Politica 89.8
Γ. Αλεξάκης: «Το ΤΠΣ θα καθορίσει το Ηράκλειο για τις επόμενες δεκαετίες – Μικτή χρήση προτείνουμε για την έκταση του αεροδρομίου “Ν.Καζαντζάκη”»
Για το νέο Τοπικό Πολεοδομικό Σχέδιο που θα καθορίσει το Ηράκλειο για τις επόμενες δεκαετίες αλλά και για το σενάριο ήπιας παρέμβασης που προτείνει τη μικτή χρήση για την έκταση του αεροδρομίου Νίκος Καζαντζάκης, μίλησε στον Politica 89.8 και τον Χρήστο Κώνστα, ο Πολιτικός μηχανικός κι άνθρωπος της τοπικής αυτοδιοίκησης Γιώργος Αλεξάκης.
Για το νέο Τοπικό Πολεοδομικό Σχέδιο στο Δ. Ηρακλείου, ο κ. Αλεξάκης υπογραμμίζει πως: «Πολλά είναι τα καινούργια που έρχονται με το νέο Πολεοδομικό Σχέδιο στο Ηράκλειο, μια πόλη που έχει σχεδιαστεί πολλές φορές στο παρελθόν, αλλά θα τολμήσουμε να πούμε ως κάτοικοι της πόλης, ότι έχουμε πολλά ανοιχτά θέματα και πολλές αγωνίες. Η προσπάθεια αυτά, για το τοπικό πολεοδομικό σχέδιο δεν γίνεται μόνο στο Δήμο Ηρακλείου, γίνεται σε όλους τους δήμους της Ελλάδας κι είναι μια μεγάλη προσπάθεια οργάνωσης της πολεοδομίας. Η τελευταία αντίστοιχη μεγάλη προσπάθεια έγινε από τον Αντώνη Τρίτση, πριν από αρκετά χρόνια και συγκεκριμένα το 1983. Τώρα το Τεχνικό Επιμελητήριο και το Υπουργείο Περιβάλλοντος κάνουν αυτή την νέα προσπάθεια με ορίζοντα δεκαπενταετίας. Ξεκίνησαν οι μελέτες αυτές πριν ένα χρόνο. Τότε ξεκίνησε κι η μελέτη του Ηρακλείου και έχουμε ήδη διανύσει την πρώτη φάση. Από αυτή βγάλαμε ένα συμπέρασμα, ότι η πόλη, ο δήμος, εμφανίζει μια σημαντική πολεοδομική υστέρηση. Άρα χρειάζεται πολεοδομική επιτάχυνση και τομές για να ξεπεράσουμε τα προβλήματα και να έρθουμε σε μία καλύτερη κατάσταση. Για το λόγο αυτό η μελέτη που είχα την τιμή και την ευθύνη να συντονίσω, καταθέτει 60 συγκεκριμένες δράσεις. Αυτές αξιολογούνται από 3 διαφορετικά σενάρια, τίθενται 7 διαφορετικοί στόχοι , 3 κριτήρια αξιολόγησης που με 28 δείκτες τα μετράμε και καταλήξαμε στην κύρια πρόταση για το δήμο Ηρακλείου και την πόλη του Ηρακλείου. Το Τοπικό Πολεοδομικό Σχέδιο, λοιπόν είναι ένα σύνολο από κείμενα, χάρτες διαγράμματα, με το οποίο καθορίζεται το πρότυπο χωρικής ανάπτυξης του δήμου, τα βασικά