Politica 89.8
πρ. Διοικητής ΙΚΑ: «Δεν υπάρχει συνταγή να αυξάνεται το προσδόκιμο ζωής χωρίς αύξηση των ορίων συνταξιοδότησης – Η τραπεζική κρίση θα πλήξει τα ταμεία»
Στο συμπέρασμα, ότι τα ασφαλιστικά ταμεία μπορούν να πληγούν από την κατάρρευση των τραπεζικών χρηματοπιστωτικών Ιδρυμάτων, αλλά και στο συμπέρασμα πως τελικά, δεν υπάρχει συνταγή να αυξάνεται το προσδόκιμο ζωής χωρίς αύξηση των ορίων συνταξιοδότησης κατέληξε η συζήτηση μεταξύ του Χρήστου Κώνστα και του πρώην Διοικητή του ΙΚΑ Μιλτιάδη Νεκτάριου στον Politica 89.8.
Σε ότι αφορά την τραπεζική κρίση ο κ. Μιλτιάδης ανέφερε πως: «Δυστυχώς, η τραπεζική κρίση θα πλήξει τα ταμεία αν δεν ελεγχθεί η μετάδοση των χρηματοδοτικών κρίσεων και αν αυτές διαχυθούν πέραν του στενού διατραπεζικού περιβάλλοντος. Γίνεται προσπάθεια από τις Κεντρικές Τράπεζες του ανεπτυγμένου κόσμου, να περιορίσουν την διάχυση αυτών των φαινομένων στην οικονομία. Γίνεται προσπάθεια, για μην έχουμε επανάληψη αυτού που έγινε το 2008, με την Οικονομία. Αυτή τη φορά δε νομίζω να φτάσουμε σε κάτι τέτοιο, η Αμερικανική Ομοσπονδιακή Τράπεζα και την Ελβετική κυβέρνηση πήραν άμεσα μέτρα για να μην υπάρξουν, άλλες απώλειες, πέραν των όσων έχουν συμβεί. Είναι ένα μάθημα για όλους τους ενδιαφερόμενους, ότι δηλαδή, το τραπεζικό σύστημα πρέπει να το προσέχουμε γιατί είναι εν γένει πολύ ασταθές, στην Ευρώπη και πολύ περισσότερο στην Αμερική, όπου επιτρέπεται να λειτουργούν μικρές τράπεζες όπως η Silicon Valley Bank χωρίς σοβαρή εποπτεία και μετά όταν προκύπτουν τα προβλήματα τρέχει το κράτος να ρίξει λεφτά για να κλείσει τις υποχρεώσεις που δημιουργούνται. »
Σε ότι αφορά το Γαλλικό και το Ελληνικό σύστημα συνταξιοδότησης ο κ. Νεκτάριος αναφέρει: «Η Γαλλία ζει ότι έζησε η Ελλάδα στις αρχές του 2000. Καταρχήν να πούμε πως το Γαλλικό σύστημα συντάξεων ήταν αυτό που ενέπνευσε και τους σχεδιαστές του ελληνικού συστήματος συντάξεων. Οι Γάλλοι έχουν 42 ταμεία συντάξεων, για κάθε επιμέρους ομάδα του πληθυσμού, εμείς είχαμε 200 και τους ξεπεράσαμε σε αυτό. Ενώ ο σχεδιασμός της κυβέρνησης Βενιζέλου από το 32 ήταν να υπαχθούν όλα τα υφιστάμενα ταμεία στο ΙΚΑ και να έχει ένα ταμείο η χώρα. Εμείς καταφέραμε μέσω των μνημονίων, ειδικά μέσω του τρίτου μνημονίου, να συγχωνεύσουμε όλα τα ταμεία στον ΕΦΚΑ, έστω κι αν αυτό δεν έγινε με τρόπο πάρα πολύ καλό και τώρα ταλαιπωρούνται χιλιάδες συνταξιούχοι για να πάρουν μια σύνταξη και να λειτουργήσει αποτελεσματικά ο οργανισμός, αλλά αυτό οφείλεται πάλι στις αβελτηρίες και στην κακή οργάνωση του Δημοσίου. Ας πάμε στην Γαλλία τώρα. Ο Μακρόν προσπάθησε κατά την διάρκεια της πρώτης θητείας του, να συμμαζέψει τα 42 ταμεία, να τα ομογενοποιήσει και να φτιάξει ενιαίο πλαίσιο ασφάλισης και παροχών για όλο το σύστημα. Όπως έλεγε τότε χαρακτηριστικά ο Μακρόν, ένα ευρώ ασφαλιστική εισφορά, οδηγεί στο ίδιο επίπεδο σύνταξης για όλους τους ασφαλισμένους Γάλλους άσχετα σε ποιο από τα 42 ταμεία ανήκουν. Ήταν σαν αυτό που έγινε σε εμάς μέσω του τρίτου μνημονίου και την ενοποίηση όλων των ασφαλιστικών ταμείων, Αυτό ωστόσο δεν κατάφερε να το περάσει, προέκυψε κι η πανδημία του Covid και παραπέμφθηκε το θέμα στις καλένδες. Τώρα στην δεύτερη θητεία του, έχει κατεβάσει πολύ τον πήχη και τι θέλει να κάνει, θέλει να βελτιώσει την ηλικία πρόωρης συνταξιοδότησης. Αντί να βγαίνουν οι Γάλλοι στην σύνταξη στα 62 να βγαίνουν στα 64. Βέβαια αν μας ρωτάγανε στην Ελλάδα, θα τράβαγαν τα μαλλιά τους, γιατί θα μάθαιναν πως βγαίνουμε στην σύνταξη από τα 55 ειδικά στους δημόσιους οργανισμούς και πως το 25% των συνταξιούχων είναι κάτω των 65 ετών και οι συντάξεις τους κοστίζουν 6δις ευρώ κάθε χρόνο στον κρατικό προϋπολογισμό. Οι Γάλλοι είναι σε χειρότερη κατάσταση από εμάς σε ότι αφορά τις πρόωρες συνταξιοδοτήσεις. Βρίσκονται στο 40% οι συνταξιούχοι που είναι κάτω των 65 ετών, κι αυτό προσπαθεί να διορθώσει ο Μακρόν. Όταν έκαναν τις αναλογιστικές μελέτες που όλες οι χώρες τις κάνουν για τον επόμενο μισό αιώνα, προέκυψε ότι εάν δεν αυξήσει τις ηλικίες συνταξιοδότησης από το 62 στο 64, μετά το 27 και πηγαίνοντας στο 2030, θα έχει ένα έλλειμμα γύρω στα 14 δις ετησίως όπου θα πρέπει να χρηματοδοτηθεί από τον κρατικό προϋπολογισμό. Αυτό το συνέδεσε, ο Μακρόν με τη δημοσιονομική πειθαρχία που θέλει να επιβάλει στην Γαλλία κι επομένως τον ενδιαφέρει να κόψει από όπου μπορεί για να περιορίσει το έλλειμμα στο 3% όπως προβλέπει η συνθήκη του Μάαστριχτ. Ο κόσμος αντέδρασε γιατί πλέον έχει κυλήσει πάρα πολύ νερό στο αυλάκι της Ευρώπης. Έρχεται πάρα πολύ καθυστερημένα η Γαλλία, στην ουσία έχουν μείνει 3 χώρες, η Ελλάδα η Γαλλία κι η Ιταλία, χωρίς σοβαρή μεταρρύθμιση των συστημάτων συντάξεων, γιατί κι εμείς αν δεν είχαμε τα μνημόνια δεν θα είχαμε κάνει τίποτα προς αυτήν την κατεύθυνση. Και η Γαλλία τώρα συλλαμβάνεται να μην έχει κάνει τίποτα, ενώ όλες οι άλλες ανεπτυγμένες χώρες της Ευρώπης, έκαναν τις κατάλληλες προσαρμογές από τη δεκαετία του 90 μέχρι τις αρχές του 2000 και προσαρμόσανε τα διανεμητικά συστήματα και τα συμπληρώσανε με κεφαλαιοποιητικά συστήματα κι είναι πλέον όλες σε πολύ καλή κατάσταση κι έχει κλείσει το κεφάλαιο του ασφαλιστικού για αυτές. Δυστυχώς για