Politica 89.8
Η ΝΔ μετράει μήνες που κινείται σε περιβάλλον πιέσεων – εξωτερικών και εσωτερικών. Από την τελευταία, πύρρειο, εκλογική νίκη του περασμένου καλοκαιριού, το Μαξίμου ορίζει ξανά και ξανά τη «νέα αφετηρία». Κάθε φορά όμως τη βλέπει να χάνεται μέσα από γεγονότα, που δεν προβλέφθηκαν ή συνοδεύτηκαν από άστοχους χειρισμούς, μέσα από ακατανόητα αυτογκόλ και μέσα από την αδυναμία ανανέωσης του κυβερνητικού αφηγήματος.
Όσα λέγονται δημοσίως είναι ως συνήθως λιγότερα, αλλά και διαφορετικά από όσα συζητούνται πίσω από κλειστές πόρτες
Υστερα από διαδοχικές χαμένες ευκαιρίες, το κυβερνών κόμμα δίνει τώρα το ίδιο στοίχημα: προσπαθεί να βγει από τη χειρότερη φάση της εξαετίας, ξαναχτίζοντας θετικό μομέντουμ και προσδοκώντας αυτή τη φορά να έχει διάρκεια. Οι εισηγήσεις προς τον Κυριάκο Μητσοτάκη είναι αντικρουόμενες. Για το παραμικρό ξεπηδά σεναριολογία.
Εκδηλώνονται σχεδόν «υπαρξιακές» ανησυχίες και όσα λέγονται δημοσίως είναι, ως συνήθως, λιγότερα, αλλά και διαφορετικά από όσα συζητούνται πίσω από κλειστές πόρτες.
«Τα ΝΕΑ Σαββατοκύριακο» αποκωδικοποιούν το ζωηρό παρασκήνιο, επιχειρώντας απαντήσεις σε θέματα που απασχολούν κυβερνητικά και κομματικά στελέχη – κι ας το λένε μόνο στις κατ΄ ιδίαν συνομιλίες τους.
Ζυμώσεις, διορθώσεις και σενάρια για πρόωρες
Γίνονται ζυµώσεις για αλλαγή ηγεσίας εν πτήσει;
Οι συζητήσεις για την επόμενη μέρα στη ΝΔ είναι εδώ – και ατύπως και πρόωρα. Λίγο η μεταπήδηση του Κωστή Χατζηδάκη στο Μαξίμου, λίγο η κοινή εμφάνιση σε εκδήλωση του Νίκου Δένδια των Κώστα Καραμανλή και Αντώνη Σαμαρά (με τις γνωστές, σαφείς διαχωριστικές γραμμές τους από την ηγεσία Μητσοτάκη), λίγο η αναβάθμιση του Κυριάκου Πιερρακάκη και πολλοί μιλούν για ανεπίσημα «δαχτυλίδια» και πρόσωπα σε θέση μάχης. Οι συζητήσεις είναι επιφανειακές και το σενάριο αλλαγής ηγεσίας εν πτήσει δεν είναι ρεαλιστικό.
Διότι προσώρας λείπουν οι δύο βασικές προϋποθέσεις: ούτε ο Μητσοτάκης αποχωρεί, αντίθετα διαμηνύει ότι θα ηγηθεί της ΝΔ και στις επόμενες εκλογές, ούτε υπάρχει ενεργός πόλος αμφισβήτησής του.
Ζυγίζονται διορθώσεις στον εκλογικό νόµο;
Η σεναριολογία για τον εκλογικό νόμο πηγαινοέρχεται τακτικά – πόσο μάλλον από τη στιγμή που η ΝΔ άρχισε να κινείται δημοσκοπικά λίγο πάνω ή λίγο κάτω από το 25% που ξεκλειδώνει το κλιμακωτό μπόνους.
Το ενδεχόμενο «διορθώσεων» έχει διαψευστεί κατηγορηματικά από τον Μητσοτάκη. Επικριτές του νόμου πάντως παραμένουν, ανάμεσά τους και βουλευτές, και υποστηρίζουν παρεμβάσεις στο όνομα της «αποφυγής ακυβερνησίας». Ακόμα και εκείνοι όμως αφενός παραδέχονται ότι μια τέτοια κίνηση θα εξέπεμπε ηττοπάθεια αφετέρου θεωρούν ότι δεν μπορεί να διαγραφούν οι «τόσο κάθετες τοποθετήσεις του πρωθυπουργού και υπουργών» ότι δεν θα αλλάξουν οι κανόνες του παιχνιδιού μέχρι την επόμενη αναμέτρηση.
