Politica 89.8
Ο μαγνητικός βόρειος πόλος μετακομίζει – Το GPS χρειάστηκε νέα ρύθμιση
Αν χρησιμοποιείτε GPS για να βρίσκετε τον δρόμο σας, το κινητό σας μόλις έλαβε μια κρίσιμη αναβάθμιση. Και αυτό επειδή ο μαγνητικός βόρειος πόλος της Γης μετακινείται προς τη Ρωσία και το σύστημα συντεταγμένων χρειάστηκε ενημέρωση.
Σε αντίθεση με τον γεωγραφικό (ή πραγματικό) βόρειο πόλο, ο οποίος είναι ένα σταθερό σημείο καταμεσής του Αρκτικού Ωκεανού, ο μαγνητικός βόρειος πόλος εξαρτάται από το μαγνητικό πεδίο του πλανήτη.
Το μαγνητικό πεδίο παράγεται από τη ροή λιωμένου σιδήρου στον πυρήνα της Γης. Δεδομένου ότι η κίνησή αυτή είναι συνεχής, οι μαγνητικοί πόλοι δεν είναι στατικοί.
Από το 1990 μέχρι σήμερα, η μετατόπιση έχει για άγνωστο λόγο επιταχυνθεί σημαντικά, από περίπου 15 χιλιόμετρα ανά δεκαετία στα 55 χιλιόμετρα ανά δεκαετία. Η μεταβολή αυτή «είναι πρωτόγνωρη στα αρχεία που διαθέτουμε» είπε στο CNN ο Αρνό Τσούλιατ του Πανεπιστημίου του Κολοράντο στο Μπούλντερ.
Τα δορυφορικά συστήματα εντοπισμού, όπως το αμερικανικό GPS, το ευρωπαϊκό Galileo, το ρωσικό Glonass ή το κινεζικό Beidu, εντοπίζουν τον μαγνητικό βορρά με βάση το Παγκόσμιο Μαγνητικό Μοντέλο (WMM) που καθιερώθηκε το 1990.
Προϊόν της βρετανικής γεωλογικής υπηρεσίας BGS και της αμερικανικής Υπηρεσίας Ωκεανών και Ατμόσφαιρας (NOAA), το μοντέλο προβλέπει τη μελλοντική μετατόπιση με βάση τη μετατόπιση των τελευταίων ετών. Κάθε πέντε χρόνια, το WMM ενημερώνεται με τα τελευταία δεδομένα.
«Όσο περισσότερο περιμένεις πριν ενημερώσεις το μοντέλο, τόσο μεγαλύτερο γίνεται το σφάλμα» επισήμανε ο Τσούλιατ. «Η πρόβλεψη του μοντέλου είναι βασικά μια εκτίμηση βάσει όσων γνωρίζουμε για το γήινο μαγνητικό πεδίο» πρόσθεσε.
Οι κόκκινες τελείες σημειώνουν τη θέση του μαγνητικού βορρά από το 159o μέχρι φέτος (P./W. H. F. Smith)
Στις 17 Δεκεμβρίου παρουσιάστηκαν δύο βερσιόν του μοντέλου: το στάνταρτ WMM, το οποίο προσφέρει χωρική ανάλυση 3.300 χιλιομέτρων στον ισημερινό, και το μοντέλο υψηλής ανάλυσης που κατεβαίνει στα 300 χιλιόμετρα στον ισημερινό.
Τα περισσότερα κινητά χρησιμοποιούν το στάνταρτ μοντέλο, ενώ το μοντέλο υψηλής ανάλυσης απευθύνεται σε κλάδους όπως οι αερομεταφορές.
«Οι μεγάλες αεροπορικές εταιρείες θα ενημερώσουν το λογισμικό πλοήγησης σε όλο τον στόλο των αεροσκαφών τους για να φορτώσουν το νέο μοντέλο, ενώ οι στρατοί του NATO θα πρέπει να αναβαθμισουν το λογισμικό σε έναν μεγάλο αριθμό συστημάτων πλοήγησης» είπε στο CNN ο Ουίλιαμ Μπράουν της βρετανικής γεωλογικής υπηρεσίας.
Η ταχύτητα μετατόπισης των πόλων έχει επιταχυνθεί τις τελευταίες δεκαετίες. Ο βρετανός εξερευνητής σερ Τζέιμς Κλαρκ Ρος ανακάλθψε τον μαγνητικό βόρειο πόλο το 1831 στον βόρειο Καναδά, περίπου 1600 χιλιόμετρα νότια του γεωγραφικού βόρειου πόλου. Σήμερα γνωρίζουμε ότι ο πόλος ακολουθεί κάθε μέρα μια ελλειπτική διαδρομή μήκους 120 χιλιομέτρων.
Από την ανακάλυψή του μέχρι σήμερα, ο βόρειος μαγνητικός πόλος μετακινείται από τον Καναδά προς τη Ρωσία και σήμερα βρίσκεται κοντά στη Σιβηρία.
Κάθε περίπου ένα εκατομμύριο χρόνια, το μαγνητικό πεδίο της Γης εξασθενίζει, μηδενίζεται και τελικά αντιστρέφει πολικότητα, κάτι που σημαίνει ότι ο βόρειος μαγνητικός πόλος γίνεται νότιος.
Αυτό συνέβη τελευταία φορά πριν από 700.000 χρόνια, πολύ πριν από την εμφάνιση του σύγχρονου ανθρώπου.
Η επόμενη φορά θα είναι μια δοκιμασία για τους δορυφόρους του GPS και άλλες βασικές τεχνολογίες.
Θα είναι επίσης μια δοκιμασία για τα ζώα που προσανατολίζονται με βάση το μαγνητικό πεδίο, τα οποία ξαφνικά θα χάσουν το δρόμο τους.
