Είναι γνωστό πως ο Δομήνικος Θεοτοκόπουλος ,πριν ξεκινήσει το μακρύ ταξίδι στη Δύση ,στην Ιταλία και στην Ισπανία, εκείνο που τον έκανε γνωστό σ’ ολόκληρο τον κόσμο, ως El Greco, ήταν ήδη φτασμένος ζωγράφος στον Χάνδακα.
Μάλιστα ο πιο ακριβοπληρωμένος ,λίγο πριν το ανήσυχο πνεύμα του τον οδηγήσει στην μεγάλη προσωπική και καλλιτεχνική του περιπέτεια.
Έχουν σωθεί έγγραφα όπου ο Δομήνικος αναφέρεται ως «μαέστρος», δάσκαλος δηλαδή της Αγιογραφίας .Δεν έχει όμως βρεθεί σ’ ολόκληρη την Κρήτη ,ούτε ένα έργο του ,ούτε μια εικόνα με την υπογραφή του ,ή έστω μία που να παραπέμπει στην τεχνοτροπία του, παρότι δημιούργησε εκατοντάδες.
Αυτό μέχρι πρόσφατα, γιατί μια εικόνα στο ταπεινό εκκλησάκι της Παναγίας στον Τσιβαρά Αποκορώνου «μίλησε» στην έμπειρη ματιά του Επίτιμου Έφορου Βυζαντινών Αρχαιοτήτων, Μιχάλη Ανδριανάκη.
Για την ακρίβεια μια εικόνα κομμένη στα τρία ,από την οποία μόνο ένα τμήμα της, το κεντρικό, σώθηκε .
Είναι η μορφή της Αγίας Αικατερίνης, ζωγραφισμένη ως βυζαντινή πριγκίπισσα με ροδαλό, όμως, όμορφο πρόσωπο δυτικής τεχνοτροπίας, με μια μοναδική απεικόνιση του προσώπου κατά τρία τέταρτα, με τα μαλλιά λυτά αλλά περίτεχνα ριγμένα στους ώμους, και την απεικόνιση του φωτός με τρόπο που θυμίζει μόνο έναν ζωγράφο και κυρίως τον τρόπο που το αριστερό χέρι της Αγίας ακουμπά στον τροχό του μαρτυρίου με τα δύο μεσαία δάκτυλα ενωμένα. Κίνηση «αφύσικη» και μοναδική .
Πού μόνο στα έργα, τα ώριμα πια έργα ενός μόνο ζωγράφου συναντούμε…
Η εικόνα δεν έχει υπογραφή. Η βάση της έχει κι αυτή κοπεί, κάπου εκεί στα 1880 για να χωρέσει στο τέμπλο του Ναού.
Όμως «είναι σαν να έχει δέκα υπογραφές του δημιουργού της», λέει ο Μιχάλης Ανδριανάκης στην συζήτηση που είχε σήμερα, με τον Γιώργο Παπαδάκη στον Politica 89.8 .
Ακούστε ολόκληρη την συζήτηση εδώ: