HIV: Φάρμακο για τον καρκίνο ίσως ανοίγει το δρόμο για πλήρη ίαση του ιού

Ανοσοθεραπεία που χρησιμοποιείται για την αντιμετώπιση διαφόρων μορφών καρκίνου φαίνεται πως εμποδίζει τον HIV από το να κρύβεται μόνιμα μέσα σε κύτταρα του ανοσοποιητικού συστήματος, ένα εύρημα που ίσως τελικά ανοίξει το δρόμο για πλήρη ίαση της λοίμωξης.

Τα σημερινά αντιικά φάρμακα εμποδίζουν τον πολλαπλασιασμό και επιτρέπουν στους φορείς να ζουν φυσιολογική ζωή χωρίς συμπτώματα AIDS. Δεν μπορούν όμως να εκριζώσουν πλήρως τον ιό, ο οποίος μπορεί να κρύβεται στα κύτταρα CD4+ του ανοσοποιητικού συστήματος και να παραμένει σε λανθάνουσα κατάσταση μέχρι να βρει ευκαιρία να ενεργοποιηθεί.

Η πεμπρολιζουμάμπη της εταιρείας MSD (Merck στις ΗΠΑ) είναι μονοκλωνικό αντίσωμα που μπλοκάρει την πρωτεϊνη PD-1, η οποία χρησιμοποιείται από τα καρκινικά κύτταρα για να αποφεύγουν την επίθεση του ανοσοποιητικού συστήματος.

Η ίδια πρωτεϊνη υπάρχει στα κύτταρα CD4+ τα οποία μολύνει ο HIV. Όπως δείχνει νέα μελέτη που δημοσιεύεται στο Science Translational Medicine, η πεμπρολιζουμάμπη αντιστρέφει τη λανθάνουσα κατάσταση του ιού και τον αναγκάζει να αναπαραχθεί στα κύτταρα CD4+.

Δυνητικά, η ενεργοποίηση του ιού θα μπορούσε να επιτρέπει στο ανοσοποιητικό σύστημα να αναγνωρίζει και να καταστρέφει τα μολυσμένα κύτταρα.

Η πεμπρολιζουμάμπη μπόρεσε να διαταράξει τη δεξαμενή του HIV» δήλωσε η Σάρον Λιούιν του Ινστιτούτου «Πίτερ Ντόχερτι» στη Μελβούρνη, μέλος της διεθνούς ερευνητικής ομάδας.

Η μελέτη πραγματοποιήθηκε σε 32 ασθενείς με καρκίνο που έπασχαν και από HIV και λάμβαναν αντιική αγωγή. Μετά τη χορήγηση της θεραπείας το RNA του ιού ανιχνευόταν στα κύτταρα CD4+ και το πλάσμα των ασθενών, ένδειξη ότι ο ιός που βρισκόταν σε λανθάνουσα κατάσταση είχε ενεργοποιηθεί.

Η καθηγήτρια Λιούιν δήλωσε πως η έρευνα θα συνεχιστεί με την ελπίδα ότι το μονοκλωνικό αντίσωμα «θα επιτρέψει στο ανοσοποιητικό σύστημα να εξοντώσει τα κύτταρα που έχουν μολυνθεί από τον HIV όπως εξοντώνει και τον καρκίνο».

Στο μεταξύ, η εταιρεία Excision Biotherapeutics ετοιμάζεται να αρχίσει κλινικές δοκιμές μιας θεραπείας που βασίζεται στην επαναστατική τεχνική CRISPR και έχει δώσει ενθαρρυντικά αποτελέσματα στην εκρίζωση του HIV από ποντίκια.