Πολιτισμός

Μια έκθεση-επιστροφή στις πρώτες λουτροπόλεις – Καμμένα Βούρλα, Λουτράκι, Αιδηψός

Δημοσιεύτηκε στις 21/09/2023 23:00

Η φωτογραφική ομάδα Άλως και οι Reporters United παρουσιάζουν την έκθεση φωτογραφίας «Souvenirs: Oι ετερόκλητες χρονικότητες του ελληνικού τουρισμού», μια συλλογική δουλειά, απόσταγμα των επισκέψεων της ομάδας στις λουτροπόλεις, που συνιστούσαν τουριστικούς προορισμούς παλιότερων εποχών.

«Η αρχική ιδέα ήταν να μιλήσουμε με έναν τρόπο για το πώς βιώνουμε το φαινόμενο του τουρισμού. Έτσι γεννήθηκε το project “Souvenirs”. Το ένστικτο μας κυρίως μας οδήγησε εκεί» λέει ο φωτογράφος, Αλέξανδρος Κατσής, ο ιθύνων νους και δημιουργός αυτού του οράματος.

«Η Ελλάδα είναι τουριστικός προορισμός και κάπως τα τελευταία χρόνια που η κατάσταση έγινε εντελώς άναρχη, άρχισε να φαίνεται και στο δημόσιο λόγο η δυσφορία πολλών ανθρώπων για τους βίαιους μετασχηματισμούς που συντελούνται σε τοπία με τα οποία έχουμε συνδεθεί. Η ιδέα που είχα ήταν να επισκεφτούμε τις πρώτες λουτροπόλεις, περιοχές όπως τα Καμμένα Βούρλα, το Λουτράκι, την Αιδηψό που υπήρξαν ανθηροί τουριστικοί προορισμοί και πλέον έχουν μαραζώσει. Αυτό σημαίνει ότι μπορείς να δεις σε τέτοιους τόπους έναν κύκλο ολοκληρωμένο, μπορείς να βρεις αποτυπώματα του παρελθόντος που κατά μια δυσοίωνη οπτική εμπεριέχουν μέσα τους και μελλοντικές προβολές. Στην έκθεση λοιπόν, παρουσιάζουμε αναπαραστάσεις αυτών των περιοχών μέσα από δεκατέσσερις διαφορετικές προσεγγίσεις, όσα και τα μέλη της ομάδας μας» εξηγεί ο Αλέξανδρος Κατσής.

Photo: Θωμάς Μαζαράκος

Η ατμομηχανή του ελληνικού τουρισμού

«Αρχίσαμε τις επισκέψεις στις λουτροπόλεις πριν από μερικά χρόνια και να πω την αλήθεια, ήμασταν έτοιμοι να εκθέσουμε αλλά μας σταμάτησε το lockdown στην πανδημία. Τα χρόνια που ακολούθησαν οι προβληματισμοί για τον τουρισμό έγιναν ακόμα πιο έντονοι. Βλέποντας ξανά το υλικό της ομάδας συνειδητοποίησα ότι η αφαιρετική και άχρονη αναπαράσταση αυτών των περιοχών μπορεί να διαβαστεί σαν απομεινάρι ενός παρελθόντος αίγλης που σήμερα αναδύει μαρασμό αλλά και σαν αγχώδης προειδοποίηση σε ενεστώτα χρόνο» λέει ο Αλέξανδρος Κατσής και συνεχίζει:

«Τα μέρη που επισκεφτήκαμε κάποτε αποτελούσαν την ατμομηχανή του ελληνικού τουρισμού, σταδιακά όμως εξέπεσαν και αντικαταστάθηκαν με άλλες καρτ ποστάλ που υπόσχονται ένα μαγευτικό καλοκαίρι στην Ελλάδα. Μόνο που, όπως, έχει αρχίσει να φανερώνεται ολοένα και εντονότερα πίσω από τις ειδυλλιακές εικόνες με τα ρομαντικά ηλιοβασιλέματα και τα κρυστάλλινα νερά, αναπτύσσονται σχέσεις ακραίας εκμετάλλευσης προς εργαζόμενους/ες, προς τα ζώα, προς τη φύση, υπονομεύοντας εν τέλει την ίδια τη βιωσιμότητα των τόπων».

Ο Αλέξανδρος Κατσής.

Photo: Σοφία Καψάλη

Με ένα βλέμμα στο σήμερα

«Εξαιρετικά ενδιαφέρουσα ήταν η διαδικασία μετά, της επιλογής των εικόνων ενόψει της έκθεσης αλλά και της θεωρητικής πλαισίωσης τους. Αρχικά, σε συνεργασία με τον Βαγγέλη Τάτση πήραμε τις διαφορετικές φωτογραφικές προσεγγίσεις και συγκροτήσαμε έναν οπτικό λόγο. Επίσης, ήρθαμε σε επαφή με τo Reporters United, που είναι ένα δίκτυο ρεπόρτερ με σκοπό την υποστήριξη της ερευνητικής δημοσιογραφίας και προσπαθήσαμε να ανταλλάξουμε πληροφορίες πάνω στον τουρισμό με σκοπό να εμβαθύνουμε εννοιολογικά την προσέγγιση μας» εξηγεί ο Αλέξανδρος Κατσής.

«Αργότερα προστέθηκε στην ομάδα ο Μιχάλης Νικολακάκης που διδάσκει κοινωνιολογία του τουρισμού στο πανεπιστήμιο της Κρήτης. Ο Μιχάλης έκανε τις δικές του αναγνώσεις και συνέβαλλε από τη δική του πλευρά στο να τεθεί το θέμα σ’ ένα ιστορικό και θεωρητικό πλαίσιο, προσθέτοντας μέσω του κειμενικού λόγου ένα ακόμα βλέμμα στην έκθεση μας. Ελπίζουμε ότι το κοινό θα αγκαλιάσει το εγχείρημα τόσο για το φωτογραφικό του αποτέλεσμα, όσο και για τους όρους παραγωγής, ανταλλαγής, επιμέλειας και συνομιλίας με σύγχρονους προβληματισμούς».

Photo: Μάριος Βουζίκας

Συμμετέχουν οι φωτογράφοι:

Βασίλης Πρωτόπαπας, Γιάννης Βελέντζας, Γιώργος Παλληκαρόπουλος, Δημήτρης Παρασκευαΐδης, Θωμάς Μαζαράκος, Μαρία Χριστοδουλάκη, Μόνικα Κροντηρά, Νάσια Μαντά, Σπύρος Αναστασόπουλος, Βασίλης Μπενάκης, Σοφία Καψάλη, Ελένη Μαθιουδάκη, Μάριος Βουζίκας, Πολυτίμη Χαραμή.