Politica 89.8
Χ. Τσιλιώτης: «Άστοχη νομικά η σύνδεση της μη υπογραφής της σύμβασης “717” με τις ευθύνες για την τραγωδία στα Τέμπη»
Για άστοχη νομικά σύνδεση της μη υπογραφής της σύμβασης “717” με τις ευθύνες για την τραγωδία στα Τέμπη έκανε λόγο στον Politica 89.8 και τον Χρήστο Κώνστα, ο Αναπληρωτής Καθηγητής Τμήματος Πολιτικής Επιστήμης και Διεθνών Σχέσεων Πανεπιστημίου Πελοποννήσου, Διευθυντής Ινστιτούτου Διαφάνειας και Θεμελιωδών Δικαιωμάτων Ευρωπαϊκού Οργανισμού Δημοσίου Δικαίου, Μέλος Επιτροπής Συνταγματικών Δικαιωμάτων ΔΣΑ Χαράλαμπος Τσιλιώτης.
Για το αν υφίσταται ή όχι ζήτημα πολιτικών ποινικής ευθύνης μάλλον πολιτικών προσώπων στο δυστύχημα των Τεμπών ο κ. Τσιλιώτης υπογραμμίζει πως: Αυτό, δεν μπορώ να το γνωρίζω εγώ. Αυτό είναι θέμα της ανάκρισης. Αυτή τη στιγμή διενεργείται η κύρια ανάκριση εδώ και ένα χρόνο από ειδικό εφέτη ανακριτή Λάρισας, ο οποίος ορίστηκε με ομόφωνη απόφαση Ολομέλειας Εφετών Λαρίσης. Μέχρι τώρα, καθαρά για το θέμα του δυστυχήματος δεν έχουν προκύψει ενδείξεις τελέσεως αδικήματος εκ μέρους κάποιου πολιτικού προσώπου. Διότι αν είχε ανακύψει ένα τέτοιο θέμα θα όφειλε ο ανακριτής, σύμφωνα με το άρθρο 86 του Συντάγματος αμελλητί να στείλει τη δικογραφία που αφορά τα πολιτικά πρόσωπα, όταν λέμε πολιτικά πρόσωπα εννοούμε υπουργούς ή πρώην υπουργούς, στη βουλή που είναι αρμόδια για να το μελετήσει.
Υπάρχει το θέμα, συσχέτισης του δυστυχήματος και της μη υπογραφής της σύμβασης 717 της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την τηλεδιοίκηση στους σιδηροδρόμους. Εδώ πράγματι διενεργείται ανάκριση, εγώ δεν μπορώ να γνωρίζω εάν η μη υπογραφή της σύμβασης φτάνει σε βαθμό ποινικού αδικήματος. Ωστόσο κι αυτά θα αναδειχθούν από τη δικαιοσύνη και αν χρειαστεί από τη Βουλή. Αλλά αυτό που βλέπω από τα μέχρι τώρα, όπως παρακολουθώ τα πράγματα, δεν διαφαίνεται κάποια αιτιώδη συνάφεια μεταξύ της μη υπογραφής και του δυστυχήματος. Από μόνη της η μη υπογραφή, ακόμα και αν θεωρηθεί ότι παρανόμως, δεν υπεγράφη κι αυτό συνιστά ποινικά αδικήματα, σίγουρα παράβαση καθήκοντος και δεν ξέρω και τι άλλο, αυτό δεν σημαίνει κατ ανάγκην ότι υπάρχει αιτιώδης συνάφεια με το δυστύχημα των Τεμπών. Αν υπήρχε κάτι τέτοιο, θα είχε αναδειχθεί από την ανάκριση, διότι φαντάζομαι, ότι έχουν τεθεί υπόψη του κυρίου ανακριτή τα θέματα αυτά και φαντάζομαι αν είχαν προκύψει ενδείξεις τελέσεως αδικήματος, δηλαδή ενδείξεις αιτιώδους συνάφειας μεταξύ του δυστυχήματος και της μη υπογραφής θα είχε στείλει τη δικογραφία στην βουλή. Κάτι τέτοιο δεν έχει γίνει μέχρι τώρα.
