«Η Ελληνική αποφασιστικότητα επιβεβαιώνεται μόνο με την ανακήρυξη της ΑΟΖ»

Με αφορμή τις υπογραφές για τη συμφωνία για τον αγωγό φυσικού αερίου EastMed, μεταξύ Ελλάδας, Κύπρου και Ισραήλ, μίλησε στον Politica 89.8 και στον Χρήστο Κώνστα, o πρώην Υφυπουργός Εξωτερικών, Γιάννης Μαγκριώτης.

Για το αν βλέπει μες την δεκαετία να ολοκληρώνεται η κατασκευή του αγωγού αλλά και για τα οφέλη προς την Ελλάδα, μίλησε ο κ. Μαγκριώτης, λέγοντας: «Ασφαλώς θα προσφέρει και γεωπολιτικά οφέλη και οικονομικά, όμως είναι ένα έργο δύσκολο, υψηλού κόστους και ρίσκου, όσον αφορά την ασφάλεια του και είναι μεσαίου μεγέθους, όσον αφορά τη διατομή του και τα κυβικά μέτρα του φυσικού αερίου που θα μεταφέρονται από τα Ισραηλινά και Κυπριακά κοιτάσματα, προς την Ελλάδα και την Ευρωπαϊκή Ένωση. Να καταλάβουμε δηλαδή τις ακριβείς προδιαγραφές του και τα ακριβή του δεδομένα».

Σύμφωνα με τον κ. Μαγκριώτη: «Το έργο θα χρηματοδοτηθεί από τις κατασκευάστριες εταιρίες και από τις μεγάλες τράπεζες, ξένες τράπεζες. Για να το χρηματοδοτήσουν αυτό το project θα πρέπει να έχουν την μελέτη κόστους – οφέλους που τώρα θα δημοπρατηθεί από την πλευρά της Ευρωπαϊκής Ένωσης και αυτό είναι θετικό γεγονός, που θα αποδείξει ότι μπορεί αυτό το έργο να είναι ωφέλιμο γι’ αυτούς που θα το χρηματοδοτήσουν πρωτίστως και φυσικά για τις χώρες απ’ όπου θα μεταφέρει και το φυσικό αέριο και θα προσδίδει και όλα τα άλλα όπως είπαμε χαρακτηριστικά και τα οικονομικά. Είναι μια σημαντική ημέρα η χθεσινή, ολοκληρώθηκε ένας πρώτος κύκλος που ξεκίνησε το 2011 με τον Γιώργο Παπανδρέου και τον Νετανιάχου, στην τότε ιστορική τους συνάντηση, οπότε άνοιξε η κουβέντα γύρω από τον αγωγό και για να είμαστε ακριβείς, η πλευρά του Ισραήλ πρότεινε τον αγωγό. Γιατί κυρίως αυτήν ενδιαφέρει, το Ισραήλ είναι η αποκλεισμένη χώρα στην περιοχή και θέλει μια τέτοια διέξοδο, έστω και δαπανηρή και με υψηλά ρίσκα ασφαλείας, γιατί κάθε άλλη επιλογή γι’ αυτό είναι σχεδόν απαγορευτική. Ο άλλος δρόμος ήταν από την Τουρκία, το οποίο συζητούσε την προηγούμενη δεκαετία το Ισραήλ αλλά η επιδείνωση των σχέσεων των δύο χωρών, η αβεβαιότητα που επικρατεί στην περιοχή το αναγκάζει να κάνει στροφή και να ψάξει συνεργασία με την Κύπρο και την Ελλάδα».

