Ανδρέας Παπανδρέου: Η αφετηρία της ζωής και της πορείας του
Στις 5 Φεβρουαρίου 1919, γεννιέται ο Ανδρέας Παπανδρέου, κορυφαία πολιτική προσωπικότητα, που διαμόρφωσε όσο λίγοι την πορεία της Ελλάδας στο δεύτερο μισό του 20ου αιώνα. Υπήρξε υπουργός του Κέντρου, ιδρυτής του Πανελλήνιου Σοσιαλιστικού Κινήματος (ΠΑΣΟΚ) και ανέλαβε για τρεις θητείες την πρωθυπουργία.
Αναμφίβολα η κομβικότερη στιγμή της πολιτικής του πορείας είναι η επικράτησή του, ως υποψήφιου πρωθυπουργού, στις βουλευτικές εκλογές του 1981. Είναι η αφετηρία της πρωθυπουργίας του και της παντοκρατορίας του ΠΑΣΟΚ σε πολιτικό και ασφαλώς κοινωνικό επίπεδο.
Στις ημέρες εκείνες, του εκλογικού θριάμβου του ΠΑΣΟΚ, ο «ΤΑΧΥΔΡΟΜΟΣ» και η Λιάνα Κανέλλη «ανοίγουν», στο τεύχος της 22ας Οκτωβρίου 1981, το άλμπουμ του θριαμβευτή Ανδρέα Παπανδρέου.
«Ο ηγέτης του Πανελλήνιου Σοσιαλιστικού Κινήματος, που ενσάρκωσε την Αλλαγή στην πολιτική αρένα της Ελλάδας, γεννήθηκε σε μια ιδιαίτερα κρίσιμη και ασταθή περίοδο, στις 5 Φεβρουαρίου του 1919, στη Χίο.
»Ήταν η εποχή, που ο πατέρας του, ο αείμνηστος “Γέρος”, υπηρετούσε στο νησί σαν νομάρχης. Χρόνια δύσκολα για την Ελλάδα και για το Γεώργιο Παπανδρέου και την οικογένειά του.
»Οι κυβερνήσεις εναλλάσσονται και ο ίδιος βρίσκεται πότε με χαρτοφυλάκιο υπουργός, πότε στις φυλακές ή εκτοπισμένος. Ο μικρός τότε Ανδρέας, χαράζει στην τρυφερή του μνήμη μια παγερή, ζοφερή εικόνα: Τον πατέρα του, πίσω από τα κάγκελα των φυλακών Αβέρωφ, που του έμελλε να τα γνωρίσει κι αυτός.
Γιος του Γέρου
»Οι γονείς του Ανδρέα, Γεώργιος Παπανδρέου και Σοφία Μινέϊκο, χωρίζουν, όταν είχε κλείσει τα δέκα του χρόνια. Ο πατέρας μένει στο Καστρί και η μητέρα του στο Ψυχικό. Και ο μικρός Ανδρέας, τους μοιράζεται αναγκαστικά.
»Μένει με τη μητέρα του και τα Σαββατοκύριακα ζει με τον πατέρα του, στο Καστρί. Θεωρητικά, ο χρόνος, που αφιέρωνε ο Γεώργιος Παπανδρέου για το γιό του, πρέπει να υπήρξε αφάνταστα λίγος, με την πολιτική πάντα σε πρώτη γραμμή.
»Ο Ανδρέας, όμως, έχει δηλώσει αποκάλυπτα, πώς αυτός ο χρόνος ήταν κιόλας πολύς.
“Παιδί παπά απ’ το Καλέντζι της Αχαΐας, ο πατέρας μου αγαπούσε το λαό, όπως με έμαθε και μένα να τον αγαπώ. Νομίζω, ότι μου έδωσε πολύ χρόνο από τη ζωή του. Και τα όσα μου δίδαξε, τα δίδαξε μέσα από το προσωπικό του παράδειγμα, πέρα από όσα μού έλεγε.
“Aληθινός δημοκράτης. Θαρραλέος αγωνιστής, ζούσε και πέθαινε για το “πιστεύω” του. Φρόντισε να έρθω από πολύ νωρίς σε επαφή με τα διάφορα ιδεολογικά ρεύματα…”.
Μαθητής
»O Ανδρέας συνεχίζει την πορεία των παιδιών της ηλικίας του. Κακός μαθητής στο Δημοτικό, μόλις φτάνει στην Ε’ τάξη, τον γράφουν στο Κολλέγιο Αθηνών. Τελειώνει την τάξη από τους τελευταίους.
»Μετά από ένα “άσχημο ψυχολογικά καλοκαίρι”, όπως έχει δηλώσει σε συνέντευξή του ο ίδιος, ο μικρός Ανδρέας, στρώνεται στο διάβασμα. Έφτανε που το πήρε ο ίδιος απόφαση για να γίνει καλός μαθητής ως και την τελευταία τάξη του Γυμνασίου που την κάνει στο Πειραματικό.
4η Αυγούστου
»1937: Τα σκληρά χρόνια της δικτατορίας Μεταξά, που γίνεται ιδιαίτερα αισθητή, αφόρητη, τελικά, για έναν ανήσυχο φοιτητή του Πανεπιστημίου. Ο Ανδρέας Παπανδρέου, μπαίνει πρώτος στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών.
»Τον ανακρίνουν βάναυσα στην Ειδική Ασφάλεια. Αρχίζουν να τον παρακολουθούν. Ο πατέρας του, εκτοπισμένος στην Άνδρο, δεν μπορεί να βοηθήσει, από τα πράγματα, τον προβληματισμένο φοιτητή.
»Βράχος ακλόνητος για τον Ανδρέα από τότε, πάντα δίπλα του στις καλύτερες και τις χειρότερες στιγμές της ζωής του, η μάνα του Σοφία, σε ηθελημένες και αναγκαστικές εξορίες, ως τον φετινό της θάνατο, που πίκρανε το θρίαμβο του γιού της.
Αμερική
1940: Ο Ανδρέας Παπανδρέου ασφυκτιά. Αποφασίζει, όπως τόσοι και τόσοι της γενιάς του, να φύγει στην Αμερική. Ζητάει την άδεια του πατέρα. Στο Καστρί, ο “Γέρος” τη δίνει, λέγοντας, όμως, πως δε διαθέτει καθόλου χρήματα, για να τον βοηθήσει.
»Ο Ανδρέας είναι, όμως, για μια ακόμα φορά στη ζωή του, αποφασισμένος. “Θα το λύσω μόνος μου το πρόβλημα”.
»Παίρνει άδεια παραμονής στις ΗΠΑ για είκοσι μέρες, αλλά θα μείνει στην Αμερική είκοσι ολόκληρα χρόνια. Μια ολόκληρη ζωή. Με λίγα δολλάρια κι ένα εισιτήριο, για το υπερωκεάνιο “Ελλάς”, προσφορά της μάνας, περνάει στην άλλη άκρη του Ατλαντικού
Ακαδημαϊκή καριέρα
»1943: Ο Ανδρέας Παπανδρέου, παίρνει το διδακτορικό του δίπλωμα στα Οικονομικά από το Πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ. Πηγαίνει εθελοντής στο Αμερικανικό Ναυτικό. Εν τω μεταξύ έχει γίνει υφηγητής στο Χάρβαρντ.
»Μετά από τόσο σύντομο διάστημα παραμονής του στις ΗΠΑ, έχει αρχίσει μια λαμπρή ακαδημαϊκή καριέρα που διακόπτεται για να υπηρετήσει τον ελληνικό λαό σαν πολιτικός.
1942-43: Πανεπιστημιακός Διδάσκαλος
1943-44: Υφηγητής, Χάρβαρντ
1946-47: Υφηγητής, Χάρβαρντ
1947-50: Ομότιμος Καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Μινεσότα
1950-51: Ομότιμος Καθηγητής στο Πανεπιστήμιου του Νορθγουέστερν
1951-55: Καθηγητής στο Πανεπιστήμιου της Καλιφόρνιας
1956-59: Κοσμήτορας Οικονομικής Σχολής
1968-69: Καθηγητής Οικονομικών στο Πανεπιστήμιο της Στοκχόλμης
1969-74: Καθηγητής Οικονομικών στο Πανεπιστήμιο της Υόρκης (Καναδά). Διευθυντής προγράμματος μεταπτυχιακών σπουδών στα Οικονομικά».