Last Christmas: 40 χρόνια τώρα, το παντοτινό χριστουγεννιάτικο δώρο του Τζορτζ Μάικλ σε όλους μας

Ο Τζορτζ Μάικλ ήθελε να γράψει ένα κομμάτι για κάθε Χριστούγεννα -το κατάφερε.

Τα Χριστούγεννα ήρθαν νωρίς για τον Άντριου Ρίντζλεϊ των Wham! το 1984 και ήρθαν με ένα εκρηκτικό μπαμ επιτυχίας. Όταν ο Ρίντζλεϊ άκουσε το Last Christmas που είχε γράψει ο συνδημιουργός της μπάντας, ο Αγγλοκύπριος Τζορτζ Μάικλ, ήξερε ότι είχαν στα χέρια τους μια σίγουρη επιτυχία.

Σίγουρα όμως δεν γνώριζε ότι τέσσερις δεκαετίες αργότερα αυτός ο ύμνος της pop θα έχει γίνει συνώνυμο με τις γιορτές και θα ακούγεται όπου κάποιος γιορτάζει τα Χριστούγεννα κάπου στον κόσμο. Το Last Christmas είναι το παντοτινό κομμάτι του soundtrack αυτών των ημερών και αυτό είναι επίτευγμα.

Ειδικά για την δύναμη και διάρκεια που καθιέρωσε ένα pop ντουέτο που ήταν μόλις 21 ετών και μέχρι τότε όλοι θεωρούσαν ότι θα ήταν ακόμη δύο παροδικά pin-ups παρά πολιτιστικοί τιτάνες της βρετανικής μουσικής σκηνής των 80s.

H διαχρονικότητα αυτή δεν ήταν τυχαία, λέει ο Ρίντζλεϊ στο the Big Issue. «Ο Τζορτζ έθεσε στον εαυτό του αποστολή ως τραγουδοποιός να γράψει ένα χριστουγεννιάτικο τραγούδι που θα διαρκούσε και θα ήταν αιώνιο», λέει ο Ρίτζλεϊ, 61.

«Είναι πραγματικά δύσκολο να καταφέρεις κάτι τέτοιο.  Γι’ αυτό δεν υπάρχουν τόσα πολλά πραγματικά φοβερά χριστουγεννιάτικα τραγούδια. Αλλά το Last Christmas ήταν ένα τραγούδι που και οι δύο αναγνωρίσαμε ως κλασικό, και ένα τραγούδι που πιστεύαμε ότι θα ήταν ένα τραγούδι για τα Χριστούγεννα για πάντα».

«Ο Τζορτζ έθεσε στον εαυτό του αποστολή ως τραγουδοποιός να γράψει ένα χριστουγεννιάτικο τραγούδι που θα διαρκούσε και θα ήταν αιώνιο»

«Ευτυχώς, είχα μαζί μου έναν από τους καλύτερους τραγουδιστές-τραγουδοποιούς της γενιάς του, αυτό βοήθησε. Πολύ» είπε για τον Τζορτζ Μάικλ.

Ο τρόπος με τον οποίο το δίδυμο συναντήθηκε είναι μια γλυκιά, χαριτωμένη ιστορία νοσταλγία.

Ο Ρίτζλεϊ προσφέρθηκε εθελοντικά να πάρει τον νεοφερμένο Γεώργιο Κυριάκο Παναγιώτου, που γρήγορα συντομεύτηκε σε Γιογκ (Yog), υπό την προστασία του στο Bushey Meads School στο Hertfordshire.

Και οι δύο ήταν φανατικοί εραστές της μουσικής, είχαν αυτοπεποίθηση και η τόλμη του Ρίντζλεϊ ήταν ακριβώς αυτό που έλειπε από τον τότε ντροπαλό αλλά ταλαντούχο Τζορτζ.

Οι Wham! σχηματίστηκαν από τις στάχτες του σχολικού τους συγκροτήματος, The Executive, το 1981. Λίγο μετά την σύνθεση τους το pop δίδυμο, άρχισε να ψάχνει δισκογραφική δειγματίζοντας τα demo του. Η Innervision τους υπογράφει και το ντεμπούτο single Wham Rap! Το (Enjoy What You Do), που κυκλοφόρησε τον Σεπτέμβριο του 1982, έμεινε στο νούμερο 105 των βρετανικών charts.

«Το Last Christmas είναι μαγεία. Φανταστική μελωδία, απίστευτα πιασάρικη, ελαφρώς θλιβερή, αλλά όμορφη. Και ενσωματώνει στους στίχους της έναν θρήνο, εναντιώνεται σε αυτόν»

Το επόμενο single τους Young Guns (Go for It) εξερράγη στα charts, το κοινό αποθέωσε τα δύο αγόρια και την ενέργεια τους στο τηλεοπτικό Top of the Pops και μετά η καθιέρωση τους ήταν θέμα χρόνου.

