«Η Ελλάδα εγκλωβίστηκε σε χώρα προορισμού για τους μετανάστες»

Για το προσφυγικό – μεταναστευτικό μίλησε στον Politica 89.8 και στον Χρήστο Κώνστα, ο καθηγητής Πολιτικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Κρήτης, Νίκος Παπαδάκης.

«Το προσφυγικό είναι ένα εξαιρετικά πολύπλοκο πρόβλημα»

Όπως τόνισε ο κ. Παπαδάκης, το προσφυγικό είναι ένα πρόβλημα εξαιρετικά πολύπλοκο, και είναι δύσκολο να διαχειριστεί αποτελεσματικά από οποιαδήποτε Κυβέρνηση. «Τις τελευταίες έξι εβδομάδες είχαμε 10χιλ. πρόσφυγες που πέρασαν από την Τουρκία στα νησιά μας. Το πρώτο επίπεδο είναι ότι έχει «εργαλειοποιηθεί» τελείως το προσφυγικό από τον Ερντογάν, για να πείσει την Ε.Ε να αρδεύσει μεγαλύτερους πόρους. Οι ευθύνες της Ε.Ε είναι τεράστιες, από τον Οκτώβριο του ’15  που συμφωνήθηκε η ρήτρα κατανομής αμέσως μπήκε εν υπνώσει λόγω των αντιδράσεων που αυτή πραγματικά θα ήταν μια λύση. Η ρήτρα που αφορούσε την ίδια την Ευρώπη τέθηκε εν υπνώσει επειδή είχαμε αντιδράσεις, φάνηκε το θηριώδες έλλειμμα συντονισμού, στην ουσία με αυτά τι έκαναν; Μετέτρεψαν μια χώρα που ήταν χώρα στην οποία δεν ερχόταν ο κόσμος για να μείνει εδώ, την μετέτρεψαν σε χώρα προορισμό αφήνοντας στην ουσία μια μικρή  χώρα σε δυσχερή οικονομική κατάσταση να τα βγάλει πέρα μόνη της με μια κάποια χρηματοδότηση. Υπάρχει ένα θεσμικό πλαίσιο το «Δουβλίνο 2», όπου στην πραγματικότητα εγκλωβίζει τους πρόσφυγες στις χώρες και εν προκειμένω στην Ελλάδα. Άρα έχουμε προβλήματα που μας υπερβαίνουν και από εκεί και πέρα έχουμε να λύσουμε τα προβλήματα μόνοι μας. Πρέπει να αυξηθεί η πίεση προς την Ε.Ε και για να αναθεωρήσει την πολιτική στο πλαίσιο του Δουβλίνου αλλά και για να αποκτήσει στην πραγματικότητα μεταναστευτική πολιτική».

«Δεν έγινε μια γρήγορη και ουσιώδης αποσαφήνιση τι μεταναστευτική πολιτική θέλει η χώρα»

Σύμφωνα με τον κ. Παπαδάκη, έγιναν λάθη και μάλιστα σε εθνικό επίπεδο. «Με το ξέσπασμα της κρίσης δεν νομίζω ότι υποτιμήθηκε το πρόβλημα αλλά υπερτιμήθηκε. Δεν έγινε επίσης μια γρήγορη και ουσιώδης αποσαφήνιση τι μεταναστευτική πολιτική θέλει η χώρα και στα ζητήματα ασύλου και στα ζητήματα επαναπροώθησης. Όπως επίσης η λεγόμενη συμφωνία Ε.Ε – Τουρκίας, μετέτρεψε το πρόβλημα σε διμερές και νομίζω ότι οφείλαμε να αναμένουμε πως θα εξελιχθεί από την μεριά της Τουρκίας η διαχείριση του προβλήματος.  Άρα ναι υπάρχουν και δικά μας λάθη στην αρχή της κρίσης. Η εκτίμηση μου είναι ότι η Ε.Ε βολεύεται με όρους χρηματοδοτικής ζωής που και αυτοί δεν είναι αρκετοί. Εμείς αυτή τη στιγμή καλούμαστε να διαχειριστούμε το πρόβλημα ναι μεν πιέζοντας προς τα έξω αλλά έχουμε και στο μυαλό μας ότι έχουμε εγκλωβιστεί σε αυτό που είπα ότι έχουμε μετατραπεί σε χώρα προορισμού».

