Ιός της γρίπης και Κοροναϊός: Οι μικροσκοπικοί εχθροί της υγείας μας

Γράφει για το Politica.gr o Στέλιος Ψυχαράκης

‘Βρισκόμαστε στην καρδιά του χειμώνα και οι χαμηλές θερμοκρασίες μπορεί να επηρεάσουν εκτός από τη ντουλάπα μας και την υγεία μας’.

Βέβαια, δεν επηρεάζονται όλοι οι άνθρωποι με τον ίδιο τρόπο. Αρκετοί από εμάς, νιώθουμε πολύ όμορφα και γλυκά όταν ο καιρός αρχίζει και κρυώνει, όταν οι βροχές κάνουν την εμφάνισή τους, σαν να μας ξεκουράζουν από την παρατεταμένη ζεστή ατμόσφαιρα, ενώ χαιρόμαστε και κάνουμε σαν μικρά παιδιά όταν χιονίζει. Από την άλλη, οι αλλαγές στον καιρό οδηγούν συνήθως σε κρυολόγημα και γρίπη, καθώς οι ακραίες καιρικές εναλλαγές μπορούν να αποδυναμώσουν σημαντικά το ανοσοποιητικό σύστημα του οργανισμού μας, ιδιαίτερα για όσους ανήκουν στις ευπαθείς ομάδες του πληθυσμού.

Για το λόγο αυτό κρίνεται απαραίτητο να γνωρίζουμε τις πιθανές επιπτώσεις της κακοκαιρίας και να λαμβάνουμε τα απαραίτητα μέτρα για την πρόληψη και την προάσπιση της υγείας μας.

Εποχική Γρίπη

Σύμφωνα με τον Εθνικό Οργανισμό Δημόσιας Υγείας (ΕΟΔΥ) και τα επιστημονικά δεδομένα των συστημάτων επιτήρησης της δραστηριότητας της εποχικής γρίπης, έχουν επιβεβαιωθεί και νοσηλευτεί σε Μονάδα Εντατικής Θεραπείας είκοσι τέσσερα (24) σοβαρά κρούσματα γρίπης, ενώ συνολικά έχουν καταλήξει οκτώ (8) άτομα, τα περισσότερα εξ αυτών με υποκείμενα νοσήματα.

Η πλειονότητα των περιστατικών που νοσηλεύονται σε ΜΕΘ πάσχει από γρίπη Α, η οποία καλύπτεται από το φετινό εμβόλιο. Στην συντριπτική τους πλειοψηφία οι ασθενείς είναι ανεμβολίαστα άτομα.

Οι ιοί είναι τα μικρότερα γνωστά μολυσματικά μέσα. Έχουν τρία κύρια χαρακτηριστικά:

· Mικρό μέγεθος

· Γονιδίωμα (DNA ή RNA)

· Μεταβολική Αδράνεια (Αδρανείς εκτός κυττάρων ξενιστών)

Όσον αφορά τη γρίπη υπάρχουν τρεις τύποι: Α,Β και C με τον τύπου Α να σχετίζεται με την επιδημία της γρίπης και να έχει την υψηλότερη παθογεννητικότητα. Η πιο οξεία επιδημία με υψηλή θνησιμότητα συνέβη το 1918-1919 και οφειλόταν στον ιό της γρίπης Α του χοίρου.

Ο ιός της γρίπης περιβάλλεται από 2 πρωτεΐνες, την αιμοσυγκολλητίνη (Η) και τη νευραμινιδάση (Ν). Ο συγκεκριμένος ιός είναι μοναδικά ικανός στο να τροποποιεί ταχύτατα τις συγκεκριμένες πρωτεΐνες, με αποτέλεσμα την εμφάνιση ενός νέου στελέχους στο οποίο ο πληθυσμός να έχει ελαττωμένη ανοσία. Όσον αφορά στους υπότυπους του ιού γρίπης τύπου Α, κυκλοφορεί κυρίως ο υπότυπος Α(H1N1) επικρατώντας έναντι του Α(H3N2).

