Είναι τα μνημεία μας προσβάσιμα σε όλους;

Του Νίκου Αγγελάκη*

Πρόσφατα, όπως είναι γνωστό, η κυβέρνηση ήρε τον αποκλεισμό των αρχαιολογικών χώρων και τώρα αυτοί έχουν γίνει και πάλι επισκέψιμοι.Την ίδια ώρα δημοσιεύματα αναφέρουν ότι φέτος η τουριστική περίοδος θα ανοίξει στα μέσα Μαΐου. Με αφορμή τα δύο αυτά γεγονότα, έκανα μια έρευνα για να δω αν οι αρχαιολογικοί χώροι της Κρήτης πράγματι είναι προσβάσιμοι σε όλους.

Έτσι, αν επισκεφθεί κάποιος τον ιστότοπο του Υπουργείου Πολιτισμού και περιηγηθεί στις εφαρμογές του, ανακαλύπτει ότι στην Κρήτη υπάρχουν 153 χώροι αρχαιολογικού, ιστορικού, θρησκευτικού και λαογραφικού ενδιαφέροντος, τους οποίους μπορεί κάποιος να επισκεφθεί για να γνωρίσει από κοντά την ιστορία του νησιού. Ενδεικτικά αναφέρω τα μινωικά ανάκτορα, τα μουσεία, τις μονές, τις οικίες, τα σπήλαια και άλλα.

Ασφαλώς, σπουδαία δείγματα μιας εξίσου σπουδαίας ιστορίας του νησιού που μετρά χιλιετίες ζωής και πολιτισμού. Άλλωστε, δεν είναι τυχαίο ότι το νησί μας βρίσκεται ψηλά στις προτιμήσεις των επισκεπτών από όλο τον κόσμο. Δεν είναι μόνο το καλό κλίμα, η γεωμορφολογία, η διατροφή, η κρητική φιλοξενία που ελκύουν τόσο τουρισμό. Είναι και ο πολιτισμός και η ιστορία και τα μνημεία.

Αν όμως δούμε με άλλο μάτι τα αποτελέσματα της αναζήτησης στον ιστότοπο του Υπουργείου, αν δηλαδή βάλουμε ένα φίλτρο στην αναζήτηση, τα αποτελέσματα μειώνονται δραματικά. Στο φίλτρο λοιπόν “Υποδομές ΑΜΕΑ” λαμβάνουμε μόλις 24 αποτελέσματα! Ενδεικτικά αναφέρω τα ανάκτορα Κνωσού, Μαλίων, την Φορτέτζα, τη Γόρτυνα και τα αρχαιολογικά μουσεία των μεγάλων πόλεων. Για να δείτε τους πλήρεις καταλόγους δεν έχετε παρά να επισκεφτείτε τη σελίδα http://odysseus.culture.gr. Εκεί θα διαπιστώσετε ότι  η εικόνα είναι εξίσου απογοητευτική και σε όλη την ελληνική επικράτεια.

Και εύλογα αναρωτιέται κάποιος πώς είναι δυνατόν, σήμερα, να υφίστανται τόσο και τέτοιο αποκλεισμό οι συνάνθρωποί μας που ανήκουν στις ευπαθείς ομάδες των ΑΜεΑ. Την ίδια ώρα που παντού σε ολόκληρο τον αναπτυγμένο κόσμο, η πρόσβαση των ανθρώπων σε χώρους κάθε είδους και ενδιαφέροντος έχει γίνει σίγουρα σε πολύ μεγαλύτερο βαθμό πραγματικότητα. Αν έχετε ταξιδέψει σε χώρες του εξωτερικού, αντιλαμβάνεστε για ποια διαφορά επιπέδου και μέριμνας από την εκάστοτε πολιτεία μιλώ.

Φτάνουμε λοιπόν για άλλη μια φορά να συζητάμε για την αμεριμνησία της Πολιτείας μπροστά σε ένα σοβαρό κοινωνικό πρόβλημα που φτάνει στα όρια του κοινωνικού ρατσισμού. Διότι,  ρατσισμός είναι να αποκλείεται ένα μεγάλο τμήμα του πληθυσμού και των επισκεπτών του νησιού μας από τους χώρους πολιτισμού και ιστορίας. Επιπλέον, το ζήτημα μεγεθύνεται ακόμα περισσότερο αν σκεφτεί κανείς ότι και εκεί που υπάρχουν υποδομές, αυτές δεν αντιμετωπίζονται με τη δέουσα προσοχή και πολλές φορές γίνονται χώροι παρκαρίσματος ή παιχνιδιού.

Αλλά αυτό είναι μια άλλη ιστορία που αφορά την συνολική ευαισθησία και αισθητική της κοινωνίας μας. Το θέμα μας εδώ είναι τι γίνεται  από την πλευρά της πολιτείας η οποία και μέτρα πρέπει να λάβει προκειμένου να δημιουργηθούν υποδομές για ΑΜΕΑ σε κάθε χώρο, αλλά και να εκπαιδεύσει τους πολίτες της στο σεβασμό απέναντι σε συνανθρώπους μας που έχουν ανάγκη αυτές τις υποδομές.

Στο νησί μας λοιπόν, μόνο οι 24 χώροι διαθέτουν τις κατάλληλες υποδομές. Όμως,  αυτές έχουν τις προϋποθέσεις καλής και ασφαλούς λειτουργίας;  Έχουν γίνει παρεμβάσεις προς την κατεύθυνση αυτή; Γιατί μια αναβάθμιση είμαι σίγουρος ότι την χρειάζονται σχεδόν όλοι οι χώροι και κυρίως οι αρχαιολογικοί. Μην ξεχνάμε ότι, παρά τις δύσκολες συνθήκες που περνούμε, αναμένονται και φέτος πολλοί τουρίστες στην Κρήτη και μάλιστα όχι μόνο ξένοι. Αναμένεται πολλή κίνηση και στον εσωτερικό τουρισμό.

*Ο Νίκος Αγγελάκης είναι Δημοσιογράφος και Δημοτικός Σύμβουλος Ηρακλείου