Για το γεγονός ότι μέσα σε αυτό το θετικό κλίμα που έχει φέρει αυτή η υπογραφή, υπάρχουν και φωνές που εκφράζουν μια ανησυχία για τον χρόνο και την αποτελεσματικότητα της συμφωνίας, ο κ. Μαγκριώτης απάντησε: «Έχει μια πλευρά αλήθειας, ήδη τόλμησα κι εγώ προηγουμένως να πω ότι έχει υψηλά ρίσκα ασφάλειας και θα είναι ένας από τους παράγοντες για το ποιος θα ηγηθεί την ασφάλεια αυτού του αγωγού. Πέρα από τα κόστη, τις αποσβέσεις, τις ποσότητες, κατά πόσο οι ποσότητες που έχουν βρεθεί θα πρέπει να αξιοποιηθούν τα επόμενα 40 χρόνια και το κόστος της τελικής τιμής θα είναι τέτοια που θα κάνουν κερδοφόρα την επένδυση και αποδοτική. Είναι και τα ζητήματα ασφάλειας, τα τελευταία χρόνια οι αβεβαιότητες έχουν πολλαπλασιαστεί, η αναδίπλωση των Ηνωμένων Πολιτειών με την Προεδρία Τραμπ, αφήνει κενά μεγάλα τα οποία τα εκμεταλλεύονται άλλες πλευρές, όπως είναι η Ρωσία, αλλά και η Τουρκία η οποία χάνει τη μοναδικότητα, που είναι κόμβος θα έλεγα τόσο για τα πετρέλαια όσο και για το φυσικό αέριο, από όλες τις πλευρές. Γι’ αυτό η αντίδραση της Τουρκίας είναι τόσο έντονη στην κατασκευή, όχι ότι θα επηρεάσει πάρα πολύ τους αγωγούς που περνούν μέσα από την Τουρκία, γιατί είναι πολλοί και πυκνοί αλλά γιατί παύει να έχει αυτό το μονοπώλιο. Βλέπεται ότι όσοι αγωγοί έρχονται και στην Ελλάδα είτε περνούν μέσα από την Τουρκία είτε μέσα από την Βουλγαρία. Έχει αυτή τη σημαντική θέση στην γεωγραφία των υδρογονανθράκων και των αγωγών η Τουρκία. Θα μειωθεί αυτός ο ρόλος της, θα ενισχυθεί γεωπολιτικά η Ελλάδα και η Κύπρος και οικονομικά, αλλά όλα αυτά είναι σχετικά. Από την άλλη πλευρά, ξέρουμε ότι η περιοχή μας είναι δύσκολη, το γνωρίζουμε έχει πλεονεκτήματα αλλά έχει και αδύναμες πλευρές. Να αλλάξουμε γειτονιά δεν μπορούμε, να αλλάξουμε γείτονες δεν μπορούμε, συνεπώς είναι καλό να παίρνουμε τα μέτρα μας για να αντιμετωπίσουμε τις μελλοντικές προκλήσεις. Νομίζω ότι στα υπέρ και στα κατά, υπερτερούν τα υπέρ, απλώς δεν χρειάζεται αυτός ο υπέρμετρος ενθουσιασμός που διοχετεύει η Κυβερνητική προπαγάνδα, όπως βέβαια και της χθεσινής Κυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ. Θεωρώ ότι είναι σημαντικό αλλά δεν είναι αυτό το μεγάλο, το ανατρεπτικό που προπαγανδίζουν τα κυβερνητικά μέσα ενημέρωσης και θα έλεγα τα στελέχη και της Κυβέρνησης. Να κρατήσουμε τον ρεαλισμό μας για να ξέρουμε που πατάμε και που βρισκόμαστε».

