Οι συμβολισμοί της Μεταπολίτευσης σήμερα

Άρθρο του Γιώργου Α. Ζερβάκη*

Τον Ιούλιο του 1974, κάτω από το δράμα της Κυπριακής τραγωδίας και της τουρκικής εισβολής, με την επάνοδο του Κωνσταντίνου Καραμανλή, η Ελλάδα επέστρεψε στον δρόμο της Κοινοβουλευτικής Δημοκρατίας, της ομαλότητας, θέτοντας την μοίρα της στο κοινό ευρωπαϊκό πεπρωμένο. Στα 46 αυτά χρόνια διαμορφώθηκε ένας ισόρροπος πολιτικός βίος, η δημοκρατική εναλλαγή των κομμάτων. Το επίτευγμα της μεγάλης εθνικής επιλογής της ένταξης της χώρας στην ΕΟΚ εμβάθυνε την Δημοκρατία, διαμορφώνοντας τη νέα ιστορική διαδρομή για την χώρα.   

Στην 46η επέτειο της μεταπολιτευτικής δημοκρατικής μας διαδρομής, έχοντας τέσσερις δ δεκαετίες συμμετοχής στην ευρωπαϊκή ενοποίηση, χρειάζεται να αποκτήσουμε μια νέα εθνική αντίληψη. Μια αντίληψη που θα επενδύει στην σταθερή πολιτική και κοινωνική συνεννόηση, θέτοντας την απομάκρυνση από τα όποια ψήγματα μιας ξεπερασμένης αντιπαράθεσης.

Σαν χώρα και σαν κοινωνία περάσαμε μια δεκαετή κρίση, τα δικά μας λάθη και ελλείμματα μας οδήγησαν στα γνωστά αδιέξοδα. Και αυτά, προβάλλοντας ένα μίγμα εθνικολαϊκισμού, επιδιώκαμε να τα χρεώσουμε στην Ευρώπη, στους ξένους. Αντί να επικυριαρχήσει μια εθνική συνεργασία από τις κύριες πολιτικές δυνάμεις, την ώρα που άλλες χώρες επιτύγχαναν κατά τρόπο αποτελεσματικό τις μνημονιακές τους δεσμεύσεις, εμείς καταλαμβάναμε με «αγανακτισμένους» δρόμους και πλατείες, διαμορφώναμε λόγο ακραίου διχασμού. Δια της ψήφου μας καταλάμβαναν θέσεις στα κοινοβουλευτικά έδρανα από νοσταλγοί του ναζισμού έως διάφοροι δημαγωγοί ετερόκλητων αντιευρωπαϊκών σχημάτων, φθάσαμε μέχρι και του σημείου να κινδυνεύσουμε την απώλεια του μοναδικού ευρωπαϊκού μας κεκτημένου.

Οκτώ δεκαετίες μετά την εκδήλωση του Εθνικού Διχασμού, το 2015 κυριάρχησε ένας νέος επικίνδυνος αντισυστημικός ριζοσπαστισμός, απειλή για την δημοκρατική επιλογή της ευρωπαϊκής μας πορείας. Άκρα αντικοινοβουλευτικά ταυτίστηκαν πίσω από την επίκληση ενός δημοψηφίσματος, την επιλογή του ΟΧΙ από μια κοινωνική πλειοψηφία που δεν κατανοούσε ότι ο δρόμος αυτός έβαζε την χώρα σε περιπέτειες.

Στον μεταπολιτευτικό βίο, με την υποχώρηση των συνθημάτων του πολιτικού και οικονομικού αντιδυτικισμού, η ευρωπαϊκή χορεία της χώρας ενισχύθηκε, η χώρα έτυχε των ωφελημάτων των Μεσογειακών Ολοκληρωμένων Προγραμμάτων, της Ενιαίας Ευρωπαϊκής Πράξης, της Συνθήκης του Μάαστριχτ, του κοινού ευρωπαϊκού νομίσματος.  