Για τα ερωτηματικά που δημιουργούνται στους πολίτες καθώς ενώ έχει αρχίσει η προανάκριση δεν έχει πάει η δικογραφία στη Βουλή και δεν έχουν εντοπιστεί ποινικές ευθύνες σε πολιτικά πρόσωπα, υπουργούς, πρώην υπουργούς ο κ. Τσιλιώτης απαντά: Κοιτάξτε και πάλι σας λέω ότι ο ανακριτής γνωρίζει καλύτερα από όλους. Αυτός διενεργεί την ανάκριση. Πρέπει να τον να τον εμπιστευτούμε, διότι αν τελικά δεν εμπιστευτούμε την δικαιοσύνη, δεν εμπιστευόμαστε τίποτα. Και γενικά δεν είναι λύση, να καταφεύγουμε στα όργανα της Ευρωπαϊκής Ένωσης που εντάξει καλώς καταφεύγουμε σε αυτά αλλά κι εδώ δημιουργείται μια παραπλανητική εικόνα σε ότι αφορά την Ευρωπαϊκή εισαγγελία. Η Ευρωπαϊκή εισαγγελία, διενεργεί έρευνα μόνο για τα θέματα της αρμοδιότητάς τους που είναι θέματα διαχείρισης ορών της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Άρα λοιπόν σε ότι αφορά το θέμα μας, αυτό που ενδιαφέρει την ευρωπαϊκή εισαγγελία, είναι το θέμα της σύμβασης κι αν αυτό το ζήτημα έχει δημιουργηθεί μια κακοδιαχείριση όρων και ενδεχομένως άλλα συναφή αδικήματα τα οποία να στρέφονται κατά της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Και πάλι σας λέω ότι αυτό δεν σημαίνει κατ ανάγκη, δεν το γνωρίζω και δεν μπορώ να το γνωρίζω, αλλά δεν σημαίνει κατ ανάγκην και αυτόματα, όπως όμως παρουσιάζεται αυτό, διότι έχει δημιουργηθεί η εντύπωση πεπλανημένη κατά τη γνώμη μου νομικά ότι η μη υπογραφή της σύμβασης αυτομάτως οδηγεί σε ανθρωποκτονία για να το πω απλά σε ανθρωποκτονία με ενδεχόμενο δόλο. Αυτά, επιτρέψτε μου να πω νομικά δεν είναι σοβαρά πράγματα.
Για την πολιτική και τα κοινοβουλευτικά κόμματα που προχωρά ένα βήμα παραπέρα και καταθέτει κατηγορητήριο κατά της κυβέρνησης και κυρίως κατά του κ. Καραμανλή, του πρώην υπουργού Υποδομών και Μεταφορών, ουσιαστικά σαν συνέχεια της προανάκρισης ο κ. Τσιλιώτης αναφέρει: Η εξήγηση είναι απλή κατά τη γνώμη μου, διότι, το διάβημα αυτό είναι αντιθεσμικό, κείται εκτός του Συντάγματος εκτός του κανονισμού της Βουλής και δεν προβλέπεται πουθενά. Τι προβλέπεται ; Προβλέπεται ότι η διαδικασία του άρθρου 86 του Συντάγματος, δηλαδή ότι 30 βουλευτές μπορούν να καταθέσουν αίτημα στη Βουλή, για τη σύσταση προανακριτικής επιτροπής την απόφαση για την οποία παίρνει η η Ολομέλεια της Βουλής με την απόλυτη πλειοψηφία του όλου αριθμού των βουλευτών, δηλαδή τουλάχιστον 151 βουλευτές, είναι η κυβερνητική πλειοψηφία.»
