Politica 89.8
Κέντρο Φιλελευθέρων Μελετών: «Το πολιτικό σύστημα της χώρας φοβάται τον ενιαίο φορολογικό συντελεστή»
Τους λόγους για τους οποίους πιστεύει πως το πολιτικό σύστημα της χώρας φοβάται τον ενιαίο φορολογικό συντελεστή, εξήγησε στον Politica 89.8 και τον Χρήστο Κώνστα, ο πρόεδρος του Κέντρου Φιλελευθέρων Μελετών Αλέξανδρος Σκούρας.
Ο κ. Σκούρας, αναφέρθηκε στην αύξηση του κόστους διαβίωσης από υπερφορολόγηση, πληθωρισμό και τιμωρητικούς φόρους στον τρόπο ζωής μας, επισημαίνοντας πως: «Είναι μια περίοδος που το κόστος διαβίωσης απασχολεί όλο τον κόσμο. Ζούμε μια πληθωριστική περίοδο που είχαμε δεκαετίες να ζήσουμε. Επιχειρήσαμε να κάνουμε μία μελέτη, να δούμε σε κάθε χώρα από 8 χώρες της Ευρώπης, ποιες είναι εκείνες οι πολιτικές και οι επιλογές που έχουν γίνει και οδηγούν στην μεγαλύτερη ένταση του φαινομένου της ακρίβειας, ενώ θα μπορούσαν να είχαν αποφευχθεί σε επίπεδο εφαρμοσμένης πολιτικής. Τα στοιχεία των συνεργατών μου Παναγιώτη Λιαργκόβα και Κωνσταντίνου Σαραβάκου είναι αποκαλυπτικά. »
Την περίοδο 2012-2018 η αύξηση των φορολογικών συντελεστών στην Ελλάδα δεν απέφερε τα αντίστοιχα προσδοκώμενα κρατικά έσοδα. Η Ελλάδα βρισκόταν στην λάθος πλευρά της καμπύλης του Laffer, δηλαδή η αύξηση των φόρων απέφερε λιγότερα έσοδα στο κράτος από αυτά που θα μπορούσε να έχει με μικρότερο φορολογικό συντελεστή. Όπως εξήγησε: «Στα χρόνια των μνημονίων το μείγμα που ακολουθήσαμε σαν χώρα, να αυξάνουμε τη φορολογία για να πετύχουμε δημοσιονομικούς στόχους. Αυτό όταν γινόταν στην αρχή υπήρχαν ελπίδες ότι θα πετύχαινε. Όμως κάθε φορά που υπήρξε αύξηση της φορολογίας, μετά από λίγο καιρό, οι προβλέψεις του ΔΝΤ, της κυβέρνησης, των στατιστικών υπηρεσιών κλπ, πέφτανε έξω. Γιατί η Ελλάδα μέχρι το 2018, ενδεχομένως να γίνεται και σήμερα βρισκόταν στην λάθος πλευρά της καμπύλης του Laffer, δηλαδή είμαστε σε μία φάση, που όσο αυξάνουμε τη φορολογία τόσο θα μειώνονται τα έσοδα του κράτους. Αυτό η μελέτη μας το δείχνει για την περίοδο 2012-2018. Περίμενε η κυβέρνηση το 2011 με το φόρο πολυτελείας, να φέρει 100 εκ ευρώ έσοδα αλλά τελικά εισπράχθηκαν €5,17 εκατομμύρια, δηλαδή περίπου 4,3% των ετήσιων εκτιμώμενων εσόδων. Στην πραγματικότητα, ο σκοπός ήταν να υπάρξει μια πρόσθετη φορολογία για τα αγαθά πολυτελείας, επειδή με βάση τη λογική εκείνη η χώρα έπρεπε να συμμαζέψει τα οικονομικά της και να πληρώσουν οι πλούσιοι το τίμημα. Είναι μια συχνή πολιτική έκφραση, που την ακούμε συχνά ή καθημερινά, πως οι πλούσιοι πρέπει να πληρώσουν ένα μεγαλύτερο μερίδιο για να καλύψουν το κενό. Αυτό όμως που ξεχνούν, οι πολιτικοί είναι ότι οι πλούσιοι έχουν τους τρόπους να αγοράσουν αυτά τα προϊόντα και στο εξωτερικό. Για παράδειγμα, στην περίπτωση των κοσμηματοπωλών κλάδος που επλήγη πάρα πολύ από τον φόρο που επιβλήθηκε τότε, αυτό που συνέβη ήταν ότι οι ξένοι τουρίστες που ερχόντουσαν με κρουαζιέρες, αντί να αγοράσουν στην δεύτερη και τρίτη στάση της κρουαζιέρας στην Ελλάδα, τη Σαντορίνη και την Κρήτη τα αγαθά πολυτελείας, περίμεναν δυο στάσεις και τα αγοράζαν 20 % φθηνότερα από την Τουρκία. Δυστυχώς στην χώρα μας, που η φορολογία και το κράτος είναι περίπου η μισή οικονομία τέτοια παραδείγματα είναι πάρα πολλά. Η αύξηση των φορολογικών συντελεστών, όχι μόνο δεν αύξησε τα φορολογικά έσοδα, αλλά έβλαψε την ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων. Αντίστοιχα παραδείγματα υπάρχουν και στο φόρο για τα είδη καπνού. Η αύξηση στη φορολόγηση του καπνού από την 1/1/2017 που ακολούθησε μια σειρά άλλων αυξήσεων, οδήγησε την Ελλάδα στο να έχει έναν από τους υψηλότερους φόρους στον καπνό στην ΕΕ, ενώ και η απότομη αύξηση του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης και του ΦΠΑ στον καπνό οδήγησε σε σημαντική μείωση τις πωλήσεις των νόμιμων τσιγάρων και σε αύξηση των ψευδεπώνυμων και λαθραίων. »
Πόσο δύσκολο είναι να γίνει κατανοητό από την εκάστοτε κυβέρνηση η απλή συλλογιστική πως η υπεροφολόγηση μπορεί να φέρει αποτελέσματα για τους πρώτους μήνες κι όχι να βγάλει το χρόνο;
«Για την παρούσα κυβέρνηση, επειδή παρακολουθούμε το έργο της από την αρχή, όπως και της προηγούμενης έχω να πω το εξής: Η παρούσα κυβέρνηση, ότι είχε πει προεκλογικά ότι θα έκανε στην φορολογία τα έκανε, μείωσε αρκετούς φόρους, μείωσε τον ΕΝΦΙΑ, μείωσε τις ασφαλιστικές εισφορές. Δεν μπορούν αυτό ούτε οι πολιτικοί της αντίπαλοι να το αμφισβητήσουν. Ένα ζήτημα που προκύπτει όμως και πρέπει να αναδειχτεί, είναι πως οι μειώσεις αυτές, δεν είναι επαρκείς έτσι ώστε να πούμε πως τελειώσαμε με την υπερφορολόγηση. Αν κάτι προσθέτει αυτή η μελέτη που έχουμε κάνει είναι να δείξει πως έχουμε μνημονιακούς φόρους στη μεταμνημονιακή Ελλάδα. Μπορεί να μειώθηκαν λίγοι οι φόροι αλλά το επίπεδο της φορολογίας, το επίπεδο των κρατικών δαπανών, και των κρατικών εσόδων έναντι του ΑΕΠ δείχνουν μια μνημονιακή κι όχι μεταμνημονιακή Ελλάδα. Παράλληλα, πρέπει να αναγνωρίσουμε ότι τα τελευταία χρόνια είμαστε μονίμως σε ένα καθεστώς ιδιαίτερων εντάσεων και κρίσεων που δεν επιτρέπει και στις πολιτικές δυνάμεις, να μπορούν να εφαρμόσουν πιο μακροπρόθεσμες πολιτικές. »
Πόσο μακριά είμαστε από το να αποκτήσει η χώρα ενιαίο φορολογικό συντελεστή κι αν πιστεύετε ότι θα μπορούσε να συμβάλλει σε αυτό που περιγράφετε ;
«Η εφαρμογής ενός ενιαίου φορολογικού συντελεστή αποτελεί θεμελιώδη πρόταση του Κέντρου Φιλευλεύθερων Μελετών. Έχουμε κάνει τους υπολογισμούς και ξέρουμε πόσο θα στοίχιζε στην Ελλάδα. Προσωπική μου άποψη είναι πως πολιτικά η πρόταση αυτή δεν είναι καθόλου βιώσιμη. Τα μεγάλα πολιτικά κόμματα, δεν είναι διατεθειμένα να αναλάβουν το πολιτικό κόστος και να εξηγήσουν στον κόσμο τα οφέλη και τις δυσχέρειες που μπορεί να έχει μια τέτοια πολιτική στον κόσμο. Επομένως δεν είμαι καθόλου αισιόδοξος πως μπορούμε να δούμε την εφαρμογή ενιαίου φορολογικού συντελεστή, παρά το γεγονός