Politica 89.8
Γράφει ο Παύλος Χρηστίδης *
Πίσω από τις ημερομηνίες και τα γεγονότα υπάρχουν καιροί και χώροι πολύ μεγαλύτερης σημασίας. Υπάρχουν κομβικά πρόσωπα και συμβάντα που δεν είναι πάντοτε τα προφανή.
“Πρόσεξις“, κατά τον Πλάτωνα, είναι η προσπάθεια της ψυχής να μάθει, να νοηματοδοτήσει.
Ακριβώς, λοιπόν, αυτές οι σκέψεις γράφτηκαν με ιδιαίτερη και βαθιά πρόσεξη, γιατί τα 200 χρόνια από την εθνική μας παλιγγενεσία σηματοδοτούν και νοηματοδοτούν μια …άλλη επανάσταση που συντελείται και εξελίσσεται με ορόσημο το 2021.
Έχουν οι επαναστάσεις γενέθλια και επετείους; Αποτελούν ορόσημα; Είναι αδιαμφισβήτητο ότι τα ορόσημα έχουν μεγάλη σημασία γιατί προσδιορίζουν την πορεία και νοηματοδοτούν το αύριο για τον καθένα και καθεμία από εμάς. Ο αναστοχασμός της εθνικής μας αυτογνωσίας, της μάθησης και της υπέρβασης είναι για μένα ο στόχος του 2021. Οι «πανωλεθρίαμβοι» και οι ανταγωνισμοί μας, οι αγώνες και τα προβλήματα της νέας εποχής που αναδύεται. Τα 200 χρόνια από την παλιγγενεσία, αποτελούν μια αφορμή για την σε ένα βαθμό “επανεφεύρεση” της Ελλάδας που θέλουμε. Μια νέα σύνθεση και πρωτότυπη δημιουργία. Μαζί με τη διαχρονική Ελλάδα του Πολιτισμού και του Ανθρωπισμού, που τείνει χείρα φιλίας και συνεργασίας διεθνώς και πρωτοστατεί σε όσα η Ιστορία την ανέδειξε.
Είναι αναμφίβολα μία πρώτης τάξεως ευκαιρία γιατί δίνει την ευκαιρία, αν γίνει σωστά, να γίνει μια ευρεία δημόσια συζήτηση για την ελληνική ταυτότητα και ιδιοσυστασία. Μια συζήτηση που δεν έχει γίνει ποτέ οργανωμένα. Που πάντοτε γινόταν με συνθήματα και φανατισμό, αφού εμφιλοχωρούσε σε αυτήν ο πολιτικός υπολογισμός και αντιπαλότητα. Άρα, μια συζήτηση με σαφείς παγίδες. Ιδίως σε μία εποχή που οι ακραίες ιδεολογίες παραμονεύουν. Μια εποχή άκρως μεταβατική, όπου η συνάφεια των λαών, δεν γίνεται μόνο με όρους ήπιους και συνεργατικούς, αλλά μάλλον βίαια, καθοδηγούμενη από το χέρι της ανάγκης και της γεωπολιτικής. Απαιτείται, λοιπόν, προσοχή και επαγρύπνηση. Σχεδιασμό και σοβαρότητα. Να συζητήσουμε για το μέλλον, μιας και το παρελθόν είναι τόσο μακρύ, που κρύβει “παγίδες” για τους αμύητους. Να βρούμε το νήμα, τον συνεκτικό ιστό για την εθνική μας αφήγηση. Και κυρίως, να την καταστήσουμε επίκαιρη, σε συνάφεια με την εποχή.
