Ιός που μεταδίδεται από σκνίπες απειλεί να γεμίσει τα νοσοκομεία της Νότιας Αμερικής

Τουλάχιστον τέσσερις χώρες της Νότιας Αμερικής βρίσκονται αντιμέτωπες με επιδημία του ελάχιστα μελετημένου ιού «Όροπους», ο οποίος μεταδίδεται από σκνίπες και εξαπλώνεται σε νέες περιοχές καθώς η ζούγκλα αποψιλώνεται.

Από τις αρχές του έτους η Βραζιλία έχει καταγράψει 5.530 κρούσματα, στην πραγματικότητα όμως ο αριθμός είναι μεγαλύτερος, δεδομένου ότι τα συμπτώματα θυμίζουν άλλες ιογενείς ασθένειες και η λοίμωξη μπορεί να επιβεβαιωθεί μόνο με μοριακό έλεγχο.

Συγκριτικά, μόνο 836 κρούσματα είχαν καταγραφεί σε όλη τη διάρκεια του 2023. Αύξηση των κρουσμάτων καταγράφεται επίσης στη Βολιβία, την Κολομβία και το Περού, ενώ τον Μάιο αναφέρθηκε το πρώτο κρούσμα στο νησί της Κούβας.

Ο ιός Όροπους, ο οποίος ανακαλύφθηκε το 1955 στο ομώνυμο χωριό της νησωτικής χώρας του Τρινιντάντ και Τομπάγκο. Μεταδίδεται από σκνίπες του είδους Culicoides paraensis, δεν αποκλείεται όμως να μεταδίδεται και από κουνούπια, όπως υποδεικνύουν ορισμένες μελέτες.

Στο τροπικό δάσος, ο ιός προσβάλλει πρωτεύοντα θηλαστικά, πτηνά και βραδύποδες, όμως η οικολογία του είναι εν πολλοίς άγνωστη.

H αποψίλωση του Αμαζονίου πιστεύεται πωες έδωσε ευκαιρία στον ιό να εξαπλωθεί (Reuters)

Στις περισσότερες περιπτώσεις η λοίμωξη είναι ήπια, με συμπτώματα όπως πονοκέφαλος, πόνοι στους μυς, ναυτία και εξάνθημα, σε κάποιες περιπτώσεις όμως ο ιός προκαλεί φλεγμονή του εγκεφάλου και νευρολογικά προβλήματα όπως ίλιγγο και λήθαργο.

Θάνατοι δεν έχουν καταγραφεί μέχρι σήμερα, όμως οι επιδημιολόγοι ανησυχούν ότι ο ιός θα μπορούσε να φέρει στα όριά τους τα συστήματα υγείας των φτωχών λατινοαμερικανικών χωρών.

«Αυτό που μας ανησυχεί περισσότερο είναι η εξάπλωση μιας ασθένειας που κάποτε περιοριζόταν στον Αμαζόνιο, όπου η πυκνότητα του πληθυσμού είναι πολύ μικρή, σε περιοχές με μεγαλύτερη πληθυσμιακή πυκνότητα» δήλωσε ο Μάρκους Λασέρντα, λοιμωξιολόγος του Ιδρύματος Οσβάλντο Κρουζ.

Η επιδημία ξεκίνησε στα τέλη του 2022 στην βόρεια βραζιλιάνικη πολιτεία του Ροράιμα και έκτοτε επεκτάθηκε κατά μήκος της πυκνοκατοικημένης ανατολικής ακτής της Βραζιλίας, συμπεριλαμβανομένου του Ρίο ντε Ζανέιρο.

Η εξάπλωση είναι σαφές ότι συνδέεται με την αποδάσωση, η οποία στερεί από τον ιό τους φυσικούς ξενιστές του και αφήνουν τους ανθρώπους πιο ευάλωτους.

Το γεγονός ότι οι μικροσκοπικές σκνίπες μπορούν να περνούν μέσα από τις κουνουπιέρες δυσχεραίνει την πρόληψη της λοίμωξης.

Ο Παναμερικανικός Οργανισμός Υγείας έχει ζητήσει και από τις υπόλοιπες χώρες της Λατινικής Αμερικής να εντείνουν την επιδημιολογική επιτήρηση. Εκπαιδεύει επίσης ερευνητές και γιατρούς από όλη την ήπειρο στη διάγνωση της ασθένειας.

Η σκνίπα C.paraensis έχει βρεθεί ακόμα και στις ΗΠΑ, παραμένει όμως άγνωστο αν η Βόρεια Αμερική προσφέρει κατάλληλες συνθήκες για εξάπλωση του ιού.