Politica 89.8
“Αυτή είναι η πύλη του Κυρίου· οι δίκαιοι θέλουσιν εισέλθει εις αυτήν”
(Ψαλμοί Ταλμούδ 118:20)”
Αυτό αναγράφει η “μυστηριώδης” γραφή זה השער לה’ צדיקים יבואו בו που βρέθηκε πρόσφατα στο ανώφλι παλιάς οικίας στο χωριό Καπαριανά στον δήμο Φαιστού Ηρακλείου μετά το καθάρισμα του σοβά.
Το πιο πιθανό είναι να πρόκειται για δεύτερη χρήση και να προέρχεται από την γειτονική Γόρτυνα, πρωτεύουσα της Κρήτης κατά την Ρωμαϊκή περίοδο.
Επιβεβαιώνει την παρουσία ακμάζουσας εβραϊκής κοινότητας στο νησί ήδη από την προχριστιανική περίοδο, αφού παραπέμπει ξεκάθαρα σε είσοδο Συναγωγής.
Όπως βεβαιώνει ο φιλόλογος και Ιστορικός Νίκος Γιγουρτάκης,που μίλησε στον Politica 89.8 και στον Γιώργο Παπαδάκη η κοινότητα επιβίωσε κατά την χριστιανική περίοδο έως τον 6ο μχ αιώνα , καθώς οι εργασίες της Ιταλικής αρχαιολογικής σχολής εκεί έφεραν στο φως και την εβραϊκή συναγωγή της σημαντικής πόλης η οποία κατά την Ρωμαϊκή περίοδο υπήρξε πρωτεύουσα της Επαρχίας της Κηρυναϊκής .
Η εβραϊκή κοινότητα , αν εξακολουθούσε να υπάρχει, ακολούθησε την μοίρα της Γόρτυνας που ισοπεδώθηκε από τους Ισπανούς Άραβες του Αμπού Χαφς Ομάρ, κατά τον 8ο αιώνα.
Ως γνωστόν οι τελευταίοι Κρήτες Εβραίοι(περίπου 300 στον αριθμό) εξοντώθηκαν από τους Γερμανούς το 1944, όταν το πλοίο “Τάναις” που τους μετέφερε στα τραίνα για το Άουσβιτς, τορπιλίστηκε από λάθος από βρετανικό υποβρύχιο νότια των βραχονησίδων Χριστιανά*, μεταξύ Ηρακλείου και Σαντορίνης.
*Στην τελευταία φωτογραφία, περίπου το σημείο βύθισης του “Τάναις”, 12 μίλια νοτιοανατολικά των βραχονησίδων που μόλις διακρίνονται! Το βάθος εδώ ξεπερνά τα 2.500 μέτρα.