Για την διάταξη αυτή την οποία, έχει κατακρίνει ο κ. Τσιλιώτης ανέφερε: Δυστυχώς, αυτό θέλει το Σύνταγμα. Πρέπει να σας πω ότι εγώ έχω επικρίνει αυτή τη διάταξη εδώ και πολλά χρόνια. Και έχω προτείνει με συγκεκριμένη πρόταση σε επιστημονική μου δημοσίευση, η οποία έχει γίνει στο περιοδικό θεωρία και πράξη διοικητικού δικαίου το 2014, να απεμπλακεί η βουλή από αυτή τη διαδικασία και να ανατεθεί στις αρμόδιες εισαγγελικές αρχές, έστω με ειδική δωσιδικία δεν λέμε, σύμφωνα με τον κώδικα ποινικής δικονομίας, αλλά με ειδική δωσιδικία αλλά από εισαγγελικούς λειτουργούς, κατά αναλογική εφαρμογή ενδεχομένως του άρθρου 28 του κώδικα ποινικής δικονομίας για τον ορισμό εφέτη ανακριτή και λοιπά. Έχω επικρίνει αυτή τη διάταξη, αλλά υπάρχει. Από το 2014, έχουν υπάρξει 3 φάσεις αναθεώρησης η προτάσεις για την αναθεώρηση του Συντάγματος. Το 2014, λίγο πριν διαλυθεί η Βουλή από την Νέα Δημοκρατία, το 2018 από το σύριζα και το 2019 από τη Νέα Δημοκρατία, η οποία πλειοψηφία της Βουλής έτσι αναθεώρησε τελικά το άρθρο 86 του Συντάγματος. Και οι 3 προτάσεις και των 3 κομμάτων και των 2 μεγάλων, αλλά και του ΠΑΣΟΚ, δεν έθιγαν το θέμα, της απεμπλοκής της Βουλής από την Προκαταρκτική εξέταση και την άσκηση ποινικής δίωξης. Το μόνο το οποίο ετίθετο και πέρασε στη συνταγματική αναθεώρηση του 19 του άρθρου 86 ήτανε το θέμα της κατάργησης της αποσβεστικής προθεσμίας. Αυτό ήταν ο θέμα που έθιγαν τα κόμματα και τελικά πέρασε. Άρα λοιπόν, εδώ υπάρχει πολιτική ομοφωνία, υπάρχει πολιτική συναίνεση ότι εμείς θέλουμε να διατηρήσουμε στη Βουλή το θέμα αυτό. Αυτό για την ώρα δεν μπορούμε να το αλλάξουμε. Αν στην επόμενη αναθεώρηση τεθεί, τέτοιο ζήτημα, εγώ θα είμαι από τους πρώτους που θα το χειροκροτήσουν και θα το υποστηρίξουν. Όσο όμως δεν γίνεται αυτό , η διαδικασία θα είναι 30 βουλευτές τουλάχιστον καταθέτουν πρόταση, η πρόταση συζητείται στην Ολομέλεια της Βουλής και η Ολομέλεια της Βουλής είτε αποφασίζει με 151 τουλάχιστον είτε απορρίπτει. Επειδή ο ΣΥΡΙΖΑ φαντάζομαι πιστεύει, ότι αν υποβάλει πρόταση, διότι τους 30 βουλευτές τους έχει, μπορεί να μην έχει τους 60 για την κατάθεση της πρότασης δυσπιστίας, αλλά τους 30 για τη σύσταση προανακριτικής επιτροπής τους έχει. Ωστόσο φοβάται, διότι αν κάνει την πρόταση όπως είναι και το πιο αναμενόμενο η πρόταση θα απορριφθεί από την κυβερνητική πλειοψηφία και θα θεωρηθεί αβάσιμη. Αν γίνει όμως αυτό, δεν θα μπορεί το θέμα να επανέλθει στη Βουλή με ίδια ή παρεμφερή πρόταση, δηλαδή για τα ίδια αδικήματα εναντίον των ίδιων προσώπων ή του ίδιου προσώπου, εκτός ωστόσο αν ανακύψουν νέα στοιχεία. Κάτι το οποίο όμως δεν είναι εύκολο να γίνει. Φοβάται λοιπόν ο σύριζα ότι θα γίνει κάτι τέτοιο και για αυτό το λόγο δεν υπάρχει η πρόταση και κάνει αυτό το διάβημα το κατηγορητήριο.
