Πρόεδρος της Δημοκρατίας: Τα πρόσωπα 1995-2025 και η σπαζοκεφαλιά των ισορροπιών που ιντριγκάρει
Η πολύμηνη ονοματολογία και ποιος/ποια θα είναι ο επόμενος/η Πρόεδρος της Δημοκρατίας κορυφώνεται με την αυριανή συνάντηση του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη και της νυν Προέδρου της Δημοκρατίας Κατερίνας Σακελλαροπούλου.
Εφόσον επιβεβαιωθούν τα σενάρια και δεν ανανεωθεί η θητεία της, ο κ. Μητσοτάκης θα βρεθεί στη θέση να εξηγήσει το λόγο που δεν προτείνει εκ νέου το πρόσωπο που ο ίδιος είχε επιλέξει το 2019 και μάλιστα εξελέγη ξεπερνώντας την απαιτούμενη πλειοψηφία των δύο τρίτων του σώματος της Βουλής.
Από το πρωθυπουργικό περιβάλλον έχουν προαναγγείλει ότι ο Κυριάκος Μητσοτάκης θα εξηγήσει στην ανακοίνωσή του τους λόγους επιλογής του προσώπου. Ωστόσο, είναι πολιτικά και θεσμικά ορθό να αιτιολογήσει τη μη ανανέωση της κ. Σακελαροπούλου. Πόσο μάλλον όταν η συνάντηση (ακόμα και αν είναι στο πλαίσιο των μηνιαίων θεσμικών συναντήσεων) γίνεται λίγα 24ώρα πριν από τις ανακοινώσεις του πρωθυπουργού και ενόσω κυκλοφορούν ήδη ονόματα φαβορί όπως του νυν προέδρου της Βουλής Κων Τασούλα).
Εφόσον επιβεβαιωθούν τα σενάρια και δεν θα ανανεωθεί η θητεία της, ο κ. Μητσοτάκης θα βρεθεί στη θέση να εξηγήσει το λόγο που δεν προτείνει εκ νέου το πρόσωπο που ο ίδιος είχε επιλέξει το 2019
«Σπαζοκεφαλιές» και κουίζ
Η προεδρολογία παραμένει από τις πιο ενδιαφέρουσες πολιτικές «σπαζοκεφαλιές» και από τα πιο ενδιαφέροντα κουίζ για τον πολιτικό-δημοσιογραφικό κόσμο. Ακόμα και αν η εκλογή της Προεδρίας με την αναθεώρηση του 2019 δεν συνδέεται πλέον με εκλογές έχει ενδιαφέρον αφού προαναγγέλλει προθέσεις και στέλνει πολιτικά σινιάλα.
Να σημειωθεί ότι μετά την αναθεώρηση του 2019, η Βουλή δεν διαλύεται αν ο υποψήφιος δεν λάβει στην τρίτη ψηφοφορία τα 3/5 του συνόλου των βουλευτών, δηλαδή 180 ψήφους. Πρόεδρος της Δημοκρατίας αναδεικνύεται όποιος/α συγκεντρώσει στην τέταρτη ψηφοφορία την απόλυτη πλειοψηφία, 151 ψήφους, αν δεν συγκεντρωθούν, τότε στην τελευταία ψηφοφορία αρκεί η σχετική πλειοψηφία.
Φυσικά, αυτή έκβαση δεν αποτελεί το βασικό σενάριο για την πρόταση του πρωθυπουργού ο οποίος αναζητά το πρόσωπο με τη μεγαλύτερη συναίνεση.
Το In αναζήτησε τις τελευταίες ψηφοφορίες από το Ιστορικό Αρχείο της Alter Ego Media. Φαίνεται αυτό το πολιτικό μπρα ντε φερ και το κυνήγι της συναίνεσης ως το βασικό συστατικό.
1995-2005: Κωνσταντίνος Στεφανόπουλος
Ενόψει των προεδρικών εκλογών του 1995, το κόμμα της Πολιτικής Άνοιξης (ΠΟΛΑΝ) πρότεινε και στήριξε ως υποψήφιο Πρόεδρο Δημοκρατίας, τον Κωνσταντίνο Στεφανόπουλο ο οποίος με τη στήριξη και του ΠΑΣΟΚ εξελέγη στις 8 Μαρτίου 1995, κατά την τρίτη ψηφοφορία, με 181 ψήφους ως ο πέμπτος Πρόεδρος Δημοκρατίας μετά τη μεταπολίτευση του 1974 και την αποκατάσταση του δημοκρατικού πολιτεύματος.
