Politica 89.8
Η καθυστέρηση της εμμηνόπαυσης συνδέεται με τη μακροζωία
Οι επιστήμονες που μελετούν τη μακροζωία και την υγεία των γυναικών έχουν συνειδητοποιήσει ότι το γυναικείο αναπαραγωγικό σύστημα διαδραματίζει σημαντικό ρόλο πέρα από την αναπαραγωγή.
Οι ωοθήκες, ειδικότερα, φαίνεται να επηρεάζουν σχεδόν κάθε πτυχή της υγείας μιας γυναίκας. Ωστόσο, οι ωοθήκες παύουν την κύρια λειτουργία τους στη μέση ηλικία. Μόλις συμβεί αυτό, η γυναίκα εισέρχεται στην εμμηνόπαυση, η οποία επιταχύνει τη γήρανση και την παρακμή άλλων οργανικών συστημάτων, όπως η καρδιά και ο εγκέφαλος.
Ενώ οι γυναίκες, κατά μέσον όρο, ζουν περισσότερο από τους άνδρες, περνούν περισσότερα χρόνια με ασθένειες ή αναπηρίες.
Η περιορισμένη διάρκεια ζωής των ωοθηκών τις καθιστά έναν πολλά υποσχόμενο τομέα για έρευνα. Οι ερευνητές πιστεύουν ότι η παράταση της λειτουργίας τους, ώστε να ευθυγραμμιστεί με τη μακροζωία άλλων οργάνων, θα μπορούσε να αλλάξει την πορεία της υγείας των γυναικών και της συνολικής έρευνας για τη μακροζωία.
«Αν αγνοήσει κανείς τη λειτουργία των ωοθηκών κατά τη διάρκεια της γήρανσης», λέει η Τζένιφερ Γκάρισον, επίκουρη καθηγήτρια στο Ινστιτούτο Buck για την Ερευνα της Γήρανσης, «τότε έχει χάσει το τρένο».
Μηχανισμός συμμετοχής
Οι ωοθήκες λειτουργούν σαν το κέντρο ελέγχου «ενός πολύπλοκου δικτύου σηματοδότησης στο σώμα μιας γυναίκας», λέει η Γκάρισον. Μέσω ορμονών, όπως τα οιστρογόνα και η προγεστερόνη, καθώς και άλλων χημικών ουσιών, οι ωοθήκες επικοινωνούν και επηρεάζουν σχεδόν κάθε άλλο όργανο.
Οι επιστήμονες δεν έχουν ακόμη ξεκαθαρίσει τους ακριβείς μηχανισμούς, αλλά γνωρίζουν ότι τα προβλήματα προκύπτουν όταν οι ωοθήκες σταματήσουν να λειτουργούν κανονικά.
Στις νεαρές γυναίκες, για παράδειγμα, αυτό μπορεί να οδηγήσει σε σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών, το οποίο αυξάνει τον κίνδυνο μεταβολικών καταστάσεων, καρδιακών παθήσεων, προβλημάτων ψυχικής υγείας και άλλων.
Καθώς τα ωάρια μιας γυναίκας λιγοστεύουν, οδηγώντας στην εμμηνόπαυση, οι χημικές επικοινωνίες των ωοθηκών εξασθενούν. Αυτό συσχετίζεται με αυξημένο κίνδυνο άνοιας, καρδιαγγειακών παθήσεων, οστεοπόρωσης και άλλων ασθενειών που σχετίζονται με την ηλικία. Οσο νωρίτερα μια γυναίκα εισέρχεται σε αυτή τη φάση της ζωής της, τόσο μεγαλύτερος είναι ο κίνδυνος εμφάνισης αυτών των παθήσεων και τόσο μειώνεται το προσδόκιμο ζωής της.
Οι γυναίκες που υποβάλλονται σε πρόωρη εμμηνόπαυση λόγω χειρουργικής αφαίρεσης των ωοθηκών τους έχουν ακόμη μεγαλύτερο κίνδυνο εμφάνισης χρόνιων παθήσεων. Αυτό δείχνει ότι οι ωοθήκες μπορεί να εξακολουθούν να προσφέρουν κάποια προστασία της υγείας μετά τη διακοπή της απελευθέρωσης ωαρίων, λέει η δρ Στεφανί Φομπιόν, ιατρός διευθύντρια της Εταιρείας για την Εμμηνόπαυση. Απλώς δεν είναι σαφές πώς.
Τρόποι παράτασης
Στοιχεία από μελέτες, κυρίως σε ζώα, δείχνουν ότι η παράταση της λειτουργίας των ωοθηκών μπορεί να βελτιώσει την υγεία και να αυξήσει τη μακροζωία. Στα ποντίκια, για παράδειγμα, η μεταμόσχευση μιας ωοθήκης από ένα νεότερο ζώο σε ένα ηλικιωμένο επιμηκύνει τη ζωή του ηλικιωμένου ποντικιού. Οι ερευνητές διερευνούν τώρα μεθόδους για την παράταση της λειτουργίας των ωοθηκών και την καθυστέρηση της εμμηνόπαυσης στον άνθρωπο.
Μια κλινική δοκιμή που βρίσκεται σε εξέλιξη στο Πανεπιστήμιο Κολούμπια προσπαθεί επίσης να επιβραδύνει τον ρυθμό με τον οποίο οι γυναίκες χάνουν τα ωάριά τους. Η μελέτη δοκιμάζει τη χρήση ραπαμυκίνης –ενός ανοσοκατασταλτικού φαρμάκου που χρησιμοποιείται για την πρόληψη της απόρριψης των μεταμοσχεύσεων οργάνων και έχει αποκτήσει σημαντική δημοτικότητα στην κοινότητα της μακροζωίας– σε γυναίκες ηλικίας 35-45 ετών προκειμένου να προσδιοριστεί η επίδρασή του στο απόθεμα των ωοθηκών τους.
Η ραπαμυκίνη επηρεάζει τον αριθμό των ωαρίων που ωριμάζουν κάθε μήνα και έχει αποδειχθεί ότι παρατείνει τη λειτουργία των ωοθηκών σε ποντίκια.
Η μελέτη βρίσκεται ακόμη σε εξέλιξη και οι ερευνητές δεν γνωρίζουν ποιες συμμετέχουσες έλαβαν τη ραπαμυκίνη και ποιες το εικονικό φάρμακο, αλλά ο δρ Ζεβ Ουίλιαμς, επικεφαλής της έρευνας, λέει ότι έχουν ήδη προκύψει δύο μοτίβα: Ορισμένες γυναίκες φαίνεται να έχουν φυσιολογική μείωση της ωοθηκικής εφεδρείας, η οποία μπορεί να μετρηθεί μέσω υπερήχων και επιπέδων AMH, όμως σε άλλες «φαίνεται να έχει μεταβληθεί», λέει. «Οπότε, αυτό είναι ελπιδοφόρο».
Ο Ουίλιαμς, αναπληρωτής καθηγητής γυναικείας υγείας στο Κολούμπια, έχει υποβάλει επίσης αίτηση για χρηματοδότηση από τον οργανισμό υγείας.
Οι ειδικοί διευκρίνισαν ότι ο στόχος αυτής της έρευνας δεν είναι να παραταθεί επ’ αόριστον η έμμηνος ρύση ή να καταστεί δυνατή η εγκυμοσύνη στην ηλικία των 70 ετών, αν και οι θεραπείες θα μπορούσαν ενδεχομένως να παρατείνουν τη γονιμότητα.
