«Καινοτομία και βιομηχανικός μετασχηματισμός 1950-73» του Λευτέρη Αναστασάκη
«Διαβάζοντας το βιβλίο του Λευτέρη Αναστασάκη στην αρχή δυσανασχέτησα.» Έτσι ακριβώς ξεκινάει τον επίλογο του βιβλίου «Καινοτομία και βιομηχανικός μετασχηματισμός 1950-73» ο πρώην Διοικητής της Εμπορικής Τράπεζας και του ΟΤΕ, κύριος Παναγής Βουρλούμης. Συνεχίζει δε στον επίλογό του, που ουσιαστικά συνοψίζει τις 450 σελίδες του βιβλίου για την ιστορία και την καινοτομία της ελληνικής μεταπολεμικής βιομηχανίας: «Μα γιατί τέλος πάντων επιμένει (ο συγγραφέας) να τονίζει συνεχώς, ότι την περίοδο που εξετάζει, 1950-1973, βελτιώθηκε τόσο πολύ το επίπεδο της ζωής στην Ελλάδα; Κατόπιν όμως σκέφτηκα ότι το βιβλίο απευθύνεται σε αναγνώστες οι περισσότεροι των οποίων γεννήθηκαν μετά το 1950.
Για την γενιά μου που τα έζησε, όσα περιγράφει το βιβλίο είναι αυτονόητα. Για τους σημερινούς νέους, αλλά και μεσήλικες, αποτελούν terra incognita, ή κάτι που είναι χειρότερο, πρόσφορο έδαφος για να φυτρώσουν επάνω του διάφοροι μύθοι περί της δήθεν αρνητικής επίδρασης που είχε η βιομηχανία και οι δημιουργοί της στον τόπο μας. Και το ζήτημα είναι σοβαρό γιατί δεν πρόκειται απλά για την αποκατάσταση μιας ιστορικής πλάνης αλλά έχει να κάνει με αξίες και κοινωνικά πρότυπα. Μπράβο λοιπόν, ήταν καιρός και ανάγκη να αρχίσουν να μπαίνουν τα πράγματα στη σωστή τους θέση.»
Πραγματικά, στο βιβλίο ο συγγραφέας κεφαλαιοποιεί (και μεταφέρει στον αναγνώστη) την εμπειρία του 30 ετών στην ελληνική βιομηχανία, την οποία τεκμηριώνει επιστημονικά με πενταετή διδακτορική έρευνα στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και στο Μετσόβιο Πολυτεχνείο. Το βιβλίο εξηγεί με κατανοητό και ζωηρό τρόπο το πώς η ελληνική βιομηχανία τις πρώτες μεταπολεμικές δεκαετίες εκμοντερνίσθηκε εξελισσόμενη σε βιομηχανία εντάσεως κεφαλαίου με σημαντικότατες εξαγωγές. Ο συγγραφέας, χωρίς να αγνοεί την οικονομική διάσταση, εστιάζει στην τεχνολογική συνιστώσα, η οποία δεν έχει διερευνηθεί καθόλου για την εγχώρια βιομηχανία. Το επίτευγμα της έρευνας είναι η απόδειξη με ποσοτικά και ποιοτικά στοιχεία της σημαντικής θετικής επίδρασης που είχε η ελληνική βιομηχανία στο επίπεδο ζωής του μέσου Έλληνα πολίτη, καθώς και στη μόρφωσή του. Τα στοιχεία είναι αντικειμενικά, προέρχονται από την Ελληνική Στατιστική Υπηρεσία, τον ΟΟΣΑ, την Τράπεζα της Ελλάδος, καθώς και από τα αρχεία των τραπεζικών δανείων προς 7 μεγάλες επιχειρήσεις της εποχής. Οι εταιρείες αυτές, οι οποίες εξετάζονται σε βάθος, αποτελούσαν το 25% της ελληνικής μεταπολεμικής βιομηχανίας.
Το βιβλίο «Καινοτομία και βιομηχανικός μετασχηματισμός 1950-73» διδάσκεται ήδη στο Πανεπιστήμιο Αθηνών (ΕΚΠΑ) και στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών (ΟΠΑ, πρώην ΑΣΟΕΕ).
Το βιβλίο πραγματικά αξίζει να διαβαστεί από κάθε αναγνώστη ο οποίος ασχολείται με το οικονομικό γίγνεσθαι και ενδιαφέρεται να μάθει την βιομηχανική ιστορία της χώρας. Παράλληλα αποτελεί μία τοιχογραφία της πολιτικής, κοινωνικής και οικονομικής ζωής της μεταπολεμικής Ελλάδας. Στο βιβλίο αναφέρονται δεκάδες ονόματα τεχνικών, μηχανικών και εργοδηγών, των οποίων οι φιλοδοξίες και οι επαγγελματικές τους ικανότητες έφτιαξαν την Ελλάδα, όπως την ξέρουμε από τη δεκαετία του ‘70 και μετά.
Να σημειωθεί ότι το 100% των εσόδων από τα συγγραφικά δικαιώματα ο Λευτέρης Αναστασάκης τα διαθέτει στο ΧΑΜΟΓΕΛΟ του Παιδιού.
in.gr