Το «τείχος» στη Γερμανία έπεσε: Η Βάιντελ πλησιάζει την καγκελαρία – Προς ένα νέο «1933»;
Μέσα στο 2024, οι Γερμανοί ηγέτες των κατεστημένων κομμάτων δεσμέυτηκαν να χτίσουν ένα τείχος (Brandmauer), ώστε να μην υπάρξει καμία τύπου στήριξη ή προσέγγισή τους με ακροδεξιά κόμμα. Ο Φρίντριχ Μερτς, ηγέτης του CDU και πιθανός καγκελάριος στις εκλογές της 24 Φεβρουαρίου, το γκρέμισε και όχι μόνο, επιτρέποντας στην Αλίς Βάιντελ να πλησιάσει την εξουσία.
Ο Φρίντριχ Μερτς, ο επικεφαλής της συντηρητικής παράταξης που προηγείται στις δημοσκοπήσεις, όχι μόνο τάχθηκε σε δηλώσεις του υπέρ της απέλασης εγκληματιών –βάσει νόμου- προσφύγων, αλλά και της επαναφοράς ελέγχων των συνόρων.
Αφορμή στάθηκε η σφαγή ενός δίχρονου αγοριού, ο τραυματισμός δύο παιδιών και η δολοφονία ενός 41 από έναν Αφγανού σε πάρκο του Ασάφενμπουργκ. Ο δράσης, κατέληξε στη Γερμανία το 2022, μέσω Βουλγαρίας, όπου κάνει αίτησή του για άσυλο.
Παλαιότερα, το CDU είχε απορρίψει την πρόταση αυτή που είχε καταθέσει η Εναλλακτική για τη Γερμανία, (AfD), της οποίας η ηγέτιδα, Άλις Βάιντελ, είχε προτείνει να ψηφίσουν μαζί για μια αλλαγή στην πολιτική ασύλου. Τότε ο Μερτς, πιστός στο «τείχος», δεσμεύτηκε να μην ψηφίσει κανέναν νόμο που θα περνούσε μόνο με τις ψήφους του AfD.
Είχε δηλώσει μάλιστα ότι «ένα 1933 είναι αρκετό για τη Γερμανία», ταυτίζοντας τη χρονιά που ανέλαβε ο Χίτλερ την εξουσία στη Γερμανία με την ενδεχόμενη ανάληψη της καγκελαρίας από την Άλις Βάιντελ.
Πως δικαιολογήθηκε όμως, ο Μερτς γι΄αυτή την κωλοτούμπα; «Δεν είμαι πλέον διατεθειμένος να απέχω από το να ψηφίσω το σωστό στη γερμανική Ομοσπονδιακή Βουλή μόνο και μόνο επειδή οι λάθος άνθρωποι μπορεί να συμφωνήσουν με αυτό».
Η Γερμανία όμως, δεν είναι ΗΠΑ. Οι Γερμανοί ψηφοφόροι γνωρίζουν ότι ζούνε σε μια χώρα με απλή αναλογική, που σημαίνει ότι μπορεί προεκλογικά τα κόμματα να λένε ότι θέλουν, αλλά οι συνασπισμοί αποφασίζουν. Έτσι, ξέρουν ότι ο Μερτς θα συμμετάσχει σχεδόν σίγουρα σε έναν συνασπισμό με ένα κεντρώο κόμμα, όπως οι Σοσιαλδημοκράτες ή οι Πράσινοι, που όμως απεχθάνονται τους συνοριακούς ελέγχους.
«Αν αρχίσουμε να το κάνουμε αυτό, η Ευρώπη θα καταρρεύσει. Η πρόταση Μερτς δεν είναι μόνον αντιευρωπαϊκή, αλλά είναι και ανεφάρμοστη. Το CDU θέλει να σφραγίσει αεροστεγώς τη Γερμανία, παραβιάζοντας την ευρωπαϊκή νομοθεσία και κατασκευάζοντας φράκτη γύρω από τη χώρα μας» είχε δηλώσει η υπουργός Εξωτερικών και στέλεχος των Πρασίνων, Αναλένα Μπέρμποκ, χαρακτηρίζοντας δημαγωγική και ανεφάρμοστη την πρόταση του Μερτς.
Έτσι, εάν οι δημοσκοπήσεις βγούν αληθινές, το κόμμα του Μερτς θα πρέπει να κυβερνήσει με τουλάχιστον ένα από αυτά, ενδεχομένως και με τα δύο.
Κερδισμένη σε κάθε περίπτωση
Αλλά όπως λέει σε ανάλυσή του ο έγκριτος Γερμανός αναλυτής Βόλφγκανγκ Μινχάου, «Όσο περισσότερα κόμματα, τόσο πιο δύσκολες θα είναι οι συνομιλίες για τον συνασπισμό και τόσο λιγότερα θα μπορεί να εφαρμόσει ο Μερτς από την ατζέντα του».
Ο Μινχάου όμως, εκτιμά στην ανάλυσή του στο Unherd, πως δεν υπάρχει περίπτωση οι πιθανοί κεντρώοι εταίροι του να αποδεχτούν ένα τέτοιο εκτελεστικό διάταγμα [για συνοριακούς ελέγχους] και έτσι ο συνασπισμός θα καταρρεύσει την επόμενη μέρα.
«Και έτσι ο ηγέτης του CDU, ουσιαστικά, έστησε ένα νέο τείχος προστασίας — αυτή τη φορά ενάντια στα άλλα κόμματα» καταλήγει ο Γερμανός δημοσιογράφος, τονίζοντας έτσι πως μένουν μόνο δύο σενάρια με τα οποία θα μπορούσε να εφαρμόσει αυτά που υπόσχεται ο Μερτς: είτε, κερδίζει την απόλυτη πλειοψηφία -που δεν φαίνεται από καμία δημοσκόπηση- ή συνεργάζεται με την Εναλλακτική για τη Γερμανία.
Αν ο Μερτς κατέληγε σε μια θέση όπου θα χρειαζόταν τόσο το SPD όσο και τους Πράσινους για να σχηματίσουν συνασπισμό, δεν υπάρχει περίπτωση να εφαρμόσει τις μεταναστευτικές του πολιτικές. Εάν, οι διαπραγματεύσεις δεν καταλήξουν σε συμφωνία, τότε η μόνη βιώσιμη επιλογή συνασπισμού θα ήταν να σχηματίσει το CDU έναν συνασπισμό με το AfD ή μια κυβέρνηση μειοψηφίας με την υποστήριξη του AfD.
Πιθανότατα, λέει ο Γερμανός αναλυτής, ο Μερτς θα καταλήξει να μασήσει μετεκλογικά τα λόγια του -όσον αφορά την περιοριστική μεταναστευτική πολιτική- ώστε να συγκυβερνήσει με τις άλλες κεντρώες δυνάμεις, που όμως υποστηρίζουν πολιτικές που έχουν αποτύχει στο παρελθόν.
Συνεπώς, «σε αυτό το σενάριο, το AfD θα γίνει το κύριο κόμμα της αντιπολίτευσης, με μεγάλες πιθανότητες να κερδίσει τις εκλογές του 2029. Η Βάιντελ θα είχε πολλές πιθανότητες να γίνει ο επόμενος καγκελάριος. Και στα δύο σενάρια η Εναλλακτική για τη Γερμανία κερδίζει», υπογραμμίζει ο Βόλφγκανγκ Μινχάου.