Καιρός για κυβερνο-ήρωες

Αρθρο του Νίκου Αγγελάκη
Πρόσφατα συμμετείχα , ως εκπρόσωπος της Περιφερειακής Ένωσης Δήμων Κρήτης, στην Επιτροπή  Διεξαγωγής Διαγωνισμού ενός έργου  μεγάλου  προϋπολογισμού, που αφορά στα  Ενετικά Τείχη του Ηρακλείου. Η θέση  μου προέκυψε κατόπιν κληρώσεως μεταξύ των μελών του Δημοτικού Συμβουλίου, όπως από τον νόμο προβλέπεται σε αυτές τις περιπτώσεις,  και ο διαγωνισμός ήταν ηλεκτρονικός. Στην πρώτη συνεδρίασή μας ανοίξαμε τις προσφορές των εργοληπτικών εταιριών που συμμετείχαν.  Από αυτό το άνοιγμα προέκυψε μια ιεραρχημένη λίστα.  Η ιεράρχηση έγινε με πρώτη την εταιρία που είχε δώσει τη μεγαλύτερη έκπτωση , δεύτερη αυτή που είχε δώσει την λιγότερο μεγάλη και ούτω καθεξής. Οι εταιρίες  ήταν επτά.  Η Πρόεδρος της Επιτροπής μας κάλεσε και σε δεύτερη συνάντηση για να μας κάνει γνωστά  τα αποτελέσματα  της μελέτης των δικαιολογητικών που όφειλαν, σύμφωνα με την προκήρυξη, να καταθέσουν οι εταιρίες για να συμμετάσχουν στο διαγωνισμό. Από τη μελέτη αυτή  προέκυψε ότι  οι πέντε  από τις επτά εταιρίες, για διάφορους λόγους, θα έπρεπε να αποκλειστούν. Έτσι η μία απο τις δυο που είχαν ολοκληρωμένα  τα δικαιολογητικά τους αναδείχθηκε ανάδοχος. Το αποτελέσμα αυτό διατυπώθηκε, βέβαια, στο σχετικό πρακτικό του διαγωνισμού , το οποίο υπογράψαμε όλα τα μέλη της Επιτροπής σε μια τρίτη συνάντησή μας. Όλα αυτά που σας περιγράφω μας πήραν, χωρίς καμία ακούσια ή εκούσια κωλυσιεργία,  δύο εβδομάδες. Και αν γίνουν και ενστάσεις από τις εταιρίες που θεωρούν ότι θίγονται από τον αποκλεισμό τους- που και αυτό είναι νόμιμο δικαίωμά τους να το θεωρούν και συνεπώς να ενεργούν – θα πάμε στο τρίμηνο και να δούμε, για να προκύψει ο ανάδοχος  οριστικά.  Συμμετέχοντας λοιπόν σε αυτήν τη διαδικασία,   μου δημιουργήθηκε η εξής απορία:  Τι  νόημα  έχει ο ηλεκτρονικός χαρακτήρας ενός διαγωνισμού,  όταν, για να προκύψει από αυτόν αποτέλεσμα , χρειάζεται και πάλι να είναι παρών και να επεμβαίνει ο παράγων άνθρωπος;  Και μάλιστα, ομάδα ανθρώπων! Τόσοι αλγόριθμοι  έχουν κατασκευαστεί στον κόσμο, ένας που να αναδεικνύει αναδόχους σε ηλεκτρονικούς διαγωνισμούς δεν έχει κατασκευαστεί;  Ή, μήπως, έχει κατασκευαστεί,  αλλά και πάλι η χώρα μας δεν έσπευσε; Γενικά,  μου τέθηκαν ερωτήματα που έχουν να κάνουν με αυτό που ονομάζεται “ψηφιακός μετασχηματισμός” και την αναγκαία  προσαρμογή  του δημοσίου τομέα σε αυτόν.  Στη δημιουργία, δηλαδή, ψηφιακών δρόμων που οδηγούν στην γρήγορη και  αποτελεσματική  ολοκλήρωση διαδικασιών που εφαρμόζονται στην καθημερινή παραγωγική διαδικασία κάθε μορφής, αλλά και ψηφιοποίησης των παρεχομένων υπηρεσιών που διαθέτει ένας οργανισμός, σύμφωνα με τον ορισμό που δίνει ο Διδακτωρ Διοίκησης Επιχειρήσεων κ. Ιωάννης Μυλωνάκης, σε άρθρο του με τίτλο “Τι είναι ο ψηφιακός μετασχηματισμός και πως εφαρμόζεται στην πράξη” , στον ιστότοπο epixeiro.gr. Αυτό που περιγράφει ο εν λόγω ορισμός, εάν πράγματι συνέβαινε στη χώρα μας, σε μεγαλύτερο από το σημερινό πεδίο της παραγωγικής διαδικασίας, θα ηταν παράγων ταχύτερης