ΟΙ ΔΙΑΘΕΣΙΜΟΙ ΠΟΡΟΙ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ, ΑΠΟ ΤΟ MFF ΚΑΙ ΤΟ NGEU, ΤΗ ΧΡΟΝΙΚΗ ΠΕΡΙΟΔΟ 2021-2027, ΓΙΑ ΤΗ ΒΙΩΣΙΜΗ ΚΑΙ ΑΝΘΕΚΤΙΚΗ ΑΝΑΚΑΜΨΗ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΗΣ
Του Ζαχαρία Εμμ. Δοξαστάκη
Οι χώρες, σταδιακά, προσπαθούν να βγούν από την οξεία υγειονομική κρίση. Δείχνουν την απαιτούμενη επαγρύπνιση για την υγειονομική κατάσταση , αλλά επικεντρώνουν την προσπάθειά τους στην άμβλυνση της κοινωνικοοικονομικής ζημιάς. Η Ευρωπαϊκή Ένωση χρειάζεται να αναλάβει πρωτοβουλίες και να συντονίσει μια αποτελεσματική και καινοτόμο προσπάθεια για την ανθεκτικότητα των κρατών μελών της.Οφείλει να εργαστεί τα επόμενα χρόνια προς τη μεταρρύθμιση του συστήματος των ιδίων πηγών(πόρων) της.
Οι ηγέτες της ΕΕ συμφώνησαν, στις 21/7/2020, στη δέσμη μέτρων για την ανάκαμψη ύψους 750 δις.€, που θα βοηθήσει τα κράτη μέλη της στην αντιμετώπιση της κρίσης που προκάλεσε η πανδημία. Πέραν από το Ταμείο Ανάκαμψης , οι ηγέτες της ΕΕ συμφώνησαν επί του πολυετούς προυπολογισμού της ΕΕ για την περίοδο 2021-2027, ο οποίος θα ανέλθει σε 1074 δις.€.
Οι ευρωβουλευτές αντιδρούν στα συμπεράσματα της έκτακτης συνόδου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου στις 17-21/7/3020 και με ψήφισμα που κατέθεσαν οι περισσότεροι αρχηγοί των πολιτικών ομάδων του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου , το οποίο συζητήθηκε στην έκτακτη Ολομέλειά του, στις 23/7/2020, απειλούν να μπλοκάρουν τη συμφωνία. Οι διαφωνίες τους εντοπίζονται κυρίως στη μείωση των περικοπών στον προϋπολογισμό. Εκφράζουν τη λύπη τους για το γεγονός ότι οι περικοπές που έγιναν, θέτουν σε κίνδυνο την επίτευξη κοινών λύσεων, αντιβαίνουν στους στόχους της ΕΕ , υποβαθμίζουν την υγεία και την έρευνα στο πλαίσιο της παγκόσμιας πανδημίας.Τέλος τονίζουν πως οι περικοπές των προγραμμάτων για την εκπαίδευση, τον ψηφιακό μετασχηματισμό και την καινοτομία θέτουν σε κίνδυνο το μέλλον της επόμενης γενιάς Ευρωπαίων. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο πιστεύει ότι μόνο η δημιουργία νέων ίδιων πόρων μπορεί να συμβάλλει στην αποπληρωμή του χρέους της ΕΕ και ταυτόχρονα να διασώσει τον προϋπολογισμό της και να ελαφρύνει τη δημοσιονομική πίεση στα εθνικά δημόσια ταμεία και τους πολίτες. Ακόμη υπογραμμίζει ότι η δημιουργία νέων ίδιων πόρων είναι η μόνη μέθοδος αποπληρωμής που γίνεται αποδεκτή από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.
Συνολικά οι πόροι που θα διατεθούν από την ΕΕ, τη χρονική περίοδο 2021-2027, μέσω του Πολυετούς Δημοσιονομικού Πλαισίου ( ΠΔΠ) και του προγράμματος Επόμενη Γενιά της ΕΕ( NGEU), ανέρχονται σε 1824,3 δις. Ευρώ και προέρχονται από τις παρακάτω πηγές:
Α.Multlannual financial framework( MFF) – Πολυετές Δημοσιονομικό( Χρηματοοικονομικό) Πλαίσιο( ΠΔΠ) The EU’s 7-year budget € 1074,3 Billion
Προϋπολογισμός της ΕΕ για τα έτη 2021-2027
Β.Next Generation EU( NGEU)- Επόμενη Γενιά ΕΕ € 750 Billion
COVID-19 recovery package front-loaded over the first years
• € 390 bn grants( επιχορηγήσεις)
• € 360 bn loans( δανεισμός)
ΣΥΝΟΛΟ Α+Β= 1074,3+750= 1824,3 Billion
Κατανομή των 750 δις. €( σε τιμές 2018) του NGEU για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων της κρίσης της Covid-19.
• Ταμείο Ανάκαμψης( Recovery and Resilience Facility( RFF)
672,5 δις.€ : Δάνεια 360 δις.€ και Επιχορηγήσεις 312,5
δις.€
• ReactEU( Πρόγραμμα Ύπατης Αρμοστείας για πρόσφυγες)
47,5 δις.€
• Horizon Europe( Πρόγραμμα για την έδρευαν και την καινοτομία)
5δις.€
• InvestEU (Πρόγραμμα για την ενίσχυση της απασχόληση και την ανάπτυξη
5,6δις.€
• Just Transition Fund( JTF)- Νέο ταμείο για την ενεργειακή μετάβαση των λιγνιτικών περιοχών
10δις.€
• RescEU( Πρόγραμμα πρόληψης και αντιμετώπισης φυσικών καταστροφών και την υγεία)
1,9 δις€
ΣΥΝΟΛΟ 750 δις. Ευρώ
ΤΑΜΕΙΟ ΑΝΑΚΑΜΨΗΣ( RRF)
Το 70% των επιχορηγήσεων που θα δοθούν μέσω του RRF θα δεσμευτούν στα έτη 2021 και 2022. Το υπόλοιπο 30% θα δεσμευτεί πλήρως μέχρι το 2023.
Τα κράτη μέλη συντάσσουν Εθνικά Σχέδια Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας που περιγράφουν τις μεταρρυθμίσεις και το πρόγραμμα επενδύσεων για την περίοδο 2021-2023.
Τα παραπάνω εθνικά σχέδια υποβάλλονται στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή και εξετάζονται απ’αυτήν εντός δύο μηνών από την υποβολή τους.
Η αξιολόγηση γίνεται με βάση την αποτελεσματική συνεισφορά τους στην πράσινη και ψηφιακή μετάβαση και τη δημιουργία θέσεων εργασίας.
Η αξιολόγηση το σχεδίων γίνεται από το Συμβούλιο με ειδική πλειοψηφία επί της προτάσεως της Επιτροπής, μετά από γνώμη της Οικονομικής και Χρηματοοικονομικής επιτροπής.
Τονίζεται, ιδιαίτερα, πως οι « φειδωλές» χώρες της ΕΕ, Ολλανδία, Αυστρία, Δανία και Σουηδία, για να συναινέσουν στη δημιουργία του Ταμείου Ανάκαμψης, έλαβαν bonus και συγκεκριμένα μείωση( επιστροφές) της ετήσιας συνεισφοράς τους στον προϋπολογισμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
* Ο Ζαχαρίας Εμμ. Δοξαστάκης είναι Πρόεδρος της Ένωσης Δημάρχων Κρήτης και Περιφερειακός Σύμβουλος