Ο Κωνσταντίνος Στεφανόπουλος διαδέχθηκε τον Κωνσταντίνο Καραμανλή στις 10 Μαρτίου 1995. Το 2000 για πρώτη φορά κυβερνών κόμμα και αξιωματική αντιπολίτευση υποστήριξαν κοινό υποψήφιο. Εκλέχτηκε στο Προεδρικό αξίωμα για 2η συνεχόμενη φορά υποστηριζόμενος από ΠΑΣΟΚ και ΝΔ.
Το 1974 μετέσχε στην Κυβέρνηση Εθνικής Ενότητας του Κωνσταντίνου Καραμανλή ως Υφυπουργός Εμπορίου. Τα επόμενα επτά χρόνια υπήρξε μέλος των κυβερνήσεων της ΝΔ ως Υπουργός Εσωτερικών από το Νοέμβριο του 1974 μέχρι το Σεπτέμβριο του 1976, Υπουργός Κοινωνικών Υπηρεσιών (Σεπτέμβριος 1976 – Νοέμβριος 1977) και Υπουργός Προεδρίας της Κυβερνήσεως (1977-1981).
Τον Αύγουστο του 1985, ο Κ. Στεφανόπουλος αποχώρησε από τη Νέα Δημοκρατία και στις 6 Σεπτεμβρίου του ιδίου έτους ίδρυσε το κόμμα της Δημοκρατικής Ανανέωσης (ΔΗΑΝΑ). Εξελέγη βουλευτής Α΄ Αθηνών στις εκλογές του 1989, ενώ παρέμεινε πρόεδρος του κόμματος αυτού μέχρι τον Ιούνιο του 1994, οπότε το κόμμα αυτό ανέστειλε τη δράση του.
O Κωνσταντίνος Στεφανόπουλος γεννήθηκε στην Πάτρα στις 15 Αυγούστου 1926. Σπούδασε νομικά στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και από το 1954 άσκησε ενεργό δικηγορία μέχρι το 1974, ως μέλος του Δικηγορικού Συλλόγου Πατρών. Άρχισε να πολιτεύεται στις εκλογές του 1958 με την Εθνική Ριζοσπαστική Ένωση (ΕΡΕ) και εξελέγη για πρώτη φορά βουλευτής Αχαΐας το 1964. Επανεξελέγη βουλευτής Αχαΐας, με τη Νέα Δημοκρατία (ΝΔ) στις εκλογές του 1974, 1977, 1981 και 1985. Διετέλεσε Γραμματεύς της Κοινοβουλευτικής ομάδος και κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος από το 1981 μέχρι το 1985.
Ο Κωνσταντίνος Στεφανόπουλος απεβίωσε στις 20 Νοεμβρίου του 2016.
2005-2015 Κάρολος Παπούλιας
Στις 12 Δεκεμβρίου 2004 ο τότε πρωθυπουργός Κώστας Καραμανλής πρότεινε για το αξίωμα του Προέδρου της Δημοκρατίας ο Κάρολος Παπούλιας υπουργός για πολλά χρόνια επί ΠΑΣΟΚ. Στις 8 Φεβρουαρίου του 2005 εξελέγη Πρόεδρος της Δημοκρατίας με 279 ψήφους με τη στήριξη ΝΔ και ΠΑΣΟΚ.
Στις 3 Φεβρουαρίου 2010 επανεξελέγη στο ύπατο αξίωμα της χώρας με 266 ψήφους Υπερψηφίστηκε από σύσσωμες τις Κοινοβουλευτικές Ομάδες του ΠΑΣΟΚ, της ΝΔ και του ΛΑΟΣ.
Από το Δεκέμβριο του 1974 εκλέγεται αδιαλείπτως μέλος της Κεντρικής Επιτροπής του ΠΑΣΟΚ. Υπήρξε μέλος του Συντονιστικού Συμβουλίου, μέλος του Εκτελεστικού Γραφείου και μέλος της Πολιτικής Γραμματείας, Γραμματέας της Επιτροπής Διεθνών Σχέσεων του ΠΑΣΟΚ από τον Απρίλη του 1975 μέχρι το 1985. Διετέλεσε επί σειρά ετών μέλος της συντονιστικής Επιτροπής των Σοσιαλιστικών και Προοδευτικών κομμάτων της Μεσογείου.
