Συνδιαμορφωτές τοπικών στρατηγικών οι πολίτες-Παραδείγματα από όλη την Ευρώπη

Η συμμετοχή των πολιτών στη χάραξη πολιτικής αποτελεί βασικό πυλώνα για τη διαμόρφωση πολιτικών που ανταποκρίνονται στις πραγματικές ανάγκες των τοπικών κοινωνιών. Σε ευρωπαϊκό επίπεδο, αναπτύσσονται καινοτόμες προσεγγίσεις που στοχεύουν στη γέφυρα μεταξύ πολιτών και δημόσιας διοίκησης, ενισχύοντας τη διαφάνεια και την εμπιστοσύνη στους θεσμούς.
Η πολιτική συνοχής της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ως ένας σύνθετος μηχανισμός πολυεπίπεδης διακυβέρνησης, περιλαμβάνει τη λήψη αποφάσεων από το ευρωπαϊκό έως το τοπικό επίπεδο. Παρά την πολυπλοκότητα αυτών των διαδικασιών, η συμμετοχή των πολιτών κρίνεται ζωτικής σημασίας, καθώς οι ίδιοι γνωρίζουν καλύτερα τις ανάγκες και τις προτεραιότητες της περιοχής τους. Αν και οι πολίτες έχουν ήδη τη δυνατότητα να επηρεάζουν την πολιτική μέσω της συμμετοχής τους στη δημόσια ζωή, η ενεργός εμπλοκή τους σε τοποκεντρικές πολιτικές, όπως η πολιτική συνοχής, ενισχύει την αποτελεσματικότητα των μέτρων.
Το παράδειγμα της περιφέρειας του Λάτσιο
Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η ιταλική περιφέρεια του Λάτσιο, η οποία υιοθετεί ένα πρόγραμμα για τους πολίτες σχετικά με τις εδαφικές στρατηγικές. Σε δήμους όπως το Rieti, η Latina, το Frosinone και το Viterbo, οι κάτοικοι καλούνται να συμμετέχουν στην επιλογή και τον σχεδιασμό έργων που χρηματοδοτούνται από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ). Σύμφωνα με τον Luigi Reggi, η προσέγγιση αυτή στοχεύει στη δημιουργία μιας κοινότητας γύρω από τα έργα, συλλέγοντας δεδομένα και ενισχύοντας τη συνεργασία μεταξύ πολιτών και υπευθύνων χάραξης πολιτικής.
Στην Καταλονία, η πρωτοβουλία «Parlem de pressupostos» (Ας μιλήσουμε για τον προϋπολογισμό) προσκαλεί πολίτες και κοινωνικούς φορείς να καταθέσουν τις προτάσεις τους για τις δημοσιονομικές πολιτικές. Αυτή η διαδικασία επιτρέπει τη συλλογή και ενσωμάτωση των κοινωνικών προτεραιοτήτων στον προϋπολογισμό, διασφαλίζοντας ότι οι δημόσιες δαπάνες αντανακλούν τις ανάγκες των κατοίκων.
Στην Περιφέρεια Βρυξελλών-Πρωτευούσης, το ερευνητικό κέντρο Metrolab υιοθετεί καινοτόμες μεθόδους για την ενίσχυση της συμμετοχής των πολιτών στον αστικό σχεδιασμό. Μέσα από εργαλεία συν-σχεδιασμού, οι κάτοικοι εμπλέκονται ενεργά στην πορεία υλοποίησης έργων του ΕΤΠΑ, με σκοπό τη βελτίωση της ποιότητας ζωής.
Τον περασμένο Νοέμβριο, στη Μπολόνια, πραγματοποιήθηκε το πολυεθνικό εργαστήριο TAIEX-REGIO στο πλαίσιο του οικοσυστήματος καινοτομίας της περιφέρειας Emilia-Romagna. Εκεί, εκπρόσωποι από διάφορες ευρωπαϊκές χώρες αντάλλαξαν καλές πρακτικές σχετικά με τη συμμετοχή των πολιτών στην πολιτική συνοχής. Σημαντικό παράδειγμα αποτέλεσε η συμμετοχή μαθητών γυμνασίου σε έργα που χρηματοδοτούνται από την ΕΕ, προσφέροντας μια φρέσκια προοπτική στον σχεδιασμό των πολιτικών.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, αναγνωρίζοντας τη σημασία της ενεργού συμμετοχής, έχει αναπτύξει δύο βασικά εργαλεία: τις ομάδες Ευρωπαίων πολιτών και μια πολύγλωσση διαδικτυακή πλατφόρμα. Αυτά τα μέσα διευκολύνουν τη διαβούλευση, ενισχύουν τη διαφάνεια και προσφέρουν στους πολίτες τη δυνατότητα να συνεισφέρουν στη διαμόρφωση πολιτικών.
Σύμφωνα με τον David Goessmann του ΟΟΣΑ, η συμμετοχή των πολιτών είναι ένα δυναμικό εργαλείο που η δημόσια διοίκηση οφείλει να αξιοποιήσει. Η αντιδήμαρχος της Μπολόνια, Άννα Λίζα Μπόνι, τόνισε ότι η ουσιαστική συμμετοχή απαιτεί την ανάληψη ευθυνών από τους πολίτες, καθιστώντας τους ισότιμους εταίρους στη διαμόρφωση πολιτικών.
Η αξιοποίηση της τεχνολογίας, όπως η τεχνητή νοημοσύνη, αναμένεται να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στη γεφύρωση του χάσματος μεταξύ πολιτών και διοίκησης. Μέσω αυτών των καινοτόμων προσεγγίσεων, η πολιτική συνοχής γίνεται πιο προσβάσιμη και αποδοτική, ανταποκρινόμενη στις ανάγκες των τοπικών κοινωνιών.
πηγή αρχικού κειμένου: https://www.ypes.gr/politikes-kai-draseis/diethni-kai-europaika-programmata-ota/deltio-diethnon-kai-eyropaikon-thematon-tis-topikis-aytodioikisis/πηγή φωτογραφίας: αρχείο