«Πλωτό φράγμα» κατά της Τουρκίας – Ποιος ο ρόλος της Σούδας ;

Ολα τα σχέδια εξουδετέρωσης της τουρκικής απειλής έχουν όμως έναν κοινό παρονομαστή: τη δημιουργία ενός θαλάσσιου «τείχους» – και με αεροπορική υποστήριξη – στην περιοχή της ελληνικής υφαλοκρηπίδας όπου θα επιχειρήσει να εισβάλει ένα τουρκικό ερευνητικό σκάφος.

Με ένα «πλωτό φράγμα» στο οποίο θα έχει πρωταγωνιστικό ρόλο σχεδόν το σύνολο του ελληνικού Στόλου – αναλαμβάνοντας διαφορετικές αποστολές και πόστα – σχεδιάζει να αποτρέψει η Αθήνα το σοβαρό ενδεχόμενο πλέον η Τουρκία να προχωρήσει ακόμα και μέσα στο καλοκαίρι σε πρόκληση εντός της ελληνικής υφαλοκρηπίδας μετά τα αιτήματα της TPAO για έρευνες υδρογονανθράκων νότια και ανατολικά της Κρήτης, της Καρπάθου και της Ρόδου.

Η πολιτική και στρατιωτική ηγεσία διεμήνυσε ήδη στην Αγκυρα σε όλους τους τόνους ότι αν χρειαστεί «θα αντιδράσουμε ακόμα και στρατιωτικά» και ότι «είμαστε έτοιμοι να συντρίψουμε όποιον μάς υποτιμήσει». Ποια θα είναι όμως αυτή η αντίδραση; Σύμφωνα με τις πληροφορίες των «ΝΕΩΝ», από τότε που η Τουρκία άρχισε να κλιμακώνει την επιθετικότητά της στην Ανατολική Μεσόγειο με παράνομες γεωτρήσεις στην κυπριακή ΑΟΖ και απειλές για έρευνες στην ελληνική υφαλοκρηπίδα πέριξ του Καστελλόριζου, στο «Πεντάγωνο» έχουν καταρτιστεί πολλά σενάρια απόκρουσης μιας τέτοιας πρόκλησης.

Ολα τα σχέδια εξουδετέρωσης της τουρκικής απειλής έχουν όμως έναν κοινό παρονομαστή: τη δημιουργία ενός θαλάσσιου «τείχους» – και με αεροπορική υποστήριξη – στην περιοχή της ελληνικής υφαλοκρηπίδας όπου θα επιχειρήσει να εισβάλει ένα τουρκικό ερευνητικό σκάφος. Αμεσα δηλαδή θα σταλεί μια ελληνική φρεγάτα. Αυτό έγινε τον Οκτώβριο του 2018, όταν το τουρκικό ερευνητικό «Barbaros» έπειτα από παράνομη Navtex αποπειράθηκε να κάνει έρευνα εντός ελληνικής υφαλοκρηπίδας νότια του Καστελλόριζου. Ερευνα δεν έγινε ποτέ. Το τουρκικό σκάφος βρήκε απέναντί του έναν πλωτό ελληνικό φραγμό, τη φρεγάτα «Νικηφόρος Φωκάς», η οποία κάλεσε το «Barbaros» να αποχωρήσει, ενώ σε επιφυλακή ήταν και άλλα σκάφη.

Παρόμοια κινητοποίηση υπήρξε τον περασμένο Ιανουάριο, όταν το τουρκικό ερευνητικό «Oruc Reis» εντοπίστηκε να πλέει, λόγω κακοκαιρίας, άνωθεν της ελληνικής υφαλοκρηπίδας. Ταχύτατα έφθασε κοντά του η φρεγάτα «Νικηφόρος Φωκάς», ενώ η δραστηριότητα του τουρκικού σκάφους επιτηρήθηκε και από ελληνικό F-16. Είναι πρόδηλο πως ανάλογη αντίδραση προβλέπεται σε μια νέα τουρκική πρόκληση.

Αρμάδα 15 πλοίων
Στην περίπτωση όμως που η Τουρκία επιμείνει, έχει προβλεφθεί ενεργοποίηση και άλλων σεναρίων. Για παράδειγμα, είναι πολύ πιθανόν να αξιοποιηθούν ως μια δύναμη ταχείας αντίδρασης τα 15 πλοία του Πολεμικού Ναυτικού, ανάμεσά τους πυραυλάκατοι, φρεγάτες, κανονιοφόροι, που βρίσκονται εν πλω από το Βόρειο έως το Νότιο Αιγαίο για την επιτήρηση και αποτροπή μεταναστευτικών ροών. Οσα δε πλέουν εγγύτερα στο νότιο τμήμα των Δωδεκανήσων θα είναι αυτά που θα αναλάβουν ταχύτατα αποστολές ενίσχυσης του πλωτού φραγμού.

Το ατού της Κρήτης. Ολα τα σενάρια αντίδρασης περιλαμβάνουν την πλήρη αξιοποίηση και εκμετάλλευση των δυνατοτήτων της Κρήτης, αφού βρίσκεται πολύ κοντά στα σημεία που η Τουρκία θέλει να ερευνήσει. Οι επιτελείς το τελευταίο διάστημα κινούνται σε αυτή την κατεύθυνση και στον ναύσταθμο της Σούδας στέλνονται περιοδικά μονάδες (υποβρύχια, φρεγάτες, πυραυλάκατοι) ώστε να μπορούν να επέμβουν άμεσα όταν απαιτηθεί είτε νότια είτε ανατολικά της Κρήτης. Επιπλέον το ΠΝ διαθέτει ένα ακόμα επιχειρησιακό ατού που μπορεί να μειώσει κι άλλο τον χρόνο αντίδρασης των Ενόπλων Δυνάμεων: την προκεχωρημένη ναυτική βάση Κυριαμαδίου, στο ανατολικό άκρο του Λασιθίου.

Ακόμα, χάρη στο ανάγλυφό της η Κρήτη προσφέρει σε πολλά σημεία τη δυνατότητα «αγκίστρωσης» πυραυλακάτων, και ειδικά αυτών που διαθέτουν τα κατευθυνόμενα βλήματα κατά στόχων επιφανείας ExocetBlock III με βεληνεκές 180 χλμ. Γενικά όμως η Κρήτη εξαιτίας του μεγέθους της και του πλήθους λιμανιών και αεροδρομίων μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως βάση για επιχειρήσεις για μεγάλο χρονικό διάστημα για πλοία και αεροσκάφη.

Σημαντικό ρόλο θα έχουν επίσης το αεροσκάφος ναυτικών επιχειρήσεων του ΠΝ, που ήδη έχει ξεκινήσει αποστολές επιτήρησης σε Αιγαίο και Μεσόγειο, αλλά και UAVs που διαθέτει η Πολεμική Αεροπορία.

Πάντως, εάν και όποτε απαιτηθεί επιχειρησιακή εμπλοκή, θα υπάρξουν διαφορετικά στάδια κλιμάκωσης των ελληνικών ενεργειών. Δηλαδή άλλη θα είναι η ελληνική αντίδραση αν η Τουρκία στείλει ερευνητικό σκάφος που θα συνοδεύεται μόνο από βοηθητικά σκάφη. Το επίπεδο αντίδρασης θα ανέβει αν πλάι στο ερευνητικό υπάρχουν και τουρκικά πολεμικά πλοία. Και ακόμα πιο δυναμική απάντηση θα υπάρξει αν η Τουρκία επιχειρήσει να στείλει γεωτρύπανο.