Μάνος Παυλάκης: Η τηλεργασία και η τηλεκπαίδευση δεν είναι της μόδας, ήρθαν για να μείνουν!!
Το διαδίκτυο είναι πλέον μέρος της καθημερινότητας μας, έχει γίνει απαραίτητο εργαλείο στην εργασία, αλλά και την προσωπική μας ζωή και σίγουρα περνά από το μυαλό μας τι θα γινόταν αν η πανδημία μας είχε επισκεφτεί σε προηγούμενα χρόνια που δεν είχαμε όλες αυτές τις εναλλακτικές και πλέον απαραίτητες λύσεις!!
Τις απαντήσεις στο πώς τα πήγαμε ως χώρα και ως κοινωνία, στο θέμα της διαχείρισης της πανδημίας, έδωσε μέσα από την εκπομπή “Δημοσίως” του Νίκου Παπαδάκη, στον politica 89.8 ο κ. Μάνος Παυλάκης, που εργάζεται ως Συνεργαζόμενο Επιστημονικό Προσωπικό, που ασχολείται με την Εκπαίδευση Ενηλίκων στο ΕΑΠ.
“Έχω την εντύπωση , μας λέει ο κ. Παυλάκης, ότι η πρώτη φάση της πανδημίας ήταν μια περίοδος κατά την οποία η διαχείριση σε εθνικό επίπεδο ήταν γενικά καλή. Αποφύγαμε τον μεγάλο αριθμό θυμάτων και παρά τα προβλήματα και τις δυσκολίες με τα περιοριστικά μέτρα, οι πολίτες ανταποκρίθηκαν σε γενικές γραμμές με αίσθημα ευθύνης. Το διάστημα, ωστόσο, από το καλοκαίρι έως και αρχές Νοεμβρίου φάνηκε ότι δεν κεφαλοποίησε την επιτυχία της προηγούμενης περιόδου και τα αποτελέσματα παραμένουν άσχημα και ως προς τον μεγάλο αριθμό των θυμάτων και νοσούντων και ως προς τους ισχύοντες περιορισμούς. Δεν είμαι ειδικός να κρίνω την έκταση του θέματος, τα μέτρα που υιοθετήθηκαν, τη χρονική τους έναρξη και έκταση, όμως στέκομαι με μεγάλο προβληματισμό στα θέματα της εκπαίδευσης που τα παρακολουθώ. Οι δύο μήνες, Σεπτέμβριος και Οκτώβριος, ήταν μια μεγάλη ευκαιρία για ουσιαστική ενίσχυση και επιμόρφωση των εκπαιδευτικών σε όλη τη χώρα, αλλά και μια ευκαιρία για τις απαραίτητες δοκιμές σε ασφαλές περιβάλλον για την αναβάθμιση των υποδομών και των τεχνικών μέσων της τηλεκπαίδευσης. Αντ’ αυτού, η έναρξη της δεύτερης φάσης του περιορισμού φάνηκε να εστίασε στα ήδη ενεργοποιήμενα αντανακλαστικά της εκπαιδευτικής κοινότητας, η οποία κλήθηκε και πάλι να διαχειριστεί μια ήδη επιβαρυμένη κατάσταση.
