Σοροπτιμιστικός Όμιλος Ηρακλείου: Καμιά ανοχή στη ΒΙΑ κατά των ΓΥΝΑΙΚΩΝ
Συμπληρώνονται φέτος σαράντα χρόνια από τότε που ο ΟΗΕ, τον Δεκέμβριο του 1991, αποφάσισε να ανακηρύξει την 25η Νοεμβρίου ως Διεθνή Ημέρα για την Εξάλειψη της Βίας κατά των Γυναικών, με σκοπό να αναδείξει ένα σημαντικό πρόβλημα με παγκόσμια διάσταση.
Στην πραγματικότητα όμως, η συγκεκριμένη ημέρα είχε ήδη καθιερωθεί δέκα χρόνια πριν, όταν γυναικείες οργανώσεις θέλησαν να τιμήσουν την μνήμη των αδελφών Μιραμπάλ, πολιτικών αγωνιστριών από τη Δομινικανή Δημοκρατία, που βασανίστηκαν μέχρι θανάτου από το καθεστώς Τρουχίλο, στις 25 Νοεμβρίου 1960.
Η λέξη «Βία» απαντάται ήδη από τη Μυθολογία και φθάνει στις μέρες μας, με έννοια αρνητικά φορτισμένη, διαχρονικά.
Ειδικότερα, ο όρος της βίας κατά των γυναικών αντιστοιχεί στον ορισμό που υιοθετήθηκε το 1995 στην 4η Παγκόσμια Διάσκεψη Γυναικών και αναφέρεται στις παραγράφους 113 και 118 της Πλατφόρμας Δράσης του Πεκίνου.
Ο όρος «βία κατά των γυναικών» περιλαμβάνει κάθε πράξη βίας που στηρίζεται στο φύλο και έχει ως αποτέλεσμα ή είναι δυνατό να έχει ως αποτέλεσμα, την σωματική, σεξουαλική ή ψυχολογική βλάβη ή πόνο για τις γυναίκες, συμπεριλαμβανομένων των απειλών τέτοιων πράξεων, τον εξαναγκασμό ή την αυθαίρετη στέρηση της ελευθερίας είτε αυτό προκύπτει στην δημόσια είτε στην ιδιωτική ζωή(παρ. 113).
Ακόμη, «Η βία κατά των γυναικών είναι η έκφραση της ιστορικά διαπιστωμένης ανισότητας στις σχέσεις ισχύος μεταξύ ανδρών και γυναικών, που οδήγησε στην κυριαρχία των ανδρών επί των γυναικών και στις διακρίσεις σε βάρος των γυναικών, με αποτέλεσμα τη παρεμπόδιση της ανάπτυξής τους» (παρ.118). Επομένως ο όρος βία περιλαμβάνει:
- Τη βία μέσα στην οικογένεια (ενδοοικογενειακή βία).
- Τη βία γενικά μέσα στην κοινωνία (βιασμός, σεξουαλική κακοποίηση, σεξουαλική παρενόχληση στην εργασία, trafficking/σωματεμπορία).
Σύμφωνα με τον Γενικό Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών «η βία κατά των γυναικών και των κοριτσιών είναι μια παγκόσμια πανδημία. Είναι μια ηθική προσβολή για όλες τις γυναίκες και τα κορίτσια, ένα σημάδι ντροπής για όλες μας τις κοινωνίες και ένα σημαντικό εμπόδιο για μια συνεκτική, ισότιμη και αειφόρο ανάπτυξη. Στον πυρήνα της, η βία κατά των γυναικών και των κοριτσιών είναι η εκδήλωση μιας βαθιάς έλλειψης σεβασμού – μιας αποτυχίας των ανδρών να
1
αναγνωρίσουν την εγγενή ισότητα και αξιοπρέπεια των γυναικών. Πρόκειται για ένα ζήτημα θεμελιωδών ανθρωπίνων δικαιωμάτων».
Και δυστυχώς, πρόκειται για ένα φαινόμενο που παρατηρείται σε όλους τους πολιτισμούς, όλες τις χώρες και τις κοινωνίες, ανεξάρτητα από έθιμα, παραδόσεις, κοινωνική τάξη, μορφωτικό ή οικονομικό επίπεδο, πολιτικό ή θρησκευτικό καθεστώς.
Η άσκηση σωματικής και ψυχολογικής βίας αποτελεί παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων των γυναικών (δηλ. του δικαιώματος στην ελευθερία, στη ζωή, στη σωματική ακεραιότητα, στην ασφάλεια, στην αξιοπρέπεια).
Έχει ως κοινωνικές γενεσιουργές αιτίες, τις σχέσεις εξουσίας ανάμεσα στα φύλα, που αποτελούν δομικό στοιχείο της κοινωνίας.
