Ρόδος: Υπαίθρια Γλυπτοθήκη στους κήπους του παλατιού του Μεγάλου Μαγίστρου, στη Μεσαιωνική Πόλη

Το Υπουργείο Πολιτισμού υλοποιεί τον στρατηγικό σχεδιασμό του για την ανάδειξη του αρχαιολογικού χώρου των αρχαίων νεωρίων και των μεσαιωνικών κήπων του Παλατιού του Μεγάλου Μαγίστρου, με την ένταξη υπαίθριας γλυπτοθήκης στην «Περβόλα», στη Μεσαιωνική Πόλη της Ρόδου.

Ένας μοναδικός περίπατος

Δημιουργείται ένας μοναδικός περίπατος, ο οποίος συνδυάζει τα αρχαιολογικά κατάλοιπα με έκθεση κινητών μνημείων και ζώνες πράσινου.

Ευρήματα ατάκτως κείμενα στο άνω τμήμα της Μεσαιωνικής Πόλης τακτοποιούνται, οργανώνονται σε σύνολα και συνδέονται με τα αρχαία κατάλοιπα των νεωρίων και με τους κήπους του Κυβερνήτη, προσφέροντας, κατά την περιήγηση, μια σαφή εικόνα της ιστορίας και της αρχαιολογίας της Ρόδου από τους αρχαίους χρόνους έως σήμερα.

Εκτός από την ανάδειξη του αρχαιολογικού χώρου των αρχαίων νεωρίων και του ρωμαϊκού Τετράπυλου, αποκαθίστανται και αναβιώνουν οι κήποι του Παλατιού του Μεγάλου Μαγίστρου, χώρου αναψυχής που συνδυάζει, κατά το αναγεννησιακό πρότυπο, πλούσια βλάστηση, εξωτική πανίδα και γλυπτά.

Οι εκθεσιακές ενότητες

Δημιουργούνται εκθεσιακές ενότητες από τα πολυάριθμα διάσπαρτα αρχαία ταφικά μνημεία και αρχιτεκτονικά μέλη, τα οποία προέρχονται από σωστικές ανασκαφές της Εφορείας Αρχαιοτήτων, τα τελευταία 80 χρόνια στην πόλη της Ρόδου και στην ύπαιθρο του νησιού.

Η έκθεση αναπτύσσεται κλιμακωτά σε τρία διαμορφωμένα επίπεδα (στάθμες), που καταλαμβάνουν έκταση 18 στρεμμάτων, ξεκινώντας, στη χαμηλότερη στάθμη, από το επίπεδο των αρχαίων νεωρίων και καταλήγοντας στην υψηλότερη στάθμη, στους «Κήπους του Κυβερνήτη».

Το πρώτο επίπεδο αναπτύσσεται στη ζώνη που ορίζεται από τον υπό διαμόρφωση αρχαιολογικό χώρο των αρχαίων νεωρίων του πολεμικού λιμένος της πόλης (σημερινό Μανδράκι) και του συγκροτήματος του ρωμαϊκού Τετράπυλου.

Στο δεύτερο επίπεδο δεν χωροθετούνται εκθεσιακές ενότητες. Εκτείνεται στο πλάτωμα που καταλαμβάνει σήμερα το επονομαζόμενο «γήπεδο τένις», το οποίο πιθανόν κατασκευάστηκε την περίοδο της Βρετανικής Στρατιωτικής Διοίκησης (1945-1947).

Σε τρία επιμέρους επίπεδα -με μικρή υψομετρική διαφορά μεταξύ τους- συνδεόμενα με χαμηλές κλίμακες, αναπτύσσονται οι λεγόμενοι Κήποι του Κυβερνήτη, οι οποίοι  ως σήμερα δεν ήταν επισκέψιμοι. Η διαμόρφωση τους πραγματοποιήθηκε κατά τη διάρκεια της Ιταλοκρατίας (1936-1940).

Στόχος της μελέτης είναι ο νέος αυτός αρχαιολογικός χώρος –έκταση που στο σύνολό της συνιστά τη μεγαλύτερη έκταση πρασίνου της Μεσαιωνικής Πόλης- να καταστεί ένας ελκυστικός χώρος ευαισθητοποίησης του επισκέπτη απέναντι στην αρχιτεκτονική και φυσική σημασία του μνημείου και των εκθεμάτων.

Η περιήγηση περιλαμβάνει 18 θεματικές ενότητες

Οι αρχές, που υπαγόρευσαν τον χωρικό-μουσειογραφικό σχεδιασμό είναι ο σεβασμός προς τον χώρο, η ασφάλεια των εκθεμάτων μέσω κατάλληλων εκθεσιακών κατασκευών, η καθολική προσβασιμότητα για όλες τις κατηγορίες επισκεπτών, με ειδική μέριμνα για συγκεκριμένες ομάδες (παιδιά, εμποδιζόμενα άτομα, επισκέπτες με δυσχέρειες όρασης κ.ά.), ο ψυχαγωγικός, παιδαγωγικός και ενημερωτικός χαρακτήρας των εκθέσεων, ο σχεδιασμός μιας συνεκτικής και ελκυστικής πορείας, η πλαισίωση των εκθεμάτων με σύγχρονα ερμηνευτικά μέσα.

Στις εκθέσεις περιλαμβάνονται περίπου 700 αντικείμενα όλων των περιόδων

Τα αντικείμενα προέρχονται ή συνδέονται με τα κατά χώρα αρχαιολογικά κατάλοιπα.

Ειδική κατηγορία συνιστούν οι λίθινες σαρκοφάγοι και τα οικόσημα από την περίοδο της Ιταλοκρατίας (1912-1943), όπως και οι χάλκινοι ανδριάντες της ίδιας περιόδου, στη μορφή θωρακοφόρων αυτοκρατόρων, που κοσμούσαν δημόσιους χώρους της πόλης.

Η φυσική προσβασιμότητα σε όλα τα σημεία του αρχαιολογικού περιπάτου εξασφαλίζεται με ήπιες ράμπες κατά μήκος της προτεινόμενης πορείας περιήγησης, δύο ανελκυστήρες και ένα αναβατόριο, που χωροθετούνται σε σημεία με μεγάλη υψομετρική διαφορά.

Η αισθητηριακή προσβασιμότητα της έκθεσης διασφαλίζεται με την αξιοποίηση συγκεκριμένου αριθμού εκθεμάτων ως απτικών και με την πρόνοια για ηχητικό περιεχόμενο στις ενημερωτικές πινακίδες της έκθεσης μέσω της τεχνολογίας QRCodes.

Για τους επισκέπτες με δυσχέρειες ακοής, το πλούσιο εποπτικό υλικό των πινακίδων και η ευκολία ανάγνωσης των κειμένων, τόσο σε έντυπη όσο και σε ψηφιακή μορφή, διασφαλίζει το κατ’ ελάχιστον επίπεδο προσβασιμότητας.

---