Σημαντικά μέτρα περιορισμού της εξάπλωσης της γρίπης είναι η συστηματική εφαρμογή μέτρων ατομικής υγιεινής (π.χ. συχνό πλύσιμο χεριών), η απομόνωση των πασχόντων και η αποφυγή συγχρωτισμού σε κλειστούς χώρους. Ωστόσο, τα μέτρα αυτά έχουν μερική απόδοση και –παρότι σημαντικά– δεν επαρκούν.

Ο αποτελεσματικότερος τρόπος πρόληψης είναι ο εμβολιασμός με το αντιγριπικό εμβόλιο, το οποίο, όταν χορηγηθεί σωστά και έγκαιρα, προφυλάσσει από τη μετάδοση του ιού της γρίπης, συμβάλλει στην προστασία από τις σοβαρές επιπλοκές της γρίπης καθώς και κατά επέκταση στη μείωση απουσιών από την εργασία, το σχολείο και κάθε άλλη κοινωνική εκδήλωση.

Όπως κάθε χρόνο και επειδή ο ιός της γρίπης μεταλλάσσεται σε διαφορετικούς υπο-ορότυπους, έτσι και για την περίοδο 2019-2020 η σύνθεση του αντιγριπικού εμβολίου περιέχει τα εγκεκριμένα στελέχη του ιού, σύμφωνα με τις συστάσεις του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ).

Σύμφωνα με το Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμών της χώρας μας, ο αντιγριπικός εμβολιασμός πρέπει να εφαρμόζεται συστηματικά σε άτομα (ενήλικες και παιδιά) που ανήκουν στις παρακάτω ομάδες αυξημένου κινδύνου:

1. Εργαζόμενοι σε χώρους παροχής υπηρεσιών υγείας (ιατρονοσηλευτικό προσωπικό και λοιποί εργαζόμενοι).

2. Άτομα ηλικίας 60 ετών και άνω

3. Παιδιά (6 μηνών και άνω) και ενήλικες με έναν ή περισσότερους από τους παρακάτω επιβαρυντικούς παράγοντες ή χρόνια νοσήματα:

· Άσθμα ή άλλες χρόνιες πνευμονοπάθειες

· Καρδιακή νόσο με σοβαρή αιμοδυναμική διαταραχή

· Ανοσοκαταστολή (κληρονομική ή επίκτητη)

· Μεταμόσχευση οργάνων

· Δρεπανοκυτταρική αναιμία (και άλλες αιμοσφαιρινοπάθειες)

· Σακχαρώδη διαβήτη ή άλλο χρόνιο μεταβολικό νόσημα

· Χρόνια νεφροπάθεια

· Νευρολογικά -νευρομυϊκά νοσήματα

4. Έγκυες γυναίκες ανεξαρτήτως ηλικίας κύησης, λεχωίδες και θηλάζουσες

5. Άτομα με νοσογόνο παχυσαρκία (Δείκτη Μάζας Σώματος >40Kg/m2) και παιδιά με ΔΜΣ >95ηΕΘ

6. Παιδιά που παίρνουν ασπιρίνη μακροχρόνια (π.χ. για νόσο Kawasaki, ρευματοειδή αρθρίτιδα και άλλα) για τον πιθανό κίνδυνο εμφάνισης συνδρόμου Reye μετά από γρίπη.

7. Άτομα που βρίσκονται σε στενή επαφή με παιδιά μικρότερα των 6 μηνών ή φροντίζουν άτομα με υποκείμενο νόσημα που αυξάνει τον κίνδυνο επιπλοκών της γρίπης.

8. Οι κλειστοί πληθυσμοί, όπως προσωπικό και εσωτερικοί σπουδαστές (σχολείων, στρατιωτικών και αστυνομικών σχολών, ειδικών σχολείων και τρόφιμοι και προσωπικό ιδρυμάτων κ.ά.).

9. Κτηνίατροι, πτηνοτρόφοι, χοιροτρόφοι, εκτροφείς, σφαγείς και γενικά άτομα που έρχονται σε συστηματική επαφή με πτηνά ή χοίρους.

