Politica 89.8
Στις 28 Φεβρουαρίου λήγει η διαβούλευση για τη νέα Μελέτη Περιβαλλοντικών επιπτώσεων για το Αεροδρόμιο Καστελλίου, η οποία έχει αναρτηθεί στο site της Περιφέρειας Κρήτης.
Η κοινοπραξία που κατασκευάζει το αεροδρόμιο φέρνει, εν μέσω της κατασκευής μια νέα Μελέτη απαντώντας, υποτίθεται, στις ενστάσεις που διατύπωσαν το 2023 τόσο το Περιφερειακό Συμβούλιο όσο και το Δημοτικό Συμβούλιο Μινώα Πεδιάδας αναπέμποντας τότε, την αρχική μελέτη.
Ως Πρωτοβουλία Πολιτών για τη Διάσωση και Αειφόρο Ανάπτυξης της Πεδιάδας τονίζουμε πως και η νέα μελέτη όχι μόνο δεν απαντά στις ενστάσεις που διατυπώθηκαν αλλά επιδιώκει να παραπλανήσει τις αρχές και τους πολίτες, αφήνοντας ακόμα περισσότερα θολά σημεία, που αναλύουμε διεξοδικά παρακάτω. Αντί για απαντήσεις διαφαίνονται ακόμα χειρότερες εξελίξεις σε θέματα που αφορούν τη διαχείριση του νερού και των λυμάτων, τους ρύπους, την ηχορύπανση, την 24ωρη λειτουργία, την προστασία των αρχαιολογικών χώρων, τα αντιπλημμυρικά έργα, την έντονη σεισμική δραστηριότητα της περιοχής, τη προστασία των περιοχών NATURA στην ευρύτερη περιοχή, την κατασκευή τούνελ στις Ξηροκαμάρες, τη τοποθέτηση ραντάρ στο λόφο Παπούρα, την επικινδυνότητα του αεροδρομίου για τους επισκέπτες λόγω της θέσης και της συνύπαρξης με στρατιωτικό αεροδρόμιο κ.α.
Για όλα αυτά ζητήσαμε την εισαγωγή ειδικού θέματος στην προσεχή συνεδρίαση του Δημοτικού Συμβουλίου Μινώα Πεδιάδας (Την Τετάρτη 26/2 στις 6μ.μ.) όπου και θα παραστούν μέλη της Πρωτοβουλίας και δημότες της περιοχής.
Αναλυτικά τα επίμαχα σημεία της Μελέτης:
Σεισμοί: Στο κεφ 8 σελ 129 της ΜΠΕ που γίνεται λόγος για τη σεισμική δραστηριότητα της περιοχής, δεν περιλαμβάνεται ο σεισμός των 6 ρίχτερ της 27/9/2021. Αυτό έρχεται σε αντίθεση με την απάντηση που λάβαμε στο σχετικό σχολιασμό μας όπου ισχυρίζονται ότι έλαβαν υπόψιν τον συγκεκριμένο σεισμό. Αξιοσημείωτο είναι ότι η ύπαρξη ρήγματος αποτελούσε το κύριο επιχείρημα για την μετακόμιση του αεροδρομίου Ηρακλείου αντί για επέκτασή του.
Ρύποι: Υπάρχει μεγάλη διαφορά ανάμεσα στο αποτύπωμα ρύπων που αναφέρεται στην παρούσα μελέτη (200μg NO3)σε σχέση με αυτό στη μελέτη του Αστεροσκοπείου Αθηνών.( 1200μg NO3) Με κάποιο ανεξήγητο τρόπο οι μέγιστοι ρύποι που παρουσιάζονται στην παρούσα μελέτη είναι ακριβώς όσο και το μέγιστο νόμιμα αποδεκτό.
Νερό: Η πρόταση για τη διαχείριση υδάτων είναι καταστροφική. Η υδροδότηση του αεροδρομίου θα γίνεται κατά προτεραιότητα σε σχέση με τους πολίτες. Θα λαμβάνει νερό από τον υπόγειο υδροφορεα Καστελλίου και το φράγμα του Αποσελέμη για να καλύπτει τις ανάγκες του (ανάμεσα στις οποίες η άρδευση 50 στρεμμάτων γκαζόν). Τα βιομηχανικά λύματα που θα προκύπτουν θα υπόκεινται σε μία διαδικασία καθαρισμού και έπειτα, μαζί με τα επεξεργασμένα αστικά λύματα θα οδηγούνται σε Εγκατάσταση Επεξεργασίας Λυμάτων (ΕΕΛ) το αποτέλεσμα της οποίας θα οδηγείται σε “πηγάδια εμπλουτισμού” που θα καταλήγουν στον υπόγειο υδροφόρο ορίζοντα και ένα μέρος τους στο ρέμα Θραψανού. Τα αστικά και ιδίως τα βιομηχανικά λύματα είναι επιβαρυμένα με επικίνδυνες τοξικές ουσίες και πολύ μεγάλο μικροβιακό φορτίο. Για να διασφαλιστεί ότι αυτά δεν θα μολύνουν και δεν θα ρυπάνουν τον καλής ποιότητας υπόγειο υδροφόρο ορίζοντα Καστελλίου από τον οποίο υδρεύονται χωριά της περιοχής και το 20% της πόλης του Ηρακλείου, η ΕΕΛ θα πρέπει να λειτουργεί άψογα. Όπως αναφέρεται στη μελέτη της ΔΕΥΑΜΠ “Σε ενδεχόμενη αστοχία του συστήματος βιολογικής επεξεργασίας για 1-2 ημέρες που τα λύματα θα οδηγηθούν στα φρεάτια διήθησης και στον υδροφορέα, η μόλυνση και η ρύπανση των υπόγειων νερών θα επιφέρει μη αναστρέψιμες βλάβες για πολλά χρόνια.” Γι’ αυτό έχει θεσπιστεί χρονοδιάγραμμα με τις απαραίτητες μετρήσεις που όμως προβλέπει πολύ πιο αραιούς ελέγχους. Ακόμα και αν τηρηθεί κατά γράμμα δεν διασφαλίζει την ποιότητα του νερού μας. Σε περίπτωση αστοχίας η εταιρία οφείλει να τοποθετήσει το νερό σε βυτία και να το πάει σε ειδικό φορέα που μπορεί να το διαχειριστεί κατάλληλα.
Σε αυτό έρχεται να προστεθεί ότι υπεύθυνη για την τήρηση των μετρήσεων και την παρακολούθηση του νερού είναι η ίδια η εταιρία του αεροδρομίου, η οποία επιμερίζεται και το βάρος της διόρθωσης του προβλήματος. Η διαδικασία διόρθωσης είναι πολύ κοστοβόρα για την εταιρία και ζωτικής σημασίας για τους κατοίκους και το βιότοπο της Πεδιάδας. Γίνεται αντιληπτό ότι η απόκρυψη της οποιασδήποτε βλάβης είναι πιο πιθανή από την ανάληψη της ευθύνης. Μέχρι αυτό να γίνει αντιληπτό από τις εξωτερικές γεωτρήσεις και μετρήσεις των άλλων φορέων, υπάρχει κίνδυνος να έχει επέλθει μη αναστρέψιμη καταστροφή του πολύτιμου υδροφορέα μας. Υπεύθυνη τότε δεν θα είναι η εταιρία αλλά η διεύθυνση υδάτων Περιφέρειας Κρήτης γεγονός που προδιαγράφει με ακόμα μεγαλύτερη βεβαιότητα την καταστροφική πορεία.
Το νερό μας δεν είναι θεωρητικό μοντέλο. Είναι η βάση για την υγεία μας και του οικοσυστήματός μας.
Θόρυβος: εκατοντάδες κάτοικοι θα εκτεθούν σε ,επικίνδυνα για της υγεία τους, επίπεδα θορύβου.
24ωρη λειτουργία: Η απάντηση που πήραμε είναι ότι όλα τα μεγάλα αεροδρόμια λειτουργούν επί 24ώρου βάσης. Αυτό είναι ψέμα καθώς όλο και περισσότερα αεροδρόμια θεσπίζουν κανόνες ωραρίου λειτουργίας για την προστασία των κατοίκων της περιοχής. Ακόμα και το αεροδρόμιο της Αθήνας Ελ Βενιζέλος.
Παπούρα: Στην ΜΠΕ ο λόφος Παπούρα αναφέρεται ως Εμπόδιο 24. Υπάρχει σχεδιασμός για τοποθέτηση ραντάρ στην κορυφή. Κατά τη διάρκεια ανασκαφών, βρέθηκε σημαντικό μνημείο, πιθανώς μινωικό κτίσμα, όπως είχε προβλέψει ο κος Παναγιωτάκης και όπως είχαμε επισημάνει. Στο πλαίσιο αυτό δεσμεύτηκε το υπουργείο Πολιτισμού να προστατέψει το μνημείο. Όμως ακόμα δεν είναι βέβαιο που θα τοποθετηθεί το ραντάρ, δεν υπάρχει μελέτη, παρά μόνο μία υπόθεση για τη μετακίνησή του στο “Εμπόδιο 28”.
Προστασία Περιοχών NATURA: Στην ΜΠΕ αναφέρεται ότι δεν επηρεάζεται κάποια περιοχή NATURA από το έργο. Όμως το “Εμπόδιο 28” είναι μία προστατευόμενη κορυφή των Αστερουσίων. Καλείται να αποφασιστεί αν θα καταστραφεί ένας αρχαιολογικός χώρος ή μία προστατευόμενη περιοχή φυσικού κάλλους. Παράλληλα θα πρέπει η απόφαση να μη θέτει σε κίνδυνο την ορθή λειτουργία του εν δυνάμει αεροδρομίου.
Ασφάλεια πτήσεων: πολλές αναφορές έχουν γίνει για την επικινδυνότητα λόγω θέσης του αεροδρομίου που χτίζεται περικυκλωμένο από βουνά. Στην ΜΠΕ αναφέρονται 30μοίρες για την προσγείωση των αεροπλάνων το οποίο αποτελεί περιγραφή πτώσης και όχι προσγείωσης. Στον αντίστοιχο σχολιασμό μας, απάντησαν ότι γράφτηκε εκ παραδρομής και ότι είναι 3-4μοίρες. Οι 4 μοίρες απαιτούν ειδικό χειρισμό και βάζουν το αεροδρόμιο σε ειδική κατηγορία. Επίσης μας προκαλείται το ερώτημα : με ποιές αρχικές τιμές προέκυψαν τα αποτελέσματα των ρύπων; Στην αντίστοιχη ερώτησή μας δεν λάβαμε απάντηση.
Οικονομικές επιπτώσεις: Υποτιμάται η γεωργική υπόσταση της περιοχής μας. Παραθέτουμε απόσπασμα από την ανταπόκριση στα σχόλια φορέων και πολιτών της ENVECO σχετικά με την ΜΠΕ “Στο κεφάλαιο 8 της ΜΠΕ αναφέρεται ρητά ότι οι εκτάσεις που καταλαμβάνονται για την κατασκευή και λειτουργία του νέου αεροδρομίου και των οδικών του συνδέσεων αποτελούν σχεδόν στο σύνολό τους Μη δασικές και γεωργικές εκτάσεις”. Έρχεται σε αντίθεση με τα όσα αναφέρει η ίδια η μελέτη κεφάλαιο 9 σελ 72 όπου αναφέρεται ότι το 90% της περιοχής επέμβασης είχε γεωργική χρήση (ελαιώνες, αμπελώνες κ.α.). Η αντίφαση δεν είναι τυχαία. Πρόκειται για ένα τέχνασμα αποφυγής της ευθύνης καταστροφής γης υψηλής παραγωγικότητας για ένα έργο αμφιβόλου σκοπιμότητας. Ας σημειωθεί ότι ο αγροτικός τομέας έχει πολλαπλασιαστικό συντελεστή 5-7 στη χώρα μας ενώ ο τουρισμός μόλις 2. Το συγκεκριμένο έργο πρόκειται για μετακίνηση ήδη υπάρχοντος αεροδρομίου και όχι κατασκευή νέου. Αντιθέτως, η καταστροφή της γεωργικής δυνατότητας μίας από τις 2 μεγάλες πεδιάδες της Κρήτης είναι γεγονός και άμεση συνέπεια του έργου. Όσον αφορά τις υποσχόμενες νέες θέσεις εργασίας, μεγάλο μέρος των θέσεων είναι ήδη κατειλημμένες, καθώς δεν πρόκειται για νέο αεροδρόμιο αλλά μετακόμιση ήδη υπάρχοντος και σε λειτουργία αεροδρομίου. Υπάρχουν εξειδικευμένες θέσεις αλλά και στις νέες προσλήψεις δεν υπάρχει στη σύμβαση δέσμευση για εντοπιότητα.
Αντιπλημμυρικά έργα: Σύμφωνα με την απάντηση της ΜΠΕ: «Για το υπό μελέτη έργο έχουν γίνει οι απαραίτητες σχετικές μελέτες. Η ευρύτερη περιοχή του έργου δεν αποτελεί ευθύνη του Φορέα Αεροδρομίου αλλά των εκάστοτε Δήμων, Περιφέρειας, κ.ο.κ.». Εν ολίγοις, έχουν φροντίσει για την αντιπλημμυρική προστασία του αεροδρομίου αλλά καμία ευθύνη δε φέρουν για το τι θα γίνει έξω από τα σύνορά του.
Αεροδρόμιο και κλιματικός νόμος: Στο 5ο μέρος του συμπληρωματικού τεύχους της ΜΠΕ, η ENVECO μας επιφυλάσσει άλλη μία μεταποίηση στοιχείων και προσπάθεια μεταποίησης της πραγματικότητας με σκοπό να καλύψει ένα κατά τα άλλα παράνομο έργο. Επικαλείται ανάπτυξη μελλοντικών τεχνικών όπως ηλεκτρικά αεροπλάνα και βιοκαύσιμα για να δικαιολογήσει ένα ψευδές γράφημα διαρκούς ελάττωσης του αποτυπώματος του αεροδρομίου σε αντίθεση με τη διαρκώς αυξανόμενη κίνηση επισκεπτών που η ίδια προβλέπει. Παρατίθενται τα 2 γραφήματα με μία πρόσκληση απλής μαθηματικής λογιστικής. Σε μία απελπισμένη προσπάθεια υποστήριξης του έργου, δεν περιλαμβάνει στη μελέτη την αύξηση ρύπων λόγω μετακίνησης 40χιλιόμετρα από την πόλη Ηρακλείου. Επίσης, ισχυρίζεται ότι ακόμα και αν υπάρχει κάποια αύξηση θα αντισταθμίζεται από τις προσπάθειες της χώρας για “Πράσινη Ενέργεια” και τα φωτοβολταικά που θα ηλεκτροδοτούν εν μέρη το κτήριο του αεροδρομίου. Θυμίζει το παιχνίδι λογικής “, ο αστυνομικός είναι όργανο, το μπουζούκι είναι όργανο άρα ο αστυνομικός είναι μπουζούκι”.
Στο σύνολό της η ΜΠΕ έχει παραπλανητικές πληροφορίες και σοβαρές ελλείψεις. Οι απαντήσεις του κου Παπαγρηγορίου στα σχόλιά μας ήταν ελλιπείς, παραπλανητικές και απέφευγαν την ουσία. Σκοπός της μελέτης διαφαίνεται η νομική κάλυψη του έργου με οποιοδήποτε κόστος και όχι η προστασία του περιβάλλοντος.
Ως Πρωτοβουλία Πολιτών για τη Διάσωση Προβολή και Αειφόρο Ανάπτυξη της Πεδιάδας θεωρούμε ότι τα προβλήματα που δημιουργούνται από την κατασκευή και λειτουργία του αεροδρομίου είναι πολύ σημαντικά και μη αντιμετωπίσιμα. Θεωρούμε ότι η Πεδιάδα μας κινδυνεύει να καταστραφεί και να παραδώσουμε στην επόμενη γενιά ρυπασμένη και μολυσμένη βιομηχανική ζώνη πέριξ ενός αεροδρομίου αντί για τον πλούσιο, γόνιμο, παραγωγικό, καθαρό και όμορφο, ζωντανό βιότοπο που παραλάβαμε. Διεκδικούμε την ακύρωση του έργου και αναμένουμε την απάντηση στην προσβολή που έχουμε κάνει στο ΣΤΕ. Στα πλαίσια δυσλειτουργίας του συστήματος δικαιοσύνης η απάντηση αυτή αργεί. Αυτό δεν αλλάζει το γεγονός ότι πρόκειται για παράνομο έργο που καταστρέφει γη υψηλής παραγωγικότητας και έναν πολύ σημαντικό υπόγειο υδροφορέα με πόσιμο νερό.
Ως πολίτες, απαιτούμε να γνωρίζουμε:
1) Ποια είναι η θέση του Δήμου Μινώα Πεδιάδας για όλα αυτά. Θα συμμετέχει στη διαβούλευση; Με τι τοποθέτηση;
2) Τι κινήσεις θα κάνει ο δήμος για να προστατέψει τους κατοίκους από τα προβλήματα που αναφέρονται και άλλα που μπορεί να προκύψουν σε σχέση με την κατασκευή και λειτουργία του αεροδρομίου;
Προτείνουμε:
1) Να γίνουν μετρήσεις στην περιοχή που να καταγράφουν επίσημα την ποιότητα αέρα, νερού, ήχου και εδάφους της περιοχής για να χρησιμοποιηθούν σε μελλοντικές διεκδικήσεις των κατοίκων.
2) Να διασφαλιστεί ότι θα υπάρχει και από το δήμο ή κάποιο ανεξάρτητο φορέα, έλεγχος της ποιότητας επεξεργασμένων λυμάτων πριν την είσοδό τους στον υδροφορέα.
3) Να προστατευθεί και να αναδειχθεί το αρχαιολογικό μνημείο στο λόφο Παπούρα.
4) Να προστατευθούν τα Αστερούσια
5) Να εκπονηθεί μελέτη για εναλλακτικούς τρόπους ανάπτυξης της περιοχής με γνώμονα την αειφορία.
6) Να διασφαλιστεί ότι θα υπάρχουν ώρες κοινής ησυχίας κατά τις οποίες δεν θα γίνονται πτήσεις με γνώμονα την καλή υγεία των κατοίκων.