πως εγώ πιστεύω πως θα ήταν ιδανικός για τη χώρα μας και θα σας πω γιατί. Ένα από τα μόνιμα προβλήματα που έχουμε στη χώρα μας είναι η πολυνομία. Στο ΦΠΑ για παράδειγμα, υπάρχουν πάρα πολλές εξαιρέσεις, υπάρχει διαφορετικός ΦΠΑ για ένα προϊόν σε μία περιοχή και διαφορετικός σε μία άλλη, στο ίδιο κατάστημα μπορεί να λειτουργούν 3 και 4 διαφορετικοί ΦΠΑ. Αυτή η πολυπλοκότητα του Φορολογικού συστήματος σημαίνει πως το Φορολογικό Σύστημα αυτό δεν είναι και ουδέτερο. Όταν ένα φορολογικό σύστημα δεν είναι ουδέτερο δημιουργεί στρεβλώσεις, δηλαδή κάποιους τους ευνοεί κάποιους τους αδικεί. Αυτό εντύνει το πρόβλημα που έχουμε στην χώρα μας της εμπιστοσύνης προς τους θεσμούς, προς τους συνεργάτες μας, τις επιχειρήσεις κλπ, το οποίο λύνεται όπως έχει δείξει η Διεθνής εμπειρία με ένα Ενιαίο Φορολογικό Συντελεστή. Συν τις % από τα τόσα ευρώ και πάνω για όλους. Αν βγάλεις 10.000 ευρώ θα πληρώσεις 2.000 αν είναι 20%. Ένα ακόμα όφελος που θα δημιουργούσε ο Ενιαίος Φορολογικός Συντελεστής είναι ότι θα αποδέσμευε τους υπαλλήλους της εφορίας να ασχοληθούν με τη φοροδιαφυγή με πολύ απλό τρόπο. »
Γιατί εκτιμάται, ότι ο Ενιαίος Φορολογικός Συντελεστής, φοβίζει το πολιτικό σύστημα;
«Έχει επικρατήσει η άποψη, πως η προοδευτική φορολογία είναι κοινωνικά δικαιότερη. Όταν εφαρμόζουμε ένα υψηλότερο συντελεστή στους πλουσιότερους συμπολίτες μας εντέλει ασκούμε κοινωνική πολιτική υπέρ των φτωχότερων. Εγώ αμφισβητώ αυτή την υπόθεση που γίνεται από τους υπερασπιστές της προοδευτικής φορολογίας, θεωρώ πως ο τρόπος με τον οποίο εφαρμόζεται η προοδευτική φορολογία, δεν την πληρώνουν τελικά οι πλούσιοι την πληρώνουν τελικά οι μεσαίοι. Η μεσαία τάξη πληρώνει πάντα την προοδευτικότητα των φόρων. Οι πλούσιοι ότι θέλουν να κρύψουν, μπορούν να τα βγάλουν στο εξωτερικό μπορούν να το επενδύσουν σε προϊόντα χρηματοοικονομικά, τα οποία δεν έχουν υψηλή φορολογία κλπ. Εντέλει ποιοι την πληρώνουν, τη νύφη της προοδευτικότητας. Την πληρώνουν αυτοί που παίρνουν καλούς μισθούς, δηλαδή αυτό που θέλουμε εμείς σαν χώρα να αυξήσουμε το τιμωρούμε, περισσότερο από ότι τιμωρούμε τις λιγότερο καλές δουλειές. Επομένως δεν παράγουμε και πολλές καλές δουλειές.»
Ο κ. Σκούρας, αναφέρθηκε μεταξύ άλλων, στον Δείκτη ποιότητα Νομοθέτησης. Όπως επεσήμανε, «ο Δείκτης Ποιότητας Νομοθέτησης αξιολογεί τη συνολική διαδικασία εισαγωγής των νόμων που ψηφίζονται στο εθνικό κοινοβούλιο και εισάγονται στην έννομη τάξη της χώρας μας, ποσοτικοποιώντας την πολυνομία και την κακονομία.» Στα αρνητικά, ανέφερε πως αυξήθηκε ο αριθμός και το ποσοστό των τροπολογιών που ψηφίζονται και είναι άσχετες με το κύριο αντικείμενο του νόμου ενώ στα θετικά, ανέφερε πως, μειώθηκαν οι εκπρόθεσμες τροπολογίες που ψηφίστηκαν ανά νόμο.
Δείτε τα στοιχεία για τις 2 μελέτες στις οποίες αναφέρθηκε ο κ. Σκούρας
Το κόστος διαβίωσης στην Ελλάδα τις περιόδους των κρίσεων 2008-2021
Δείκτης Ποιότητας Νομοθέτησης 2021
