Politica 89.8
Γιάννης Μανιός: “Το οικείο περιβάλλον και οι συνήθειες μας οδηγούν στα αυξημένα ποσοστά παιδικής παχυσαρκίας”
Ο Γιάννης Μανιός, Καθηγητής Διατροφικής Αγωγής και Διατροφικής Αξιολόγησης του Χαροκόπειου Πανεπιστημίου και Διευθυντής του Ευρωπαϊκού Κέντρου Παιδικής Παχυσαρκίας, μίλησε στον Νίκο Αγγελάκη και την εκπομπή “Τα λέμε το απόγευμα” για το φλέγον θέμα της παιδικής παχυσαρκίας και το έργο του Κέντρου, με αφορμή τη σημερινή (4/3) Παγκόσμια Ημέρα κατά της Παχυσαρκίας.
Ο κ. Μανιός επεσήμανε ότι δυστυχώς η χώρα μας και η Κύπρος, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, σημειώνουν τα υψηλότερα ποσοστά στην παιδική παχυσαρκία που εμφανίζεται ιδιαίτερα αυξημένη σε αγροτικές και ημιαστικές περιοχές αλλά και σε περιοχές των μεγάλων αστικών κέντρων που χαρακτηρίζονται από χαμηλό κοινωνικοοικονομικό υπόβαθρο. Στο Ηράκλειο, όπως είπε ο κ. Μανιός, τα ποσοστά των παιδιών τελευταίων τάξεων του δημοτικού που είναι υπέρβαρα ή παχύσαρκα αγγίζει το 54%. Ένα εξαιρετικά μεγάλο ποσοστό, αν σκεφτεί κάποιος ότι η κρητική διατροφή θεωρείται ότι συμβάλλει στην προστασία του οργανισμού και αυξάνει το προσδόκιμο ζωής. Η αντίθεση αυτή εξηγείται, σύμφωνα με τον κ. Μανιό, από το γεγονός ότι η διατροφή πρέπει να συνοδεύεται από ένα τρόπο ζωής που σήμερα έχει εκλείψει. Από τη μία, η ανεπαρκής ενημέρωση των πολιτών και η αύξηση του χρόνου μπροστά στις οθόνες και από την άλλη, οι χαμηλές επιδόσεις σε σωματική άσκηση μπορούν να εξηγήσουν το φαινόμενο αυτό.
Όσον αφορά στο ρόλο της οικογένειας στην πρόληψη του φαινομένου της παιδικής παχυσαρκίας, ο κ. Μανιός ανέφερε ότι μαζί με τα γονίδια, οι γονείς κληροδοτούν στα παιδιά και τον τρόπο ζωής που διαμορφώνεται από το φυσικό και κοινωνικό περιβάλλον. Στην Κρήτη, το φυσικό περιβάλλον μπορεί να δίνει ευκαιρίες για άσκηση αλλά δεν δίνει ευκαιρίες ασφάλειας, όπως επεσήμανε, λόγω εσφαλμένων συμπεριφορών που αναστέλλουν τη διάθεση για άσκηση. Για παράδειγμα, αν ένας γονιός αισθάνεται ανασφαλής να περπατά μαζί με το παιδί του στο δρόμο λόγω των ακραίων πολλές φορές οδηγικών συμπεριφορών. Για το κοινωνικό περιβάλλον, ο κ. Μανιός επεσήμανε ότι αφορά στην εσφαλμένη εντύπωση που έχουν διαμορφώσει οι άνθρωποι για το ποιο είναι το σωστό σωματικό βάρος. Μια αντίληψη που οδηγεί σε εσφαλμένες τακτικές στη διατροφή των παιδιών ή σε μη λήψη μέτρων, όταν αυτά απαιτούνται. Για το ρόλο των σχολείων ο κ. Μανιός ανέφερε ότι το Υπουργείο Υγείας προωθεί μία πρωτοβουλία που θα δημιουργεί ένα υποστηρικτικό περιβάλλον για παιδιά και εκπαιδευτικούς, ώστε να ληφθούν τα κατάλληλα μέτρα, όπως είναι προγράμματα ευαισθητοποίησης και ενημέρωσης όλης της σχολικής κοινότητας, ενθάρρυνσης των εκπαιδευτικών για ενασχόληση με το ζήτημα, ενημέρωσης γονέων με το κατάλληλο έντυπο και ψηφιακό υλικό, απομάκρυνσης τροφίμων που δεν θα πρέπει να πωλούνται στα σχολικά κυλικεία κλπ. Συνολικά, αυτό που απαιτείται είναι οι ενήλικες, είτε γονείς είτε εκπαιδευτικοί, να αποτελέσουν τα καλά πρότυπα για τα παιδιά, επεσήμανε.
Ετσι, στις βασικές οδηγίες που ο κ. Μανιός κλήθηκε να δώσει, συμπεριέλαβε την οικογένεια ως πάροχο σωστών προτύπων σωματικής δραστηριότητας και καθημερινότητας που προάγει την υγεία, το σχολείο ως υποστηρικτικό θεσμό στην προαγωγή της υγείας και τους ειδικούς υγείας ως τους πλέον κατάλληλους για πρόληψη της παχυσαρκίας από τη μικρή ηλικία και τη σωστή διαχείριση του σωματικού βάρους.
Όσον αφορά το Ευρωπαϊκό Κέντρο για την Καταπολέμηση της Παχυσαρκίας, ο κ. Μανιός επεσήμανε ότι ιδρύθηκε με πρωτοβουλία της Αναπληρώτριας Υπουργού Υγείας Ειρήνης Αγαπηδάκη, ότι είναι το πρώτο σε ευρωπαϊκό επίπεδο και ότι σκοπεύει όχι μόνο στην αντιμετώπιση του προβλήματος αλλά και στην εξαγωγή τεχνογνωσίας, χρήσιμων συμπερασμάτων και στρατηγικών που μπορούν να εξαχθούν στην Ευρώπη. Πρόκειται για ένα φιλόδοξο εγχείρημα, ανέφερε, που προσβλέπει στη συνεργασία σε ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο και στηρίζεται σε τρεις βασικούς πυλώνες: την επεξεργασία και διάδοση στα σχολεία τεκμηριωμένης γνώσης για την παχυσαρκία, την δευτερογενή πρόληψη με δωρεάν συνεδρίες σε γονείς και την υποστήριξη των παιδιάτρων στην εκστρατεία ενημέρωσης μέσω έντυπου και ψηφιακού υλικού και την τριτογενή πρόληψη με πλήρεις ελέγχους σε κέντρα υγείας και νοσοκομεία για παιδιά που παρουσιάζουν παχυσαρκία και συνοσηρότητα, όπου και απαιτούνται εξειδικευμένοι ιατρικοί έλεγχοι.
Κλείνοντας ο κ. Μανιός επεσήμανε ότι το πρόβλημα είναι και πολιτικό υπό την έννοια ότι απαιτούνται διαρθρωτικές αλλαγές στο δημόσιο τομέα, που πρέπει να αναβαθμίσει τις υπηρεσίες του και να επιβλέπει την τήρηση των κανόνων. Αλλά και σε επίπεδο ΟΤΑ πρέπει να αναληφθούν μέτρα και πρωτοβουλίες για την πρόληψη, όπως για παράδειγμα η δημιουργία πιο φιλικών γειτονιών στους πολίτες που δεν θα εμποδίζουν τη σωματική άσκηση, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι οι πολίτες είναι άμοιροι ευθυνών.
Ας ακούσουμε τα όσα πολύ ενδιαφέροντα μας είπε:
