«Εάν ήταν το παιδί μου στο τρένο, δεν ξέρω τι θα έκανα τον υπουργό. Συμπτωματικά έτυχε να την ξέρετε την κόρη μου κύριε υπουργέ. Εάν ήταν η κόρη μου μέσα στο τρένο θα έπαιρνα το νόμο στα χέρια μου». Τα λόγια αυτά ειπώθηκαν από αρχηγό κοινοβουλευτικού κόμματος εντός της Βουλής προκαλώντας αντιδράσεις από συναδέλφους του. Ο λόγος για το Κυριάκο Βελόπουλο που φαίνεται ότι προτιμά τη λύση (;) της αυτοδικίας από εκείνη της δικαιοσύνης.
Τον πνίγει το δίκιο
Είναι τουλάχιστον ανατριχιαστικό το γεγονός ότι την ώρα που στις ειδήσεις κυριαρχεί η δολοφονία μιας 36χρονης στην Κρήτη από ένα διαταραγμένο άτομο και μάλιστα με ιδιαίτερα απεχθή τρόπο, ένας πολιτικός αρχηγός που αισθάνεται ότι «τον πνίγει το δίκιο», να παίρνει τέτοια θέση δημόσια μόνο και μόνο για να ικανοποιήσει ένα συγκεκριμένο κομματικό ακροατήριο. Με τη λογική του κ. Βελόπουλου η λύση της αυτοδικίας ενδείκνυται ως η κατάλληλη για τους συγγενείς της άτυχης γυναίκας. Τι πιο λογικό να εκτελέσουν τον άνθρωπο που στέρησε τη ζωή της 36χρονης;
Τραμπισμός
Ο κ. Βελόπουλος ως γνήσιος θαυμαστής του Ντόναλντ Τραμπ, ο οποίος έχει δώσει αγώνες υπέρ της ελεύθερης οπλοκατοχής στις ΗΠΑ – με τα γνωστά, ολέθρια αποτελέσματα για τη χώρα – προφανώς ετοιμάζεται να υποδυθεί στη Βουλή ένα νέο ρόλο. Αυτό του άτυπου εκπροσώπου του Τραμπισμού στο ελληνικό κοινοβούλιο.
Από την άλλη, επειδή ο κ. Βελόπουλος προφανώς γνωρίζει τι αναφέρει ο ποινικός κώδικας περί αυτοδικίας και τι ποινές επιφέρει σε όποιον όχι μόνο προχωρά στην πράξη αλλά προτρέπει άλλους στην τέλεσή της, ακολούθως μάζεψε αυτά που έλεγε. Πιο αναλυτικά, ενώ έχει καταγραφεί δύο φορές να λέει τη φράση «θα έπαιρνα το νόμο στα χέρια μου», στο τέλος κι έπειτα από την παρέμβαση της προεδρεύουσας κας Γεροβασίλη να σβηστούν τα περί αυτοδικίας από τα πρακτικά, είπε: «Είπα εγώ ότι θα σκοτώσω κανέναν;».
Η αυτοδικία στο δημόσιο λόγο, προφανώς και δεν είναι μόνο προνόμιο των εκπροσώπων της ελληνικής alt right πλευράς. Μόλις πέρυσι δύο πανεπιστημιακοί, τάχθηκαν υπέρ της σε διαφορετικές περιπτώσεις. Ο λόγος για τον τέως πρύτανη του Πολυτεχνείου Κρήτης Ιωακείμ Γρυσπολάκη και για τον καθηγητή Φαρμακολογίας στο Πανεπιστήμιο Κρήτης, Αχιλλέα Γραβάνη.
«Δεν είμαι υπέρ, αλλά…»
«Δεν είμαι υπέρ της αυτοδικίας», ανέφερε ο ένας. «Η μόνη νόμιμη βία είναι αυτή που ασκείται από την Πολιτεία στο πλαίσιο του Συντάγματος και των νόμων… Όμως στην περίπτωση της σύλληψης λαθρομεταναστών, οι οποίοι ευθύνονται για πυρκαγιές, κλοπές και άλλες μη σύννομες πράξεις στον Έβρο από πολίτες που βλέπουν τις περιουσίες τους να αφανίζονται, δεν μπορώ παρά να διατυπώσω δημοσίως την κατανόηση και τη συμπαράστασή μου».
Την ίδια ώρα, ο έτερος πανεπιστημιακός έκανε λόγο για «υπόκοσμο και ισλαμικά στοιχεία» τα οποία «φαίνεται να κρατούν τις δάδες με το αζημίωτο, το χρήμα άφθονο. Η προσπάθεια συνεπικουρείται υποδόρια, το εκμεταλλεύονται πολιτικά εγχώρια ακραία πολιτικά στοιχεία (και των δυο άκρων). Είναι η μόνη τους ευκαιρία να επιβληθούν πολιτικά, σε μια αποσταθεροποιημένη χώρα, αποσταθεροποιώντας την πρόσφατη κυβέρνηση, η οποία οφείλει να αντιδράσει».
Σερίφηδες
Η παρέμβασή τους είχε γίνει όταν αποκαλύφθηκε ότι στον Έβρο, αυτόκλητοι «σερίφηδες» συλλάμβαναν μετανάστες και τους κρατούσαν έγκλειστους θεωρώντας τους υπαίτιους για τις πυρκαγιές που είχαν ξεσπάσει στην περιοχή. Εντελώς… συμπτωματικά αποκαλύφθηκε ότι οι συγκεκριμένοι άνθρωποι «εμπνέονταν» από σχετικές αναρτήσεις στελεχών της Ελληνικής Λύσης, ενώ αρκετοί εξ αυτών υποστήριζαν – πάλι μέσω αναρτήσεων – ότι ή μόνη λύση είναι να «καθαρίζουν» τους μετανάστες όπου τους βρίσκουν.
Στο ίδιο μοτίβο, στα χρόνια των Μνημονίων το ρόλο του αυτόκλητου σερίφη είχε αναλάβει η Χρυσή Αυγή, σε αρκετές περιπτώσεις με την ανοχή της ΕΛ.ΑΣ. η οποία διατηρούσε ρόλο παρατηρητή. Έπρεπε να φτάσουμε στη στυγνή δολοφονία του Παύλου Φύσσα ώστε να διαπιστώσει το σύστημα ότι τόσο καιρό το τέρας που έθρεφε είχε ξεφύγει πλέον για τα καλά και πως τα χειρότερα ήταν μπροστά.
Τι ακριβώς σημαίνει αυτοδικία το είδαμε σχεδόν σε ζωντανή μετάδοση, με τη δολοφονία του Ζακ Κωστόπουλου στο κέντρο της Αθήνας, εκεί που οι κλωτσιές στο κεφάλι του θύματα διαδέχονταν η μία την άλλη.
Για να είμαστε ειλικρινείς, τέτοια φαινόμενα και αντιδράσεις υπήρχαν, υπάρχουν και θα υπάρχουν, όσο οι θεσμοί δεν κάνουν σωστά τη δουλειά τους. Όταν δηλαδή ο πολίτης αισθάνεται απροστάτευτος από το κράτος και απειλείται το κατοχυρωμένο δικαίωμά του να ζει ασφαλής. Και προς αυτή την κατεύθυνση έχουμε να διανύσουμε δρόμο ακόμα.
Κουλτούρα της αυτοδικίας
Παρ’ όλα αυτά, η απάντηση σε μια προβληματική κατάσταση δεν μπορεί να είναι η λογική του Φαρ Ουεστ ή του λιντσαρίσματος εκείνων που η κοινή γνώμη κρίνει ως ενόχους. Γι’ αυτό άλλωστε ζούμε εδώ και αιώνες οργανωμένα σε κοινωνίες, έχοντας νόμους και θεσμούς να τους υπηρετούν. Δεν ζούμε στις στέπες, όπου ο καθένας είναι υπεύθυνος για την ασφάλειά του και μπορεί να σκοτώσει για την πλάκα του. Την καλλιέργεια της κουλτούρας της αυτοδικίας θα τη βρούμε μπροστά μας και θα την πληρώσουμε, αργά ή γρήγορα, και μάλιστα ακριβά. ΙΝ