Το αντιγριπικό εμβόλιο πρέπει να χορηγείται έγκαιρα και πριν την έναρξη της συνήθους περιόδου εμφάνισης της έξαρσης των κρουσμάτων γρίπης, δεδομένου ότι απαιτούνται περίπου 2 εβδομάδες για την επίτευξη ανοσολογικής απάντησης. Κατά προτίμηση ο εμβολιασμός θα πρέπει να ολοκληρώνεται τουλάχιστον 4-6 εβδομάδες προς της ενάρξεως του ετήσιου επιδημικού κύματος της γρίπης στην Ελλάδα (δηλαδή στα μέσα-τέλος Νοεμβρίου). Επιπρόσθετα ο εμβολιασμός συνεχίζεται καθ’ όλη τη διάρκεια της εποχικής γρίπης για άτομα για τα οποία ενδείκνυται ο εμβολιασμός και δεν πρόλαβαν να εμβολιαστούν εγκαίρως.

Ο αντιγριπικός εμβολιασμός γενικά περιλαμβάνει 1 μόνο δόση του εμβολίου ετησίως.

· Βρέφη και παιδιά ηλικίας <9 ετών που εμβολιάζονται για πρώτη φορά, ή εκείνα <9 ετών που στο παρελθόν είχαν λάβει μόνο 1 δόση εμβολίου γρίπης χρειάζονται 2 δόσεις αντιγριπικού εμβολίου με μεσοδιάστημα τουλάχιστον 28 ημερών.

· Σε βρέφη ηλικίας >=6 μηνών χορηγείται 0,5 ml (ολόκληρη η δόση), σύμφωνα με τις οδηγίες από επίσημους Ευρωπαϊκούς ή άλλους φορείς φαρμάκων

Η δραστηριότητα της νόσου θα εξακολουθήσει στην χώρα για τις προσεχείς εβδομάδες, ενώ αυξημένη κυκλοφορία του ιού θα υπάρχει όπως κάθε χρόνο τουλάχιστον έως τα μέσα Μαρτίου. Κατά συνέπεια αναμένεται να συνεχιστεί η εμφάνιση σοβαρών κρουσμάτων.

Ο ΕΟΔΥ τονίζει ότι η γρίπη μπορεί να προκαλέσει από ήπια έως πολύ σοβαρή νόσο. Οι περισσότεροι υγιείς άνθρωποι ξεπερνούν τη γρίπη χωρίς να παρουσιάσουν επιπλοκές, ορισμένοι όμως, όπως άτομα που ανήκουν σε ομάδες υψηλού κινδύνου (χρόνια καρδιολογικά, αναπνευστικά προβλήματα, ανοσοκαταστολή διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο για σοβαρές επιπλοκές, οι οποίες πάντως μπορούν να εμφανιστούν και σ’ ένα μικρό ποσοστό υγιών ατόμων. Υπενθυμίζεται ότι η μετάδοση του ιού ευνοείται από τις ψυχρές κλιματικές συνθήκες, όπως αυτές που επικρατούν στην χώρα αυτήν την περίοδο και επιβάλλεται προσοχή στην εφαρμογή των προληπτικών μέτρων.

Τονίζεται ότι τα κύρια μέτρα για την αντιμετώπιση της έξαρσης της γρίπης είναι:

· Η τήρηση των μέτρων υγιεινής των χεριών και αναπνευστικής υγιεινής (πχ κάλυψη του βήχα και του φτερνίσματος). Επισημαίνεται η ανάγκη οικειοθελούς απομόνωσης και αποφυγής συγχρωτισμού για τα άτομα που έχουν συμπτώματα γρίπης για την αποφυγή μετάδοσης του ιού.

· Ο εμβολιασμός, που αποτελεί το πιο αποτελεσματικό τρόπο προστασίας από τη γρίπη, με προτεραιότητα στις ομάδες υψηλού κινδύνου του πληθυσμού και το ιατρονοσηλευτικό προσωπικό.

