Politica 89.8
Σύσταση καθηγητή του Χάρβαρντ σε Κίεβο: Σταματήστε τις δολοφονίες, δεν σας συμφέρουν
Η Υπηρεσία Ασφαλείας της Ουκρανίας (SBU) σκότωσε τον Ρώσο υποστράτηγο Ιγκόρ Κιρίλοφ, επικεφαλής των ρωσικών Στρατευμάτων Πυρηνικής, Βιολογικής και Χημικής Προστασίας, έξω από το σπίτι στη Μόσχα. Φαινομενικά είναι άλλη μια επιτυχία των ουκρανικών υπηρεσιών, αλλά στην πραγματικότητα οι δολοφονίες γυρίζουν μπούμερανγκ.
Οι δολοφονίες είναι μια συνήθης μέθοδος, των Ουκρανών από την αρχή του πολέμου, αλλά και των Ρώσων και των Αμερικανών. Ωστόσο, οι πρώτοι διδάξαντες είναι οι Ισραηλινοί, που εκτελούν ακόμα και αμάχους σε καιρό πολέμου.
Υπάρχουν όμως δύο βασικά προβλήματα με αυτή την τακτική σύμφωνα με τον Πήτερ Ρούτλαντ, καθηγητή διακυβέρνησης στο Πανεπιστήμιο Γουέσλιαν και συνεργάτη του Κέντρου Ρωσικών και Ευρασιατικών Σπουδών του Χάρβαρντ: Οι δολοφονίες είναι παράνομες και φέρνουν το αντίθετο αποτέλεσμα.
Είναι παράνομες
«Η δολοφονία θεωρείται γενικά ως θάνατος από μυστική ή απροσδόκητη επίθεση. Σε καιρό πολέμου, αναφέρεται σε επιθέσεις εκτός του θεάτρου των επιχειρήσεων» λέει ο Ρούτλαντ σε ανάλυσή του στο Responsible Statecraft.
Η καθηγήτρια νομικής στο Notre Dame, Μαίρη Έλεν Ο΄Κόνελ υποστηρίζει ότι «η δολοφονία είναι πάντα παράνομη», μια θέση που έχει υποστηριχθεί από δικαστήρια όπως το Διεθνές Δικαστήριο Δικαιοσύνης του ΟΗΕ και το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. Αυτή η απαγόρευση χρονολογείται τουλάχιστον από τη Σύμβαση της Χάγης του 1907, η οποία απαγόρευε ως «προδοτική ή δόλια» τη δολοφονία ανθρώπων που δεν γνώριζαν ότι βρίσκονταν σε άμεσο κίνδυνο.
Όπως είχε πει εξάλλου και ο Γάλλος υπουργός Εξωτερικών, Ταλλεϋράνδος, μετά την εκτέλεση του Λουί ντε Μπουρμπόν το 1804 από τον Ναπολέοντα: «Είναι χειρότερο από έγκλημα, είναι λάθος».
Η Σύμβαση της Γενεύης του 1949 διακήρυξε ότι «Απαγορεύεται ο φόνος, ο τραυματισμός ή η σύλληψη ενός αντιπάλου καταφεύγοντας σε απιστία» όπως «η προσποίηση της ιδιότητας του αμάχου, μη μαχητή».
Η Ο΄Κόνελ προειδοποιεί πως αν η Ουκρανία συνεχίσει να διαπράττει πράξεις που παραβιάζουν τους νόμους του πολέμου, υπονομεύει τη νομιμότητα του σκοπού της και δίνει στη Ρωσία πρόσθετα όπλα στον προπαγανδιστικό της πόλεμο εναντίον της Δύσης.
Δεν δουλεύουν
Η Ουκρανία υποστηρίζει ότι αυτές οι δολοφονίες θα αποθαρρύνουν τη ρωσική κοινωνία και τη ρωσική στρατιωτική ηγεσία. Ωστόσο, ο Ρούτλαντ λέει πως στην πράξη φαίνεται να έχουν το αντίθετο αποτέλεσμα, «εξοργίζουν περαιτέρω τον εχθρό και τον ενθαρρύνουν να διαπράξουν ακόμη περισσότερα εγκλήματα πολέμου».
Όπως είχε πει εξάλλου και ο Γάλλος υπουργός Εξωτερικών, Σαρλ-Μωρίς ντε Ταλλεϋράν-Περιγκόρ, μετά την εκτέλεση του Λουί ντε Μπουρμπόν το 1804 από τον Ναπολέοντα: «Είναι χειρότερο από έγκλημα, είναι λάθος».
Κάποιοι υποστηρίζουν ότι η εκστρατεία δολοφονίας της SBU καθοδηγείται εν μέρει από τον ανταγωνισμό της με την υπηρεσία Αμυντικών Πληροφοριών της Ουκρανίας (GUR).
«Είναι πιο πιθανό η Ουκρανία να έχει κίνητρο την επιθυμία για εκδίκηση και από μια πολιτική ανησυχία να δείξει ότι η Ουκρανία μπορεί να αντεπιτεθεί στη Ρωσία» λέει ο Ρούτλαντ. «Αυτό σημαίνει ότι είναι σημάδι αδυναμίας, όχι δύναμης, και είναι ενστικτώδες, δεν βασίζεται σε έναν ρεαλιστικό υπολογισμό του εάν είναι μια αποτελεσματική τακτική» επισημαίνει.
Το παράδειγμα Χάιντριχ
Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η απόφαση των Βρετανών να δολοφονήσουν τον Ράιχναρτ Χάιντριχ, τον Προτέκτορα του Ράιχ στη Βοημία και τη Μοραβία, ο οποίος σκοτώθηκε από δύο εκπαιδευμένους Βρετανούς καταδρομείς στην Πράγα τον Ιούνιο του 1942. Σε εκείνο το σημείο του πολέμου, με τους Γερμανούς στις πύλες του Στάλινγκραντ, φαινόταν ότι οι Ναζί επρόκειτο να κερδίσουν.
Ο Ουίνστον Τσόρτσιλ ήθελε απεγνωσμένα να δείξει ότι η Βρετανία ήταν ακόμα στο παιχνίδι. Οι Ναζί όμως, ως αντίποινα, προχώρησαν παραπέρα, εξαλείφοντας το χωριό Lidice όπου πιστεύεται ότι είχαν κρυφτεί οι καταδρομείς. Πάνω από 5.000 άμαχοι σκοτώθηκαν στο κύμα των αντιποίνων.
«Κοιτάζοντας πίσω, με το πλεονέκτημα της εκ των υστέρων, είναι δύσκολο να πούμε ότι η δολοφονία εξυπηρετούσε κάποιον χρήσιμο σκοπό» λέει ο ειδικός, σημειώνοντας ότι οι στοχευμένες δολοφονίες Ρώσων αξιωματούχων είναι παράνομες και παράλογες και παροτρύνοντας τις ΗΠΑ να πιέσουν την Ουκρανία να σταματήσει να τις κάνει. in