Το 1974 έλαβε μέρος στις εθνικές εκλογές ως υποψήφιος του ΠΑΣΟΚ στο Νομό Ιωαννίνων, δεν εξελέγη, αν και κατετάγη πρώτος σε αριθμό ψήφων του κόμματος του.
Το 1977 εξελέγη για πρώτη φορά βουλευτής Ιωαννίνων και επανεκλεγόταν συνεχώς μέχρι τις εκλογές του 2004.Από το 1981 έως το 1985, επί κυβερνήσεων Ανδρέα Παπανδρέου, διετέλεσε Υφυπουργός, Αναπληρωτής Υπουργός, και από το 1985 έως 1989 και από το 1993 έως 1996, Υπουργός Εξωτερικών. Κατά τη διάρκεια της Οικουμενικής Κυβέρνησης διατέλεσε Υπουργός Αναπληρωτής Εθνικής Άμυνας (1989-1990).
Επί πρωθυπουργίας του κ. Κ. Σημίτη διετέλεσε επί σειρά ετών, 1998 έως 2004, Πρόεδρος της Διαρκούς Επιτροπής Εθνικής Άμυνας και Εξωτερικών Υποθέσεων.
Δικηγόρος σπούδασε νομικά στα Πανεπιστήμια Αθηνών, Μιλάνου και Κολωνίας όπου και ανηγορεύθη διδάκτωρ της Νομικής Σχολής με θέμα, “Κτήση και Απώλεια της Νομής κατά το Ελληνικό και Γερμανικό Δίκαιο” . Το στρατιωτικό πραξικόπημα του 1967 τον βρήκε στην Ομοσπονδιακή Γερμανία. Εκεί πρωτοστάτησε στην οργάνωση της Σοσιαλιστικής Δημοκρατικής Ένωσης Εξωτερικού, η οποία οργάνωσε και κινητοποίησε τους Έλληνες εργαζομένους, φοιτητές και επιστήμονες της Δυτικής Ευρώπης εναντίον της χούντας των συνταγματαρχών.
Ο Κάρολος Παπούλιας απεβίωσε στις 26 Δεκεμβρίου 2021.
2015-2020 Προκόπης Παυλόπουλος
Στις 18 Φεβρουαρίου του 2015 εξελέγη Πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας ο Προκόπης Παυλόπουλος, ύστερα από πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ και των ΑΝΕΛ με τη στήριξη της Νέας Δημοκρατίας λαμβάνοντας 233 ψήφους.
Ο Προκόπιος Παυλόπουλος υπήρξε ενεργός πολιτικός, αρχής γενομένης από το 1974-1975, κατά την άσκηση καθηκόντων Γραμματέα του πρώτου (προσωρινού) Προέδρου της Δημοκρατίας Μιχαήλ Στασινόπουλου. Διετέλεσε μέλος της Οικουμενικής Κυβέρνησης Ξ. Ζολώτα (1989-1990), στην οποίαν μετείχε ως Αναπληρωτής Υπουργός Προεδρίας, αρμόδιος για τα ΜΜΕ και Κυβερνητικός Εκπρόσωπος. Το 1990 ανέλαβε καθήκοντα Διευθυντή του Νομικού Γραφείου της Προεδρίας της Δημοκρατίας, επί προεδρίας Κωνσταντίνου Καραμανλή, θέση στην οποία παρέμεινε έως το 1995. Μεταξύ 1995 και 1996 ήταν Εκπρόσωπος Τύπου της Νέας Δημοκρατίας. Το 1996 εξελέγη Βουλευτής Επικρατείας της Νέας Δημοκρατίας και ως το 2000 άσκησε καθήκοντα Τομεάρχη Δημόσιας Διοίκησης, Δημόσιας Τάξης και Δικαιοσύνης.
Από το 2000 ως το 2014 εκλεγόταν συνεχώς Βουλευτής Α΄ Αθηνών. Από το 2000 έως το 2004 ήταν Κοινοβουλευτικός Εκπρόσωπος της Νέας Δημοκρατίας.
