Δ.Μπατάκης: «Το δημογραφικό πρόβλημα θα προκαλέσει μείωση του ΑΕΠ, νέο ασφαλιστικό, πίεση στο ΕΣΥ και κύμα μετανάστευσης»

Δημοσιεύτηκε στις 08/12/2023 15:33

Δ.Μπατάκης: «Το δημογραφικό πρόβλημα θα προκαλέσει μείωση του ΑΕΠ, νέο ασφαλιστικό, πίεση στο ΕΣΥ και κύμα μετανάστευσης»
Στην τάση συρρίκνωσης του ελληνικού πληθυσμού αλλά και στα προβλήματα που θα οδηγήσει η υπογεννητικότητα στην χώρα μας αναφέρθηκε μιλώντας για την έρευνα  με τίτλο «Υπογεννητικότητα και Θνησιμότητα στην Ελλάδα», στον Politica 89.8 και τον Χρήστο Κώνστα, ο Δρ. Δημήτρης Μπατάκης (Πολυτεχνείο Κρήτης, Εργαστήριο Financial Engineering, Μ.Sc. LSE International Health Policy, M.Sc. Health Economics and Management).
Να σημειωθεί πως την έρευνα  εκπόνησαν πέραν του κ. Μπατάκη, και ο καθηγητής Κωνσταντίνος Ζοπουνίδης (Ακαδημαϊκός, Βασιλική Ακαδημία Οικονομικών & Χρηματοοικονομικών, Βασιλική Ευρωπαϊκή Ακαδημία των Διδακτόρων Ισπανίας, Επίτιμος Δρ. ΑΠΘ, Πολυτεχνείο Κρήτης & Audencia Business School στη Γαλλία), και ο Μανώλης Καρακώστας (M.Sc. Διοίκησης Επιχειρήσεων Επαγγελματίας Υγείας – Ερευνητής).

Για την  έρευνα, με τίτλο «Υπογεννητικότητα και Θνησιμότητα στην Ελλάδα», ο κ. Μπατάκης, ανέφερε πως: «Στην έρευνά μας παρουσιάστηκε η μείωση των γεννήσεων. Το πληθυσμιακό μας ισοζύγιο είναι αρνητικό. Είναι λιγότερες οι γεννήσεις και περισσότεροι οι θάνατοι. Για παράδειγμα το 2022 σημειώθηκαν για πρώτη φορά στα χρονικά, λιγότερες γεννήσεις,  80.000  λιγότερες σε σχέση με πέρυσι. Αυτό χρήζει μεγάλης ανησυχίας και πρέπει να σκύψουν όλοι οι αρμόδιοι προκειμένου να χαρακτηρίσει υπεύθυνη κοινωνική πολιτική.»

Για τον ρυθμό αύξησης θανάτων ο κ. Μπατάκης σημείωσε πως: «Ο ρυθμός αύξησης θανάτου ήταν υψηλός και προ της πανδημίας, απλώς λόγω της πανδημίας, το στοιχείο αυτό αναδείχθηκε. Ήταν κάτι που θα έπρεπε να μας προβληματίσει πολύ καιρό πριν την πανδημία. Αλλά ξέρετε πολύ καλά στη χώρα μας δεν είμαστε οπαδοί της προλήψεις.»

Για τις συνέπειες που φέρνει η μείωση των γεννήσεων κι η αύξηση του γηρασμένου πληθυσμού ο κ. Μπατάκης, ανέφερε πως: « Θα υπάρξει μείωση του εργατικού δυναμικού θα υπάρχει επιβάρυνση του ασφαλιστικού συστήματος σίγουρα . Η αύξηση του γερασμένου πληθυσμού, μειώνει την αύξηση του κατά κεφαλήν ΑΕΠ κατά 10%, δημιουργεί πίεση στο ΕΣΥ ενώ φέρνει και κύμα μετανάστευσης.»

Σε ότι αφορά το μοντέλο και τις προβλέψεις του από σήμερα έως το 2050 ο κ. Μπατάκης απαντά πως:  «Το μοντέλο μας  αποτυπώνει ότι από το 22% του γερασμένου πληθυσμού για το 2023, πως μέχρι το 2050,  ο γερασμένος πληθυσμός θα αυξηθεί στο 34,5%. Χρειάζεται να δωθούν κίνητρα από πλευράς Υπουργείου Οικογένειας. Η εικόνα μπορεί να ανατραπεί σε βάθος δεκαπενταετίας, αν υπάρχει μεγάλη πρόοδος, σοβαρές και υπεύθυνες κοινωνικές πολιτικές. Αυτό είναι το βασικό ζητούμενο, να υπάρξει μια χάραξη μιας  πολιτικής με  βασικό γνώμονα τη βοήθεια την ίδρυση των νέων και τη στήριξή τους.»

Ειδικότερα με βάση την έρευνα:

Στη διάρκεια του 2022, δηλαδή του τελευταίου έτους για το οποίο η ΕΛΣΤΑΤ έχει ολοκληρωμένη στατιστική εικόνα, επιβεβαιώθηκε η τάση συρρίκνωσης του ελληνικού πληθυσμού: Οι γεννήσεις ήταν μειωμένες κατά 10,31% σε σχέση με την προηγούμενη χρονιά. Σε απόλυτους αριθμούς, το 2022 γεννήθηκαν 76.541 παιδιά -και, προοπτικά, νέοι Έλληνες πολίτες- ήτοι 8.805 λιγότερα από τα 85.346 παιδιά που καταγράφηκαν στα ληξιαρχεία ανά την επικράτεια το 2021.

Μάλιστα, το σύνολο των γεννήσεων του 2022 κατέρριψε κάθε προηγούμενο αρνητικό ρεκόρ για τη χώρα μας από το 1955, καθώς για πρώτη φορά από τότε που τηρούνται επίσημα και έγκυρα στατιστικά στοιχεία, καταγράφηκαν λιγότερες από 80.000 γεννήσεις ετησίως στην Ελλάδα.

pinakas-1
Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ

Το πιο δυσοίωνο στοιχείο είναι όμως ότι τα τελευταία 67 χρόνια οι γεννήσεις στην Ελλάδα βαίνουν σταδιακά μειούμενες. Η δε καθοδική τάση γίνεται πιο έντονη τα τελευταία χρόνια και ιδιαίτερα μετά από το 2008, μια χρονική περίοδο που χαρακτηρίστηκε από την οικονομική κρίση, τόσο παγκοσμίως όσο -και ίσως πολύ πιο επώδυνα για την πλειονότητα των πολιτών- στην Ελλάδα. Έτσι, ενώ τη δεκαετία των ’00s εκδηλώθηκε μια αναλαμπή αύξησης των γεννήσεων, από το 2008 και εξής ο πληθυσμιακός κατήφορος κυριαρχεί. Και προβληματίζει, βεβαίως, θέτοντας επιτακτικά ακόμη και ζήτημα ύπαρξης της Ελλάδας στο βάθος του χρόνου.

pinakas-5
Πηγή: The World Factbook (cia.gov)
pinakas-6
Πηγή: statista.com

Η συγκριτική παρατήρηση και η αντιπαραβολή του ρυθμού γεννήσεων με τον αντίστοιχο των θανάτων, εικονογραφεί με ακόμη μεγαλύτερη ακρίβεια το μέγεθος του προβλήματος. Διότι, βάσει των στατιστικών στοιχείων, καθίσταται σαφές ότι από το 2010 το ισοζύγιο γεννήσεων/θανάτων είναι μονίμως αρνητικό, έχοντας σταθερά αυξητικές τάσεις.

Η άμεση συνέπεια της υστέρησης των γεννήσεων έναντι των θανάτων, είναι ότι η Ελλάδα γερνά. Μέσα σε 50 χρόνια οι Έλληνες ηλικίας έως 14 ετών μειώθηκαν κατά 11,3%: Το 1971 ήταν 25,4% επί του συνόλου του πληθυσμού, ενώ το 2021 μετρήθηκαν μόλις στο 14,1%. Ταυτόχρονα, αντιστρόφως ανάλογη είναι η πορεία των ηλικιωμένων. Η πληθυσμιακή ομάδα των ατόμων άνω των 65 ετών αυξήθηκε σχεδόν όσο μειώθηκαν οι νέοι, με 11,7%.

pinakas-2
Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ

Ως προς τη σύγκριση με ό,τι ισχύει παγκοσμίως, η μελέτη διαπιστώνει ότι, ως προς την γήρανση του πληθυσμού, η Ελλάδα βρίσκεται στην 6η θέση παγκοσμίως, με το 22,8% των κατοίκων της να είναι ηλικίας άνω των 65 ετών. Έως το 2050, αυτή η πληθυσμιακή ομάδα θα περιλαμβάνει το 34,5% των κατοίκων, φέρνοντας την χώρα μας στην 7η θέση του σχετικού καταλόγου.

pinakas-7
Πηγή: statista.com / World Data Forum

Εξυπακούεται ότι όταν αυξάνονται οι ηλικιωμένοι και μειώνονται οι νεότεροι, πολλαπλασιάζονται οι θάνατοι. Και η περιδίνηση προς την εξαφάνιση, καθώς επιταχύνει συν τω χρόνω, από ένα ορισμένο χρονικό σημείο και μετά, καθίσταται μη αναστρέψιμη. Παράλληλα, θα πρέπει να λάβει κανείς υπόψιν του ότι πχ στην Αφρική παρατηρείται τα τελευταία χρόνια αντίστροφη τάση, με τον εκεί πληθυσμό να αυξάνεται, τον ηλικιακό μέσον όρο να πέφτει κ.ο.κ.

pinakas-3
Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ
pinakas-4
Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ

Εύλογα, λοιπόν, διατυπώνεται η υπόθεση ότι η Ελλάδα θα είναι όλο και πιο ευάλωτη στο μέλλον, όλο και πιο ανίσχυρη να αντισταθεί σε κύματα μετανάστευσης από τον διεθνή περίγυρο. Η προοπτική «κατάκτησης» της Ελλάδας από φύλα διαφορετικής εθνοτικής, θρησκευτικής, πολιτισμικής κ.λπ. προέλευσης, δεν είναι μια εθνικιστικού και αντιδραστικού τύπου κινδυνολογία. Δεν προκύπτει από ιδεολογικές, ρατσιστικές επί της ουσίας, φοβίες ή προκαταλήψεις. Είναι απλώς μια πραγματικότητα που αποτυπώνεται στα ψυχρά στατιστικά στοιχεία και επιβεβαιώνεται από μελέτες όπως η συγκεκριμένη .


Περισσότερα Video

Ακολουθήστε το Politica στο Google News και στο Facebook