Σερβία: Καταγγελία για χρήση «ηχητικού κανονιού» στη διαδήλωση στο Βελιγράδι

Οι αρχές της Σερβίας προσπαθούν να εξηγήσουν έναν ασυνήθιστο και ανησυχητικό ήχο που διέκοψε τη 15λεπτη σιγή που τηρούσαν οι διαδηλωτές, προκαλώντας πανικό στην κέντρο στο Βελιγράδι κατά τη διάρκεια μιας μαζικής διαδήλωσης το Σάββατο, στην οποία συμμετείχαν εκατοντάδες χιλιάδες άτομα.
Ορισμένοι διαδηλωτές ισχυρίστηκαν ότι οι δυνάμεις ασφαλείας χρησιμοποίησαν «ηχητικό κανόνι», αλλά οι αξιωματούχοι το διέψευσαν.
Η Marija Simin, δασκάλα από το Νόβι Σαντ που ήταν στη διαδήλωση, δήλωσε στο BIRN ότι γύρω στις 7:10 μ.μ. άκουσε έναν ήχο που περιέγραψε ως «αφύσικο», «σαν από ταινία», συγκρίνοντάς τον με τον ήχο ενός αεροσκάφους. Σύμφωνα με αυτήν, ο ήχος συνοδευόταν από έναν αέρα.
Η Simin είπε ότι βρισκόταν στην οδό Kralja Milana στο Βελιγράδι, κοντά στη διασταύρωση με την οδό Resavska, που συνδέει τις Πλατείες Τεράζιε και Σλαβία και ήταν γεμάτη διαδηλωτές εκείνη τη στιγμή.
Στις 7 μ.μ., ξεκίνησε μια 15λεπτη σιγή προς τιμήν των 15 θυμάτων της περσινής τραγωδίας στον σιδηροδρομικό σταθμό του Νόβι Σαντ. Όπως οι υπόλοιποι, η Simin κρατούσε το κινητό της με το φως αναμμένο, στραμμένο προς την Πλατεία Σλαβία.
«Είχαμε τόσο λίγο χρόνο να κοιταχτούμε και να πούμε: ‘Τι είναι αυτό;’» θυμήθηκε η Σίμινα, προσθέτοντας ότι έπεσε στο έδαφος. Οι άνθρωποι που βρίσκονταν στον δρόμο άρχισαν να μετακινούνται προς τα πεζοδρόμια, είπε.
Η BIRN μίλησε επίσης με έναν διαδηλωτή που ζήτησε να ταυτοποιηθεί ως U.M., ο οποίος βρισκόταν περίπου 700 μέτρα μακριά από την Σίμινα στην Πλατεία με τη σύζυγό του και τους φίλους του όταν, περίπου την ίδια ώρα, λίγο μετά τις 7 μ.μ., άρχισε να ακούει έναν ήχο. «Είχες την αίσθηση ότι υπήρχε ένας ήχος χαμηλού μουγκρητού», είπε. Οι άνθρωποι άρχισαν να τρέχουν, πρόσθεσε.
Σκέφτηκε ότι ο ήχος προερχόταν από την κατεύθυνση της Πλατείας. «Διήρκεσε περίπου 10 έως 15 δευτερόλεπτα, κατά τα οποία δεν ήξερες τι συνέβαινε καθόλου – αν ερχόταν κάποιος, αν έτρεχαν ή αν κάποιος επιτίθεται», είπε ο U.M.
Κατά τη διάρκεια του πανικού που ακολούθησε, η σύζυγός του έπεσε στο έδαφος και είδε και άλλους γύρω του να πέφτουν.
ΜΚΟ και τοπικά μέσα ενημέρωσης έχουν αναφέρει ότι άλλοι άνθρωποι περιέγραψαν μια παρόμοια κατάσταση, οι περισσότεροι από τους οποίους βρίσκονταν κοντά στο Θέατρο Γιουγκοσλαβικού Δράματος κοντά στην Πλατεία Σλαβία. Βίντεο από τα κοινωνικά δίκτυα έδειξαν ότι οι άνθρωποι διασκορπίστηκαν από τον δρόμο προς τα πεζοδρόμια μέσα σε δευτερόλεπτα. Ορισμένοι τραυματίστηκαν προσπαθώντας να διαφύγουν.
Τι απαντάει η κυβέρνηση
Ο υπουργός Εσωτερικών δήλωσε ότι «η αστυνομία δεν χρησιμοποίησε παράνομες μεθόδους».
Οι διαδηλωτές το Σάββατο κατηγόρησαν τις αρχές ότι χρησιμοποίησαν κάποιο είδος «ηχητικού κανονιού» για να διαλύσουν τη διαδήλωση.
Το Υπουργείο Εσωτερικών και ο πρόεδρος της Σερβίας αρνήθηκαν τις κατηγορίες. Ο υπουργός Εσωτερικών, Ίβιτσα Ντάτσιτς, δήλωσε τη Δευτέρα ότι «η αστυνομία δεν χρησιμοποίησε παράνομες μεθόδους» κατά τη διάρκεια της διαδήλωσης.
Επίσης, ανέφερε ότι είχε «ζητήσει γραπτή δήλωση από τους διοικητές όλων των μονάδων που συμμετείχαν στην ασφάλεια των συγκεντρώσεων» και ότι όλες αυτές οι δηλώσεις θα δημοσιοποιηθούν.
Το Υπουργείο Άμυνας δήλωσε ότι «δεν χρησιμοποίησε και δεν χρησιμοποιεί ηχητικό κανόνι». Η Υπηρεσία Ασφάλειας και Πληροφοριών (BIA) δεν εξέδωσε καμία δήλωση.
Τα φιλοκυβερνητικά ταμπλόιντ προώθησαν την άποψη ότι ο πανικός ξεκίνησε όταν μέρος του πλήθους είδε ότι οι φοιτητές που ήταν υπεύθυνοι για την ασφάλεια έβγαζαν τα κίτρινα γιλέκα τους.
Αφού οι Αρχές διέψευσαν τις πληροφορίες ότι δεκάδες άτομα έφτασαν στα έκτακτα με παθήσεις που θα μπορούσαν να είχαν προκληθεί από τη χρήση του λεγόμενου «ηχητικού κανόνιου», η Εισαγγελία του Βελιγραδίου διέταξε την Πρώτη Βασική Εισαγγελία να ανοίξει υπόθεση και να παραγγείλει την ταυτοποίηση αυτών που διαδίδουν τέτοιες ψευδείς πληροφορίες στο κοινό.
Η διαδήλωση του Σαββάτου ήταν μία από τις μεγαλύτερες που έχουν γίνει ποτέ στη Σερβία. Το Αρχείο Δημόσιων Συγκεντρώσεων, μια ΜΚΟ που μετρά τον κόσμο στις διαδηλώσεις, δήλωσε ότι, «με βάση την έρευνα πεδίου και την ανάλυση των βίντεο» από τη διαδήλωση, εκτιμά ότι συμμετείχαν 275.000 με 325.000 άτομα, «με τη δυνατότητα αυτός ο αριθμός να ήταν ακόμη υψηλότερος». Το Υπουργείο Εσωτερικών εκτίμησε τη συμμετοχή στους 107.000.