προγραμματικά μεγέθη, δηλαδή πόσους ανθρώπους χωράει η πόλη, πόσο πράσινο χρειαζόμαστε, πόσα σχολεία χρειαζόμαστε, τα όρια των πολεοδομικών ενοτήτων, η χρήση γης. Όλα αυτά που βοηθάνε για να έχουμε μια ολοκληρωμένη χωρική ανάπτυξη και οργάνωση στο δήμο Ηρακλείου. Είναι ένα εργαλείο λοιπόν το ΤΠΣ, που περιλαμβάνει όλο το Δήμο Ηρακλείου και τις 5 δημοτικές ενότητες, κι η μελέτη έχει ένα ορίζοντα 15 ετών. Αφού βάλαμε κάτω τα δεδομένα καταστρώσαμε 3 σενάρια. Το πρώτο σενάριο, είναι το σενάριο των τάσεων, εκτιμούμε ότι η ανάπτυξη θα είναι ασφαλής, θα επιτευχθεί με αργούς ρυθμούς. Θα έχουμε ένα χαμηλό ρυθμό πληθυσμιακής αύξησης και τα πράγματα θα συνεχίσουν λίγο πολύ ως σήμερα. Και γι αυτό το ονομάζουμε σενάριο των τάσεων. Το δεύτερο σενάριο, είναι το σενάριο της ήπιας παρέμβασης. Εδώ εκτιμούμε ότι θα έχουμε μια ρεαλιστική πληθυσμιακή αύξηση. Προτείνονται παρεμβάσεις μέτριας έντασης, με την έννοια, ότι δεν είναι εφικτό να υλοποιηθούν ταυτόχρονα, όλες οι αναπτυξιακές προτάσεις κι όλα τα έργα υποδομών, είτε λόγω των χρηματοδοτήσεων που δεν φτάνουν για όλα, είτε και των αδειοδοτήσεων και των διαδικασιών. Το σενάριο αυτό, είναι οικονομικά εφικτό για την εφαρμογή του, βασίζεται στη σταδιακή εφαρμογή των προτάσεων κι επιδιώκει, την ισόρροπη οικονομική ανάπτυξη, βιώσιμη κι ανθεκτική, με διάχυση σε όλες τις περιοχές του δήμου, με σεβασμό στο φυσικό και πολιτιστικό περιβάλλον. Και η τρίτη πρόταση που είναι το σενάριο της μεγάλης παρέμβασης, εδώ εκτιμάται ότι θα συμπεριληφθεί η μέγιστη ανάπτυξη στην περιοχή, γεγονός που θα φέρει περισσότερο πληθυσμό, γι αυτό προτείνονται πιο έντονες παρεμβάσεις σε όλους τους τομείς και ενδυναμώνονται οι αναπτυξιακοί παράμετροι οι φυσικοί πόροι. Το σενάριο αυτό, είναι επιθυμητό σενάριο, από επιστημονική, περιβαλλοντική, κοινωνική, οικονομική προσέγγιση, αλλά δεν είναι εφικτό με την έννοια και της κοινωνική αποδοχής και της οικονομικής δυνατότητας για την υλοποίηση του.»
Για το τι προβλέπει το ΤΠΣ για την περιοχή του υφιστάμενου αεροδρομίου Ν. Καζαντζάκης, όταν απομακρυνθεί η λειτουργία του και μετακινηθεί προς το αεροδρόμιο Καστελίου.