Η νέα Ελλάδα, άξια και συνειδητή φορέας της κληρονομιάς της, κομίζει προτάσεις, αισθητική και ναι, τεχνογνωσία και για τη νέα εποχή. Γιατί πολλά γεννιούνται και θα γεννηθούν εδώ. Γιατί υπάρχει πάντα στον “αέρα” μια οσμή διαποτισμένη με ό,τι έχει αληθινά απασχολήσει τον Άνθρωπο διαχρονικά. Μέσω της Τέχνης, των Αγώνων για Ελευθερία και Δημοκρατία, της Επιστήμης, της Ομορφιάς, με όλους τους τρόπους που αυτή εκφράζεται.
Ο επαναστατικός εορτασμός «συνομιλεί» με τις παραστάσεις και τις αντιλήψεις της κοινωνίας για το γεγονός, με τα συναισθήματα, την αισθητική, τους μύθους και τους συμβολισμούς που αυτό έχει καλλιεργήσει και συνεχίζει να τροφοδοτεί. Αυτή η γονιμοποίηση είναι ασφαλώς βασικός στόχος του αναστοχασμού μας. Συνιστά βήμα βαθύτερης εθνικής αυτογνωσίας και εμπλουτισμού της εθνικής ταυτότητας. Ακόμα και όταν οι μύθοι επιβιώνουν σε πείσμα της Ιστορίας, είναι διαφορετικό να ξέρεις ότι πρόκειται για προσφιλείς μύθους, από το να τους αναγορεύεις σε αλήθειες.
Τα δικά μας 200 χρόνια δίνουν την αφορμή για να ανατρέξουμε και να αναστοχαστούμε την εθνική μας πορεία και την «άλλη επανάσταση» που θα συντελεστεί. Και όπως συμβαίνει με τους ανθρώπους, ο εορτασμός των γενεθλίων μιας χώρας εξαρτάται από τις συνθήκες. Αυτές καθορίζουν και τον άλλο μεγάλο στόχο της επετείου: την ενίσχυση του ηθικού της κοινωνίας και τη δυναμικότερη παρουσία της Ελλάδας στη διεθνή σκηνή. Μιας κοινωνίας που βίωσε τη χρεοκοπία. Μιας χώρας που δυσφημίστηκε κατά την παγκόσμια κρίση του 2008, αλλά που παλεύει για τη διεκδίκηση ενός σύγχρονου ουσιαστικού τρόπου εκφοράς πολιτικής και κοινωνικής δυναμικής. Στο παρελθόν, σε κρίσιμες στιγμές εθνικής ανασυγκρότησης, έχουμε πετύχει να σταθούμε στο ύψος των περιστάσεων και να ανταποκριθούμε στις προκλήσεις της εποχής. Το ίδιο χρειαζόμαστε και πάλι. Οι κρίσεις μετασχηματίζουν τις κοινωνίες επαναστατικότερα από τις επαναστάσεις. Το αν θα είναι για το καλύτερο ή το χειρότερο, εξαρτάται από την πολιτική πράξη, η οποία, με τη σειρά της, εξαρτάται από την ποιότητα ηγεσίας, τη συγκυρία, τις κυρίαρχες αντιλήψεις και δομές. Η ιστορική τροχιά είναι, εν πολλοίς, απρόβλεπτη. Ζούμε τη ζωή μας προς τα μπρος αλλά την κατανοούμε προς τα πίσω.
Είναι ευθύνη μας, λοιπόν, σε τέτοιες μεταβατικές εποχές και πρωτόγνωρες ιστορικές συγκυρίες η ιστορική μνήμη να μας διδάσκει και να μας οδηγεί. Το 1821, η τραγωδία της υποδούλωσης μετατράπηκε σε σωτηρία και δημιουργία του εθνικού μας ανεξάρτητου κράτους γιατί κυριάρχησαν οι αξίες, το κοινό και συλλογικό καλό και ο αγώνας για το ιδεώδες. Είναι ανάγκη λοιπόν, η άλλη επανάσταση μας το 2021 και μπαίνοντας σε μια αχαρτογράφητη εποχή, να ταυτιστούμε ξανά με αξίες.