· Η έγκαιρη χρήση των αντι-ιικών φαρμάκων κατά της γρίπης με τις πρώτες εκδηλώσεις (μέσα σε 2 ημέρες) κατά την κρίση των θεραπόντων ιατρών, χωρίς να είναι απαραίτητη η εργαστηριακή επιβεβαίωση. Υπενθυμίζεται ότι η σωστή χρήση των αντι-ιικών στις κλινικές ομάδες υψηλού κινδύνου του πληθυσμού (ακόμη και σε ήπια συμπτώματα από γρίπη) προστατεύει από τις επιπλοκές. Τα αντι-ιικά φάρμακα χορηγούνται με απλή ιατρική συνταγή.

Ο κοροναϊός 2019-nCoV

Οι κοροναϊοί ή κορονοϊοί είναι οικογένεια ιών που έχουν πάρει το όνομά τους από τη χαρακτηριστική εμφάνισή τους στο ηλεκτρονικό μικροσκόπιο, όπου διακρίνονται εξογκώματα περιμετρικά των ιικών σωματιδίων σαν στέμμα (κορώνα). Το πρωτεϊνικό στέμμα των κοροναϊών, σε αντίθεση με αυτό άλλων ιών, αντέχει στις συνθήκες του γαστρεντερικού συστήματος.

Οι περισσότεροι κοροναϊοί προκαλούν στον άνθρωπο συνήθως λοιμώξεις του ανώτερου αναπνευστικού, λιγότερο συχνά με γαστρεντερίτιδα αλλά μπορούν να προκαλέσουν και πνευμονία. Είναι η αιτία του 10 με 15% των λοιμώξεων του αναπνευστικού συστήματος.

Ένας κοροναϊός ήταν υπεύθυνος για ένα ξέσπασμα οξέως σοβαρού αναπνευστικού συνδρόμου (διεθνώς γνωστό ως SARS) το οποίο άρχισε το 2002 στη Κίνα. Ένα άλλο είδος κοροναϊού προκάλεσε το αναπνευστικό σύνδρομο της Μέσης Ανατολής το 2012. Μέχρι το 2019 είχαν καταγραφεί 2.468 κρούσματα με 851 θανάτους (θνητότητα περίπου 34,5 %).

Σύμφωνα με τον ΕΟΔΥ στην πόλη Wuhan, στην Κίνα εμφανίστηκε συρροή κρουσμάτων πνευμονίας. Από τις 31 Δεκεμβρίου 2019 έως τις 21 Ιανουαρίου 2020 αναφέρθηκαν 296 εργαστηριακά επιβεβαιωμένα κρούσματα πνευμονίας από το νέο στέλεχος κοροναϊού, συμπεριλαμβανομένων 4 θανάτων. Στην Κίνα αναφέρθηκαν 291 εργαστηριακά επιβεβαιωμένα κρούσματα στις περιοχές Wuhan (270), Guangdong (14), Πεκίνο (5), Σαγκάη (2) και τέσσερα κρούσματα αναφέρθηκαν στην Ταϋλάνδη (2), στην Ιαπωνία (1), στη Νότια Κορέα (1) και στις ΗΠΑ (1). Οι υγειονομικές αρχές της Κίνας εντόπισαν και παρακολουθούν 1739 στενές επαφές των κρουσμάτων και 922 στενές επαφές είναι υπό ιατρική παρακολούθηση, ενώ 15 επαγγελματίες υγείας στην Wuhan επιβεβαιώθηκαν με λοίμωξη από το νέο κοροναϊό (2019-nCoV). Τα συμπτώματα περιλαμβάνουν κυρίως πυρετό και αναπνευστική δυσχέρεια και οι ακτινογραφίες θώρακα έδειξαν σοβαρές αλλοιώσεις και στους δύο πνεύμονες. Επιπλέον, επιβεβαιώθηκε η μετάδοση του ιού από άτομο σε άτομο. Από την προκαταρκτική επιδημιολογική έρευνα προέκυψε ότι τα περισσότερα κρούσματα είτε εργάζονται είτε επισκέπτονται συχνά την αγορά θαλασσινών της πόλης Wuhan όπου εκτός από θαλασσινά πωλούνται κοτόπουλα, νυχτερίδες, μαρμότες και άλλα άγρια ζώα. Η αγορά έκλεισε την 1η Ιανουαρίου 2020 ώστε να καθαριστεί και να απολυμανθεί. Η πόλη Wuhan έχει 19 εκατομμύρια πληθυσμό και είναι πρωτεύουσα της επαρχίας Hubei που ο πληθυσμός της ανέρχεται σε 58 εκατομμύρια πληθυσμό.