Το έχουμε αναφέρει ως νούμερο ένα δράση, η οποία θα βοηθήσει αν εξελιχθούν καλά τα πράγματα στην αναγέννηση της πόλης. Στο πρώτο σενάριο λοιπόν, πιθανολογούμε, στο σενάριο των τάσεων, ότι η κατάσταση θα παραμείνει ως έχει, ή μπορεί να γίνει εκεί μια περιοχή, ολοκληρωμένης τουριστικής ανάπτυξης, δηλαδή κάποια μέρα να δούμε με μια κρατική παρέμβαση να υπάρχουν ξενοδοχεία, τουριστικά καταλύματα κλπ. Στο δεύτερο σενάριο, στο σενάριο ήπιας παρέμβασης, εμείς προτείνουμε μια νέα μικτή χρήση, οικιστική, τουρισμός, αναψυχή, εμπόριο, διοικητική όπου θα επιτρέπεται και η ανταλλαγή αδόμητων οικοπέδων μέσα στην πόλη με οικόπεδα εκεί. Για παράδειγμα, την ανταλλαγή ενός οικοπέδου στη Θέρισσο ή τα Καμίνια που είναι πυκνοκατοικημένες πυκνοδομημένες κι έχουν έλλειψη κοινωφελών χώρων πρασίνου και χώρων ελεύθερων και θα θέλαμε το οποιοδήποτε αδόμητο οικόπεδο να παραμείνει αδόμητο, κι οι ιδιοκτήτες του οικοπέδου αυτού να το ανταλλάξουν με ένα άλλο οικόπεδο στο αεροδρόμιο κλπ. Στο σενάριο της μεγάλης παρέμβασης, αυτό βλέπει το χώρο του σημερινού αεροδρομίου, όταν αυτό μετεγκατασταθεί ως ένα μεγάλο πράσινο πάρκο με αθλητικές εγκαταστάσεις, κοινόχρηστους χώρους κοινωφελής χρήση και κοινωνική κατοικία. Στη μεγάλη παρέμβαση, το θέλουμε πάρκο γενικότερα, με αθλητισμό, κοινόχρηστους χώρους κλπ. Ενώ στο σενάριο της ήπιας παρέμβασης, έχουμε μικτή χρήση και οικιστική και τουρισμό κι αναψυχή.»
Για τους λόγους που μιλάει για πράσινο πάρκο ως πολυτέλεια στη μεγάλη παρέμβαση και τη διαφορά της από την περίπτωση της μικτής χρήσης, ο κ. Αλεξάκης σημειώνει: «Η μεγάλη παρέμβαση είναι στη λογική ότι θέλουμε από περιβαλλοντικής πλευράς το μεγαλύτερο δυνατό αποτέλεσμα κι αυτό θα ήταν αφού έχουμε διαπιστώσει, ότι έχουμε έλλειψη πρασίνου στην πόλη γενικά, να αφιερώσουμε το μεγαλύτερο χώρο του αεροδρομίου κι ένα μεγάλο πράσινο πάρκο. Η μεγάλη παρέμβαση και ο χώρος πρασίνου φαντάζει δηλαδή σαν πολυτέλεια, ενώ το δεύτερο σενάριο με τη μικτή χρήση θα καλύψει ανάγκες ως επέκταση της πόλης, δηλαδή θα χωροθετήσουμε ότι μας λείπει από την πόλη, ενώ αν το χωροθετήσουμε ως πάρκο κι ενώ υπάρχουν κι άλλες ανάγκες θα μιλάμε για πολυτέλεια.»
Για τους ελάχιστους χώρους πρασίνου του Ηρακλείου, ο κ. Αλεξάκης αναφέρει: «Σήμερα έχουμε μετρήσει, ότι το πράσινο στην πόλη είναι 2,4 τετραγωνικά μέτρα αν κάτοικο, συμπεριλαμβανομένων ων ενετικών τειχών, του εμβαδού της επιφάνειας των ενετικών τειχών όταν το ελάχιστο όριο κατά τον παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας είναι τα 9 τετραγωνικά μέτρα. Άρα πρέπει εμείς να πάμε από τα 2,4 τ.μ. να πάμε στα 9 τ.μ. Άλλες πόλεις, όπως η Κατάνια ή η Λισαβώνα, έχουνε 25 τ.μ. ανά κάτοικο σε χώρο πρασίνου.»
Για τον ΒΟΑΚ ο κ. Αλεξάκης ανέφερε: «Το πρώτο σενάριο λέει, ότι βελτιώνονται μόνο οι 7 κόμβοι. Το σενάριο που προτείνουμε της ήπιας παρέμβασης, λέει ότι πρέπει να υπογειοποιηθεί ο ΒΟΑΚ, ή αντίστοιχα να γίνει υπερύψωση του. Ο σκοπός είναι στο επίπεδο του εδάφους, να επανενωθεί η πόλη βορά νότο και να δημιουργηθούν εκεί, νέοι κοινόχρηστοι και κοινωφελής χώροι.»