ανάπτυξης, κάτι που είναι από όλους μας, πιστεύω, επιθυμητό. Δυστυχώς, όμως,  εξακολουθούμε να υποκείμεθα  στην γνωστή,  πεπαλαιωμένη και εκνευριστική κατάσταση, ένα έργο να εξαγγέλλεται σήμερα και να ολοκληρώνεται μετά την πάροδο ετών ή και πολλών ετών, για να επιστρέψω στο γεγονός που αποτέλεσε την αφορμή για τη συγγραφή αυτού του άρθρου. Παραδείγματα καθυστερήσεων έναρξης αλλά και αργής  περαίωσης έργων στην πόλη μας, το νησί μας, αλλά και στη χώρα μας ουκ ολίγα και σε όλους μας λίγο – πολύ γνωστά! Τα επιθυμητά όμως και σε αυτή την περίπτωση δεν συμβαίνουν,  διότι είναι γνωστές οι παθογένειες και οι εγγενείς αδυναμίες του ελληνικού  συστήματος. Ο κ. Απόστολος Βόρρας, επικεφαλής του ψηφιακού τομέα γνωστής δικηγορικής εταιρίας γράφει, μεταξύ άλλων, σε άρθρο του στην εφημερίδα “Ναυτεμπορική” : “Κάθε προσπάθεια μεταρρύθμισης τόσο στον δημόσιο όσο και τον ιδιωτικό τομέα συναντά προσκόμματα στην πολυπλοκότητα των δομών, τον αναποτελεσματικό σχεδιασμό και την έλλειψη συνέχειας στη Δημόσια Διοίκηση, την αδυναμία εξεύρεσης πόρων εν μέσω βαθιάς οικονομικής κρίσης, την απουσία πολιτο-κεντρικής προσέγγισης και τεχνολογικής κουλτούρας, καθώς και το προβληματικό και ανεπαρκές θεσμικό και νομικό πλαίσιο που χαρακτηρίζεται από κακής ποιότητας νομοθέτηση, έλλειψη κωδικοποίησης, νομοθετικά κενά και αντικρουόμενες θεσμικές ρυθμίσεις”. Επίσης, έναντι της όποιας ψηφιακής μεταρρύθμισης και του όποιου ψηφιακού μετασχηματισμού αντιπαρατίθενται όσοι πιστεύουν ότι αυτά μειώνουν το ανθρώπινο δυναμικό και θέτουν ζητήματα ψηφιακής προσβολής ή απάτης. Όμως και τα δύο δεν είναι μη αντιμετωπίσημα.  Η μείωση του ανθρώπινου δυναμικού μπορεί να αντιμετωπιστεί με την ψηφιακή κατάρτισή του και την τοποθέτησή του σε θέσεις που είναι απαραίτητες για την εύρυθμη λειτουργία  της νέας  πραγματικότητας. Όσον αφορά στις λεγόμενες κυβερνοεπιθέσεις, είναι γνωστό ότι ο ίδιος ψηφιακός κόσμος έχει τα μέσα αντιμετώπισης τέτοιων περιπτώσεων. Τούτων δοθέντων, ο καθένας αντιλαμβάνεται ότι η όποια μεταρρύθμιση
θα πρέπει να γίνει με αποφασιστικότητα και με δεξιοτεχνία  δεινού χειρουργού.
Όποιος δε εμφανιστεί να έχει τις ικανότητες αυτές θα αναγορευτεί σε κυβερνο-ήρωα.  Τέτοιους, σήμερα η χώρα, τους έχει μεγάλη ανάγκη. Και αυτοί οι δεξιοτέχνες της ψηφιακής εποχής ξέρουν ότι πρέπει να κάνουν,
ως επί το πλείστον, αυτά που προτείνει ο καθηγητής του  Athens Information Technology κ. Γιάννης Σολδάτος σε συνέντευξή του στην Τέτη Ηγουμενιδη του ιστότοπου infocom.gr και είναι τα εξης: • Δημιουργία μεγάλων και καλά οργανωμένων Βάσεων Δεδομένων • Δημιουργία και προσέλκυση ταλέντων στις Ψηφιακές Τεχνολογίες • Προγράμματα Δια Βίου Μάθησης με έμφαση στις ψηφιακές δεξιότητες • Ανάπτυξη κέντρων Ψηφιακής Καινοτομίας με ενεργή συμμετοχή Επιχειρήσεων, και • Δημιουργία εθνικής στρατηγικής για την Τεχνητή Νοημοσύνη. Όλα αυτά, βεβαίως, πρέπει να ισχύσουν έχοντας υπόψιν τη ρήση του σοφού Κλεόβουλου, “μέτρον άριστον”.

* Ο Νίκος Αγγελάκης είναι Δημοσιογράφος, Δημοτικός  Σύμβουλος  Ηρακλείου