Ρωτήσαμε τον κ. Παυλάκη, πώς ανταποκρίθηκαν οι εκπαιδευτικοί, την συγκεκριμένη στιγμή που όλα έγιναν πολύ βιαστικά;
“Είναι αλήθεια ότι στο πρώτο κύμα της πανδημίας η εκπαιδευτική κοινότητα, όπως και όλοι μας, χρειάστηκε χρόνο για προετοιμασία και αναπροσαρμογή. Δεν ήταν και εύκολο. Η εκπαιδευτική ύλη που διαρθρώνεται σε μια ολόκληρη ημέρα χρειάστηκε να αλλάξει μορφή, ώστε να υπηρετήσει -σε λιγότερο πλέον χρόνο- τις ίδιες ανάγκες των μαθητών. Η αίσθησή μου, ωστόσο, είναι ότι οι εκπαιδευτικοί όλων των βαθμίδων ανταποκρίθηκαν εξαιρετικά. Με την έξαρση του κορωνοϊού επιστράτευσαν τη δημιουργικότητά τους για να καλύψουν τα κενά του εκπαιδευτικού συστήματος, ενώ υπερέβαλαν εαυτόν με ατελειώτες εργατώρες προκειμένου να ψηφιοποιήσουν τη μαθησιακή διεργασία. Ας μην το θεωρούμε μικρό πράγμα. Είναι σαν να ζητάμε από οποιοδήποτε επαγγελματία να αλλάξει άρδην σε μερικές εβδομάδες ή και μέρες τον τρόπο με τον οποίο έχει μάθει τόσα χρόνια να σχεδιάζει και να προσφέρει τις υπηρεσίες του. Αυτό είναι κάτι πολύ δύσκολο. Στη δεύτερη φάση της πανδημίας οι εκπαιδευτικοί ήταν σίγουρα πιο έτοιμοι, αν και αρκετά επιβαρυμένοι, είχαν δημιουργήσει υποστηρικτικά δίκτυα ανταλλαγής γνώσης, υπήρχε γενικά και μια καλύτερη οργάνωση στις σχολικές μονάδες”.
Ποια είναι άραγε η μεγαλύτερη πρόκληση που αντιμετωπίζει η εκπαιδευτική κοινότητα αυτή τη στιγμή;
“Βλέπω δυο σημαντικές προκλήσεις στους εκπαιδευτικούς αυτή τη στιγμή, αναφέρει ο κ. Παυλάκης. Το ένα έχει να κάνει με την ενίσχυση της επικοινωνίας, συνεργασίας και αλληλεπίδρασης στην εκπαιδευτική κοινότητα, κάτι που συνεπάγεται γνώση και αξιοποίηση τεχνολογικών μέσων, διαδικτυακών εργαλείων και εφαρμογών. Τεχνικοί περιορισμοί και ελλιπής εξοικείωση των εκπαιδευτικών με αυτά τα μέσα είναι παράγοντες που δυσχαιρένουν το έργο τους. Όμως, δεν στέκομαι τόσο σε αυτό, γιατί η εμπειρία του προηγούμενου έτους έδειξε ότι οι εκπαιδευτικοί θα βρουν τρόπο να ανταποκριθούν αποτελεσματικά. Περισσότερο με προβληματίζει η συνεχιζόμενη έλλειψη της πραγματικής, ουσιαστικής επαφής με τους μαθητές. Η οθόνη, το internet και οι πλατφόρμες είναι ιδιαίτερα ωφέλιμα σε μια σειρά περιπτώσεων, όμως είναι δύσκολο να αντικαταστήσουν την ανθρώπινη επαφή και επικοινωνία που διενεργείται σε ένα φυσικό χώρο. Και αυτό είναι κάτι που θα πρέπει να μας απασχολήσει στο μέλλον, όσο συνεχίζουμε να σχεδιάζουμε εκπαιδευτικές δράσεις και προγράμματα”.
Και τώρα τι γίνεται ρωτήσαμε τον κ. Παυλάκη, με αφορμή την είσοδο του διαδικτύου στις ζωές μας;
Η πανδημία ήρθε να αλλάξει τον τρόπο με τον οποίο αντιλαμβανόμαστε πολλά πράγματα. Η τηλεργασία και η τηλεκπαίδευση δεν είναι της μόδας, ήρθαν για να μείνουν. Προσωπικά δεν πιστεύω ότι η εκπαίδευση σε φυσικό χώρο θα υποκατασταθεί από την τηλεκπαίδευση, τουλάχιστον σύντομα, όμως είμαι βέβαιος ότι μπορούμε να αξιοποιήσουμε όσα έχουμε μάθει τους τελευταίους μήνες για τις δυνατότητες της σωστής τηλεκπαίδευσης και να εμπλουτίσουμε τα προγράμματα σπουδών και τα ωρολόγια προγράμματα στα σχολεία. Ας δούμε τη νέα πραγματικότητα που διαμορφώνεται ως μια ευκαιρία να καταστήσουμε την εκπαίδευση πιο προσιτή, πιο ωφέλιμη και πιο ενδιαφέρουσα για όσο γίνεται περισσότερους, ανέφερε.