Politica 89.8
Παναγιώτης Σαρρής: «Η επισιτιστική κρίση επιδεινώνεται – Η επιστήμη ερευνά για βιώσιμες λύσεις»
Ο Παναγιώτης Σαρρής, Καθηγητής Μικροβιολογίας του Τμήματος Βιολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης, μίλησε στον Νίκο Αγγελάκη και την εκπομπή “Τα λέμε το απόγευμα” για τη μεγάλη πρόκληση που αντιμετωπίζει διαχρονικά η ανθρωπότητα και αφορά στην επισιτιστική ασφάλεια. Ιδιαίτερα κρίσιμη, σήμερα, λόγω της κλιματικής αλλαγής.
Ο κ. Σαρρής επεσήμανε ότι η επισιτιστική ασφάλεια συνιστά ένα δύσκολο πρόβλημα καθώς αφορά όχι μόνο στην παραγωγή αλλά και τη διαχείριση των τροφίμων. Αυτή τη στιγμή υπάρχουν δύο ομάδες στον κόσμο είπε ο κ.Σαρρής. Η ομάδα του δυτικού κόσμου με το υπερκαταναλωτικό μοντέλο και η ομάδα που υποφέρει από υποσιτισμό. Με βάση τα στατιστικά στοιχεία του 2010, που είναι σαφώς καλύτερα από τα σημερινά, από τα 60 εκατομμύρια θανάτων το 2010, τα 10 εκατομμύρια αφορούσαν σε παιδιά προσχολικής ηλικίας και από αυτά, τα 5 εκατομμύρια αφορούσαν θανάτους παιδιών από την πείνα. Άρα 1 παιδί κάθε 6 δευτερόλεπτα είπε ο κ. Σαρρής και αυτά τα νούμερα σήμερα έχουν χειροτερέψει, ενώ την ίδια στιγμή, αν τα τρόφιμα που σήμερα πετάμε στις δυτικές κοινωνίες θα μπορούσαν να αντιπροσωπεύουν μία χώρα, αυτή θα ήταν η τρίτη μεγαλύτερη χώρα στον κόσμο.
Οι πυλώνες που αφορούν την επισιτιστική ασφάλεια, συνέχισε ο κ. Σαρρής, είναι η διαθεσιμότητα, η πρόσβαση, η ορθή αξιοποίηση και η σταθερότητα παραγωγής, όμως τα πράγματα επιδεινώνονται με την κλιματική αλλαγή. Σύμφωνα με τον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών ως το 2050 θα πρέπει να καλύψουμε με τους ίδιους φυσικούς πόρους τις ανάγκες μας στην παραγωγή τροφίμων. Η διαθέσιμη όμως γη που έχει απομείνει σήμερα στον πλανήτη για καλλιέργεια είναι το 47,3% και ήδη, από αυτό το ποσοστό, το 50% χρησιμοποιείται για παραγωγή τροφής. Άρα θα πρέπει να εξασφαλίσουμε τη γη που απαιτείται και το πρόβλημα επιτείνεται ακόμα περισσότερο αν αναλογιστούμε τι γίνεται με τα παγκόσμια αποθέματα νερού τα οποία φθίνουν. Από το 1% ως το 3% του διαθέσιμου γλυκού νερού, ήδη το 70% χρησιμοποιείται για την παραγωγή τροφίμων. Επίσης, όπως επεσήμανε, η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει εκδώσει μία οδηγία σύμφωνα με την οποία, μέχρι το 2035, πολλές από τις χημικές ουσίες που χρησιμοποιούνται στην παραγωγή τροφίμων θα πρέπει να καταργηθούν. Αυτό δημιουργεί, όμως, ένα επιπλέον πρόβλημα, όπως είπε ο κ. Σαρρής, διότι η επιστήμη θα πρέπει να ανακαλύψει εναλλακτικούς τρόπους για να καλύψει το κενό αυτό.
Ερωτώμενος για την αντιμετώπιση του προβλήματος ο κύριος Σαρρής είπε ότι οι δυτικές κοινωνίες, “που ζουν στη φούσκα του δυτικού υπερκαταναλωτικού προτύπου” πρέπει πρώτα να κατανοήσουν το πρόβλημα, στη συνέχεια να συνειδητοποιήσουν την κρισιμότητα του προβλήματος και μετά να δώσουν απαντήσεις.
Αναφερόμενος, ωστόσο, στα επιστημονικά βήματα που έχουν γίνει ως τώρα, ο κ. Σαρρής είπε ότι η επιστήμη ήδη έχει προσπαθήσει να βρει λύσεις όπως είναι για παράδειγμα η χρήση μικροοργανισμών που θα προστατεύουν τα φυτά, οι προσπάθειες παραγωγής ανθεκτικών φυτών που θα αντέχουν σε ακραία περιβάλλοντα, η ενίσχυση του ανοσοποιητικού συστήματος των φυτών, η παραγωγή φυτών που θα χρησιμοποιούν λιγότερο νερό και λίπασμα κλπ. Εντυπωσιακή ήταν η αναφορά του στο λεγόμενο “χρυσό ρύζι” στο πώς δηλαδή η επιστήμη προχώρησε στην καταπολέμηση της ανεπάρκειας βιταμίνης Α, μια σημαντική αιτία αναπηρίας και θανάτου στα παιδιά σε πολλά μέρη του κόσμου.
Ο κ. Σαρρής επισήμανε ότι η επιστημονική έρευνα κοστίζει αλλά έχει τεράστια οφέλη για την κοινωνία. “Αν τα κράτη επενδύουν στην έρευνα και εμπιστεύονται την επιστήμη, το μέλλον θα μπορούσε να γίνει λιγάκι πιο ευοίωνο”, είπε χαρακτηριστικά. Κλείνοντας, αναφέρθηκε στο Ίδρυμα Τεχνολογίας και Έρευνας που εδρεύει στο νησί μας και περιποιεί μεγάλη τιμή για το νησί η ύπαρξή του, διότι παράγει σπουδαίο επιστημονικό έργο και δεν έχει να ζηλέψει σε τίποτα από τα μεγάλα ιδρύματα του εξωτερικού. Το βασικότερο όμως ζητούμενο, σύμφωνα με τον κ. Σαρρή, είναι η χρηματοδότηση η οποία θα πρέπει να αυξηθεί, αν θέλουμε η επιστημονική έρευνα να έχει τα αποτελέσματα που επιθυμούμε.
Ας ακούσουμε τα όσα πολύ ενδιαφέροντα μας είπε:
