Μανώλης Συντυχάκης : Η πρόσκαιρη άνοδος των τιμών στον ελαιοπαραγωγό δεν αναίρεσε την καταλήστευσή του

Επί δύο συνεχόμενες ελαιοκομικές περιόδους (2022/23 και 2023/24), η παραγωγή ελαιόλαδου κυρίως στην Ισπανία, που είναι πανευρωπαϊκά η πρώτη χώρα σε παραγωγή, ήταν πολύ μειωμένη, με αποτέλεσμα η εγχώρια παραγωγή να απορροφηθεί περισσότερο σε σχέση με προηγούμενες χρονιές από τις αγορές του εξωτερικού. Η εξέλιξη αυτή έφερε αυξημένες τιμές στους ελαιοπαραγωγούς, ενώ εκτόξευσε τις τιμές και στη λαϊκή κατανάλωση. Τα μέχρι σήμερα δεδομένα από τη φετινή ελαιοκομική περίοδο προοιωνίζουν μια αποκλιμάκωση των τιμών, ιδιαίτερα σε ό,τι αφορά τους ελαιοπαραγωγούς, από τη στιγμή που είναι ορατή η αποκατάσταση των επιπέδων παραγωγής του ισπανικού ελαιόλαδου.

Οι διακυμάνσεις των τιμών στο πλαίσιο της διεθνοποιημένης αγοράς, δεν αποτελούν κάποια απροσδόκητη εξέλιξη, από τη στιγμή που κριτήριο της παραγωγής είναι η κερδοφορία της “εξωστρέφειας” των μονοπωλιακών ομίλων. Οι τελευταίοι βρήκαν την ευκαιρία να μεγιστοποιήσουν τα κέρδη τους, κατευθύνοντας την εγχώρια παραγωγή στις διεθνείς αγορές και εκτοξεύοντας ταυτόχρονα τις τιμές του ελαιόλαδου και στην εγχώρια κατανάλωση. Αποτέλεσμα της ανόδου των τιμών ήταν η μείωση της εγχώριας κατανάλωσης ελαιόλαδου κατά 30-40% και η αντικατάστασή του από διάφορα σπορέλαια, κυρίως εισαγόμενα.

Η πρόσκαιρη άνοδος των τιμών στον ελαιοπαραγωγό δεν αναίρεσε την καταλήστευσή του από τα μονοπώλια. Καμιά βάση δεν είχαν οι ισχυρισμοί της κυβέρνησης της ΝΔ, ότι με την άνοδο των τιμών εξασφαλίζεται δήθεν το εισόδημα των καλλιεργητών, τη στιγμή μάλιστα που η ίδια, επικαλούμενη και την ΚΑΠ της ΕΕ, απορρίπτει τα αιτήματα των αγροτών για εγγυημένες από το κράτος τιμές που να εξασφαλίζουν εισόδημα επιβίωσης στον αγρότη, αλλά και προσιτές τιμές στη λαϊκή κατανάλωση, ουσιαστικά μέτρα μείωσης του κόστους παραγωγής (πχ αφορολόγητο πετρέλαιο στην αντλία, όπως οι εφοπλιστές), αναπλήρωση του χαμένου εισοδήματος (πέρυσι από την ακαρπία, φέτος από την ξηρασία) κ.α. Γιατί πέραν της τιμής, το εισόδημα του ελαιοπαραγωγού εξαρτάται και από άλλους παράγοντες, όπως το κόστος της παραγωγής, το οποίο καθορίζουν τα μονοπώλια (πχ ενεργειακά, τράπεζες, βιομηχανίες εισροών κ.α) και έχει εκτοξευθεί. Επίσης, η ελαιοπαραγωγή σχετίζεται με την ξηρασία, τις φυσικές καταστροφές που έχουν συμβεί, έλλειψη άρδευσης και μέτρων πρόληψης – προστασίας της παραγωγής με ευθύνη του κράτους, κλπ. Πρόκειται για παραμέτρους που ροκάνισαν το εισόδημα των παραγωγών, παρά την άνοδο των τιμών, ενώ παραμένουν και σε συνθήκες που οι τιμές στον παραγωγό πέφτουν.

Το ΚΚΕ στηρίζει τις παραπάνω διεκδικήσεις των αγροτικών συλλόγων και ομοσπονδιών. Βέβαια, από τη στιγμή που η παραγωγή είναι οργανωμένη με κριτήριο το κέρδος των μονοπωλίων, τα όποια μέτρα ανακούφισης του αγρότη δεν πρόκειται να καταργήσουν τη σύνθλιψή του από τον μονοπωλιακό ανταγωνισμό. Προς συμφέρον της πλειοψηφίας των αγροτών είναι ο συλλογικός αγώνας, από κοινού με τους εργάτες και τους αυτοαπασχολούμενους των πόλεων, στην κατεύθυνση ριζικών αλλαγών στην οικονομία και την εξουσία, ώστε η παραγωγή να οργανώνεται με κριτήριο την ικανοποίηση των κοινωνικών αναγκών σε φθηνά, υγιεινά και ποιοτικά τρόφιμα και όχι τα κέρδη των μονοπωλιακών ομίλων.