Στο Τμήμα Φιλολογίας το Βραβείο Άριστης Διδακτορικής Διατριβής και το Βραβείο Νέου Ερευνητή του Πανεπιστημίου Κρήτης

Το Βραβείο Άριστης Διδακτορικής Διατριβής (2024) απονέμεται (εξ ημισείας) στην Άννα Καμπανάρου, διδάκτορα Γλωσσολογίας του Τμήματος Φιλολογίας (με επιβλέπουσα την Έλενα Αναγνωστοπούλου).

Το Βραβείο Νέου Ερευνητή (2024) απονέμεται στον Νίκο Αγγελόπουλο, μεταδιδάκτορα του Τμήματος Φιλολογίας και υπότροφο ΕΛΙΔΕΚ (με επιβλέπουσα την Έλενα Αναγνωστοπούλου).

Η Άννα Καμπανάρου υπήρξε άριστη προπτυχιακή και μεταπτυχιακή φοιτήτρια στο ΑΠΘ. Η διατριβή της στο Πανεπιστήμιο Κρήτης βαθμολογήθηκε ομόφωνα με άριστα. Εξετάζει ένα θέμα σύνθετο διαγλωσσικά και σχεδόν ανεξερεύνητο στην ελληνική βιβλιογραφία: τη σχέση ανάμεσα σε δομές ύπαρξης και κτήσης και τον ρόλο των συνδετικών ρημάτων (στα Ελληνικά «είμαι», «έχω», «υπάρχω») και των προθέσεων τόπου στις δομές αυτές. Η διατριβή δείχνει ότι τα φαινόμενα της Ελληνικής μπορούν να διαφωτίσουν  τα χαρακτηριστικά των δομών αυτών σε πολλές περιοχές του κόσμου, λόγω της διαγλωσσικά σπάνιας συνύπαρξης τριών διαφορετικών δομών ύπαρξης με συστηματικές ομοιότητες αλλά και ενδιαφέρουσες διαφορές στην ίδια γλώσσα.

Οι λεπτές αποχρώσεις που διαφοροποιούν υποκατηγορίες της ύπαρξης, υποκατηγορίες της κτήσης, καθώς και τη σχέση ύπαρξης και κτήσης ερμηνεύονται μέσα από τον τρόπο που τα γλωσσικά επίπεδα της μορφολογίας, της σύνταξης, της σημασιολογίας και της πραγματολογίας διαπλέκονται και αλληλεπιδρούν. Η έρευνα της διατριβής έχει ήδη οδηγήσει σε έξι ανακοινώσεις σε ελληνικά και διεθνή συνέδρια, τρεις δημοσιεύσεις σε πρακτικά ανταγωνιστικών συνεδρίων με επιλογή περιλήψεων, μία δημοσίευση σε φύλλα εργασίας, μία δημοσίευση σε συλλογικό τόμο με κριτές και μία δημοσίευση σε ένα από τα πιο έγκριτα διεθνή περιοδικά στο χώρο της θεωρητικής γλωσσολογίας. Πρόκειται για ασυνήθιστο αριθμό ανακοινώσεων και δημοσιεύσεων για υποψήφιο διδάκτορα στη θεωρητική γλωσσολογία, κάτι που πιστοποιεί τόσο την ποιότητα όσο και την πρωτοτυπία και απήχηση της έρευνάς της. Η Άννα Καμπανάρου διεκδίκησε με επιτυχία δύο ανταγωνιστικές υποτροφίες του Ιδρύματος Ωνάση και μία του Ι.Κ.Υ. για τις μεταπτυχιακές και διδακτορικές της σπουδές. Επίσης, τιμήθηκε με το 1ο βραβείο για την καλύτερη ανακοίνωση νέου ερευνητή στη μνήμη της Ειρήνης Φιλιππάκη-Warburton στο 16ο Διεθνές Συνέδριο Ελληνικής Γλωσσολογίας, το σημαντικότερο πάγιο διεθνές συνέδριο Ελληνικής Γλωσσολογίας.

