Politica 89.8
Θρίλερ στη Σύνοδο Κορυφής: Αθήνα και Λευκωσία παλεύουν για τη λέξη «κυρώσεις» στο τελικό κείμενο
Ένα πραγματικό διπλωματικό θρίλερ εξελίσσεται στις Βρυξέλλες μετά την άρνηση της Ελλάδας και της Κύπρου να αποδεχθούν το προσχέδιο συμπερασμάτων της Συνόδου Κορυφής λόγω της απουσίας αναφοράς περί κυρώσεων κατά της Τουρκίας. Σε μια συνεδρίαση, η οποία θεωρείται καθοριστική σε ό,τι αφορά στις μετέπειτα ελληνοτουρκικές σχέσεις -ενόψει μάλιστα και της έναρξης διερευνητικών επαφών- η Αθήνα επιδεικνύει αποφασιστική στάση, θέλοντας να συνδέσει την επιβολή κυρώσεων με ενδεχόμενη εκ νέου παραβατική συμπεριφορά της γείτονος.
Σε αυτό εδράζονται, δε, και οι ενστάσεις της ελληνικής πλευράς στο αρχικό προσχέδιο συμπερασμάτων που είδε το φως της δημοσιότητας. Σε αυτό δεν υπήρχε αναφορά για κυρώσεις, σημειωνόταν παρά μόνο ότι η ΕΕ είναι έτοιμη να χρησιμοποιήσει όλα τα εργαλεία και τα μέσα που έχει στη διάθεση της προκειμένου να διασφαλίσει το σεβασμό και την εδαφική ακεραιότητα της Ελλάδας και της Κύπρου, πρόταση που δεν ικανοποιούσε τις δύο πλευρές.
Αθήνα και Λευκωσία βρίσκονται πλέον εν αναμονή νέου προσχεδίου συμπερασμάτων, κάτι που επιβεβαιώθηκε μετά τη συνάντηση των δύο πλευρών με τον γάλλο πρόεδρο Εμανουέλ Μακρόν και τη γερμανίδα καγκελάριο Άνγκελα Μέρκελ, με τη συμμετοχή του προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Σαρλ Μισέλ. Στόχος της συνάντησης ήταν η εξεύρεση συμβιβασμού για τη διατύπωση των συμπερασμάτων σε σχέση με την Τουρκία, ο οποίος θα αναζητηθεί μετά το δείπνο των ηγετών, στο επίκεντρο του οποίου βρέθηκαν άλλα ζητήματα της ατζέντας.
Χωρίς κυρώσεις (;) το νέο προσχέδιο
Σύμφωνα με πληροφορίες πάντως που επικαλείται το Politico, το νέο κείμενο-προσχέδιο έχει «σαφή αναφορά στην Τουρκία», αλλά δεν θα περιλαμβάνει τη λέξη «κυρώσεις» και μένει να φανεί κατά πόσο ικανοποιεί Αθήνα και Λευκωσία, με το Βερολίνο και το Παρίσι να συνεχίζουν και μετά το δείπνο το «ψυχολογικό μασάζ» προκειμένου να υπερκεραστούν οι διαφωνίες.
Όπως μεταδίδει ο ανταποκριτής των Financial Times στις Βρυξέλλες, το προσχέδιο που θα κατατεθεί κάνει λόγο για «έντονη καταδίκη» των γεωτρήσεων της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο και αναφέρει χαρακτηριστικά πως η ΕΕ διατηρεί στο τραπέζι τη «χρήση όλων των μέσων» για μονομερείς δράσεις / προκλήσεις από την Τουρκία.
Δεσμεύεται, δε, να να λάβει αποφάσεις το αργότερο έως τον Δεκέμβριο.
Όπως προκύπτει δηλαδή και από αυτή την πηγή, το νέο σχέδιο συμπερασμάτων ναι μεν δεν κάνει λόγο για κυρώσεις αλλά αφήνει ανοιχτή τη χρήση «όλων των μέσων» σύμφωνα με τα άρθρα 29 και 215.
Οι διαφωνίες για το προσχέδιο
Σύμφωνα με πληροφορίες, η Αθήνα επιμένει ότι η αναφορά σε μελλοντικό διάλογο με την Άγκυρα πρέπει να εξισορροπηθεί με αναφορά σε κυρώσεις σε περίπτωση που η αποκλιμάκωση αποδειχθεί προσχηματική.
Από την πλευρά της, η Λευκωσία δεν πρόκειται να συναινέσει στα συμπεράσματα αν δεν ξεκαθαριστεί η πρωτοβουλία του Μισέλ για περιφερειακή διάσκεψη για την Ανατολική Μεσόγειο. Η Κυπριακή Δημοκρατία θέλει να γνωρίζει και σε επίπεδο Ευρωπαϊκού Συμβουλίου την πρόταση Μισέλ, καθώς και ποιοι θα συμμετέχουν και ποια θα είναι η ατζέντα, έτσι ώστε να μην βρεθεί σε κλοιό πιέσεων από τον Ερντογάν.
Ανάχωμα πάντως στην εκπλήρωση των προσδοκιών της Αθήνα αποτελεί η στάση της καγκελαρίου Μέρκελ, η οποία δεν επιθυμεί να υπάρξει αναφορά σε κυρώσεις, επικαλούμενη μεταξύ άλλων τη συμφωνία που ανακοινώθηκε νωρίτερα περί μηχανισμού απεμπλοκής (deconfliction mechanism) μεταξύ Αθήνας και Άγκυρας υπό την αιγίδα του ΝΑΤΟ.
Οι προθέσεις της, δε, διαφάνηκαν κατά την άφιξή της στη Σύνοδο. Η ίδια δήλωσε πως «είναι προς το συμφέρον της ΕΕ να αναπτύξει μία πραγματικά εποικοδομητική σχέση με την Τουρκία». Πρόσθεσε, μάλιστα, ότι δεν είναι υπέρ της επιβολής κυρώσεων στην Άγκυρα. «Στόχος μας είναι να μειώσουμε τις εντάσεις στην Ανατολική Μεσόγειο».