Το Wham Rap! επανακυκλοφόρησε,  το Club Tropicana, το τελευταίο single από το ντεμπούτο LP Fantastic του 1983, τους επιβεβαίωσε ως τα πιο λαμπερά νέα αστέρια στoν πλανήτη της pop και όλα μόλις είχαν ξεκινήσει.

«Το 1984 ήταν μια μεγάλη χρονιά για τους Wham! Είχαμε το πρώτο μας νούμερο ένα στα τέλη της άνοιξης με το Wake Me Up Before You Go-Go. Ήταν το νούμερο ένα στο Ηνωμένο Βασίλειο και στις Ηνωμένες Πολιτείες, κάτι που ήταν πραγματικά σπουδαίο νέο», λέει.

«Ηχογραφήσαμε το άλμπουμ Make It Big, το οποίο γνώρισε μεγάλη επιτυχία παγκοσμίως. Και μετά ξεκινήσαμε μια παγκόσμια περιοδεία. Επίσης ο Τζορτζ [ως σόλο καλλιτέχνης] κυκλοφόρησε το Careless Whisper εκείνο το καλοκαίρι, το οποίο είχαμε γράψει μαζί μετά τη διάλυση του σχολικού μας συγκροτήματος. Έτσι όλα τα αστέρια ευθυγραμμίστηκαν στο σύμπαν μας. Νιώσαμε αυτή τη δυναμική. Και είχαμε τον άσσο στην μανίκι μας. Ήταν το Last Christmas» λέει.

Έτσι γράφτηκε το Last Christmas

Τo Last Christmas γράφτηκε στην παιδική κρεβατοκάμαρα του Mάικλ. Ο Ρίτζλεϊ έχει αφηγηθεί τη στιγμή πολλές φορές, αλλά εξακολουθεί να φαίνεται έκπληκτος με το πώς ο φίλος του φάνηκε να είναι παραλήπτης της μελωδίας από ένα μεταφυσικό σύμπαν.

«Βαριόμασταν, σκοτώναμε τις ώρες μας μια Κυριακή», λέει. «Ήταν χειμώνας, αρχές του 1984. Ένα μεγάλο ντέρμπι έπαιζε στην τηλεόραση αλλά κανένας από τους δύο δεν το παρακολουθούσε πραγματικά. Με ενδιέφερε περισσότερο το ποδόσφαιρο από τον Γιόγκ και η προσοχή του ήταν σαφώς αλλού» λέει.

«Είχε ένα μαγνητόφωνο στην κρεβατοκάμαρά του και ξαφνικά πήδηξε και έτρεξε επάνω. Λίγο αργότερα, κατέβηκε και είπε, ‘Πρέπει να το ακούσεις αυτό. Στη συνέχεια μου έπαιξε μια πρώτη εκδοχή του τραγουδιού, το ρεφρέν και κάποιους στίχους με το μοτίβο να δίνει ήδη τον τόνο, την υπογραφή του. Ήταν σαν ένα κομμάτι που σε κάνει βόλτα με έλκηθρο» αποκαλύπτει στην συνέντευξη του.

«Ήταν μια αξιοσημείωτη στιγμή. Και είναι ένα τόσο αξιόλογο τραγούδι. Τόσο τέλειο στο να προκαλεί και να μεταδίδει την ατμόσφαιρα των Χριστουγέννων».

«Αυτό το τραγούδι επιβεβαίωσε την ευφυία και την ικανότητά του Γιογκ. Από τότε, όλα τα στοιχήματα ήταν κερδισμένα. Ήξερε ότι έγραφε επιτυχίες.

«Το Last Christmas είναι μαγεία» λέει ο Ρίντζλεϊ. «Φανταστική μελωδία, απίστευτα πιασάρικη, ελαφρώς θλιβερή, αλλά όμορφη. Και ενσωματώνει στους στίχους της έναν θρήνο, εναντιώνεται σε αυτόν» λέει.

«Υπάρχει μια θλίψη τώρα για τα Χριστούγεννα που προηγουμένως δεν υπήρχε. Και ήταν δύσκολο να ακούσω το Last Christmas μετά τον θάνατο του Γιογκ. Αλλά ήταν μια εποχή του χρόνου που εκείνος λάτρευε, την απολάμβανε πραγματικά. Και η μουσική του ζει, και μέσα σε αυτό, ζει ο ίδιος»

«Το Last Christmas είναι στην ουσία του μια μικρή αντίφαση. Μουσικά τόσο φωτεινό και όμορφο, στιχουργικά είναι κάπως θλιβερό» προσθέτει.

Το Last Christmas κυκλοφόρησε στις 3 Δεκεμβρίου 1984. Όπως είχαν προβλέψει οι νεαροί αστέρες της pop, έγινε ένα από τα πιο αγαπημένα χριστουγεννιάτικα τραγούδια όλων των εποχών που συνοδεύτηκε από ένα κλασικό βίντεο.

Ο σκηνοθέτης Άντριου Μοράχαν που είχε υπογράψει και το κλιπ του Wake Me Up Before You Go-Go, ανέλαβε την ευθύνηνα φέρει τους Wham! στο Saas-Fee στην Ελβετία με τις τραγουδίστριες Pepsi, Shirlie και μια ομάδα φίλων για να τους απαναθανατίσει σε μια εκδρομή στο χιονισμένο βουνό.