Ο Νίκος Αγγελόπουλος ολοκλήρωσε τις προπτυχιακές του σπουδές στο Πανεπιστήμιο της Πάτρας και τις μεταπτυχιακές του σπουδές στο Πανεπιστήμιο του Cambridge, όπου αποφοίτησε με άριστα και κατέκτησε την πρώτη θέση στη βαθμολογία της χρονιάς του. Στη συνέχεια ολοκλήρωσε το διδακτορικό του στο University of California Los Angeles (UCLA). Η διδακτορική του διατριβή ολοκληρώθηκε τον Δεκέμβριο του 2019, και από τότε έχει αναδειχθεί σαν ένας από τους σημαντικότερους νέους ερευνητές της γενιάς του. Έχει συνεργαστεί και συνδημοσιεύσει με κορυφαίους ερευνητές όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά και παγκοσμίως, δημιουργώντας ισχυρούς δεσμούς με τα πιο διακεκριμένα πανεπιστήμια του κόσμου. Η έρευνά του  συνδυάζει τη θεωρητική σύνταξη, τη μορφολογία, τη σημασιολογία, την τυπολογία, την κατάκτηση γλώσσας και την έρευνα πεδίου. Έχει δημοσιεύσει 22 άρθρα σε κορυφαία περιοδικά και πρακτικά συνεδρίων, έχει δώσει 29 ομιλίες σε ιδιαίτερα ανταγωνιστικά συνέδρια και 14 ομιλίες ως προσκεκλημένος ομιλητής. Μετά την ολοκλήρωση της διδακτορικής του διατριβής, εργάστηκε ως μεταδιδακτορικός ερευνητής στο KU Leuven για δύο χρόνια και από τον Οκτώβριο του 2022 ως μεταδιδακτορικός ερευνητής στο πρόγραμμα “Τοπικότητα στη Γλώσσα” του Τομέα Γλωσσολογίας στο Τμήμα Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης. Το πρόγραμμα χρηματοδοτείται από το Ελληνικό Ίδρυμα Έρευνας και Καινοτομίας (ΕΛΙΔΕΚ) και η πρότασή του κατατάχθηκε πρώτη μεταξύ 120 προτάσεων των Ανθρωπιστικών Επιστημών.

Το πρόγραμμά του  “Τοπικότητα στη Γλώσσα” εξετάζει τον ρόλο της τοπικότητας στην ανθρώπινη γραμματική, ένα θεμελιώδες ζήτημα για την επιστημονική μελέτη της γλωσσικής αρχιτεκτονικής. Αναλύονται περιπτώσεις όπου η τοπικότητα φαίνεται να παραβιάζεται στις συντακτικές ή σημασιολογικές εξαρτήσεις και καταδεικνύεται ότι, στην πραγματικότητα, η τοπικότητα δεν παραβιάζεται ποτέ σε τέτοιες εξαρτήσεις, και επομένως τα δεδομένα αυτά δεν είναι πραγματικά αντιπαραδείγματα στη θεωρία της τοπικότητας. Η καινοτόμα βάση δεδομένων που δημιουργήθηκε στο πλαίσιο του προγράμματος είναι ανοιχτής πρόσβασης και περιλαμβάνει εκατοντάδες δεδομένα, όπως ρήματα, ουσιαστικά και επίθετα, που μπορούν να συνδυαστούν με δευτερεύουσες προτάσεις στα ελληνικά. Έτσι συγκεντρώνονται μετρήσιμα δεδομένα που επιτρέπουν συγκρίσεις και αναλύσεις που δεν ήταν δυνατές προηγουμένως. Κατά τη διάρκεια της παραμονής του στο Πανεπιστήμιο της Κρήτης, η έρευνα του Νίκου Αγγελόπουλου δημοσιεύτηκε στα πιο έγκριτα περιοδικά της θεωρητικής γλωσσολογίας: δύο άρθρα δημοσιεύτηκαν στο Linguistic Inquiry, MIT Press, το πιο ανταγωνιστικό περιοδικό στον χώρο της Γλωσσολογίας, και ένα στο δεύτερο πιο ανταγωνιστικό περιοδικό του χώρου, το Natural Language and Linguistic Theory, Springer. Ακόμη, ένα από τα άρθρα του βραβεύτηκε τον Οκτώβριο του 2023 ως το καλύτερο άρθρο που συμβάλλει στη γλωσσική ποικιλότητα (στο Language Acquisition, Taylor & Francis).

Τα αποτελέσματα της έρευνας παρουσιάστηκαν σε σημαντικά συνέδρια γλωσσολογίας που πραγματοποιήθηκαν στο MIT, University of California Santa Cruz και στο Göttingen University. Επίσης, ήταν προσκεκλημένος κατά την περίοδο Απριλίου 2023-Ιουνίου 2023 στο Πανεπιστήμιο University of California Los Angeles, όπου και δίδαξε ένα μάθημα σύνταξης και έδωσε μια ομιλία. Έλαβε επίσης προσκλήσεις για ομιλίες στο Padova University, στο Côte d’Azur University, στο Ca’Foscari University of Venice και στο Leipzig University. Ένα ακόμη δείγμα της εξαιρετικής πορείας του Νίκου Αγγελόπουλου και της προοπτικής του για το μέλλον είναι ότι εξασφάλισε την εξαιρετικά ανταγωνιστική μεταδιδακτορική υποτροφία Maria Skłodowska-Curie με βαθμό 99%.