
του Δρ. Κυριάκου Κενεβέζου
Η 1η Απριλίου δεν είναι μια απλή επέτειος, αλλά η ζωντανή υπενθύμιση του αγώνα του κυπριακού ελληνισμού για ελευθερία, αξιοπρέπεια και αυτοδιάθεση. Ο αγώνας της ΕΟΚΑ 1955-1959 δεν ήταν ένας τυχαίος αντιαποικιακός αγώνας, αλλά η πιο αυθεντική έκφραση της ιστορικής ταυτότητας του λαού μας, που πορεύτηκε αδιάλειπτα μέσα στους αιώνες ως αναπόσπαστο τμήμα του ελληνικού έθνους. Ο στόχος του αγώνα ήταν ξεκάθαρος: η ένωση με την Ελλάδα. Όμως, η ιστορική εξέλιξη οδήγησε στη δημιουργία της Κυπριακής Δημοκρατίας, ενός ανεξάρτητου και διεθνώς αναγνωρισμένου κράτους, που αποτελεί σήμερα το θεσμικό και πολιτικό όχημα μέσα από το οποίο ο κυπριακός ελληνισμός προασπίζει τα δικαιώματά του και τη θέση του στον διεθνή χώρο.
Η Κυπριακή Δημοκρατία δεν αποτελεί απλώς ένα ιστορικό συμβιβασμό, αλλά τη βάση πάνω στην οποία οικοδομήθηκε η παρουσία του ελληνισμού στην Ανατολική Μεσόγειο ως πυλώνας σταθερότητας, δημοκρατίας και ευρωπαϊκών αξιών. Είναι το κράτος εκείνο που, σε αρμονία και αλληλεγγύη με την Ελλάδα, οφείλει να προωθεί τα κοινά εθνικά συμφέροντα, να αξιοποιεί τη θέση του στον διεθνή χώρο και να ενισχύει τον ρόλο του στο ευρωπαϊκό και διεθνές γίγνεσθαι. Η ύπαρξη δύο κρατών που υπηρετούν τις ίδιες αρχές και αξίες στην Ευρωπαϊκή Ένωση και στα διεθνή φόρα δεν είναι μια αδυναμία, αλλά μια δύναμη, μια προοπτική που, αν αξιοποιηθεί ορθά, μπορεί να λειτουργήσει υπέρ του ευρύτερου ελληνισμού.
Η τουρκική κατοχή δεν είναι ένα τετελεσμένο γεγονός που πρέπει να αποδεχθούμε, ούτε ένα πρόβλημα που αφορά μόνο την Κύπρο. Είναι μια ανοιχτή πληγή για ολόκληρο τον ελληνισμό, μια συνεχιζόμενη παραβίαση του διεθνούς δικαίου που δεν μπορεί να γίνεται ανεκτή. Η λύση του Κυπριακού δεν μπορεί να είναι τίποτα λιγότερο από μια δίκαιη και βιώσιμη διευθέτηση, βασισμένη στις αρχές του διεθνούς δικαίου και των ευρωπαϊκών αξιών, που θα διασφαλίζει την πλήρη ανεξαρτησία, την εδαφική ακεραιότητα και την ασφάλεια της Κυπριακής Δημοκρατίας, χωρίς ξένες επεμβάσεις και εγγυήσεις καθώς βέβαια και ξένα στρατεύματα.
Σε έναν κόσμο που μεταβάλλεται συνεχώς, η ύπαρξη δύο κρατών που υπηρετούν τις ίδιες αρχές και αξίες εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης προσφέρει μια μοναδική ευκαιρία για την προώθηση της ειρήνης, της δημοκρατίας, της αλληλεγγύης και της συνεργασίας. Η Ελλάδα και η Κύπρος, με σταθερές θέσεις, μπορούν να λειτουργήσουν ως παράγοντες σταθερότητας στην περιοχή, να υπερασπιστούν το διεθνές δίκαιο και να συμβάλουν κατά το μέγιστο στη διαμόρφωση μιας πολιτικής πραγματικότητας που θα βασίζεται στις αρχές του σεβασμού των εθνών, της αυτοδιάθεσης και της κυριαρχίας των κρατών.
Η Ανατολική Μεσόγειος, ως κρίσιμο γεωπολιτικό και ενεργειακό σταυροδρόμι, απαιτεί στρατηγικές που να εδράζονται στη σταθερότητα και τη συνεργασία. Η Κύπρος, ως κράτος-μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, δύναται να διαδραματίζει όχι ευκαταφρόνητο ρόλο στη διασφάλιση της ειρήνης και της ασφάλειας στην περιοχή, λειτουργώντας ως γέφυρα μεταξύ Ευρώπης, Μέσης Ανατολής και Βόρειας Αφρικής. Ο ελληνισμός, τόσο στην Κύπρο όσο και στην Ελλάδα, έχει τη δυνατότητα να διαμορφώσει μια συνεκτική στρατηγική που να ενισχύει την παρουσία του στα διεθνή δρώμενα, να προωθεί την περιφερειακή συνεργασία και να εδραιώνει τις αξίες της ελευθερίας, της δικαιοσύνης και της κυριαρχίας των κρατών.
Η 1η Απριλίου δεν είναι μόνο ημέρα μνήμης, αλλά και ημέρα περισυλλογής για το χρέος μας απέναντι στο μέλλον. Ο αγώνας της ΕΟΚΑ απέδειξε πως η ιστορία δεν γράφεται με συμβιβασμούς, αλλά με πίστη και θυσίες. Σήμερα, το καθήκον μας είναι να διασφαλίσουμε ότι η Κυπριακή Δημοκρατία θα παραμείνει ισχυρή, κυρίαρχη και ακλόνητη, προασπίζοντας τα δίκαιά της, χτίζοντας τις συμμαχίες της και προωθώντας τον ελληνισμό μέσα από τη θεσμική και κρατική της οντότητα. Ο ελληνισμός, στην Κύπρο και στην Ελλάδα, παραμένει ένας και αδιαίρετος, όχι ως πολιτική ενότητα, αλλά ως κοινή ιστορική και πολιτισμική κληρονομιά, ως κοινό πεπρωμένο. Και αυτό το πεπρωμένο μας δεσμεύει να συνεχίσουμε να υπηρετούμε τις ίδιες αρχές και αξίες, με σταθερότητα, διορατικότητα και αποφασιστικότητα, ώστε το αίμα των αγωνιστών του 1955-1959 να μην μείνει χωρίς δικαίωση.
Δρ. Κυριάκος Κενεβέζος
Πρώην υπουργός παιδείας
Πρώην Πρέσβης Κυπριακής Δημοκρατίας