Είναι εργαλείο ελέγχου και εκφράζεται σε όλους τους τομείς της κοινωνίας, όπως στην οικονομική και κοινωνική εξάρτηση της γυναίκας από τον άντρα, στη μειονεκτική θέση των γυναικών στον τόπο της εργασίας, στις χειρότερες ευκαιρίες μόρφωσης για κορίτσια και γυναίκες, στην υπο εκπροσώπηση των γυναικών σε πολιτικές θέσεις και σε θέσεις ηγεσίας κ.ά.
H βία κατά των γυναικών, σε καμία περίπτωση δεν συνιστά ατομικό πρόβλημα, αλλά είναι έντονα κοινωνικό φαινόμενο και αποτελεί μεγάλο κίνδυνο για τη δημόσια υγεία και σημαντική αιτία θανάτου και αναπηρίας για τις γυναίκες 16-44 ετών. Σε αναφορά της Παγκόσμιας Τράπεζας εκτιμάται ότι η βία κατά των γυναικών αποτελεί τόσο σοβαρή αιτία θανάτου και ανικανότητας μεταξύ των γυναικών αναπαραγωγικής ηλικίας όσο ο καρκίνος.
Η εξάλειψή του φαινομένου της βίας μας αφορά όλες και όλους. Είναι η κοινωνία που πρέπει να ευαισθητοποιηθεί, ώστε να πάψει να ανέχεται την άσκηση της βίας εναντίον των γυναικών και βέβαια να λειτουργήσει εναντίον των δραστών, όπως και εναντίον του σεξισμού και της περιφρόνησης των γυναικών.
Ο Σοροπτιμιστικός Όμιλος Ηρακλείου, μαζί με τις Σοροπτιμίστριες στην Ευρώπη, ως Οργάνωση γυναικών για τις γυναίκες, δουλεύουμε όλες μαζί χρησιμοποιώντας το σύνθημα «Στηρίζουμε τις Γυναίκες ( We stand up for Women )» και οργανώνουμε προγράμματα για την ενδυνάμωση της θέσης της γυναίκας και του κοριτσιού σε τοπικό, εθνικό και παγκόσμιο επίπεδο. Για το λόγο αυτό από το 2009 στηρίζουμε την πρωτοβουλία της UN-Woman, της Οργάνωσης γυναικών των Ηνωμένων Εθνών, για την εκστρατεία των 16 ήμερών δράσεων ενεργών πολιτών που στόχο έχει την εξάλειψη της βίας κατά των γυναικών, η οποία ξεκινά από τις 25 Νοεμβρίου – Παγκόσμια Ημέρα για την Εξάλειψη της βίας κατά των Γυναικών και ολοκληρώνεται στις 10 Δεκεμβρίου-Παγκόσμια Ημέρα Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων.
Προκειμένου να προσελκύσουμε την προσοχή σε αυτό, οι Σοροπτιμιστικοί Όμιλοι σε όλη την Ευρώπη από το 2009 αναλαμβάνουν πρωτοβουλίες προκειμένου να φωτιστούν εμβληματικά κτίρια και μνημεία των πόλεων με πορτοκαλί χρώμα, το οποίο συμβολίζει ένα μέλλον πιο φωτεινό και αισιόδοξο και απαλλαγμένο από την έμφυλη βία και μετέχουν ενεργά σε εκστρατείες ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης της κοινωνίας.
Και βέβαια, δεν ξεχνάμε, πως για να εξαλειφθεί ένα πρόβλημα, πρέπει να χτυπηθεί στη ρίζα του, κάτι που δεν είναι άλλο από την πρόληψη. Βασικός πυλώνας γι αυτό είναι η παιδεία, η οποία πρέπει να ξεκινά από τις πολύ τρυφερές ηλικίες, προκειμένου να εξαλειφθούν πρωτίστως τα διάφορα κοινωνικά στερεότυπα.
Μέχρι όμως να επιτευχθεί αυτό, ας θυμόμαστε ότι η …σιωπή δεν είναι πάντα χρυσός! Κανένα ανθρώπινο όν, καμία γυναίκα δεν πρέπει να ανέχεται την καταπάτηση των βασικών δικαιωμάτων
2
της! Για το λόγο αυτό άλλωστε, η Πολιτεία έχει δημιουργήσει δομές και εργαλεία που μπορούν να βοηθήσουν στις δύσκολες περιστάσεις, όπως οι δομές και η τηλεφωνική γραμμή SOS 15900 της Γενικής Γραμματείας Ισότητας των φύλων.
Οι κοινωνίες μας, παγκόσμια, τότε και μόνο θα είναι δίκαιες, όταν το μισό της ανθρωπότητας θα μπορεί να είναι ισότιμο με το άλλο μισό και ελεύθερο και ασφαλές στην καθημερινότητά του.