Χάσαμε όμως και ευκαιρίες, επεκτείναμε ένα κράτος δυσκίνητο και αντιπαραγωγικό, συντεχνιακά και πολιτικά λαϊκιστικά συμφέροντα μπήκαν εμπόδιο στην ασφαλιστική μεταρρύθμιση Γιαννίτση. Ο πρωτογενής τομέας επλήγη από ένα μίγμα κακών πρακτικών που αλλοίωσαν το νόημα των Αγροτικών Συνεταιρισμών, φορτώνοντας τους με διαρκή ελλείμματα και με την  κακοδιαχείριση ακατάλληλων προσώπων. Ο αγροτικός κόσμος της χώρας αφέθηκε χωρίς προσανατολισμό στα πλαίσια της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής. Οι κοινοτικές ενισχύσεις αντί για εργαλείο αγροτικής ανασυγκρότησης, δημιούργησαν μια συνείδηση επιδοματικής γεωργίας.

Στην 46η επέτειο από την αποκατάσταση της Δημοκρατίας, η εθνική επιταγή είναι η επανασύσταση της Ελληνικής Πολιτείας, η θεμελίωση μιας νέας Μεταπολίτευσης, για μια μεγάλη πολιτική αλλαγή, τόσο στο κεντρικό κράτος, όσο και σε τοπικό/περιφερειακό επίπεδο. Μια νέα Μεταπολίτευση που θα αλλάξει και το πολιτικό μας σύστημα, τα πολιτικά κόμματα. Μετατρέποντας τα από άνευρους, γραφειοκρατικούς μηχανισμούς που είναι σήμερα, σε πραγματικές κυψέλες παραγωγής πολιτικού λόγου, δημιουργικών ιδεών που να μπορούν να απευθυνθούν και να πείσουν την Κοινωνία, κινητοποιώντας ευρύτερα και δυναμικά κοινωνικά στρώματα.           

Η νέα Μεταπολίτευση είναι μια αναγκαιότητα που μπορεί να οδηγήσει σε μια καλύτερη και ποιοτικότερη Δημοκρατία. Μια ποιοτικότερη όμως Δημοκρατία, χρειάζεται και τους ανάλογους θεσμούς να την υποστηρίξουν. Τα όσα έχουν δει το φως της δημοσιότητας το τελευταίο διάστημα, που οδηγούν σε άλλη κατεύθυνση από αυτή των ισχυρών θεσμών, απαιτούν η δημόσια ζωή και ο δημόσιος λόγος να διατηρεί μια στάθμη υψηλής πολιτικής, με τους αναγκαίους διαύλους επικοινωνίας, για μια αναβαθμισμένη κοινοβουλευτική δημοκρατία.

Στην χρονική αυτή αποτύπωση της νεότερης πορείας της χώρας, οι δημοκρατικές πολιτικές δυνάμεις πρέπει να πορεύονται μακριά από διλήμματα που ανήκουν σε άλλες περιόδους, να μην μένουν στάσιμες και αυτοεγκλωβισμένες σε πρόσωπα που δεν δείχνουν τίποτα περισσότερο από μια προσκόλληση στο παρελθόν. Γιατί, τελικά, το διαχρονικό μήνυμα της Μεταπολίτευσης, είναι ότι απέναντι στην δημαγωγία, χρειαζόμαστε μια Δημοκρατία θεσμικά ενισχυμένη,  αποτελεσματική, ικανή να ανταποκριθεί στο κοινό συμφέρον και μια κοινωνία που με τον δικό της ρόλο, με αυτογνωσία,  θα προσεγγίζει περισσότερο τις αντιλήψεις για μια νέα, υπεύθυνη και με σχέδιο πορεία της χώρας.

* Ο κ. Γιώργος Α. Ζερβάκης, είναι εκπρόσωπος των Ευρωπαίων Φεντεραλιστών Κρήτης. Το άρθρο έχει γραφεί για το Politica.gr