Σκέφτομαι και έχω ένα όνειρο και ένα στόχο παράλληλα: Στην Ελλάδα του 2021 και στο κλείσιμο της πρώτης δεκαετίας της, το 2030, ο παρασιτισμός, ο λαϊκισμός και η μιζέρια να δώσει τη θέση της στην Εθνική περηφάνια στην ανάπτυξη και την προκοπή. Τώρα πρέπει απλώς να κάνουμε ένα πραγματικό βήμα μπροστά. Μέσα από ένα νέο πατριωτισμό δομημένο με ευθύνη και αξιακή δυναμική.
Πιστεύω ακράδαντα ότι ο σύγχρονος πατριωτισμός συνάδει με μια εθνική στρατηγική ανάπτυξης και προοπτικής για το έθνος και τους πολίτες της Ελλάδας. Είναι η μετεξέλιξη του οράματος του 1821. Είναι με αλλά λόγια η ανάληψη της ευθύνης για εκεί που βρεθήκαμε και το πώς θέλουμε να προχωρήσουμε με πρόταξη του συλλογικού-εθνικού συμφέροντος αντί του προσωπικού, του παραταξιακού, του κομματικού. Ο πατριωτισμός της δύσκολης μάχης έχει αξία και προοπτική. Τον πατριωτισμό που αναγνωρίζει τα λάθη του και χρησιμοποιεί την αλήθεια για να τα διορθώσει. Όχι άδεια λόγια περί πατρίδας, όχι ο πατριωτισμός της πλειοδοσίας των ολίγων που δυστυχώς κυριάρχησε και διογκώθηκε ειδικά την τελευταία δεκαετία στη χώρα μας.
Χάσαμε δέκα χρόνια εσωστρέφειας και διχασμού, λαϊκισμού και εθνικής κατάθλιψης, διαχειριζόμενοι την οικονομική κρίση στην Ελλάδα, αφήνοντας τα εθνικά και κοινωνικά μας θέματα στο περιθώριο και τώρα πρέπει να δράσουμε άμεσα και ουσιαστικά. Ο σύγχρονος πατριωτισμός του 2021 πρέπει συνάδει με την εθνική μας στρατηγική και το εθνικό μας όραμα. Σήμερα, η απαίτηση των Ελλήνων πολιτών για απελευθέρωση από τα δεσμά της πανδημίας και των παρελκομένων κρίσεων που αυτή γεννά, του συντεχνιακού πελατειακού συστήματος του παρελθόντος, μπορεί και πρέπει να μετασχηματιστεί σε ένα κίνημα αξιών. Ο σύγχρονος πατριωτισμός του 2021 έχει ρίζες στην κοινωνία του υπεύθυνου πολίτη, του πολίτη που λογοδοτεί και απαιτεί να λογοδοτούν και εκείνοι. Βρίσκεται στα θεσμικά εχέγγυα και αντίβαρα του κράτους δικαίου. Μπορούμε να το πετύχουμε στρατηγικά και αποφασιστικά προς όφελος της πατρίδας και της προοπτική της.
Είμαστε εδώ με πίστη στις ιδέες μας, στις αξίες μας, με το όραμά μας για την παλιγγενεσία της νέας Ελλάδας και τον ελληνισμό, με τις θέσεις μας, έτοιμοι να χαράξουμε ξανά νέα πορεία για τη χώρα μας με μια άλλη επαναστατική ορμή και δυναμική που προσομοιάζει αξιακά και δυνητικά στην ένδοξη επανάσταση του 21. Χρέος μας να χτίσουμε ακόμα πιο δυναμικά μια Ελλάδα πολιτών που αισθάνονται ίσοι, συμμέτοχοι, ασφαλείς, δημιουργικοί, ελεύθεροι και με θετική προοπτική για την προσωπική τους αλλά και τη συλλογική μας ζωή.
*Ο Παύλος Χρηστίδης είναι εκπρόσωπος Τύπου του Κινήματος Αλλαγής
