί προς το μέρος του άλλου παιδιού. Πείτε του «Θέλουμε να σου ζητήσουμε συγγνώμη που ο Γιάννης σε χτύπησε. Ήταν πολύ αναστατωμένος και ξέχασε ότι πρέπει να συζητάμε για να λύσουμε τις διαφορές μας. Ελπίζουμε ότι νιώθεις καλύτερα τώρα».

Αποφύγετε τους χαρακτηρισμούς
Ο στόχος σας σε αυτή τη διαδικασία είναι να βοηθήσετε το παιδί σας να μπει στη θέση του άλλου. Μπορείτε να πείτε στο γιο σας: «Κοίτα, η Μαρία πονάει. Όλοι πονάμε όταν μας χτυπάνε!», αλλά ποτέ δεν πρέπει να τον κάνετε να νιώσει ότι είναι κακό παιδί, γιατί τότε το άγχος του θα αυξηθεί και θα κρατήσει θέση άμυνας.

Πάρτε χώρο και χρόνο
Χωρίς να δώσετε στο παιδί την εντύπωση ότι το τιμωρείτε, πείτε του ήρεμα ότι θα πρέπει να μείνετε λίγο δυο σας για να μπορέσει να ηρεμήσει και πηγαίνετε μαζί του σε μία γωνία. Η απομάκρυνσή σας δεν αποτελεί αντίποινα, αλλά μια ευκαιρία για να εκφράσει τα συναισθήματά του με τη μορφή γέλιου ή κλάματος. Μέχρι να συμβεί κάτι από τα δύο, δεν είναι ασφαλές να επιστρέψει στους φίλους του.

Αφήστε το ηθικό δίδαγμα για άλλη στιγμή
Η κόρη σας ξέρει ήδη ότι αυτό που έκανε δεν είναι σωστό. Απλώς δεν μπορούσε να συγκρατήσει τον εαυτό της εξαιτίας των έντονων συναισθημάτων που ένιωθε. Αυτά τα συναισθήματα πρέπει να συζητήσετε μαζί της. Αναγνωρίστε την αναστάτωσή της, πείτε της ότι λυπάστε που δεν μπορέσατε να τη βοηθήσετε και εξηγήστε της ότι είναι ασφαλής.

Πολύτιμα δάκρυα
Υπάρχει πολύ μεγάλη πιθανότητα το παιδί σας να ξεσπάσει σε έντονα κλάματα και φωνές μόλις το απομακρύνετε από τα υπόλοιπα παιδιά, και αυτό ακριβώς θέλετε. Αυτά τα συναισθήματα «έβραζαν» μέσα του μέχρι πριν πέντε λεπτά και είναι καλό που τώρα τα εκφράζει. Ακούστε το χωρίς να μιλάτε περισσότερο από όσο χρειάζεται για να καταλαβαίνει ότι έχει τη στήριξή σας, και χαρίστε του μια ζεστή αγκαλιά. Σε περίπτωση που το παιδί δεν κλαίει, προσπαθήστε να το φέρετε σε επαφή με τα συναισθήματά του περιγράφοντάς τα: «Χτύπησες τον Κωστάκη… Θα πρέπει να φοβήθηκες πολύ, να σου ήταν πολύ δύσκολο…» Αν η προσπάθειά σας δεν αποδώσει καρπούς, μην γυρίσετε στα άλλα παιδάκια, γιατί είναι πολύ πιθανό να τα χτυπήσει και πάλι.

Ώρα για μάθημα
Όταν δείτε ότι είναι πλέον ήρεμο, είναι ώρα να του εξηγήσετε πως υπάρχουν και άλλοι τρόποι να διαχειρίζεται τα συναισθήματά του. Μπορεί να χρειαστεί να περιμένετε μερικές ώρες προκειμένου αυτό να γίνει σωστά. Ρωτήστε τον τι έγινε και χτύπησε τον φίλο του και ζητήστε του να σας μιλήσει για τα συναισθήματά του. Έπειτα πείτε του τι θα μπορούσε να είχε κάνει αντί να τον χτυπήσει, όπως για παράδειγμα να σας φωνάξει ή να απομακρυνθεί όταν ένιωσε άσχημα. Προσπαθήστε να βάλετε μια δόση χιούμορ σε αυτά που θα του πείτε για να καταλάβει ότι προσπαθείτε να τον βοηθήσετε και όχι να τον μαλώσετε.

Εσείς πώς νιώθετε;
Αν δεν είναι η πρώτη φορά που το παιδί σας συμπεριφέρεται με αυτόν τον τρόπο – πολύ περισσότερο αν δεν είναι καν η πρώτη φορά αυτό το μήνα – κατά πάσα πιθανότητα φοβάστε για την εξέλιξή του. Ωστόσο, όχι απλώς αυτοί οι φόβοι δεν στηρίζονται στην πραγματικότητα, αλλά και μπαίνουν εμπόδιο στο να μπορέσετε να κάνετε το παιδί σας να νιώσει ασφάλεια ώστε να αντιμετωπίσει τους δικούς του φόβους. Επομένως, είναι σημαντικό να αναγνωρίσετε τα συναισθήματά σας και να προσπαθήσετε να τα ξεπεράσετε.

in.gr