Η «Εντολή» της ΝΔ για «Θυσία» του Συντάγματος και της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης

Η σύσταση ανώτατων σχολών από ιδιώτες απαγορεύεται. Η ανώτατη εκπαίδευση παρέχεται αποκλειστικά από ιδρύματα που αποτελούν νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου με πλήρη αυτοδιοίκηση. Ιδεοληπτικές απόψεις του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ; Όχι. Ρητές διατυπώσεις του άρθρου 16 του Συντάγματος. Διαβάζοντας τα συγκεκριμένα εδάφια δε τίθεται ζήτημα ερμηνείας. Δεν υπάρχουν πολλές ερμηνείες για τις λέξεις απαγορεύεται και αποκλειστικά. Η όποια διαφορετική ερμηνεία συνιστά σαφή και πλήρη παράκαμψη των «ερμηνευόμενων». Παράκαμψη του θεμελιώδους νόμου πάνω στον οποίο οφείλει να βασίζεται η νομοθεσία της χώρας. Βέβαια, η ΝΔ που έχει διαχρονικά αποδείξει ότι με ευκολία παρακάμπτει…., πράττει αναλόγως και στο ζήτημα της ίδρυσης ιδιωτικών πανεπιστημίων.

Στο όχι πολύ μακρινό παρελθόν, το Νοέμβριο του 2019 ΝΔ και ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ κατά τη συζήτηση επί των αναθεωρητικών διατάξεων του Συντάγματος υποστήριζαν με θέρμη την αναγκαιότητα τροποποίησης του άρθρου 16 προκειμένου ευθέως να ιδρύονται μη κρατικά, μη κερδοσκοπικά πανεπιστήμια. Μιλούσαν για χαμένη ευκαιρία! Και δεν ήταν η πρώτη φορά. Τώρα το 2024 ξαφνικά το Σύνταγμα μπορεί να ερμηνευτεί διαφορετικά. Δε τίθεται ζήτημα αναθεώρησής του επίμαχου άρθρου 16. Με έναν απλό νόμο και παρά τις ισχυρές αντιδράσεις της κοινωνίας και τις τεκμηριωμένες, από έγκριτους πανεπιστημιακούς διαφορετικές, απόψεις  η ΝΔ προχωράει στη νομοθέτηση της ίδρυσης και λειτουργίας μη κερδοσκοπικών παραρτημάτων ξένων πανεπιστημίων, όπως θέλει να τα παρουσιάσει. Πόσο λυπηρό, οι επιχειρηματικοί όροι δικαιόχρηση (Franchise),  μητρική-θυγατρική, υποκατάστημα να κάνουν την εμφάνιση τους στο χώρο της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης. Αν όμως η ΝΔ επιμένει να εισάγει ή να μιλάει με επιχειρηματικούς όρους ας παραθέσει στοιχεία για το πως η στρατηγική της μεγιστοποιεί την απόδοση της επένδυσης που σωρρευτικά έχει κάνει ο Έλληνας φορολογούμενος στο δημόσιο πανεπιστήμιο. Για το ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ η παιδεία συνιστά αδιαμφισβήτητα δημόσιο αγαθό και όχι εμπόρευμα.

 Η Ν.Δ. επιλέγει να «θυσιάσει» το Σύνταγμα, τη δημόσια παιδεία το μέλλον της ελεύθερης διαμόρφωσης κριτικών ιδεών στο βωμό του χρήματος. Δημιουργεί τους ευνοϊκούς εκείνους όρους εισόδου ιδιωτών επενδυτών στο χώρο της παιδείας. Αρκεί να αναφερθεί ότι ως ελάχιστο όριο ίδρυσης των εν λόγω πανεπιστημίων τίθενται τα τρία τμήματα και οι τριάντα καθηγητές. Πρόκειται δηλαδή για πανεπιστήμια «ορόφου». Εκτός όμως από τα συμφέροντα των ιδιωτών επιδιώκει να ικανοποιήσει και τους «πελάτες» που θα διαθέτουν την οικονομική επιφάνεια εισόδου στα ιδιωτικά πανεπιστήμια με την καταβολή της μικρότερης δυνατής προσπάθειας και διασφαλίζοντας τους εκ παραλλήλου τα ίδια δικαιώματα, όπως έπραξε άλλωστε και με τα κολλέγια, με τους αποφοίτους των δημόσιων κρατικών ανώτατων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων. Οι πολίτες στο κράτος της ΝΔ δεν έχουν όλοι την ίδια αξία, τα ίδια δικαιώματα, τις ίδιες ευκαιρίες. Σε κάποιους πρέπει να «στρώνεται» ένας εύκολος δρόμος για να πετύχουν στόχους και όνειρα.

Η σκοπιμότητα αυτή του κυβερνητικού σχεδιασμού αξιολογείται κριτικά λαμβάνοντας υπόψη και τις διαχρονικά χαμηλές και κατά πολύ υπολειπόμενες του Ευρωπαϊκού μέσου όρου (Ε27) δαπάνες για την παιδεία.  Το 2023 αποτελούσαν μόλις το 2,71% του ΑΕΠ όταν ο αντίστοιχος ευρωπαϊκός μέσος όρος ανέρχονταν στο 4,8%. Τα δημόσια κρατικά πανεπιστήμια υποχρηματοδοτούνται, είναι υποστελεχωμένα, δε διαθέτουν τον απαιτούμενο υλικοτεχνικό εξοπλισμό και τις υποδομές για να πετύχουν το μέγιστο των δυνατοτήτων τους. Παρόλα αυτά, υπό τις αντίξοες συνθήκες, «ανθίζουν» στις διεθνείς κατατάξεις. Αντίστοιχα, διαπρέπουν οι φοιτητές και οι απόφοιτοι των δημόσιων κρατικών ελληνικών πανεπιστημίων. Σκεφτείτε πόσα θα μπορούσαν να πετύχουν αν στο δρόμο τους δε συναντούσαν συνεχώς εμπόδια. Η ΝΔ γνωρίζει καλά την τακτική της υποβάθμισης, της απαξίωσης και κατόπιν της ως εκ θαύματος εξ ουρανού εισόδου των ιδιωτών που έχουν τις «ικανότητες» να διαχειριστούν ζητήματα που εμπίπτουν στη σφαίρα αρμοδιοτήτων του δημοσίου. Τα παραδείγματα είναι πολλά. Η ΝΔ παίρνει αποφάσεις για «θυσίες» στον τομέα και της παιδείας με τις συνεπακόλουθες απώλειες να τις βιώνουν ακουσίως οι πολλοί για να επιτευχθούν οι στόχοι των λίγων!

Για το ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ όπως και το 2019 έτσι και τώρα το Σύνταγμα είναι το Σύνταγμα και αλλάζει μόνο με συγκεκριμένες διαδικασίες. Είναι πάγια θέση μας η αύξηση της χρηματοδότησης ως ποσοστού του ΑΕΠ για τη δημόσια και δωρεάν παιδεία. Επίσης, όπως ανέφερε και ο Πρόεδρός μας Σ. Κασσελάκης στο Περιφερειακό Συνέδριο Θεσσαλίας που έλαβε χώρα στη Λάρισα … «να αναπτύξουμε τα διαμάντια δημόσια πανεπιστήμια που έχουμε, να στηρίξουμε τα ξενόγλωσσα προγράμματα, να κάνουμε συμπράξεις με ξένα πανεπιστήμια».

*Ο Χάρης Μαμουλάκης είναι Τομεάρχης Υποδομών & Μεταφορών Κ.Ο. ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, Βουλευτής Ηρακλείου – Πολιτικός Μηχανικός BEng MSc