«Το τραγούδι είναι ένα κομμάτι του μύθου του Last Christmas, αλλά όταν κάποιος παρακολουθεί το βίντεο, το πέρασμα του χρόνου είναι προφανές, είναι νοσταλγία» λέει ο Ρίντζλεϊ.

Μετά τα γυρίσματα ο Ρίντζλεϊ επέστρεψε σπίτι του και ο Τζορτζ Μάικλ πήγε κατευθείαν στα Sarm West Studios στο Notting Hill του Δυτικού Λονδίνου όπου ηχογραφούνταν ένα άλλο χριστουγεννιάτικο σινγκλ.

Σε αυτό παραμερίστηκαν ανταγωνισμοί και αντιζηλίες, ο Τζορτζ Μάικλ ένωσε την φωνή του με τον Τόνι Χάντλεϊ των Spandau Ballet, τον Σάιμον Λε Μπον των Duran Duran και τον Boy George των Culture Club στο κομμάτι που υπέγραψε ο Μπομπ Γκέλντοφ και ο Μιτζ Ουρ.

Το Last Christmas μετά την απώλεια του Τζορτζ Μάικλ

Από το Last Christmas στο Do They Know It’s Christmas του Band Aid, ο Τζορτζ Μάικλ ήταν παντού.

«Η φιλανθρωπία του Τζορτζ είναι πλέον γνωστή, αν και επέλεξε να μην την προωθήσει όταν ζούσε» λέει ο Ρίντζλεϊ για τον συνοδοιπόρο του στους Wham!

Η μπάντα διαλύθηκε το 1986, με την αποχαιρετιστήρια συναυλία τους στο Wembley Stadium του Λονδίνου.

«Υπήρχαν φήμες για επανένωση, ήταν όλες ψέμμα. Αν και δελεαστικό οι Wham! ήταν κάτι που μας άρεσε να κάνουμε μαζί στα νειάτα μας. Ήταν η νιότη μας. Αν προσπαθήσαμε ποτέ να το ξαναζήσουμε, θα ήταν αντίθετο με αυτό που ήταν πραγματικά οι Wham! για εμάς.

Όταν ο Τζορτζ Μάικλ πέθανε τα Χριστούγεννα του 2016, σε ηλικία μόλις 53 ετών, η έξοδος του, σοκαριστική και απρόσμενη, έμοιαζε να έχει και μια σκληρή ειρωνεία το timing της

Όταν ο Τζορτζ Μάικλ πέθανε τα Χριστούγεννα του 2016, σε ηλικία μόλις 53 ετών, προκάλεσε σοκ σε όλο τον κόσμο. Υπήρχε πάντα η αίσθηση ότι υπήρχαν περισσότερα κεφάλαια που έπρεπε να ακολουθήσουν στη μουσική του ιστορία.

Τα τραγούδια του, ως σόλο καλλιτέχνης πια, είχαν συγκινήσει εκατομμύρια. Οι ιστορίες της μυστικής φιλανθρωπίας του προστέθηκαν στον μύθο του ενώ η στιγμή του θανάτου του φάνηκε σκληρή ειρωνεία.

«Άλλαξε το πώς έβλεπα τα Χριστούγεννα για μερικά χρόνια», λέει ο Ρίντζλεϊ. «Υπάρχει μια θλίψη τώρα για τα Χριστούγεννα που προηγουμένως δεν υπήρχε. Και ήταν δύσκολο να ακούσω το Last Christmas μετά τον θάνατο του Γιογκ. Αλλά ήταν μια εποχή του χρόνου που εκείνος λάτρευε, την απολάμβανε πραγματικά. Και η μουσική του ζει, και μέσα σε αυτό, ζει ο ίδιος» λέει ο Ρίντζλεϊ.

«Αλλά όπως συμβαίνει με κάθε θάνατο, η οξύτητα του πόνου μειώνεται με την πάροδο του χρόνου. Τα Χριστούγεννα δεν είναι τόσο επώδυνα όσο ήταν τα χρόνια ακριβώς μετά την απώλεια του Γιογκι.

Όπως όλοι μας, έτσι και ο Ρίντζλεϊ θα ακούσει το Last Christmas πολλές φορές φέτος. Πρόσφατα ολοκλήρωσε το ντοκιμαντέρ Last Christmas Unwrapped για το BBC.

Τo Last Christmas έγινε τελικά νούμερο ένα στο singles chart του Ηνωμένου Βασιλείου το 2021, το video μετράει σχεδόν ένα δισεκατομμύριο προβολές στο YouTube, έχει διασκευαστεί άπειρες φορές -από την Tέιλορ Σουίφτ στη Mάιλι Σάιρους ή την Γκουέν Στφάνι και παραμένει τόσο αγαπημένο όσο ο άνθρωπος που το έγραψε.

Ένα τραγούδι, μια κληρονομιά, κάθε Χριστούγεννα.

---