Politica 89.8
Συρία: To Ισραήλ ισοπέδωσε αεροπορική βάση για να μην χρησιμοποιηθεί από την Τουρκία
Ο στρατός του Ισράηλ «έπληξε στρατιωτικές δυνατότητες που παρέμεναν στις συριακές στρατιωτικές βάσεις Ταντμούρ και T4», όπως ανέφερε σε ανακοίνωσή του, αναφερόμενος σε βάσεις στην Παλμύρα και σε άλλες 50 χιλιόμετρα δυτικά της πόλης.
Οι δύο αυτές αεροπορικές βάσεις βρίσκονται στο κέντρο της χώρας και χαρίζουν υπεροχή στον αέρα σε αυτόν που τις κατέχει, σε αντίθεση με άλλες βάσεις που βρίσκονται κοντά στα σύνορα.
Πρώτο στόχο αποτέλεσε η αεροπορική βάση Τίγιας (Τ-4). Βρίσκεται στο κυβερνείο Χομς, βορειοδυτικά της πόλης Τίγιας και δυτικά της Παλμύρας και είναι η μεγαλύτερη αεροπορική βάση της Συρίας. Η βάση έχει χρησιμοποιηθεί από τη Συριακή Αραβική Πολεμική Αεροπορία και τη Δύναμη Κουντς του Ιράν για επιχειρήσεις. Σύμφωνα με πληροφορίες σκόπευε να την χρησιμοποιήσει η Τουρκία.
Η αεροπορική βάση Ταντμούρ. Φιλοξενεί το στρατιωτικό αεροδρόμιο της Παλμύρας. Αυτή η αεροπορική βάση έχει αποτελέσει κομβικό σημείο στη συριακή σύγκρουση λόγω της θέσης της και πρόσφατα έγινε στόχος ισραηλινών αεροπορικών επιδρομών.
Ανησυχεί το Ισραήλ για την επιρροή της Τουρκίας στη Συρία
Οι ισραηλινοί στρατιωτικοί ηγέτες ανησυχούν για το ενδεχόμενο η Τουρκία να αναπτύξει παρουσία σε αεροπορικές βάσεις στη Συρία, δήλωσε ανώτερος αξιωματούχος των Ισραηλινών Δυνάμεων Άμυνας (IDF) στο The War Zone. Τα σχόλιά του έρχονται καθώς η Άγκυρα διαπραγματεύεται μια συμφωνία ασφαλείας με τη νέα κυβέρνηση στη Δαμασκό, προκαλώντας ανησυχίες για μια αντιπαράθεση μεταξύ Ισραήλ και Τουρκίας.
«Η δημιουργία μιας βάσης της τουρκικής πολεμικής αεροπορίας στην Παλμύρα της Συρίας, θα μπορούσε να αυξήσει τις περιφερειακές εντάσεις και να αυξήσει τον κίνδυνο σύγκρουσης με το Ισραήλ», δήλωσε η πηγή, μιλώντας υπό τον όρο της ανωνυμίας για να συζητήσει θέματα που σχετίζονται με τον στρατό.
«Δεδομένων των συνεχιζόμενων προσπαθειών του Ισραήλ να αποτρέψει την εχθρική στρατιωτική εδραίωση στη Συρία, οποιαδήποτε σημαντική τουρκική στρατιωτική παρουσία, ειδικά σε στρατηγικές τοποθεσίες όπως η Παλμύρα, θα μπορούσε να εκληφθεί ως απειλή για τα συμφέροντα ασφαλείας του Ισραήλ».
Δεν υπάρχουν υψηλές πιθανότητες σύγκρουσης Ισραήλ-Τουρκίας, αλλά…
Ο αξιωματούχος σημείωσε ότι ενώ οι πιθανότητες μιας άμεσης σύγκρουσης μεταξύ Ισραήλ και Τουρκίας παραμένουν προς το παρόν χαμηλές, αυτό μπορεί να αλλάξει στην ήδη πολύ ασταθή περιοχή.
Νωρίτερα αυτή την εβδομάδα, το Ισραήλ βομβάρδισε κάποιες από αυτές τις βάσεις, επισήμανε.
«Πρόσφατα, το Ισραήλ πραγματοποίησε αεροπορικές επιδρομές εναντίον στρατιωτικών υποδομών στην περιοχή, συμπεριλαμβανομένης της αεροπορικής βάσης Τ-4 κοντά στην Παλμύρα», είπε.
«Ενώ δεν έχουν υπάρξει άμεσες συγκρούσεις μεταξύ ισραηλινών και τουρκικών δυνάμεων μέχρι στιγμής, η κατάσταση παραμένει ευαίσθητη και απαιτεί στενή παρακολούθηση».