Ο Σοροπτιμιστικός Όμιλος Ηρακλείου, τιμώντας τη φετινή Ημέρα για την Καταπολέμηση της βίας κατά των Γυναικών, οργανώνει διαδικτυακή Εκδήλωση Λόγου και Διαλόγου, την Πέμπτη 25/11/21, στις 6.00 το απόγευμα, με συνομιλητές τον Καθηγητή Ψυχιατρικής της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Κρήτης κ. Αλέξανδρο Βγόντζα και την έγκριτη δημοσιογράφο κ. Ρένα Σημειαντωνάκη, με δυνατότητα παρέμβασης του κοινού. Στόχος μας είναι, αφού παρουσιαστεί το απεχθές αυτό κοινωνικό φαινόμενο, να επιχειρηθεί να φωτιστούν κάποιοι τρόποι και μέσα πρόληψής του.
Η Εκδήλωση θα πραγματοποιηθεί μέσω της πλατφόρμας ΖΟΟΜ και είναι ανοικτή στο κοινό, κάνοντας απλώς χρήση του συνδέσμου (Link):
https://us06web.zoom.us/j/86767629901?pwd=ZW1rcVNHajhwb01qQzlwL1NiS0FiZz09 Περιμένουμε την ενεργό συμμετοχή σας!
Οι συνομιλητές μας:
Ο κ. Αλέξανδρος Βγόντζας, είναι απόφοιτος της Ιατρικής Σχολής Αθηνών(1978) όπου και ολοκλήρωσε την ειδικότητά του στη Νευρολογία -Ψυχιατρική (1983). Στη συνέχεια απέκτησε στις ΗΠΑ την ειδικότητα της Ψυχιατρικής και του Ύπνου στο Πολιτειακό Πανεπιστήμιο της Πενσυλβάνιας (1989), όπου και του απονεμήθηκε η έδρα της Ιατρικής των Διαταραχών του Ύπνου το 2000. Διετέλεσε Καθηγητής και Διευθυντής της Πανεπιστημιακής Ψυχιατρικής Κλινικής στο Πανεπιστημιακό Γενικό Νοσοκομείο Ηρακλείου (ΠαΓΝΗ) (2002- 2005 και 2009-2020), με εξαιρετικά πολυσχιδή δραστηριότητα σε θέματα ψυχικής υγείας.
Τα ερευνητικά του ενδιαφέροντα είναι ο ύπνος και οι διαταραχές του, η κοινοτική ψυχιατρική και τα προβλήματα νοητικής έκπτωσης σε ηλικιωμένους. Έχει πλούσιο συγγραφικό έργο, ενώ, πρόσφατα, σε διεθνή μελέτη από το Πανεπιστήμιο Stanford ΗΠΑ αναδείχθηκε πρώτος από όλα τα Ανώτατα Ακαδημαϊκά Ιδρύματα της Κρήτης σε διεθνή απήχηση του επιστημονικού του έργου.
Σήμερα, ως Ομότιμος Καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Κρήτης, παραμένει Επιστημονικά Υπεύθυνος του Μετεκπαιδευτικού Προγράμματος Ψυχοθεραπείας στον Τομέα Ψυχιατρικής και Επιστημών Συμπεριφοράς καθώς και της Κινητής Μονάδας Ψυχικής Υγείας του ΠαΓΝΗ, ενώ συνεχίζει το ερευνητικό του έργο στο Πανεπιστήμιο της Πενσυλβάνιας ΗΠΑ, υπό την ιδιότητα του Καθηγητή Ψυχιατρικής και του κατόχου της Έδρας των Διαταραχών του Ύπνου.
Η κ. Ρένα Σημειαντωνάκη είναι Δημοσιογράφος, απόφοιτος Σχολής Δημοσιογραφίας και μέλος της ‘Ενωσης Συντακτών Ημερησίων Εφημερίδων Μακεδονίας – Θράκης.
Εργάστηκε επί σειρά ετών σε τηλεοπτικούς και ραδιοφωνικούς σταθμούς της Βόρειας Ελλάδας, ως αρχισυντάκτρια και εκφωνήτρια δελτίων ειδήσεων και ενημερωτικών εκπομπών και βραβεύτηκε για δύο χρονιές ως η καλύτερη παρουσιάστρια ειδήσεων των τηλεοπτικών σταθμών της Βόρειας Ελλάδας.
Από το 2005 έως το 2012 εργάστηκε στην τηλεόραση ΚΡΗΤΗ TV ως εκφωνήτρια του κεντρικού δελτίου ειδήσεων και παρουσιάστρια δελτίων ειδήσεων και ενημερωτικών εκπομπών, με παράλληλη ενασχόληση στο site neakriti.gr, στην εφημερίδα Νέα Κρήτη και στο Ράδιο 9.84.
Τα τελευταία χρόνια εργάζεται στο Ράδιο Κρήτη, ως παραγωγός ενημερωτικής εκπομπής και ως αρχισυντάκτρια του ekriti.gr.
Έχει διδάξει δημοσιογραφία σε σχολές δημοσιογραφίας και σε σεμινάρια.