Ερευνήτρια από την Κρήτη προβλέπει τον διαστημικό καιρό για τη NASA

H επιχειρησιακή μονάδα Διαστημικού Καιρού του Ινστιτούτου Αστρονομίας, Αστροφυσικής, Διαστημικών Εφαρμογών και Τηλεπισκόπησης (ΙΑΑΔΕΤ) του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών, η οποία έχει αναπτύξει τα εργαλεία HESPERIA για την πρόγνωση του διαστημικού καιρού, συμμετέχει σε διεπιστημονική συνεργασία με την Αμερικανική Διαστημική Υπηρεσία (ΝΑSΑ).

Τα εργαλεία αυτά επελέγησαν από τη ΝΑSΑ για να αξιοποιηθούν στην εξομοίωση επανδρωμένων αποστολών στη Σελήνη και στον ‘Αρη, οι οποίες προγραμματίζονται να γίνουν στα επόμενα χρόνια. Το σχετικό συμβόλαιο για τη συνεργασία αυτή αποτελεί σημαντική διάκριση για την ελληνική επιστημονική ομάδα.

Τα εργαλεία πρόγνωσης ΗESPERIA είναι προϊόν πολυετούς μελέτης και έρευνας της επιχειρησιακής μονάδας Διαστημικού Καιρού του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών, με επικεφαλής την ερευνήτρια δρα Όλγα Μαλανδράκη, και αναπτύχθηκαν στο πλαίσιο ομώνυμου έργου που χρηματοδοτήθηκε από το ευρωπαϊκό πρόγραμμα «Horizon 2020». Τα εν λόγω εργαλεία πρόγνωσης λειτουργούν αδιάλειπτα όλο το 24ωρο και τα συντηρεί ο μηχανικός λογισμικού Μιχάλης Καράβολος, ο οποίος, ως μέλος της ομάδας Διαστημικού Καιρού του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών, πραγματοποίησε επίσκεψη για την εγκατάσταση τους στη NASΑ.

Τα εργαλεία αυτά παρέχουν έγκαιρη πρόγνωση για την έλευση υψηλής ενέργειας σωματιδίων (πρωτονίων) του Ήλιου, που είναι ιδιαίτερα επικίνδυνα για τον άνθρωπο και εκπέμπονται κατά τις ηλιακές εκλάμψεις. Η πρόγνωση τέτοιων φαινομένων – ένα είδος «Μετεωρολογικής Υπηρεσίας» πρόβλεψης του διαστημικού καιρού- αποσκοπεί στην προστασία των αστροναυτών και των επανδρωμένων αποστολών.

Η Δρ. Όλγα Μαλανδράκη, που έλκει την καταγωγή από τα Χανιά, είναι πρόεδρος της μονάδας Solar-Terrestrial Sciences Division της Ευρωπαϊκής Ένωσης Γεωεπιστημών (EGU) για το χρονικό διάστημα 2019-2021, ενώ πρόσφατα επανεκλέχθηκε στη θέση αυτή και για την περίοδο 2021-2023. Είναι επίσης πρόεδρος της Διοικούσας Επιτροπής του τοπικού δικτύου των Βαλκανίων, της Βαλτικής και Μαύρης Θάλασσας για το Διαστημικό Καιρό, που απαρτίζεται από 12 χώρες.

Ποια είναι η Δρ. Όλγα Μαλανδράκη

Σύμφωνα με τα βιογραφικά στοιχεία της ερευνήτριας στο whoiswhogreece.com η Δρ. Όλγα Μαλανδράκη γεννήθηκε στην Αθήνα. Αντλεί την καταγωγή της από τα Χανιά και από τη Μάνδρα Αττικής. Πρόγονός της η Λίλη Στάνλευ, υψίφωνος και γνωστή για τις φιλανθρωπικές της δραστηρίοτητες στο Λονδίνο. Μέλη της ευρύτερης οικογένειας έλαβαν ενεργά μέρος στην αντίσταση κατά των Γερμανών. Απόφοιτη των Εκπαιδευτηρίων “Ελληνική Παιδεία”.

Aπέκτησε το πτυχίο της Φυσικής από το Εθνικό & Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών το 1992 και το διδακτορικό δίπλωμα στη Διαστημική Φυσική από το Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης, Τομέας Τηλεπικοινωνιών & Διαστημικής το 2002 – K.: Διατέλεσε Young Researcher στο Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών 1996-98, Visiting Researcher, Observatoire de Paris, Meudon France 1998, 2000, και στο Bell Labarotories, Lucent Technologies USA 2001, Invited Researcher, Observatoire de Paris, Meudon 2003, Research Fellow στο Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης & Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών, Μεταδιδακτορική Υπότροφος ΙΚΥ, Research Associate Eθνικό & Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών 2005-2006, Ιnternal Researc Fellow,
European Space Agency, Research & Scientific Support Department ESTEC, Nethelerlands 2005-2007, Research Associate, Imperial College London, Space & Atmos. Physics Group 2007-2008, Ειδικός Τεχνικός Επιστήμων, με μόνιμη υπηρεσιακή θέση στο Ινστιτούτο Αστρονομίας & Αστροφυσικής του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών από το 2007 έως σήμερα.

Έχει εμπειρία στην ανάλυση δεδομένων που συλλέγονται από διαστημόπλοια των NASA και ESA, έχει μελετήσει τη μαγνητική τοπολογία των διαπλανητικών εκτινάξεων μάζας, καθώς και συναφή θέματα. Έχει ασχοληθεί επίσης με τη σύνθεση σωματιδιακών πληθυσμών σε περιοχές αλληλεπίδρασης CMEs / CIRs στο διάστημα, τη μελέτη ενεργειακών σωματιδιακών γεγονότων κοντά στον πλανήτη Κρόνο, την επίδραση ηλιακών φαινομένων στον πλανήτη Άρη κ.ά. Κατόπιν προσκλήσεως από το 2007, ηγείται των δραστηριοτήτων ομάδας της International Academy of Astronautics, που μελετά το κρίσιμο θέμα της επίδρασης των ηλιακών φαινομένων στον πλανήτη Άρη.