Ο ισραηλινός στρατός ήθελε να διατηρήσει την αεροπορική υπεροχή στην περιοχή
Σύμφωνα με τον ισραηλινό στρατό, οι επιδρομές στόχευαν «τις εναπομείνασες στρατηγικές στρατιωτικές δυνατότητες» στις δύο τοποθεσίες, όπως μετέφεραν οι Times of Israel.
Οι αεροπορικές επιδρομές πραγματοποιήθηκαν αφού η Ισραηλινή Ομάδα Αεροπορικών Πληροφοριών – η μονάδα πληροφοριών της ισραηλινής Πολεμικής Αεροπορίας (IAF) – παρακολουθούσε να μεταφέρονται όπλα και μελετούσε τις στρατηγικές δυνατότητες στις δύο στρατιωτικές τοποθεσίες στην κεντρική Συρία κατά το τελευταίο διάστημα.
Τα πλήγματα που πραγματοποίησαν τα μαχητικά αεροσκάφη της IAF στο στρατιωτικό αεροδρόμιο της Παλμύρας και στην κοντινή αεροπορική βάση Τ-4 περιγράφονται από στρατιωτικές πηγές ως «εκτεταμένα» και αναμένεται να διατηρήσουν την εναέρια υπεροχή του Ισραήλ στην περιοχή.
Διπλό μήνυμα Ισραήλ προς Τουρκία και Συρία
Οι πρόσφατες ισραηλινές αεροπορικές επιδρομές εναντίον αεροπορικών βάσεων στην κεντρική Συρία οδήγησαν ορισμένους αναλυτές της Συρίας, που επικαλείται το Forbes, να υποθέσουν ότι το Ισραήλ έστελνε μήνυμα στη νέα υπηρεσιακή κυβέρνηση στη Δαμασκό και στην Τουρκία την αντιθεσή του στην Τουρκία να εγκαθιδρύσει στρατιωτική παρουσία στη Συρία.
Αληθινό ή όχι, ένα πράγμα είναι απολύτως σαφές: η Τουρκία θα έχει δύσκολο έργο να αμφισβητήσει την ισραηλινή αεροπορική υπεροχή πάνω από τη Συρία. Ο ισραηλινός στρατός ανακοίνωσε ξεχωριστά πλήγματα στις αεροπορικές βάσεις Tiyas ή T-4 και στο αεροδρόμιο της Παλμύρας στην κεντρική Συρία στις 21 και 25 Μαρτίου αντίστοιχα. Οι προκαταρκτικές αναφορές αναφέρουν ότι το πρώτο πλήγμα τραυμάτισε δύο Σύρους στρατιωτικούς.
Αναλυτές ερμήνευσαν τα πλήγματα ως προειδοποίηση κατά της νέας συριακής κυβέρνησης στη Δαμασκό, της οποίας ηγείται ο προσωρινός πρόεδρος Αχμέντ αλ-Σαράα, και της υποστηρικτής της, της Τουρκίας. Το Reuters ανέφερε τον Φεβρουάριο ότι ο Σαράα αναμενόταν να συζητήσει ένα αμυντικό σύμφωνο Συρίας-Τουρκίας που θα περιελάμβανε τη δημιουργία τουρκικών αεροπορικών βάσεων – πιθανότατα στο Τ-4 και την Παλμύρα – κατά την πρώτη του συνάντηση με τον Τούρκο πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν εκείνο τον μήνα.
Τι είναι ως τώρα σαφές για την αεροπορική παρουσία της Τουρκίας στη Συρία
Δεν υπάρχει καμία ένδειξη ότι η Τουρκία θα αναπτύξει δυνάμεις ή αεροσκάφη στην κεντρική Συρία στο εγγύς μέλλον. Παρ’ όλα αυτά, το συριακό πρακτορείο North Press ανέφερε ότι η Τουρκία έχει ξεκινήσει τις εργασίες για τη «δημιουργία ενός κέντρου αεράμυνας» στην αεροπορική βάση Μενάγκ της βορειοδυτικής Συρίας κοντά στα τουρκικά σύνορα, πιθανώς για να βοηθήσει τη Συρία να διατηρεί τον έλεγχο του εναέριου χώρου της.
Το Ισραήλ είναι επίσης επιφυλακτικό απέναντι στην Τουρκία, η οποία έχει στενούς δεσμούς με τον Σαράα, επεκτείνει και εδραιώνει την παρουσία του στρατού της στη Συρία μετά τον Άσαντ. Ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου πραγματοποίησε στις 23 Μαρτίου συνάντηση ασφαλείας για να συζητήσει την εμπλοκή της Τουρκίας στη βόρεια γειτονική χώρα του Ισραήλ.