Είναι ορατό το ενδεχόµενο πρόωρων εκλογών;
Η εκλογολογία έχει υποχωρήσει στο γαλάζιο στρατόπεδο, αν και ήταν έντονη πριν από μερικές εβδομάδες – κυρίως υπό την πίεση των Τεμπών. Δημόσια ο Μητσοτάκης επιμένει να χαράζει ορίζοντα 2027, απορρίπτοντας τη διέξοδο μέσω κάλπης από τη δυσκολότερη καμπή της κυβέρνησής του. Το ενδεχόμενο πρόωρων εκλογών φαίνεται πως μένει εκτός κάδρου, όσο δεν υπάρχει μια ισχυρή αιτιολογία – ένα επιχείρημα που τουλάχιστον δεν θα επέτρεπε κατηγορίες περί οπισθοχώρησης Μαξίμου και τακτικισμού. Από την άλλη κάποιοι κρατούν μικρό καλάθι, εκτιμώντας ότι η πρωθυπουργική σκέψη μπορεί να αλλάξει εφόσον προκύψει μια χειρότερη, καθοδική τροχιά δίχως σημάδια επιστροφής.
Πόση απόσταση υπάρχει µεταξύ κυβέρνησης – κόµµατος;
Ανάλογα με το ποιος ερωτάται, η απάντηση διαφοροποιείται στο αν και κατά πόσο η κυβέρνηση και το κόμμα κινούνται σε άλλο μήκος κύματος. Στελέχη που εκπροσωπούν το δεξιό κομμάτι, για παράδειγμα, συγκροτούν έναν πυρήνα δυσαρεστημένων τόσο για πρόσωπα (πρωθυπουργικούς συνεργάτες και «ακούνητους υπουργούς») όσο και για χειρισμούς που «δεν καλύπτουν τον κορμό» της ΝΔ, διακρίνοντας αποστάσεις ανάμεσα στις ανάγκες των παραδοσιακών ψηφοφόρων και στις κυβερνητικές πολιτικές. Πράγματι στο ραντάρ του πρωθυπουργού είναι το συντηρητικό ακροατήριο που συνειδητά τού γύρισε την πλάτη στην ευρωκάλπη αλλά χωρίς να κόψει οριστικά δεσμούς με τη ΝΔ.
Η στροφή στο κόμμα κρίνεται αναγκαία για να περιχαρακωθεί η βάση, επιβεβαιώνοντας ότι υπάρχει έδαφος που πρέπει να καλυφθεί. Και δείχνοντας, σύμφωνα με έμπειρο αναλυτή, ότι το παιχνίδι ισορροπιών έχει δυσκολέψει για τον Μητσοτάκη.
Φτάνουν 25 µήνες για να αλλάξει η δηµοσκοπική εικόνα;
Είναι δεδομένο ότι η ΝΔ παραμένει αυτή τη στιγμή εκτός τροχιάς διεκδίκησης της αυτοδυναμίας. Ακόμα κι αν οι αναλύσεις του Μαξίμου στις τελευταίες κυλιόμενες μετρήσεις τού δίνουν μικρή ανάσα, ουδείς μιλάει για άλμα. Καταγράφεται η επιστροφή της ΝΔ ύστερα από καιρό στη ζώνη επίδοσης των ευρωεκλογών. «Κι αυτό χωρίς να τίθενται σκληρά εκλογικά διλήμματα» λέει πρωθυπουργικός συνεργάτης, θεωρώντας ότι το παιχνίδι γυρίζει στους 25 μήνες μέχρι την εθνική κάλπη, όταν οριστούν τα διακυβεύματα και ζητηθεί αξιολόγηση δεσμεύσεων – πράξεων. «Στόχος, πάντα η αυτοδυναμία, το λέγαμε και το 2023 και δεν μας πίστευε κανείς» θα συμφωνήσουν υπουργοί, αλλά και βουλευτές και κομματικά στελέχη. Οι τελευταίοι βέβαια λένε κάτι ακόμα: «Πρέπει άμεσα να κλειδώσουμε σε περιβάλλον 30%. Αλλιώς δεν…».
Αρκεί ότι δεν υπάρχει αντίπαλος απέναντι;
Το μότο ότι ο Μητσοτάκης και η ΝΔ παίζουν χωρίς αντίπαλο έξω ή και μέσα στο κόμμα ήταν πολυπαιγμένο στην πρώτη τετραετία. Και αληθινό.
Μέχρι που άρχισαν να διεγείρονται τα εσωκομματικά πάθη και οι αναταράξεις να βγαίνουν στην επιφάνεια, στο φόντο μιας τροχιάς απωλειών της κυβερνητικής παράταξης, παρότι δεν απειλείται άμεσα από το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης ή άλλον πολιτικό αντίπαλο. Αν κάτι έμαθαν οι κυβερνώντες, είναι η δύναμη της κοινωνικής αντιπολίτευσης – ομολογούν οι μετριοπαθέστεροι. Και παραδέχονται ότι ο δρόμος της καλλιέργειας προσδοκιών στην κοινωνία και ανάκτησης εμπιστοσύνης είναι μακρύς και δύσκολος.