Ελλάδα, Γαλλία, Ιταλία, παραμένει το κεφάλαιο του ασφαλιστικού ανοιχτό κι οι επιβαρύνσεις είναι στο δημόσιο χρέος. Τα δημόσια οικονομικά τα οποία επιβαρύνονται καθέτως για να εξυπηρετούν το σύστημα συντάξεων προσθέτουν βάρος στο δημόσιο χρέος της χώρας. Αυτό συμβαίνει και στην Γαλλία και στην Ιταλία, και κυρίως σε εμάς που έχουμε το μεγαλύτερο χρέος στον αναπτυγμένο κόσμο πλην Ιαπωνίας, ακριβώς λόγω της λειτουργίας του συστήματος συντάξεων σε όλη την περίοδο της μεταπολίτευσης με αυτόν τον τρόπο. »
Για το αν υπάρχει δυνατότητα να ανατραπεί ο συσχετισμός ότι όσο αυξάνεται το προσδόκιμο ζωής, θα πρέπει να αυξάνονται και τα συνταξιοδοτικά όρια, ο κ. Νεκτάριος απαντά: «Δεν υπάρχει συνταγή να αυξάνεται το προσδόκιμο ζωής χωρίς αύξηση των ορίων συνταξιοδότησης. Ήταν υποχρέωση του πολιτικού συστήματος να τα πει αυτά από την δεκαετία του 70, του 80 και του 90. Οι πρώτοι που διόρθωσαν τα συστήματα συντάξεων ήταν οι Αμερικάνοι το 1976 , ενώ και οι άλλες ανεπτυγμένες χώρες της Ευρώπης, έκαναν τις κατάλληλες προσαρμογές μέχρι τη δεκαετία του 90. Οι μόνες που δεν έχουν κάνει σοβαρή δουλειά, είμαστε εμείς στο Νότο, δηλαδή, η Γαλλία, η Ιταλία κι εμείς. Αυτό που συνέβη στο σύστημα συντάξεων Ελλάδας ήταν η μεγαλύτερη πτώχευση συστήματος συντάξεων σε όλο τον αναπτυγμένο κόσμο στην μεταπολεμική περίοδο. Αυτό έπρεπε να μας γίνει μάθημα και για να διορθώσουμε το σύστημα γιατί υπάρχουν ακόμα προβλήματα αλλά και για να φροντίσουμε να δούμε τι άλλα προβλήματα έχουμε μπροστά μας. Δυστυχώς, όμως το πολιτικό σύστημα αντί να κάνει σχεδιασμό για τα επόμενα 10 -20 -30χρόνια, δουλεύει με σχεδιασμό ορισμένων μηνών και εκπλήσσεται όταν καταρρέουν τα πάντα. »
Για το αν βλέπει να συζητάμε στη χώρα, σύντομα για ηλικιακό όριο άνω των 67 απαντά ο κ. Νεκτάριος πως: «Όχι, γιατί πλέον τώρα έχουμε προσαρμοστεί, στα 67 έτη. Η υφιστάμενη νομοθεσία ακριβώς λόγω του προσδόκιμου ζωής προσαρμόζεται κάθε 2-3 χρόνια, τώρα έχουμε πλησιάσει τα 67 με βάση αυτές τις ρυθμίσεις και θα συνεχίσει. Τα παιδιά μας, για παράδειγμα, επειδή θα έχουν πολύ υψηλότερο προσδόκιμο ζωής θα πλησιάσουν τα 70. Η κατάσταση είναι δυναμική κι αυτό δεν είναι κακό. Το κακό είναι ότι δεν ενημερώνουμε τον κόσμο και δεν κάνουμε μια σοβαρή διακομματική δουλειά για να αντιμετωπίσουμε αυτά τα κολοσσιαία προβλήματα. Βλέπετε σήμερα τι συμβαίνει στην Γαλλία, δεν μπορεί ο κόσμος να πειθαρχήσει και να συνεννοηθεί για να καταλάβει πως αυτό είναι το ελάχιστο που πρέπει να συμβεί στο Γαλλικό Συνταξιοδοτικό σύστημα, γιατί έχουν πολύ μεγαλύτερα προβλήματα εκτός από την ηλικία συνταξιοδότησης.»