Γεωγραφική κατανομή εργαστηριακά επιβεβαιωμένων κρουσμάτων από το νέο στέλεχος κοροναϊού (2019-nCoV). (ΕΟΔΥ)

Αν ταξιδεύετε προς την πόλη Wuhan συνιστάται :

· Να αποφύγετε την επαφή με τα ζώα (ζωντανά ή νεκρά), τις αγορές ζώων και τα προϊόντα ζωικής προέλευσης (όπως μη μαγειρευμένο κρέας).

· Να αποφύγετε την επαφή με ασθενείς.

· Να πλένετε συχνά τα χέρια σας με νερό και σαπούνι.

Αν επιστρέφετε από την πόλη Wuhan και εμφανίζετε συμπτώματα συνιστάται :

· Να παραμείνετε στο σπίτι και να αναζητήσετε άμεσα ιατρική φροντίδα αναφέροντας το πρόσφατο ταξίδι σας.

· Να αποφύγετε την επαφή με άλλα άτομα.

· Να αποφύγετε να ταξιδέψετε ενώ έχετε συμπτώματα.

· Να καλύπτετε το στόμα και τη μύτη σας με ένα χαρτομάντιλο ή με το μανίκι (όχι με το χέρι) όταν βήχετε ή φτερνίζεστε.

Κατά τη διάρκεια του ταξιδιού

Αν δεν αισθάνεστε καλά συνιστάται :

· Να απευθυνθείτε σε έναν επαγγελματία υγείας, ιδίως αν έχετε πυρετό.

· Να πλένετε συχνά τα χέρια σας με νερό και σαπούνι.

· Να καλύπτετε τη μύτη και το στόμα με χαρτομάντιλο ή το μανίκι σας (όχι με το χέρι σας) όταν βήχετε ή φταρνίζεστε.

· Να αποφεύγετε τη στενή επαφή (φιλιά, αγκαλιές, ανταλλαγή ποτηριών και μαχαιροπήρουνων) με άλλα άτομα.

Μετά το ταξίδι

Εάν δεν αισθάνεστε καλά μετά την επιστροφή σας συνιστάται η επίσκεψη στον ιατρό και η επισήμανση του πρόσφατου ταξιδιού σας.

Κακοκαιρία: ο χειμερινός εχθρός της υγείας μας.

Οι χειμερινές συνθήκες περιβάλλοντος δεν ευνοούν αποκλειστικά τον ιό της γρίπης. Αντιθέτως υπάρχουν πολλά συστήματα στα οποία μπορεί να παρουσιαστεί επιδείνωση της υγείας μας.

Δυσφορία στην άσκηση

Οι χαμηλές θερμοκρασίες μπορούν να προκαλέσουν μυϊκούς σπασμούς στο βρογχικό σύστημα, κάνοντας το να συρρικνώνεται και να προκαλεί λαχάνιασμα και δύσπνοια στην αναπνοή. Παράλληλα το μυϊκό σύστημα υφίσταται ισχυρότερες καταπονήσεις σε χαμηλότερες θερμοκρασίες και πολλές φορές αυξάνονται οι τραυματισμοί σε περίπτωση που δεν ακολουθηθούν σωστά τα προγράμματα προθέρμανσης και αποθεραπείας. Όταν παρατηρούνται αυτά τα συμπτώματα, συνίσταται η χρήση ειδικού ρουχισμού που να προστατεύει τα ευπαθή όργανα από τις χαμηλές θερμοκρασίες του περιβάλλοντος.