Μεταξύ 2004-2009 διετέλεσε, αδιαλείπτως, Υπουργός Εσωτερικών στις Κυβερνήσεις Κώστα Καραμανλή, με την ενιαία μορφή που είχε τότε το Υπουργείο αυτό. Στις 18 Φεβρουαρίου του 2015 εξελέγη Πρόεδρος της Δημοκρατίας με πλειοψηφία 233 ψήφων επί 300.
Το 1968 εισήχθη στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών, από την οποίαν αποφοίτησε με άριστα το 1973. Συνέχισε, σε μεταπτυχιακό επίπεδο, τις σπουδές του στο Παρίσι και συγκεκριμένα στο Πανεπιστήμιο Paris II. Το 1974 έλαβε Δίπλωμα Μεταπτυχιακών Σπουδών στο Δημόσιο Δίκαιο (DEA de Droit Public) και το 1977 αναγορεύθηκε με άριστα διδάκτωρ (Doctorat d’ État). Το 1982 εξελέγη και ακολούθως διορίσθηκε Εντεταλμένος Υφηγητής στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών και, μετά από διαδοχικές κρίσεις στις βαθμίδες του Επίκουρου Καθηγητή (1983) και του Αναπληρωτή Καθηγητή (1985), εξελέγη Καθηγητής της ίδιας Σχολής το 1989. Επιπροσθέτως, δίδαξε και διεξήγαγε έρευνα ως Επισκέπτης Καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Paris II (1986).
2020: Αικατερίνη Σακελλαροπούλου
Η Αικατερίνη Σακελλαροπούλου εξελέγη από τη Βουλή των Ελλήνων στο αξίωμα του Προέδρου της Δημοκρατίας με 261 ψήφους. Εξελέγη ξεπερνώντας την απαιτούμενη πλειοψηφία των δύο τρίτων του σώματος.
Την υποψηφιότητά της πρότεινε ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, και είναι η πρώτη γυναίκα που καταλαμβάνει αυτό το αξίωμα στη χώρα.
Είναι απόφοιτη του Αρσακείου και πτυχιούχος της Νομικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών (1978). Διορίσθηκε στο Συμβούλιο της Επικρατείας, κατόπιν διαγωνισμού, ως Εισηγητής το 1982 και προήχθη σε Πάρεδρο το 1988 και σε Σύμβουλο το 2000. Υπηρέτησε ως Πάρεδρος στο Γ’ Τμήμα και ως Σύμβουλος στο Ε’ Τμήμα του Δικαστηρίου.
Στο πλαίσιο της εκπαιδευτικής της άδειας (1987-1988) παρακολούθησε μεταπτυχιακά μαθήματα δημοσίου δικαίου στη Γαλλία, στο Πανεπιστήμιο Paris II.
Το 2015 προήχθη σε Αντιπρόεδρο και υπηρέτησε στο Γ’ Τμήμα. Το 2018 επελέγη πρώτη γυναίκα Πρόεδρος του Δικαστηρίου, θέση στην οποία παρέμεινε μέχρι τον Φεβρουάριο του 2020.
Διετέλεσε Πρόεδρος της Ένωσης Δικαστικών Λειτουργών του Δικαστηρίου (1993-1995 και 2000-2001) και Πρόεδρος της Εταιρείας Δικαίου του Περιβάλλοντος (2015-2019). Δίδαξε επί σειρά ετών στην Εθνική Σχολή Δικαστικών Λειτουργών.
Αναγορεύθηκε επίτιμη διδάκτωρ της Νομικής Σχολής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης (2021), του Τμήματος Περιβάλλοντος του Ιονίου Πανεπιστημίου (2022), του Τμήματος Πολιτικής Επιστήμης και Δημόσιας Διοίκησης της Σχολής Οικονομικών και Πολιτικών Επιστημών του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών (2022) και του Τμήματος Πολιτικής Επιστήμης της Σχολής Κοινωνικών, Πολιτικών και Οικονομικών Επιστημών του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης (2023) και της Σχολής Κοινωνικών Επιστημών και Επιστημών της Αγωγής του Πανεπιστημίου Κύπρου (2024).
Έχει συγγράψει σειρά άρθρων με θέματα, κυρίως, περιβαλλοντικού και χωροταξικού δικαίου, ισότητας των φύλων, προστασίας των ατομικών δικαιωμάτων και κατοχύρωσης του κράτους δικαίου.