Για το αν στέκει νομικά το κατηγορητήριο που επικαλείται ο ΣΥΡΙΖΑ ο κ. Τσιλιώτης απαντά: «Κοιτάξτε δε μπορώ να κρίνω, διότι δεν γνωρίζω, τα στοιχεία της δικογραφίας, όπως ενδεχομένως δεν τα γνωρίζουν και οι συντάκτες του κατηγορητηρίου αυτού. Τα στοιχεία της δικογραφίας, τα γνωρίζει ο ανακριτής και οι διάδικοι. Προφανώς, κάποιοι εκ των διαδίκων, δηλαδή των υποστηριζόντων την κατηγορία των συγγενών θυμάτων τα έχουν δώσει και με βάση αυτά τα στοιχεία, πάλι υποθετικά μιλάω, τα στοιχεία συντάχθηκε αυτό το κατηγορητήριο. Αυτό που μπορώ να πω είναι ότι από τα μέχρι τώρα στοιχεία, δεν μπορεί να στοιχειοθετηθεί νομικά το αδίκημα της ανθρωποκτονίας με ενδεχόμενο δόλο. Ότι ευθύνη και να καταλογίσουμε, πολιτική η ακόμα και νομική δεν στοιχειοθετείται από τα μέχρι τώρα στοιχεία. Με βάση και το αντικειμενικό κριτήριο, που είναι ο ανακριτής, δεν μπορώ να δεχτώ ότι αν υπήρχαν όλες αυτές οι ενδείξεις τελέσεως όλων αυτών των αδικημάτων που περιέχονται στο κατηγορητήριο και ο ανακριτής δεν θα είχε στείλει τη δικογραφία στη Βουλή. Και μόνο αν υπήρχαν ενδείξεις, απλές ενδείξεις, θα είχε στείλει τη δικογραφία στη βουλή. Εγώ να δεχτώ να πάρω την εκδοχή ότι υπάρχουν ενδείξεις τελέσεως αδικήματος, από τον πρώην υπουργό, τον κύριο Καραμανλή, επειδή δεν υπέγραψε, διότι αυτό του καταλογίζει το κατηγορητήριο του ΣΥΡΙΖΑ, τη σύμβαση 717 κι ότι εξ αυτής της παραλείψεως υπάρχει αιτιώδης συνάφεια με το δυστύχημα, το οποίο είχε ανθρωποκτόνες επιπτώσεις. Η παράλειψη δεν καταλογίζεται μόνο στον κύριο Καραμανλή καταλογίζεται και στον κύριο Σπίρτζη, διότι και εκείνος κατά το διάστημα της υπουργίας του είχε την αρμοδιότητα να υπογράψει αυτή τη σύμβαση και δεν το έπραξε. Εάν λοιπόν μπούμε στη λογική του κατηγορητηρίου, την οποία σας λέω, δεν ασπάζομαι, αλλά ας πούμε ότι κάνω λάθος, και μπαίνουμε στη λογική ότι πράγματι, υπάρχουν ενδείξεις τελέσεως του αδικήματος της ανθρωποκτονίας με ενδεχόμενο δόλο και των άλλων αδικημάτων που σχετίζονται με το δυστύχημα και αιτιώδης συνάφεια με τη μη υπογραφή της Σύμβασης 717, αυτό τότε ισχύει και για τον κύριο Σπίρτζη.»