Επιπλέον, το Reuters ανέφερε τον Φεβρουάριο ότι το Ισραήλ ασκούσε ενεργά πιέσεις στις ΗΠΑ να μην πιέσουν τη Ρωσία να αποχωρήσει από τη Συρία, υποστηρίζοντας ότι η πολύ μειωμένη παρουσία του ρωσικού στρατού στη Συρία χρησιμεύει ως απαραίτητο προπύργιο κατά της περαιτέρω τουρκικής επέκτασης εκεί.
Υπεροχή της αεροπορίας του Ισραήλ έναντι της Τουρκίας
Το Ισραήλ αναμφίβολα θα δείξει την ενόχλησή του σε οποιαδήποτε τουρκική ανάπτυξη στο T-4 ή στην Παλμύρα, ειδικά αν αυτή περιλαμβάνει ανάπτυξη F-16 ή επίγεια αεράμυνα.
Ακόμα και αν η Τουρκία επιχειρούσε μια τέτοια ανάπτυξη σε συνεργασία με τη Δαμασκό, η Άγκυρα -παρά την ικανή της πολεμική αεροπορία και αεράμυνα- θα δυσκολευόταν να αποτρέψει ή να εμποδίσει τις ισραηλινές υπερπτήσεις στη Συρία για πολλούς λόγους.
Η Τουρκία διαθέτει τον δεύτερο μεγαλύτερο στόλο F-16 στο ΝΑΤΟ και τον τρίτο μεγαλύτερο στον πλανήτη. Το Ισραήλ διαθέτει τον δεύτερο μεγαλύτερο στόλο F-16 παγκοσμίως, έναν μεγάλο στόλο F-15 και έναν αυξανόμενο στόλο F-35 πέμπτης γενιάς, δύο τρομερούς τύπους μαχητικών που δεν διαθέτει η Τουρκία.
Ιράν, Ρωσία προσπάθησαν να δημιουργήσουν μια ικανή αεράμυνα αλλά απέτυχαν
Οποιαδήποτε προσπάθεια της Άγκυρας να βοηθήσει τη Συρία να δημιουργήσει νέα αεράμυνα θα συναντούσε πιθανότατα πολλά από τα ίδια εμπόδια που συνάντησαν η Ρωσία και το Ιράν την τελευταία δεκαετία.
Η Ρωσία ενίσχυσε την αεράμυνά της στη Συρία στα τέλη του 2015, αφού η Τουρκία κατέρριψε ένα ρωσικό βομβαρδιστικό Su-24 που παραβίασε για λίγο τον εναέριο χώρο της, αναπτύσσοντας τα στρατηγικής σημασίας πυραυλικά συστήματα αεράμυνας μεγάλου βεληνεκούς S-400 Triumf. Η κίνηση αυτή αποθάρρυνε την Τουρκία. Ακόμα και όταν οι δεσμοί ξεπάγωσαν το επόμενο έτος, η Τουρκία ζήτησε πάντοτε τη ρωσική άδεια προτού εξαπολύσει διασυνοριακές επιδρομές εναντίον των Κούρδων της Συρίας το 2016, το 2018 και το 2019.
Αυτό δεν συνέβη με το Ισραήλ. Ενώ ο Νετανιάχου δημιούργησε αμέσως έναν μηχανισμό αποσυμπίεσης με τον ρωσικό στρατό λίγο μετά την παρέμβαση του τελευταίου στη συριακή σύγκρουση τον Σεπτέμβριο του 2015, η ρωσική παρουσία δεν απέτρεψε ποτέ πραγματικά τις συχνές αεροπορικές επιδρομές του Ισραήλ κατά στοιχείων που σχετίζονται με το Ιράν στη χώρα.
To μεταγωγικό Ilyushin 20 που μπορεί να μετατραπεί σε κατασκοπευτικό.
Η κατάρριψη του ρωσικού μεταγωγικού στη Συρία
Το 2018, η Ρωσία κατηγόρησε το Ισραήλ για ένα περιστατικό κατά το οποίο ένας απαρχαιωμένος συριακός αντιαεροπορικός πύραυλος S-200 κατέστρεψε ένα ρωσικό στρατιωτικό κατασκοπευτικό Ilyushin 20, ενώ στόχευε ισραηλινά μαχητικά αεροσκάφη F-16 που κρύβονταν πίσω από το ίχνος του μεταγωγικού κατά τη Μόσχα, σκοτώνοντας το 15μελές ρωσικό προσωπικό που επέβαινε σε αυτό.
Η Μόσχα απάντησε οργισμένη αποστέλλοντας έναν άλλο ονομαστικά συριακό S-300 με δηλωμένο σκοπό να βοηθήσει τη Δαμασκό να αναβαθμίσει την αεράμυνά της. Καθ’ όλη τη διάρκεια της ανάπτυξής του, η Ρωσία πυροδότησε το σύστημα αυτό μία φορά, αναμφίβολα σε μια απόπειρα προειδοποιητικής βολής που δεν εισακούστηκε, και το απέσυρε λίγο αργότερα.