«Δύο πράγματα πρέπει να πούμε. Ότι η Ελλάδα είχε μια μεγάλη επιτυχία, την πιο μεγάλη επιτυχία των τελευταίων δεκαετιών, την ένταξη της Κύπρου στην Ευρωπαϊκή Ένωση. «Casus Belli» απείλησε η Άγκυρα τότε, «μύτη δεν άνοιξε». Αυτό είναι και το συγκριτικό πλεονέκτημα της Κύπρου αλλά και του δίπολου Κύπρου – Ελλάδας στην Ανατολική Μεσόγειο. Πάνω σε αυτό χτίζεται και η συμμαχία με το Ισραήλ. Το δεύτερο είναι ότι αυτή η συνεργασία που ξεκίνησε το 2011 με Παπανδρέου – Νετανιάχου, είχε συνέχεια. Φτάσαμε λοιπόν, σε αυτό το σημείο. Αυτή η συμμαχία η ενεργειακή, η συμμαχία γύρω από τον αγωγό, είναι μια θετική και χτίζει πράγματι ισχυρά και σημαντικά προγεφυρώματα, γεωπολιτικά και οικονομικά. Όμως, δεν πρέπει να ξεχνούμε δύο παράγοντες. Τα μεγάλα γεωπολιτικά κενά στην περιοχή με την αναδίπλωση των  Ηνωμένων Πολιτειών που επιτρέπουν στην Τουρκία και τον Ερντογάν, να εκφράζει την ισχύ που έχει αποκτήσει η Άγκυρα την οικονομική, την κοινωνική, τις τελευταίες δεκαετίες, να θέλει να αναθεωρήσει τη Συνθήκη της Λοζάνης, γιατί νιώθει ότι δεν «χωράει στο στενό κουστούμι της» και φυσικά και το status quo μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο που ήταν η χώρα στο μαλακό υπογάστριο της Σοβιετικής Ένωσης. Τώρα η Τουρκία είναι στρατηγικός εταίρος και από τους πιο μεγάλους οικονομικούς αλλά και στρατιωτικούς πλέον εταίρος, παρότι είναι μέλος του ΝΑΤΟ. Είναι και οικονομικός και εμπορικός εταίρος με τη Μόσχα. Αυτά είναι νέα δεδομένα στην περιοχή και πρέπει να τα πάρουμε υπόψη μας. Συνεπώς σε αυτή τη νέα εποχή η Τουρκία έχει τη δυνατότητα και την ισχύ να παρεμβαίνει όπως έκανε στη Συρία, που όπως παραβίασε την ΑΟΖ της Κύπρου, όπως παραβίασε το διεθνές δίκαιο και τα κυριαρχικά μας δικαιώματα με την ανακήρυξη της ΑΟΖ και τις συντεταγμένες και τους χάρτες που κατέθεσε στον ΟΗΕ στη ζώνη ανάμεσα στην Τουρκία και την Λιβύη, νοτιανατολικά της Κρήτης, και τη συμφωνία που υπέγραψε, το μνημόνιο κατανόησης για τον καθορισμό των θαλάσσιων συνόρων με τη Λιβύη. Και τώρα αποφάσισε το Κοινοβούλιο της να στείλει και στρατό, παρότι υπάρχει εμπάργκο από την διεθνή κοινότητα, για την αποστολή και αμυντικού υλικού αλλά και στρατού. Αυτά είναι δείγματα και αλαζονείας αλλά και δείγματα ισχύος της Άγκυρας, άρα θα ζήσουμε με αυτά τα επόμενα χρόνια γι’ αυτό χρειάζεται σοβαρότητα, υπευθυνότητα αλλά και αποφασιστικότητα. Όχι φοβική, όχι άτολμη στάση απέναντι στην Άγκυρα, γιατί την φοβικότητα και την ατολμία μας, την κατανοεί εύκολα η Τουρκία και δημιουργεί τετελεσμένα. Η ανακήρυξη της ΑΟΖ είναι ένα τετελεσμένο. Εμείς λοιπόν, δεν πρέπει να μείνουμε με σταυρωμένα χέρια, έχουμε δυνατότητες και όλο το νόμιμο δικαίωμα να ανακηρύξουμε την ΑΟΖ νοτιοανατολικά της Κρήτης, για να ακυρώσουμε αυτό που έκανε ο Ερντογάν. Και αν κάποια στιγμή πάμε στη Χάγη, αλλά κάτω από ποιες προϋποθέσεις  θα πάμε στη Χάγη, αυτά θα τα βρούμε στο τραπέζι όχι απλά ως γκρίζες ζώνες αλλά ως τετελεσμένα. Και τότε το Διεθνές Δικαστήριο, είναι βέβαιο ότι θα μας απογοητεύσει, άρα τώρα είναι η στιγμή να δείξουμε αυτή την αποφασιστικότητα, μπορούμε, το τονίζω και δεν χρειάζεται αυτή η φοβικότητα που επιδεικνύει η Κυβέρνηση και ψάχνει μέσω τρίτων πάντα, και καλά κάνει μέσα από τις συμμαχίες, απαντά στην Άγκυρα. Αυτό δείχνει αδυναμία και αν δείχνεις συνεχώς αδυναμία, τότε στο τέλος θα είσαι χαμένος» κατέληξε ο κ. Μαγκριώτης.

Ακούστε εδώ όλη τη συνέντευξη του κ. Μαγκριώτη: