Συνειδητοποιημένος πολίτης ή ελεγχόμενος ψηφοφόρος

Toυ Ζαχ Εμμ Δοξαστάκη*

Τα κέντρα εξουσίας, οι ασκούντες την πολιτική στην Ελλάδα προωθούν εμφανώς ή αφανώς την απολιτικότητα, την αδράνεια και την ουδετερότητα του λαού.

Προωθείται το μοντέλο της ψευδεπίγραφης πολιτικής δράσης, η επιλογή μη ανάληψης συγκεκριμένης πολιτικής ευθύνης από τους πολίτες.

Επιτρέπει το σύστημα στον πολίτη να είναι ψηφοφόρος, οπαδός, χειροκροτητής ή προπαγανδιστής του άλφα ή βήτα πολιτικού ή τοπάρχη. Από τη στιγμή, όμως, που ο πολίτης αναλαμβάνει πρωτοβουλίες και λειτουργεί υπεύθυνα στο πλαίσιο ενός κόμματος και με το ρόλο και τη δράση που ενσαρκώνει τη δημοκρατική και ουσιαστική λειτουργία του πολιτικού σχηματισμού, γίνεται ύποπτος και ανεπιθύμητος.                             

Συνηθίζεται ο μέσος πολίτης να χειροκροτεί και να σκιαγραφεί πολιτικά. Πολλές φορές οι άνθρωποι ενεργοποιούνται πολιτικά μόνο ευκαιριακά, από σκοπιμότητα κινούμενοι, χωρίς σταθερότητα, λογική και πολιτική υπευθυνότητα και συνέχεια.                                 

Κι όμως η πολιτική είναι διεργασία και πράξη, υπέρτατη ευθύνη και χρέος για τον καθένα. «Καλός πολίτης είναι μόνο ο ελεύθερος πολίτης. Ο πολίτης αυτός ενδιαφέρεται για τα πολιτικά πράγματα. Εκείνος δε που δεν μετέχει εις αυτά είναι όχι φιλήσυχος, αλλά άχρηστος πολίτης» (Αριστόβουλος Μάνεσης).                                       

Η πολιτική εκδηλώνεται και ορίζεται σαν οργανωμένη αντιπαράθεση ιδεών, απόψεων και συμφερόντων. Αποτελεί δημόσιο διάλογο σκεπτόμενων ανθρώπων. Η πολιτική αντιπαράθεση για τον τρόπο αντιμετώπισης και επίλυσης των καίριων και άμεσων προβλημάτων της κοινωνίας, διαμορφώνει και καθορίζει το μέλλον μιας χώρας.                                                    .

Έτσι προσέγγιζαν οι αρχαίοι Έλληνες την πολιτική. Ο «ιδιώτης» κατ΄αυτούς ήταν ο μη χρήσιμος πολίτης. Μόνο η συμμετοχή του πολίτη στα δημόσια πράγματα και υποθέσεις συνιστά την υπεύθυνη και δημιουργική ενεργοποίησή του.

Η ενεργός συμμετοχή των πολιτών στη διοίκηση των δημόσιων πραγμάτων προϋποθέτει την ύπαρξη και λειτουργία κομματικών οργανώσεων και σχηματισμών βάσης, μέσα στις οποίες ο πολίτης εξελίσσεται από ψηφοφόρος και οπαδός, συνειδητοποιημένο μέλος της παράταξης με σαφή και σταθερό πολιτικό και ιδεολογικό προσανατολισμό.                                          .

Ένα συνειδητοποιημένο μέλος ενός κόμματος δεν χειραγωγείται, αλλά συνδιαμορφώνει με την ηγεσία του κόμματος τη γραμμή και την πολιτική λειτουργία του.                                                                

Είναι σίγουρο και διαπιστωμένο ότι τα κόμματα δεν θέλουν τέτοια ποιοτική και οργανωμένη βάση στο εσωτερικό τους. Ο λαός μιας δημοκρατικής πολιτείας δεν δρα πολιτικά μόνο με τη συμμετοχή του στην εκλογική διαδικασία, αλλά και με την αδιάκοπη και ενεργή παρακολούθηση των πολιτικών διαδικασιών. Στη σύγχρονη κοινωνία των πολιτών δεν αποτελούν στεγανούς και ουδέτερους χώρους, αλλά τελούν σε αλληλεξάρτηση. Οι εξελίξεις και οι αποφάσεις στο δημόσιο χώρο είναι άμεσες πάνω στον ιδιωτικό χώρο. Η σχέση μεταξύ κυβερνώντων και κυβερνώμενων, είναι δυναμική και διαλεκτική.                                                             .                

Μια δημοκρατική και σύγχρονη πολιτεία δεν μπορεί να βασίζεται στο φιλήσυχο και ουδέτερο πολίτη, αλλά στο συνειδητό που εκφράζεται σ΄ένα πολιτικό περιβάλλον ελευθερίας. Με την ελευθερογνωμία και την ελευθεροτυπία οι πολίτες συμμετέχουν στη διαμόρφωση πολιτικής κοινής γνώμης, με επιδίωξη και στόχο την πολιτική επιρροή. 

Η δημοκρατία «απαιτεί» να περάσουμε από τον αμέριμνο πολίτη ιδιώτη, τον Bourgeois, στο συνειδητό πολίτη (κατά τον αείμνηστο και έγκριτο καθηγητή μου Δ. Τσάτσο).            

Για να αλλάξει αυτό και να οδηγηθούμε στον εκδημοκρατισμό της πολιτικής ζωής, απαιτούνται πρωτοβουλίες και πολιτικές εκ των άνω, από την ηγεσία, αλλά και πίεση και δράση από την βάση των κομμάτων.

Χρέος και ευθύνη όλων των ενεργών, συνειδητοποιημένων και υπεύθυνων πολιτών είναι η αδιάκοπη συμμετοχή και λειτουργία τους στο πλαίσιο της κοινοβουλευτικής δημοκρατίας και η διάρθρωση και λειτουργία μιας υπεύθυνης κοινής γνώμης. Είναι αναγκαία η δημιουργία συνδέσμων, συλλόγων, ενώσεων πολιτών που θα προωθούν το διάλογο, τη συζήτηση και θα ζυμώνουν και θα διαμορφώνουν την κοινή γνώμη, γύρω από τα σοβαρά οικονομικά, πολιτικά, κοινωνικά και πολιτιστικά ζητήματα που απασχολούν τον τόπο μας.                                       .                                                          
Η λύση των προβλημάτων της κοινωνίας δεν θα προκύψει με την απόλυτη και χωρίς όρους ανάθεση της εντολής του λαού στα κόμματα και στους πολιτικούς «σωτήρες» ή «μεσσίες». Αν εφησυχάσουμε και θεωρήσουμε ότι τα προβλήματα θα βρουν τη λύση μόνα τους, θα οδηγηθούμε σε αδιέξοδο και πλέον καμία Κυβέρνηση δεν θα μπορέσει να διορθώσει τα ανεπανόρθωτα.                       .

Στους ανθρώπους της λογικής και των σωστών επιλογών ταιριάζει η πολιτική συμμετοχή και η ουσιαστική ενεργοποίηση για την επίλυση των προβλημάτων της σύγχρονης κοινωνίας.

* O κ. Ζαχαρίας Εμμ. Δοξαστάκης είναι αντιπεριφερειάρχης Διοίκησης & Οργάνωσης

---