Πόνοι στις αρθρώσεις

Αν και δεν υπάρχουν επαρκή επιστημονικά στοιχεία που να αποδεικνύουν ότι το κρύο και η υγρασία φέρνουν πόνους στις αρθρώσεις, μια θεωρία μπορεί να είναι η μειωμένη πίεση αέρα γύρω από τις αρθρώσεις, με αποτέλεσμα οι ιστοί που τις περιβάλλουν διαστέλλονται και φουσκώνουν σαν μπαλόνια. Αυτό προσθέτει πίεση στις αρθρώσεις και προκαλεί τον πόνο. Μια άλλη θεωρία είναι ότι οι χαμηλές καιρικές θερμοκρασίες προκαλούν άμεση σύσπαση των μυών, των ιστών και των συνδέσεων γύρω από τις αρθρώσεις και τραβούν τα νεύρα. Επιπλέον το χαμηλό βαρομετρικό προκαλεί αλλαγές στη φυσιολογία των αρθρώσεων και ευνοεί την παραγωγή ουσιών που προκαλούν πόνο και φλεγμονή. Τέλος, τα νεύρα των αρθρώσεων μπορεί να ευαισθητοποιούνται εξαιτίας της φλεγμονής της αρθρίτιδας, με συνέπεια να γίνονται ευάλωτα στις αλλαγές του βαρομετρικού. Ανεξαρτήτως των θεωριών που προκαλούν τις αρθραλγίες συστήνεται στις ευπαθείς ομάδες να αυξήσουν την κινητικότητα τους με αποτέλεσμα όχι απλά να διατηρείται το σώμα μας ζεστό και να χαλαρώνουν οι δύσκαμπτες αρθρώσεις, αλλά και να βοηθά στην απώλεια βάρους, το οποίο επίσης επιβαρύνει τις αρθρώσεις. Η διατήρηση του σώματος ζεστού, με ντύσιμο σε στοιβάδες (π.χ. πρώτα βαμβακερό μπλουζάκι, εν συνεχεία ένα συνθετικό ή μάλλινο και μετά μια ζακέτα) και επαρκή θέρμανση του σπιτιού και του αυτοκινήτου, μπορεί να βοηθήσει. Δοκιμάστε επίσης να κοιμάστε σε ζεστά σεντόνια και να φοράτε ζεστά ρούχα, καθώς και να χρησιμοποιείτε θερμοφόρα στις αρθρώσεις που πονούν, διότι η θερμότητα χαλαρώνει τους μυς και καταπραΰνει τον πόνο.

Πονοκέφαλοι

Μια από τις αιτίες του πονοκέφαλου είναι η σύσπαση των αγγείων στον εγκέφαλο. Το κρύο μπορεί να προκαλέσει γρήγορη στένωση των αιμοφόρων αγγείων, μειώνοντας έτσι τη ροή του αίματος. Οι καιρικές αλλαγές μπορούν να προκαλέσουν επίσης και ημικρανίες: καταστάσεις όπως το υπερβολικό κρύο, η αντανάκλαση του ηλίου και οι δυνατοί άνεμοι δημιουργούν χημικές ανισορροπίες στον εγκέφαλο που προκαλούν τις ημικρανίες. Συστήνεται να παρακολουθούμε τους πονοκεφάλους και να καταγράφουμε οποιαδήποτε περίσταση σχετίζεται με τον καιρό και μπορεί να τους προκαλεί, έτσι ώστε να την αποφεύγουμε στο μέλλον.