«Τι έχουμε δει μέχρι τώρα σε επίπεδο κυβέρνησης; Έχουμε δει να έχει κάποιες προτεραιότητες που βεβαίως έχουν να κάνουν με τη φύλαξη των συνόρων, μόνο που είναι δύσκολο να επιτευχθεί δεδομένου του πως είναι τα θαλάσσια σύνορα μας, το ζήτημα του νομοσχεδίου του Υπουργείου Προστασίας του Πολίτη που έχει να κάνει με την επιτάχυνση της εξετάσεως  αιτήσεων και τη διαδικασία επιστροφών, και βεβαίως μια προτεραιότητα είναι η γρήγορη επαναπροώθηση των προσφύγων στις χώρες και ο διαχωρισμός πρόσφυγα – μετανάστη. Και οι πρόσφυγες και οι μετανάστες άνθρωποι είναι. Δεν ήρθαν με κέφι εδώ, είναι πολύ σοβαροί οι λόγοι για τους οποίους τους έφεραν» δήλωσε ο κ. Παπαδάκης ενώ συμπλήρωσε: «Το ζήτημα των ημερών, για τις ρυθμίσεις που προτείνει το Υπουργείο, από την άλλη μεριά δεν έχουμε δει και μια ολοκληρωμένη στρατηγική. Το ζήτημα της ανακατανομής είναι ένα θέμα στο οποίο δεν μπορεί κανείς να διαφωνήσει. Η λύση των κλειστών δομών δημιουργεί προβληματισμούς. Ο στόχος είναι να μπορέσει να ξεκινήσει μια διαδικασία επαναπροώθησης προσφύγων και μεταναστών πίσω στην Τουρκία. Σε μια επείγουσα κατάσταση χρειάζεσαι επείγουσα μέτρα. Πιο μεγάλη σημασία για μένα έχει ποιες είναι οι συνθήκες μέσα στα κέντρα».

«Να επιδείξουμε ότι είμαστε σε θέση να εξασφαλίσουμε  αξιοπρεπείς συνθήκες διαβίωσης για τους πρόσφυγες και τους μετανάστες»

«Από την μια μεριά έχω αξιακού τύπου προβληματισμούς, από την άλλη κατανοώ την αναγκαιότητα της επείγουσας ανάγκης πρόκρισης, ακόμη κι αν δεχτούμε τις στοχεύσεις της Κυβέρνησης. Αυτό που πρέπει να δούμε είναι οι συνθήκες και οι ενδεχόμενοι κίνδυνοι που ίσως προκύψουν στις τοπικές κοινωνίες. Διατηρεί κανείς τις επιφυλάξεις του, για τα κλειστά κέντρα είναι μια συζήτηση που όλες οι μεριές όταν μιλάνε λογικά μπορεί να τους αποδοθεί δίκιο. Να επιδείξουμε ότι είμαστε σε θέση να εξασφαλίσουμε αξιοπρεπείς συνθήκες διαβίωσης. Και στο μέλλον θα μας απασχολήσουν κι άλλα ζητήματα. Απορρίπτεται η αίτηση ασύλου. Μπορούν να κρατηθούν εδώ μέχρι την απέλαση τους, με τους υπόλοιπους τι γίνεται; Όλα μαζί θα κριθούν στην εφαρμογή, αλλά η επείγουσα διάσταση του ίδιου του προβλήματος δεν μας επιτρέπει το παραμικρό λάθος» κατέληξε ο κ. Παπαδάκης.