Η παρουσία του δεν απέτρεψε ποτέ την ισραηλινή πολεμική αεροπορία, η οποία πιθανότατα θα είχε αποδειχθεί ικανή να το καταστρέψει εάν είχε ποτέ κάνει μια σοβαρή προσπάθεια να απειλήσει ισραηλινά μαχητικά.
Η ιρανική αεράμυνα στη Συρία
Το Ιράν υποσχέθηκε αρκετές φορές καθ’ όλη τη διάρκεια της συριακής σύγκρουσης ότι θα βοηθήσει τον Άσαντ να αποκαταστήσει την αεράμυνα και να αποτρέψει τις επανειλημμένες ισραηλινές εισβολές στον εναέριο χώρο.
Η ισραηλινή πολεμική αεροπορία κατέστρεψε αμέσως ένα ρωσικής κατασκευής σύστημα Tor μεσαίου βεληνεκούς που οι ιρανικές δυνάμεις επιχείρησαν να εγκαταστήσουν στο T-4 το 2018.
Πιο πρόσφατες προσπάθειες να αναπτυχθούν στρατηγικά συστήματα ιρανικής κατασκευής, όπως το Bavar-373, δεν πέτυχαν.Με την πτώση του Άσαντ οι ιρανικές δυνάμεις εκδιώχθηκαν από τη χώρα. Η Ρωσία έχει επίσης αποσύρει τους S-400 της.
Η τουρκική αεράμυνα
Η Τουρκία διαθέτει σημαντική εγχώρια αεράμυνα, την οποία ενσωματώνει επί του παρόντος στο πολυεπίπεδο, εθνικό της σύστημα Steel Dome, αλλά δεν είναι τόσο προηγμένη ή ικανή όσο του Ισραήλ. Η Τουρκία είχε αναπτύξει προηγουμένως τα αμερικανικής κατασκευής συστήματα Hawk-23 μεσαίου βεληνεκούς στη βορειοδυτική επαρχία Ιντλίμπ της Συρίας το 2020 κατά τη διάρκεια συγκρούσεων με τον στρατό του Άσαντ.
Η Άγκυρα παρέλαβε S-400 από τη Ρωσία το 2019, αλλά δεν τα έχει θέσει σε υπηρεσία. Σε αντίθεση με άλλα μέλη του ΝΑΤΟ, δεν απέκτησε ποτέ το αμερικανικό σύστημα MIM-104 Patriot.
Στο απίθανο σενάριο ότι η Τουρκία αναπτύσσει τους S-400 στη Συρία, ενδεχομένως ως προσπάθεια να ικανοποιήσει τις απαιτήσεις των ΗΠΑ να διαλυθούν ή να απομακρυνθούν από το τουρκικό έδαφος, είναι απίθανο να αποτρέψουν τις ισραηλινές εισβολές στον εναέριο χώρο, ή τουλάχιστον αυτές που πραγματοποιούνται από τα F-35.
Ισραήλ εναντίον Τουρκίας στον αέρα
Στον αέρα, η τουρκική πολεμική αεροπορία θα αντιμετώπιζε επίσης μειονεκτήματα σε οποιαδήποτε προσπάθεια να προκαλέσει την ισραηλινή ομόλογό της πάνω από τη Συρία. Αν και τρομερός, ο στόλος των F-16 είναι μικρότερος από τον ισραηλινό και δεν διαθέτει μαχητικά τεχνολογίας stealth. Η Τουρκία ελπίζει να ενισχύσει τις ικανότητές της στην αερομαχία με την απόκτηση του Eurofighter Typhoon και του πυραύλου αέρος-αέρος Meteor μεγάλου βεληνεκούς.
Ωστόσο, οποιαδήποτε παράδοση αυτών των τρομερών αεροσκαφών και όπλων απέχει, τουλάχιστον, αρκετά χρόνια. Και, μέχρι να τα παραλάβει η Άγκυρα, το Ισραήλ θα έχει ήδη παρατάξει περισσότερα F-35 και πιο προηγμένα F-15. Μόνο πέρυσι, το Ισραήλ υπέγραψε συμφωνίες πολλών δισεκατομμυρίων δολαρίων για άλλα 25 F-35 -αυξάνοντας τον στόλο των μαχητικών πέμπτης γενιάς σε 75 αεροσκάφη- και 25 νέα αεροσκάφη F-15EX.
Για τους λόγους αυτούς, η Τουρκία πιθανότατα δεν θα κάνει σύντομα σοβαρή προσπάθεια να αμφισβητήσει άμεσα τη μακροχρόνια αεροπορική υπεροχή του Ισραήλ επί του νότιου γείτονά του, όπως κλείνει η ανάλυση του Forbes.