Καταθλιπτικό Συναίσθημα

Η περιορισμένη ηλιοφάνεια και οι ψυχρές θερμοκρασίες επηρεάζουν αρνητικά ορισμένα άτομα, που μπορεί να παρουσιάσουν διαταραχή στα επίπεδα της μελατονίνης, της ορμόνης που επηρεάζει τον ύπνο και τη διάθεση, αλλά και της σεροτονίνης, χημικής ουσίας του εγκεφάλου γνωστής ως «ορμόνη της ευτυχίας». Ως αποτέλεσμα έχουμε την εμφάνιση της εποχιακής κατάθλιψης. Πρόκειται για μία μορφή κατάθλιψης που μάλιστα την ονομάζουν και “μελαγχολία του χειμώνα”, με ήπιας ή μέτριας μορφής συμπτώματα, όπως έντονα μελαγχολική διάθεση, κούραση: ψυχική και σωματική, μειωμένα επίπεδα ενέργειας, έλλειψη ενδιαφέροντος για τις συνηθισμένες καθημερινές δραστηριότητες, φτωχή ικανότητα σκέψης και συγκέντρωσης, αίσθηση αναξιότητας, καθώς και αναποφασιστικότητα, άγχος, οξυθυμία, αυξημένη ανάγκη για ύπνο, τάση για απομόνωση και αποκλεισμός από τον κοινωνικό περίγυρο, έντονη επιθυμία για κατανάλωση φαγητών πλούσιων σε υδατάνθρακες και πρόσληψη βάρους. Συνήθως, τα καταθλιπτικά συμπτώματα υποχωρούν με τον ερχομό της άνοιξης καθώς η θερμοκρασία αρχίζει να ανεβαίνει και να μεγαλώνει η ημέρα, ενώ το καλοκαίρι η διαταραχή παραμένει σε ύφεση

Ξηροδερμία

Η μείωση της υγρασίας που βρίσκεται έχει ως αποτέλεσμα την ελλιπή ενυδάτωση του δέρματος μας. Επιπλέον το δέρμα μας κινδυνεύει από τους δυνατούς ανέμους με ερεθισμούς, ξηρότητα και πιθανές βλάβες στο φράγμα των λιπιδίων που το προστατεύουν από εξωτερικούς παράγοντες. Όταν κάνει κρύο τα μικρά αιμοφόρα αγγεία στο δέρμα, τα δάχτυλα και τις πατούσες συρρικνώνονται, ελαττώνοντας τη ροή του αίματος και του οξυγόνου. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε αδύναμα μαλλιά και νύχια. Επιπλέον, οι χαμηλές θερμοκρασίες ξηραίνουν το δέρμα και τα νύχια, κάνοντάς τα πιο επιρρεπή σε μικροτραυματισμούς. Αντικαταστήστε το καθαριστικό προϊόν που χρησιμοποιείτε με ένα πιο ήπιο και χρησιμοποιήστε προϊόντα βαθειάς ενυδάτωσης Παράλληλα φροντίστε να καλύπτετε με ζέστη τα άκρα σας, να ντύνεστε καλά και να διατηρείτε τα επίπεδα υγρασίας στον χώρο σας προκειμένου να υπάρχει σωστή ροή του αίματος και να μένει ενυδατωμένο το δέρμα σας.

Έλλειψη βιταμίνης D

Η συγκεκριμένη βιταμίνη είναι απαραίτητη για την υγεία των οστών και σχετίζεται άμεσα με την ηλιοφάνεια. Ο ήλιος είναι η κύρια πηγή της Βιταμίνης D που μετατρέπει την χοληστερόλη στο σώμα μας σε βιταμίνη D3. Για αυτό κατά τη διάρκεια του φθινοπώρου και του χειμώνα μπορεί να υποφέρετε από τα συμπτώματα της έλλειψης της βιταμίνης D, δηλαδή αδυναμία, ευαισθησία στον πόνο και υπνηλία. Επιλέξτε τροφές που είναι πλούσια σε βιταμίνη D όπως λιπαρά ψάρια, σολομό και τόνο, αλλά και συμπληρώματα διατροφής.

 

* Ο Δρ. Στέλιος Ψυχαράκης είναι  Ειδικός Ιατρός Γενικής και Οικογενειακής Ιατρικής, Διδάκτωρ Iατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Κρήτης, Διδάσκων Ελληνικού Μεσογειακού Πανεπιστημίου

---