Ιός του Μάρμπουργκ: Από σπηλιά με νυχτερίδες φαίνεται ότι ξέσπασε η επιδημία στη Ρουάντα

Ο ασθενής μηδέν της επιδημίας αιμορραγικού πυρετού του Μάρμπουργκ που ξέσπασε τον περασμένο μήνα στη Ρουάντα πιθανότατα προσβλήθηκε όταν μπήκε σε σπηλιά με νυχτερίδες που φέρουν τον ιό, δείχνουν τα πρώτα δεδομένα.

Το σενάριο αυτό δείχνει να επιβεβαιώνεται και από τις πρώτες γενετικές αναλύσεις, οι οποίες δείχνουν ότι η επιδημία ξεκίνησε από ένα μεμονωμένο συμβάν μεταπήδησης από τα ζώα στον άνθρωπο.

Η επιδημία είναι η τρίτη μεγαλύτερη που έχει καταγραφεί ποτέ για τον συγκεκριμένο ιό, ο οποίος προέρχεται στην Αφρική αλλά ανακαλύφθηκε σε μολυσμένους πιθήκους που είχαν μεταφερθεί σε εργαστήριο του Μάρμπουργκ της Γερμανίας το 1967, με αποτέλεσμα να ξεσπάσει επιδημία που σκότωσε επτά άτομα.

Κύριος φορέας του ιού θεωρείται η αιγυπτιακή νυχτερίδα, Rousettus aegyptiacus

Στενός συγγενής του Έμπολα, ο ιός του Μάρμπουργκ προκαλεί υψηλό πυρετό, σοβαρή διάρροια και έμετο και, σε σοβαρές περιπτώσεις, αιμορραγία από τη μύτη ή τα ούλα.

Συνολικά 63 άνθρωποι έχουν προσβληθεί στη Ρουάντα, από τους οποίους μόνο οι 15 έχουν πεθάνει –ένα ασυνήθιστα μικρό νούμερο, δεδομένου ότι σε προηγούμενες επιδημίες η θνητότητα έφτανε το 90%.

Η έγκαιρη αντίδραση των αρχών της Ρουάντα απέτρεψε τα χειρότερα, σχολίασε στον δικτυακό τόπο του Nature η Άνγκελα Ράσμουσεν, κορυφαία ιολόγος του Πανεπιστημίου του Σασκάτσουαν στον Καναδά.

«Μόλις αντιλήφθηκαν το πρόβλημα άρχισαν την ιχνηλάτηση επαφών, προχώρησαν σε ενδελεχή επιδημιολογική διερεύνηση, αναγνώρισαν τον πρώτο ασθενή και πιθανώς την πηγή της λοίμωξης, και κατάφεραν να διαθέσουν ένα πειραματικό εμβόλιο εντός μιας εβδομάδας» είπε.

Αυτό δείχνει ότι «μια ταχεία, επείγουσα απόκριση μπορεί να περιορίσει τη σοβαρότητα της επιδημίας».

Δύο ασθενείς που χρειάστηκα να διασωληνωθούν ανέρρωσαν και αποσωληνώθηκαν. Είναι η πρώτη φορά που διασωληνωμένοι ασθενείς του ιού του Μάρμπουργκ στην Αφρική καταφέρνουν να επιβιώσουν, δήλωσε από τη Γενεύη ο γενικός διευθυντής του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας Τέντρος Αντανόμ, Γκεμπρεγιέσους.

«Σε προηγούμενες επιδημίες οι ασθενείς αυτοί θα είχαν πεθάνει» είπε.

Όλο και συχνότερες οι επιδημίες

Τα πρώτα γενετικά δεδομένα έρχονται από το Βιοϊατρικό Κέντρο του Κιγκάλι στη Ρουάντα, όπου αλληλουχήθηκε το γενετικό υλικό του ιού από δείγματα πολλών ασθενών. Όλες οι αλληλουχίες ήταν παρόμοιες, ένδειξη ότι η επιδημία ξέσπασε από έναν μεμονωμένο ασθενή.

Ακόμα, η ανάλυση δείχνει ότι το συγκεκριμένο στέλεχος του ιού έχει στενή συγγένεια με ένα στέλεχος που βρέθηκε το 2009 σε νυχτερίδες, ανέφερε στο Nature o Ιβάν Μπουτέρα, υπουργός Υγείας της Ρουάντα και μέλος της ερευνητικής ομάδας.

Κύριος φορέας του ιού θεωρείται η αιγυπτιακή νυχτερίδα, Rousettus aegyptiacus.

Τα ευρήματα δεν έχουν υποβληθεί ακόμα σε ανεξάρτητο έλεγχο και παρουσιάζονται στην πλατφόρμα X.

A few points on recent developments in the Marburg response:

– We’ve sequenced the virus genomes from three branches of a single cluster.

– Using genomic tools, we found that all sequences share a single zoonotic origin, meaning the virus jumped from animal to human just once. pic.twitter.com/SDMKsJo85Z

— Yvan Butera (@YvanButera) October 20, 2024

Η επιδημία που ξέσπασε στις 27 Σεπτεμβρίου είναι η πρώτη στη Ρουάντα. Η Τανζανία και η Ισημερινή Γουινέα κατέγραψαν για πρώτη φορά κρούσματα πέρυσι, ενώ η Γκάνα το 2022.

Επιδημίες ξεσπούν πλέον σχεδόν κάθε χρόνο, αντί λίγες φορές ανά δεκαετία όπως στο παρελθόν.

Οι ειδικοί προειδοποιούν ότι η καταστροφή βιοτόπων και η κλιματική αλλαγή καθιστά πιθανότερο το ξέσπασμα ζωονόσων.

Η επιδημία στη Ρουάντα φαίνεται πάντως να βρίσκεται σε ύφεση, καθώς τις τελευταίες δέκα μέρες καταγράφηκε μόνο ένα νέο κρούσμα και κανένας θάνατος. Επισήμως η επιδημία θα κηρυχθεί λήξασα αφότου περάσουν 42 συνεχόμενες ημέρες χωρίς κρούσματα.

Ειδική θεραπεία ή εμβόλιο για τον ιό του Μάρμπουργκ δεν υπάρχει, ωστόσο η Ρουάντα έχει χορηγήσει περισσότερες από 1.200 δόσεις ενός πειραματικού εμβολίου του αμερικανικού Sabin Vaccine Institute στην Ουάσιγκτον.

---